İSLÂm prensipleri ansiklopediSİ

Bir atıf notu:

-Osmanlı hilafetinin ilgası, Bak: 1870-1874.plar.

“Hilafeti temsil eden meşihat-ı İslâmiye ve diyanet dairesi; hem âlî, hem mu­kaddes, hem ayrı, hem nezzare olacaktır. Şimdi hâkim, şahıs değil efkâr-ı amme ol­duğu için onun nev’inden şahs-ı manevi bir fetva emini ister.” (Mün. 34) (Bak: Şura maddesinde 3576-3582.p.lar)

Demek hilafeti temsil etmek için mezkûr istinad noktaları gerekiyor.

1340- 1923’de Beziüzzaman Hazretlerinin ilk Meclis-i Meb’usana hitabe­sinden hilafetle alâkalı olan kısmında şöyle der:

“Şu inkılab-ı azimin temel taşları sağlam gerek. Şu meclis-i âlini şahsiyet-i maneviyesi, sahip olduğu kuvvet cihetiyle mana-yı saltanatı deruhde etmiştir. Eğer şeair-i İslâmiyeyi bizzat imtisal etmek ve ettirmekle mana-yı hilafeti dahi vekâleten deruhde etmezse, hayat için dört şeye muhtaç fakat an’ane-i müstemirre ile günde lâakal beş defa dine muhtaç olan şu fıtratı bozulmayan ve lehviyat-ı medeniye ile ihtiyacat-ı ruhiyesini unutmayan bu milletin hacat-ı diniyesini Meclis tatmin et­mezse, bilmecburiye mana-yı hilafeti, tamamen kabul ettiğiniz isme ve lafza vere­cek. O manayı idame etmek için kuvveti dahi verecek. Halbuki meclis elinde bu­lunmayan ve meclis tarikıyla olmayan böyle bir kuvvet, inşikak-ı asaya sebebiyet ve­recektir. İnşikak-ı asa ise,

(3:103) _®Q[¬W«% ¬yÅV7~ ¬u²A«E¬" ~Y­W¬M«B²2~«— âyetine zıddır. Zaman cemaat zamanı­dır. Cemaatın ruhu olan şahs-ı manevi daha metindir ve tenfiz-i ahkâm-ı şer’iyeye daha ziyade muktedirdir. Halife-i şahsî, ancak ona istinad ile vezaifi deruhde edebilir. Cemaatın ruhu olan şahs-ı manevi eğer müstakim olsa, zi­yade parlak ve kâmil olur. Eğer fena olsa, pek çok fena olur. Ferdin, iyiliği de fenalığı da mahduddur. Cemaa­tin ise gayr-i mahduddur. Hârice karşı ka­zandığınız iyiliği, dâhildeki fenalıkla boz­mayınız”. (M.N: 101)

Bir atıf notu:

-Mehdiyetin hilafeti, bak: 2303.p.