Istanbul Üniversitesi Matbaası

Galatasaray Tıbbiyesi (Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şâhâne)
Resim 1: Mekteb-i Tıbbiye Galatasaray’da iken. (1844)
Öncelikle Osmanlı Devleti’nde mevcut bütün dinlere, mezheplere mensup öğrenciler okula kabul edilmeğe başlandı. Öğretim programı hazırlık ve tıp bilimleri olarak iki ana bölüme ayrıldı. Hazırlık (idadi) bölümü, öğrencilere, Türkçe, Arapça, Fransızca ve genel kültür (tarih, coğrafya, fen bilimleri) bilgileri kazandıracak şekilde yeniden düzenlendi. Eğitimin Fransızca yapıldığı Tıp Bilimleri Bölümünde fizyoloji, anatomi, botanik, tıp müfredatı, dahili bilimler, cerrahi bilimler dersleri veriliyordu. Öğretim süresi önce yedi yıldı, daha sonra onbir yıla kadar çıkarıldı. Öğretim kadrosu Batı tıp fakülteleri mezunu hekimler ile zenginleştirildi. Hekimbaşı İsmail Efendi’nin çabaları ile tıbbi diseksiyon yapma izni alındı. Bu şekilde öğrencilerin anatomik ve patolojik bulgular ile tanı bilgilerini bütünleştirmeleri sağlandı. Talebe okul kliniğinde hasta başında eğitiliyordu. İntern öğrenciler, tortikolis, çeşitli ampütasyonlar, katarakt, litotomi, rinoplasti, tenotomi, tümör ekstirpasyonu, kanseröz oluşumların rezeksiyonu ve benzeri türde ameliyatlar yapabiliyorlardı. Osmanlı Devleti’nda eczacılık yapabilmek için Tıbbiye’deki Eczacılık Bölümü’nden diploma alma şartı bu dönemde getirildi. Ayrıca ilk kez Galatasaray Tıbbiyesi’nde kadın adaylara yönelik Ebelik Dersleri konuldu. Yapılan araştırmalar sonucunda, Batıda uygulamaya konuluşundan hemen hemen bir yıl sonra (1848), kloroformun, bir anestezik madde olarak hayvanlar üzerinde denenerek, cerrahi ameliyatlarda kullanıldığını öğreniyoruz. Osmanlı Devleti tebaasını temsilen seçilen bir Müslüman, bir Ermeni, bir Rum, bir de Musevi dört yeni mezun hekim 1848 yılında Viyana Tıp Fakültesi’nde mezuniyet sınavlarına girdiler ve çok parlak sonuçlar aldılar. Kuruluşu için büyük emek harcanan bu okul, sahip olduğu müzeler, laboratuarlar, botanik bahçesi, kütüphane ile birlikte 11 Ekim 1848’deki Beyoğlu yangınında kül olmuş ve eğitime ertesi yıl, Halıcıoğlu’ndaki Humbarahane Kışlası’nda devam edilmiştir (1849).