Istanbul Üniversitesi Matbaası

Kuruluşlara Göre Hastane ve Yatak Sayıları

	2003			2004 (1)
Kuruluşlar	Hastane Sayısı	Yatak Sayısı		Hastane Sayısı	Yatak Sayısı
Sağlık Bakanlığı	668	91 202		708	93 702
Milli Savunma Bakanlığı	42	15 900		42	15 900
SSK	121	29 157		148	33 897
KİT	8	1 474		8	1 474
Diğer Bakanlıklar	10	1 045		10	680
Tıp Fakülteleri	50	26 162		50	27 200
Belediyeler	9	1 389		9	1 389
Yabancılar	3	338		3	338
Azınlıklar	5	934		5	934
Dernekler	18	1 372		18	1 577
Özel	246	11 824		248	12 500
TOPLAM	1 172	180 797		1 249	189 591

Kaynak: Sağlık Bakanlığı, DPT

Türkiye'deki Hastanelerin Kurumlara Göre Dağılımı, 2005
Sağlık Bakanlığı 795

Özel (Dernek, yabancı, azınlık, şahıs) 293

Üniversite 53

MSB 42

Diğer Kamu (KİT ve Belediyeler) 15

Toplam 11 9 8

Bazı Sağlık Göstergelerindeki Gelişmeler

Göstergeler	2003	2004 (1)
Yatak Sayısı	180 797	189 591
Yatak Başına Düşen Nüfus	389	376
Yatak Kullanım Oranı (Yüzde)	61	62
Sağlık Ocağı Sayısı	5 893	5 920
Hekim Sayısı	93 200	96 950
Bir Hekime Düşen Nüfus Sayısı	765	735
Diş Hekimi Sayısı	16 482	17 282
Bir Diş Hekimine Düşen Nüfus Sayısı	4 323	4 130
Eczacı Sayısı	24 015	25 017
Bir Eczacıya Düşen Nüfus Sayısı	2 967	2 850
Hemşire Sayısı	80 900	84 400
Bir Hemşireye Düşen Nüfus Sayısı	881	850
Doğuşta Hayatta Kalma Ümidi (Yıl)	70,5	70,7
Bebek Ölüm Hızı (Binde)	27,7	26,9

Kaynak : Sağlık Bakanlığı, DPT

Sayılarla 1923 yılı

Hekim (Bakanlığa bağlı) 554

Eczacı 60

Hemşire 40

Ebe 136

Sıhhiye memuru 560

Bir hekime düşen hasta 20 000

Devlet hastanesi 3

Belediye hastanesi 6

Özel idare 45

Özel, yabancı ve azınlık 32

Toplam yatak sayısı 6437

Sonuç

Cumhuriyet dönemi sağlık çalışmalarına bütün imkansızlıklara rağmen Kurtuluş Savaşı yıllarında başlanmış ve öncelikle Sağlık Bakanlığı kurulmuştur. Atatürk’ün önderliğinde kurulan Cumhuriyet idaresi ile ülke tüm kurumları ile yeniden inşa edilirken, sağlık politikası sağlığın korunması, bulaşıcı hastalıklarla mücadele, nüfusun arttırılması gibi sosyal sorunların çözümüne yönelik olmuştur. Devletin esas görevlerinden birinin halkın sağlığının korunması ve geliştirilmesi ilkesi benimsenmiştir. Cumhuriyet’in öncüleri uzun savaş yıllarının ardından sağlık örgütünü kurarken sıtma, trahom, frengi gibi yaygın hastalıklarla savaşmışlar ve bu hastalıkların önünü büyük bir başarı ile almışlardır. Bu zor yıllarda hekimler büyük özveri ile görevlerini yapmışlardır.Sağlıkla ilgili yasalar çıkarılmış, tıp fakültesi sayısı arttırılmış, ebe, hemşire okulları açılmıştır. Resmi ve sivil örgütler verem ile mücadelede birlikte çalışmışlardır. Milli tıp kongrelerinde özellikle Cumhuriyet’in ilk on yılında sıtma, trahom, frengi, verem, çocuk ölümleri, barsak parazitleri gibi yaygın sağlık sorunları ele alınmış ve getirilen öneriler uygulamaya konulmuştur. Cumhuriyetin ilk 15 yılında sağlık konusunda yapılanlar incelendiğinde, uluslararası ölçekte başarılı bir sağlık devrimiyle karşı karşıya olunduğu görülecektir. Toplum sağlığını hedef alan, her kesime ulaşan, parasız, eşit ve nitelikli bir sağlık düzeni kurulmuştur. Cumhuriyet’in ilk yıllarında hekim başına düşen hasta sayısı 20 000 iken öğretime açılan tıp fakülteleri ile bu rakam günümüzde 700’lü sayılara düşmüştür. Bu rakamlar sağlıkla ilgili diğer alanlarda da benzerdir. Eczacılık eğitimi tıp fakültesinden ayrılarak bağımsız fakülteler şekline dönüştürülmüştür. İlaç üretimi hızla fabrikalaşmıştır. Hemşirelik ve ebelik eğitimi ilk ve ilköğretime dayalı iken geçen yıllar içinde lise eğitimine dayandırılmış ve üniversitelere bağlanmıştır. Sağlıkla ilgili her uygulama alanı için yasa, tüzük ve yönetmelikler çıkarılmıştır.

İnsan sağlığının ve buna bağlı olarak toplum sağlığının korunması ve hastalıkta tedavi edilmesi büyük bütçeli ve büyük organizasyonlarla mümkündür. Günümüzde ekonomik olarak en gelişmiş olanı da dahil tüm dünya ülkeleri sağlık sorunlarına daha iyi çözüm getirme çabası içindedirler. Başka bir ifade ile sağlık hizmetlerinin daha iyi sunumunun arayışı devam etmektedir. Bugün ülkemizde de daha iyi sağlık hizmetleri verilmesi için yapılan çalışmalarla, Cumhuriyet’in ilk yıllarının savaş niteliğinde olan sağlık çalışmaları arasında önemli farklar vardır. Bugün büyük teknolojik imkanlara, tıp fakültelerine, yetişmiş sağlık personeline, sağlık merkezlerine, resmi ve özel hastanelere, ileri teknolojiye sahip laboratuvarlara, eczane ve daha birçok sağlık birimlerine sahibiz. Ülkemiz sağlıkla ilgili birçok gereksinimini üretir duruma gelmiştir. Sağlıkla ilgili çok önemli yasalar uluslararası sözleşmeler de dikkate alınarak düzenlenmiş ve yürürlüğe girmiştir. Cumhuriyetin özellikle ilk on yılında hastalıklar ve diğer birçok sorunla mücadelelerin başarıyla sonuçlanması, sağlık çalışmalarına başka bir yön vermiş, gereksinime göre değişikliğe uğramıştır. Sağlıkla ilgili alınan önlemler ve sorun çözme süreci ihtiyaca göre değişiklik göstererek devam etmektedir.