KirkçEŞme tesisleri

MISIRLI OSMAN AĞA ÇEŞMESİ 450

451

MİHAELIH

G. Brindesi'nin betimlemesiyle Mısır Çarşısı (üstte) ve Mısır Çarşısı'ndan bir görünüm.

S. Germener- Z. İnankur, Oryantalizm ve Türkiye, ist., 1989 (üst), Nazım Timuroğlu, 1993

yerleştirdiği bir eyvan ile, kapısı kapanabilir bir odadan oluşuyordu. Onarım sırasında eyvanları arkadaki odalara bağlayan kapıların bulunduğu duvarlar açılarak günümüzdeki dükkânlar oluşturulmuştur. Mısır Çarşısı'nın uzun kolunda karşılıklı olarak 23'erden 46, kısa kolunda ise 18'erden 36 eyvan ve hücre, ayrıca iki kolun birleşme bölümünde 6 eyvan ve hücre vardır. Böylece içteki eyvan ve hücre sayısı 88'i bulmaktadır. Çarşının Tahmis Sokağı'na bakan bölümünde de dışta 18 dükkân bulunur. İç ve dıştaki dükkânlar tonoz örtülüdür.

Son restorasyonu sırasında, 1941'de Yeni Cami avlusundan geçirilen yol, cami ile çarşıyı birbirinden ayırmıştır.

Bibi. G. Özdeş, Türk Çarşıları, İst., 1953, s. 35-36; Z. Nayır, Osmanlı Mimarlığında Sultan Ahmet Külliyesi ve Sonrası, İst., 1975, s. 161-

162; M. Cezar; Tipik Yapılarıyla Osmanlı Şehirlerinde Çarşı ve Klasik Dönem imar Sistemi, İst., 1985, s. 182-185.

istanbul mısırlı osman ağa çeşmesi

bak. GÜZELCE MAHMUD PAŞA ÇEŞMESİ

MİDYE

Bilateral simetrili molüsk olup deniz dibine, rıhtım kenarlarına, gemi altlarına sıkıca tutunarak yaşar.

Midye, Karadeniz'in bazı bölgelerinde, Boğaziçi ve Marmara'da bol miktarda bulunur. Yoğun bir şekilde yayılıp üredikle-ri bölgelere ^midye tarlası" adı verilir. Kavaklar, Tarabya, Kandilli, Vaniköy ve Beylerbeyi Boğaziçi'nin bellibaşlı midye çıkarılan yerleridir.

Av "algarna" adı verilen, kalın ipten torba biçiminde hazırlanmış, ağzında dibi tarayan bir demir olan araçla yapılır. Boğaziçi'nin çeşitli bölgelerinde gün içinde al-garnacılık yapan balıkçılara rastlamak mümkündür. Sandaldan dibe bırakılan al-garnanın, av mahallinden kürekle biraz a-çıldıktan sonra, ucundaki ip çekilir. Dip tarandıktan sonra torbaya dolan midyeler içeri alınır. Torba boşaltılıp aynı işleme devam edilir.

II. Mehmed (Fatih) döneminde (1451-1481) saray için alınan deniz mahsulleri arasında midye ve istiridyenin de adı geçmektedir. Eti son derece lezzetli olan midyenin çeşitli yemekleri vardır. Midye tavası sıcak yemekler arasında birinci sırayı alır. Marmara ve Boğaziçi'ndeki pek çok balık lokantası yanında Beyoğlu Çiçek Pasajı, Kavaklar, Beylerbeyi, Tarabya ve Kandilli, midye tavasıyla meşhurdur. Küçük çöplere sıra sıra dizilmiş, yağda kızarmış, top top midyeler, taratorla servis edilir. Midyenin ünlü yemeklerinden biri olan dolması Ermeni mutfağının özelliklerinden sayılmakla birlikte Türk mutfağında da yeri vardır. Bunun yanında lahana yap-rağıyla yapılan dolması nefaset ve lezzet bakımından midye dolmasından kat kat üstündür. Her ikisi de özellikle Kumkapı ve Kurtuluş semtlerindeki mezecilerde satılan, lokantalarda ya da evlerde hazırlanan çok özel yemeklerdir.

Midye salması veya midyeli pilav, dolmasından daha hafif olup eski istanbulluların en makbul saydıkları deniz ürünleri yemeklerinden biridir. Midye pilakisi ve soğanlı midye yahnisi Arnavutköy, Çengelköy, Tarabya, Balıkpazarı gibi semtlerde özellikle Rum vatandaşlarımız tarafından meze olarak hazırlanan ve rağbet gören lezzetli yemeklerdendir.

ALi PASlNER

MİGROS

Süpermarket türünde ilk mağaza zinciri.

Her türlü gıda ve ev ihtiyaç maddelerinin tüketiciye, görece ucuz satışı amacıyla faaliyet gösteren Migros, İsviçre Migros Kooperatifleri Federasyonu tarafından 1954'te istanbul'da kuruldu. 1974'te şirket hisseleri Koç Topluluğu tarafından devralındı ve 1991'de halka açıldı. Halen sermayesinin yüzde 44,6'sı küçük hissedarlara, yüzde 55,4'ü özel sektöre aittir.

Migros'un istanbul halkı ile tanışması, hizmeti müşterinin ayağına götüren satış arabaları ile başlamıştır. Migros, Bebek, 1. Levent (1958) ve Teşvikiye'de (1959) açılan sabit satış noktaları ile gelişmeye başladı. Bunu Pangaltı (1968), Yeniköy (1969), Kocamustafapaşa (1975), Cennet Mahallesi ve Gayrettepe (1978), Ataköy 4. Kısım (1979), 4. Levent (1980), Kazasker (1981), Göztepe (1982), Bayrampaşa (1983), Aksaray ve Fatih (1984), Moda, Üsküdar ve Zeytinburnu (1985), Kuyubaşı, Bostancı, Ataköy 5. Kısım ve Bakırköy (1986), Suadi-ye (1988), Kumburgaz, Büyükçekmece ve Ulus (1989) mağazalarının açılışı izledi.

1990'da mağazalarını tümüyle yenile-

Migros'un Kadıköy'deki mağazası.

Laleper Aytek, 1994

yen Migros, çizgi-kod sistemine geçti ve bilgisayarla donatılmış dev MMM Migros' lar açma dönemine girdi. Mağazalarını büyüklüklerine göre M, MM ve MMM şeklinde sınıflandırdı. Bu anlayış uyarınca MM Kızıltoprak ve M Maltepe (1990), MMM At-rium (Ataköy) ve MMM Şişli (1991), MMM Merter, MM Süreyyapaşa (1992), M Silivri, MM Yalova, M Kadıköy, M Pendik, MM Capitol (Altunizade) (1993) ve Migros'un giyim markası olan "Scala" ürünlerinin satıldığı Merter mağazası ile Şişli ve Atri-um'daki bölümler (1993) faaliyete geçti. 1994'ün ilk yarısında açılan son merkez MM Avcılar Migros'tur.

Migros, İstanbul'da Avrupa yakasında Bebek'ten Silivri'ye, Anadolu yakasında Kadıköy'den Pendik'e kadar uzanan toplam 38 mağaza ve 20 kadar satış arabası ile hizmet vermektedir. Gezici satış arabaları, Kanlıca'dan Pendik'e, Üsküdar'dan Acıbadem'e, Tarabya'dan Etiler'e ve Mer-ter'den Silivri'ye kadar olan yörelerde, kış ve yazları ayrı programlarla satış yapmaktadır. Yaklaşık 25.000 çeşit ürünün tüketiciye sunulduğu Migros, orta üst ve orta sınıf tüketiciyi hedef alarak istanbul'da kendi alanında çeşitli konularda öncü olmuş, terazili bilgisayarlı kasalardan, kredi kartı ile alışverişe, indirimli kampanya günlerine kadar çeşitli satış yöntemlerini istanbul'da ilk kez uygulayan kurum olarak tanınmıştır. Migros, müşterilerini fiyatlar konusunda bilgilendiren Higroskop adlı bir yayın çıkarmakta, yatlara yacht-catering servisi sunmaktadır.

İSTANBUL