Kimysal Silahlar ve Koçgiri Dersim Jenosidi

1-ToxFAQs for 2, 4, 6-Trinitrotoluene (TNT) Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR), http://www.atsdr.cdc.gov/tfacts81.html, 11/24/2008.

2-2,4,6-Trinitrotoluene, Human Toxicity Excerpts: Human Exposure Studies: Http://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search/f?./temp

3-2,4,6-Trinitrotoluene, Merck Index, An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 12^th Edition, Edited by Susan Budavari, Published by Merck Research Laboratories, Merck & Co, Inc., Whitehouse Station, New Jersey,1996.

Bir başka belge de T.C. yetkililerinin sipariş ettikleri kimyasal maddelerden bahsedilmekte. 1 Mayıs 1940 tarihli belge de yer verilen maddeler ve bu maddelerin etkileri (Ankara, 1.5.1940, Exp. No ; 4, Ambassade de France en Turquie -A.M.C de Mission, No ; 864/ A.M., Annexe I, Matériel et munition)

Barium chloride (Chlorure de Baryum )

Formülü: BaCl2

Özgül Ağırlığı: 3,86 g/cm3

Erime Noktası: 968 ºC

Görünüm ve Koku: Renksiz, kristal olup, kokusuzdur.

Suda Çözünürlüğü: Yüzde yüz (%100)

İnsan saglığına olan etkileri ;

Maruz kalma etkiler ; Kimyasal, fiziksel ve zehirli özellikleri kapsamlı olarak araştırılmadığından bilinmemektedir. Hernekadar çözülmüş bileşiklerinin kullanılması durumlarında zehirlenme potansiyeli varsada, endustride baryumın zehirliligi bilinmiyor. Ağızdan veya hazım yoluyla alındığı zaman, çözünebilen ionize baryum bileşikleri tüm kaslarda, özellikle düz kaslar üzerinde çok derin etkiler yapar. Kasların çekilmesini -kısalmasını artırır. Kalp atışlarını yavaşlatır ve sistemi durdurur. Diğer etkileri ; bağırsak peristalisisi-daralması, damar ve idrar torbasının sıkışması, kasların gerilmesi. Hazımla alındığında tehlikeli ve öldürücü olabilir. Deri ve gözlere temas ettiğinde rahatsız edebilir.

Devamlı maruz kalma etkileri: nefes yollarını rahatsız eder. Merkezi sinir sistemine, dalak, karaciger ve kemik iligine zarar verir. Hazımla, deri veya gözle temas halinde insana geçer.

Yutulma durumlarında, şayet maruz kalan kişi kendindeyse, kusturmalı. Hemen doktor kontrolune alınması gerekir. Nefes yoluyla alındığı zaman, kişi hemen temiz havaya çıkarılmalı. Şayet nefes alamıyorsa sunni teneffüs yaptırılmalı. Nefes almada zorlanıyorsa oksijen verilmeli. Göz ve deriye temas halinde en az 15 dakika bol su ile yıkanılmalı.

Referanslar;

1-Material Safety Data Sheet, Electronic Space International Products, 1050 Benson Way, Ashland , OR, USA

2-Dangerous Properties of industrial Materials, Sixth Edition, Edited by: B. Feiner, J.J. Fitzgerald, T. J. Haley and E. K. Weisburger, Van Nostrand Reindold Company, New York, N.Y.

3-The Merck Index, An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 12^th Edition, Edited by M. J. O’Neil, A. Smith, P. E. Heckelman, and J. F. Kinneary, Whitehouse Station, New Jersey, 1996.

Kalsiyum karbür (Carbure de Calcium)

Görünümü: Pudra halinde bulunur

Rengi: Koyu gıri

Oksitlenmesi: Oksitlenmez

Çözünürlüğü: Su ile reaksiyona girerek asetilen gazı üretir

Erime Noktası: 2300ºC

Yoğunluğu: 2.22 g/cm3

Calcium carbide su ile teması halinde aşırı miktarda çabuk tutuşan asetilene gazını üretir. Havada bulununan su buharırı kolaylıkla absorbe eder. Deri ile teması halinde deri rahatsızlıklarına ve kızarıklıklarına sebep olur. Gözlere temas etmesi halinde aynı şekilde göz rahatsızlığı yapar. Hazım yoluyla alındığı zaman baş ağrısı, kusma, bulantı ve mide ağrısı gibi rahatsızlıklara sebep olur. Tehlikeli etkileri arasında çok çabuk alevlenmesi, yandığı zaman su ve karbon monoksit ve karbon dioksit gibi zehirli gazları çıkarması gelir. Karbon monoksit kokusuz ve tatsızdır. Çok zehirli olup, kandaki homoglobinle birleşerek oksijenin kanda dolaşımını engeller ve ani ölümlere sebep olur.

Deriye temas ettigi zaman elbise ve ayakkabıları derhal çıkartıp, vucuda etki ettiği yeri hemen en az 10 dakika bol su ile yıkamak gerekir. Şayet zehirlenme veya yanık belirtileri varsa maruz kalan kişi hemen en yakın hastahaneye kaldırılmalı. Gözlere temas durumunda da yine gözleri en az 15 dakika bol su ile yıkamak gerekir. Mağdur kusmaya zorlanmamalı. Şayet kendinde ise bol miktarda su içirilmeli. Nefes alışlarını kontrol etmek ve gerkirse sunni teneffus yaptirmak gerekir.

Kalsiyum karbur çok çabuk alevlenebilir. Su ile temas ettiginde çok çabuk tutuşabilen (alevlenen) asetilen gazı üretir. Kuru bir ortamda ve kuru bir kutuda muhafaza edilmelidir. Çocukların ulaşabilecekleri yerlerden uzakta muhafaza edilmelidir. Kalsiyum karbur endustride asetilen gazi üretiminde kullanılır.

Referans ;

1-http://msds.chem.ox.ac.uk/CA/calcium_carbide.html

Dangerous Properties of industrial Materials, Sixth Edition, Edited by: B. Feiner, J.J. Fitzgerald, T. J. Haley and E. K. Weisburger, Van Nostrand Reindold Company, New York, N.Y.

2-The Merck Index, An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 12^th Edition, Edited by M. J. O’Neil, A. Smith, P. E. Heckelman, and J. F. Kinneary, Whitehouse Station, New Jersey, 1996.

Kostik soda (Soude Caustique)

Kostik soda (sodium hidroksit) bir çok industriyel proseslerde kullanılan bir maddedir. Ayrıca, tüketiciler kostik sodayı temizlik işlerinde örnegin fırın ve musluk tıkanıklarında kullanırlar. Kostik soda çok kuvvetli bir bazdır.

Kostik soda çok korozyonlu ve reaktivdir. Kostik sodanın deriyi, gözeleri ve yemek borusunu tahriş eden bir etkisi vardır. Her ne kadar kostik sodanın suda yaşıyan canlılara çok az zararlı etkileri varsa da, çok miktarda çevreye atıldığı zaman suyun pH (asitlik derecesini) degiştirdiği için suda yaşıyan hayvanları zehirliyebilir.

Maruz Kalma Potansiyeli ; Kostik soda korosiv olduğu icin, insanlara hayvanlara ve çevreye olan potansiyel zararlarını minimize etmek için gerekli tebbirler alınmalı. Kostik soda ile çalışırken gerekli tedbirler arasında uygun personel koruyucu ekipman, etiketteki tariflere ve tüketici malları üzerindeki ikazlara dikkat etmek gekir. Kullanımına bağlı olarak, insanlar aşağıdaki durumlarda kostik sodaya maruz kalabilirler.

İşyerinde maruz kalma: Maruz kalma soda uretimi yapan tesislerde veya kostik soda kullanan diğer endustriyel tesislerde olur. Kostik sodanın endüstride kullanımı yüz yıldan daha fazladır. Her ne kadar hazım ve agızdan maruz kalmak mümkünse de, genellikle kostik sodaya maruz kalma deri veya gözlerden olur. İyi endustriyal sağlık kurallarını takip etmek suretiyle maruz kalma riskini azaltmak mümkündür. Kostik soda kullanan proseslerin çoğunda, kostik soda kapalı tekne ve tanklarda muhafaza edilir.

Kostik soda ihtiva eden ürünlere tüketicinin maruz kalması ; Her ne kadar Dow Kimya şirketi kostik sodayı bakkal ve mağazalarda sattırmıyorsa da tüketilen bir çok üründe ilave maddesi olarak kullanılmaktadır. Örnegin, lavabo ve fırılarıtemizlemek içi kullanıan maddelerde fazla miktarda kostik soda bulunur.

Çereye atılan maddeler ; Çvreye sıma veya atıma durumlarıda ilk yapıacak iş torağın yeryüzü ve yer altı sularının kirlenmelerini önlemek gerekir. Kostik soda çevredeki toprak veya suya ulaşırsa suyun ve sulak alanların asitlik derecesini (pH) değiştirir. Çevreye endustriden sızma veya atılması çok az görülen ve hemen kontrol altına alınan bir durumdur. Bu gibi halllerde durumu hemen kontrol altına almak gerekir. Sayet sızma çok fazla miktarda olursa, kirlenmiş materiyeller hemen kontrol altına alınmalı, kostik sodaya bulaşmış maddeler toplanmalı ve mevcut çevre koruma kanun ve yönetmenliklerine göre imha edilmelidir. Çok az miktardaki kostik soda kirliliği, örneğin asetik asit ile notrilize edilir.

Saglik Bilgileri ; Endüstri ve ev ortamında kostik sodaya maruz kalmak göz ve deri rahatsızlıklarına sebep olur. Kostik soda ile ilgili tehlikelerden korunmak için ürünün üzerindeki etiketi okuyup verilen direktifleri takip etmek gerekir.

% 50 lik kostik soda çözeltisi deride korrosive etki yapar ve hatta kısa bir müddet maruz kalma şiddetli yanıklara sebep olur. Sodanın çözeltileri ve misti (buharı) göze etki edebilir, görmeyi engeller ve hatta körlüğe sebep olabilir. Kostik sodayı yutmak, ağız ve bogazda kimyasal yanma ve muhtemelen hazım yollarında ve midede ülsere sebep olabilir.

Sayet kostik soda çözeltisine maruz kalma tehlikeri varsa, derhal ilk yardıma baş vurulmalı, maruz kalan bölgeyi bol su ile iyice yıkamalı ve yeteri miktarda su veya süt (kusmaya calisma) içmek gerekir. Ayrıca maruz kalan kişiyi derhal hastahaneye veya en yakın saglık merkezine götürmek gerekir.

Bir çok testlerden ve 100 yıllık endustri tecrübesinden sonar sodanın deri tarafindan absorbe edildigine veya deriyi ışığa karşı hassa hale getirdigine dair bir delile rastlanmamıştır. Onun karsinojen, mutajen, gelişmeye zararlı veya reproductiv olduğu bilinmiyor.

Suda erimesi yüksek olmasından dolayı kostik soda (sodium hidroksit) çevre ve insan dokusunda birikme yapmaz. Onun suda yaşıyan organizmalara karşı çok zehirleyici olduğu düşünülüyor. Sodanin %50 lik çözeltisi kokusuz ve renksiz olup çok etkileyicidir.

Referanslar

1-Product Safety, www.dow.com/productsafety/finder/caustic.htm

2 -Dangerous Properties of industrial Materials, Sixth Edition, Edited by: B. Feiner, J.J. Fitzgerald, T. J. Haley and E. K. Weisburger, Van Nostrand Reindold Company, New York, N.Y.

3-The Merck Index, An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 12^th Edition, Edited by M. J. O’Neil, A. Smith, P. E. Heckelman, and J. F. Kinneary, Whitehouse Station, New Jersey, 1996.
Ferro Titanium (Ferro Titane)

Ferro titanium bir çok metallerin karışımından meydana gelen bir alaşımdır. Alaşımıdaki başlıca metaller titanium, demir, aliminyum, vanadiyum, zirkonyum, kromiyum, molibdenyum, kalay ve nikeldir. Katı ve tane halinde bulunduğu için kaynama noktası, buhar basıncı, buhar yogunluğu, buharlaşma oranı gibi fiziksel özellikleri önemli degildir. Spesifik yogunlugu 5.6 -6.8 g/cm3, erime noktasi 1100 ººC- 1500 C ve kokusuzdur.

Metal tozlarına maruz kalmadan başka sağlığa ve çevreye olan etkileri yoktur. Uzun ve kısa vadeli sağlıga olan etkileri bileşimdeki metallerin dumanlarına maruz kalmaktan dolayı solunum rahatsızlığı olabilir. Alaşımı teşkil eden metallerden krom ve nickelin potansiyel karsinojenik olduğu bilinmektedir. Fakat bileşik olarak böyle bir özelligi yoktur. Katı olduğu için gayet sabit ve dengelidir. Ortamdaki durumlardan etkilenmez. Başka kimyasal maddelerle kendiliginden reaksiyona girmez. Yalnız kuvetli bir mineral aside maruz kaldığında hidrojen gazının oluşumuna sebep olabilir. Bu bakımdan asit ve suya temas etmesini önlemek gerekir.

Referanslar ;

1-http://ferrotitanium.blogspot.com/2008/11/msds-material-satey-data-sh..

2-Http://www.setonresourcecenter.com/msds/docs/wcd006b5.htm

Dangerous Properties of industrial Materials, Sixth Edition, Edited by: B. Feiner, J.J. Fitzgerald, T. J. Haley and E. K. Weisburger, Van Nostrand Reindold Company, New York, N.Y.

3-The Merck Index, An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 12^th Edition, Edited by M. J. O’Neil, A. Smith, P. E. Heckelman, and J. F. Kinneary, Whitehouse Station, New Jersey, 1996.

Potassium chloride (Chlorate de potasse)

Fiziksel veya Kimyasal ozellikleri:

Görünümü: kristal veya pudra

Koku: Kokusuz

Çözünürlüğü: 28,1g/100 g suda

Özgül ağırlığı: 1.987 g/cm

% Buharlaşması (hacim): 21ºC 0 (sifirdir)

Erime Noktası: 1500ºC

Molecular Weight: 74.55 gram

Kimyasal formul: KCl

Health Rating: 2 – Moderate

Alevlenmesi: 0 – None

Reactivite Ratingi: 2 – Moderate

Temas Ratingi: 2 – Moderate

Rengi:Yeşil

Potansiyel sağlık etkileri ; Nefes yoluyla alındığı zaman temiz havayı yok ederek nefes darlığına neden olur. Nefes almayı zorlaştırır. Bu durumlarda sunni tenefus veya oksijen verilmesi gerekir.

Hazim yoluyla alındığı zaman kusmaya sebep olur. Derhal bir saglık elemanından yardım alarak gerekli mudahale yapılmalıdır. Baygın ve şuurunu kaybetmiş bir kişiye agızdan hiç birşey verilmemlidir. Derhal bir doktordan gerekli tıbbi yardım alınmalıdır.

Deriye temas etmesi durumunda kirlenmiş elbiseler derhal çıkarılmalı, deriyi sabun ve su ile en az 15 dakika yıkamak lazım. Şayet deride rahatsızlık, kaşıntı ve kızarıklık devam ederse derhal bir doktordan yardım istenmelidir.

Gözlere temas etmesi durumunda, derhal gözlerin üst ve alt kapaklarını açarak bol su ile en az 15 dakika yıkamak gerekir. Rahatsızlık devam ederse derhal bir doktora müracaat ederek yardim istenmeli. Yanma tehllikesi, patlama tehlikesi yok denecek kadar düşüktur.

Zehirlilik Bilgileri ; Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde ağızdan alındığında (Oral rat LD50: 2600 mg/kg), 2600 mg/kg (1 kg basina 2600 mg) göz rahatsızlığına sebep olduğu gözlenmiştir. 500 mg/24 hr (24 saate 500 mg) alındığında mutejenik (kromozom değişikligi) etkisi gözlenmiştir.

Referanslar:

1-Http://www.jtbaker.com/englishhtml/p5631.htm

2-Dangerous Properties of industrial Materials, Sixth Edition, Edited by: B. Feiner, J.J. Fitzgerald, T. J. Haley and E. K. Weisburger, Van Nostrand Reindold Company, New York, N.Y.

3-The Merck Index, An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 12^th Edition, Edited by M. J. O’Neil, A. Smith, P. E. Heckelman, and J. F. Kinneary, Whitehouse Station, New Jersey, 1996.

Çinko selenide (Zinc Lamine)

Formülü : ZnSe

Erime Noktası: 1520ºC

Yoğunluğu : 5,27 g/cm3

Çözünürlüğü : Suda çözünmez

Görünüm ve koku : Kızılsarı, kokusuz

Çinko selenid tenefüs yoluyla, deriden, gözlerden ve hazım yoluyla insanlara geçer. Mevcut literaturdeki bilgilere göre, zink selenidin insanlara olan fiziksel, kimyasal, ve zehirli etkileri hakkında kayda değer bir araştırma yapılmamıştır. Çinko kendi başına zehirli bir element değildir. Fakat ışıtıldıgı zaman çıkan duman ve gazlar insanlarda « rass founders ague »veya « rass chills »denen üşüme hastalığına neden olur. Katı haldeki çinkooksit tozları zararsızdır.

Slenium elementi ve bileşikleri çok zararlıdırlar. Tenefüs veya ası ile alındığı zaman selenium bileşikleri zararlıdır. Selenium bileşiklerinin yapılan deneylerde karsinojen ( kanser yapan) etkisi olduğu saptanmıştır. Uzun zaman selenium bileşiklerine maruz kalan insanlarda amyotrofic lateral sclerosis denen deri hastalığı görülmüştür. Büyük baş hayvanlarda (sığırlarda) blind-steggery’s denilen bir hastalığa sebep olduğu tesbit edilmiştir. Selenium elementinin düşük sistematik zehirlilik etkisi vardır. Fakat toz ve dumanları ciddi solunum rahatsızlıklarına sebep olur. Inorganic selenium bileşikleri dermatitis denen deri hastalığına sebep olur.

Uzun bir müddet selenium dozuna maruz kalanlarda sinirlilik, deprasyon, sindirim hastalığı gerçekleşir. Ölüme sebep olduğu rapor edilmiştir. Kısa bir müddet seleniuma maruz kalmak nefes yollarında rahatsızlık, nasofarynitis, laryngitis ve selenium zehirlenmesi yapar. Uzun bir müddet selenium’a maruz kalma zehirlenme yapar.

Maruz kalma durumunun devam etmesi hallerinde tırnak ve saçın dökülmesine, hemolitik kansızlık, böbrek, karaciger ve dalak rahatsızlıklarına sebep olduğu gözlenmiştir. Ayrıca göz ve deri rahatsızlığına sebep olur. Etki ettiği organlar arasında solunum yolları, gözler, deri, karaciger, böbrek ve kan gelir. Maruz kalma durumu devam ederse tesiri ve etkisi daha da ağırlaşarak artar ve ölüme sebep olur.

Solunuma etki ettigi zaman ağızda tatlı bir tata, boğazın kurumasına, öksürük, halsizlik, titremeler, ateş, bulantı ve kusam yapar. Seleniumun zehirlenmesi. Sinirlilik, ateş, kusma, tansiyonun düşmesine, sinir sisteminin çökmesinse ve ölüme sebep olur. Ayrıca selenium zehirlenmesi deprasyon, ve gastrointestinal (mide) bozukluklarına sebep olur. Hazim yoluyla vucuda geçtigi zaman selenium zehirlenmesi alkali hastalığı, vucut direncinin zayıflaması, topallık, siroz hastalığı ve kansızlık yapar.

Referanslar ;

1-Zinc Selenium Material Safety Data Sheet

2-Dangerous Properties of industrial Materials, Sixth Edition, Edited by: B. Feiner, J.J. Fitzgerald, T. J. Haley and E. K. Weisburger, Van Nostrand Reindold Company, New York, N.Y.

3-The Merck Index, An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 12^th Edition, Edited by M. J. O’Neil, A. Smith, P. E. Heckelman, and J. F. Kinneary, Whitehouse Station, New Jersey, 1996.
Not ; Kaynak gösterilmeden alinti yapilamaz. Belgeler, resimler Sevê Evin Çiçek in arsivine aittir.