İşlerin göreceli önemlerini belirlemeye yönelik iki yaklaşım bulunmaktadır: Birinci yaklaşım işi bir bütün olarak ele almaktır. Analitik olmayan iş değerlendirme yöntemleri, bu yaklaşıma dayanmaktadır. İkinci yaklaşım ise işi öğelerine veya faktörlerine ayırmaktır. Analitik iş değerlendirme yöntemlerin de bu yaklaşıma dayanmaktadır.
Sıralama yöntemi ve sınıflandırma yönetimi analitik olmayan iş değerlendirme yöntemleridir. Sıralama yönteminde, ele alınan işler o işyeri ve işler için belirlenen faktörlere göre öncelik sırasına yerleştirilir ve öncelik numaraları toplanarak işler derecelendirilir.
AHP, karar almada, grup ve ya bireyin önceliklerini de dikkate alan Nicel ve nitel değişkenleri bir arada değerlendiren matematiksel yöntemdir.
AHP, karar almada, grup ve ya bireyin önceliklerini de dikkate alan Nicel ve nitel değişkenleri bir arada değerlendiren matematiksel yöntemdir.
Karar verme problemlerinde insan yargılarının kullanımı son zamanlarda dikkat ölçüde artmıştır. AHP ile karar vericilerin farklı psikolojik ve sosyolojik durumlardaki gözlemleri de dikkate alınarak kendi karar verme mekanizmalarını tanıma olanağı sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu yöntemle karar vericilerin daha etkin karar vermeleri amaçlanmıştır.
Yöntem oldukça büyük bir ilgi görmüş ve gerçek hayatta bir çok karar verme probleminin çözümünde kullanılmıştır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda AHP’nin diğer yöntemlerle bütünleştirilerek uygulanmasında da artış görülmüş ve karar verme problemlerine büyük ölçüde; AHP ve Hedef Programlara, AHP ve Veri Zarflama Analizi ve AHP ve Bulanık Mantık yöntemleri birlikte uygulanmıştır. Bu çalışmalarda yer seçimi , üretim, yatırım, enerji ve kalite kontrol konularıyla ilgili karar verme problemlerine AHP ile birlikte diğer yöntemler bütünleşik olarak uygulanmışlardır.
Yöntem oldukça büyük bir ilgi görmüş ve gerçek hayatta bir çok karar verme probleminin çözümünde kullanılmıştır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda AHP’nin diğer yöntemlerle bütünleştirilerek uygulanmasında da artış görülmüş ve karar verme problemlerine büyük ölçüde; AHP ve Hedef Programlara, AHP ve Veri Zarflama Analizi ve AHP ve Bulanık Mantık yöntemleri birlikte uygulanmıştır. Bu çalışmalarda yer seçimi , üretim, yatırım, enerji ve kalite kontrol konularıyla ilgili karar verme problemlerine AHP ile birlikte diğer yöntemler bütünleşik olarak uygulanmışlardır.
AHP ve karar vericinin amacı doğrultusunda faktörlerin ve faktörlere ait olan alt faktörlerin belirlenmesi ilk adımdır. AHP de öncelikle amaç belirlenir ve bu amaç doğrultusunda bu amacı etkileyen faktörler saptanmaya çalışılır, bu aşamada karar sürecini etkileyen tüm faktörlerin belirlenebilmesi için anket çalışmasına veya bu konuda uzman kişilerin görüşlerine başvurulabilir.
AHP ve karar vericinin amacı doğrultusunda faktörlerin ve faktörlere ait olan alt faktörlerin belirlenmesi ilk adımdır. AHP de öncelikle amaç belirlenir ve bu amaç doğrultusunda bu amacı etkileyen faktörler saptanmaya çalışılır, bu aşamada karar sürecini etkileyen tüm faktörlerin belirlenebilmesi için anket çalışmasına veya bu konuda uzman kişilerin görüşlerine başvurulabilir.
Amaç; faktör ve alt faktörlerin belirlendikten sonra , faktör ve alt faktörlerin kendi aralarındaki önem derecelerinin belirlenmesi için ikili karşılaştırma karar matrisleri oluşturulur. Bu matrisler kurumların iş değerlendirme stratejilerine göre farklı skala gruplarından oluşturulabilir. Örnek : Rakamsal skala grubu ( 1 - 9 / 1- 5 / 1-4 ) , Sözel skala grupları ( mükemmel – iyi – orta- vasat – zayıf / çok iyi – iyi – beklenen – gelişime açık – zayıf )
Geliştirilen yöntem anlaşılması ve uygulanması kolay olan, sistemdeki değişikliklerin sürece kolayca dahil edilebileceği esnek bir sistemdir. Farklı iş sistemlerine göre yeni faktörler ve/veya kriterle söz konusu olursa, bu değişiklikler geliştirilen modele kolayca dahil edilebilir. Ayrıca karar verme sürecine, konuyla ilgili birçok kişinin katılmasıyla geliştirilen yöntem ile sağlanmaktadır.
Geliştirilen yöntem anlaşılması ve uygulanması kolay olan, sistemdeki değişikliklerin sürece kolayca dahil edilebileceği esnek bir sistemdir. Farklı iş sistemlerine göre yeni faktörler ve/veya kriterle söz konusu olursa, bu değişiklikler geliştirilen modele kolayca dahil edilebilir. Ayrıca karar verme sürecine, konuyla ilgili birçok kişinin katılmasıyla geliştirilen yöntem ile sağlanmaktadır.
Geliştirilen yöntem, diğer iş değerlendirme yöntemleriyle karşılaştırıldığında kara verme süresinde anlamlı bir azalma sağlamaktadır. Yine diğer yöntemlerden en önemli farkı ikili karşılaştırmalarda elde edilen tutarlılık oranıdır. Tutarlılık oranı çalışma sonuçlarının güvenilirliği hakkında işletme içindeki ve dışındaki kişilere bilgi vermekte ve olası çatışmaları önlemektedir geliştirilen yöntem bu yapısıyla ve/veya farklı faktörler kullanılarak farklı işletmelerde yapılmakta olan işlerin değerlendirmesinde kullanılabilir niteliktedir.
