Kiyâmet alâmetleri Yusuf el-Vâbil Çeviren c emaleddin kutlu

3 (1/190-199) Muhammed Fehim, Ebu Ubeyye dipnotlu.

4 Bak: “İthafu’l-Cemâa” (2/306-307)

1 Müslim, Fiten (18/77-78 Nevevi Şerhi)

1 Bak: “Fizilali’l-Kur’an” (5/2667)

2 Müsned Şerhi (15/82)

1 Mecmau’z-Zevâid (8/7-8)

2 Ebu Mahammed Süfyan b. Uyeyne b. Meymun el-Hilâli el-Kûfi. Hadis alimi ve hafızı, Mekke’nin muhaddisi. H. 107’de doğdu. Zühri ve akranlarından hadis aldı. Şafi, Ahmed, İbn Main ve diğerlerinden hadis rivayet etti. Hadis ezberi ve güvenilirliğinden dolayı alimler onu delil saymıştır. 70 kere hac yapmıştır. Şafi diyor ki: “Eğer Malik ve Süfyan olmasaydı, Hicaz’da ilim kalmazdı.” H. 198’de vefat etti. Bak: “Tezkiretü’l-Haffâz” (1/262–265), “Tehzibu’t-Tehzib” (4/117–122)

3 “Mecmau’z-Zevâid” (8/7-8) Heysemî: “Ravileri sikadır” diyor.

1 Bak: “Kurtubî Tefsiri” (1/237), “İbn Kesir Tefsiri” (6/220), “Şevkâni Tefsiri” (4/152)

2 Müsned (5/268). Açıklaması daha önce geçti.

3 İbn Kesir Tefsiri (6/220)

1 Bak: “Taberi Tefsiri” (20/16), “Kurtubî Tefsiri” (13/237-238), Şevkâni Tefsiri” (4/152)

2 Taberi Tefsiri (20/16)

1 Müslim, Fiten (18/27-29 Nevevi Şerhi)

2 Müslim, Fiten (18/27-29 Nevevi Şerhi)

3 Müsned (7/133 Hadis no: 5146) Ahmed Şakir: “İsnadı Sahih” demiştir. Tirmizi (6/463-464 Tuhfe Şerhi). Albani bu hadis için: “sahih” demiştir. Bak: “Camiu’s Sağir’in Sahihleri” (3/203 Hadis no: 3603)

1 Buhari, Enbiya (6/362 Fethu’l-Bâri Hadis no: 3329)

2 Fethu’l-Bâri (13/82)

3 Fethu’l-Bâri (13/82)

1 Fethu’l-Bâri (11/378-379) Özet olarak

2 Bak: “el-Fiten ve’l-Melahim” (1/230-231)

1 Buhari, Rikak (11/377 Fethu’l-Bâri Hadis no: 6522), Müslim, Cennet (17/194-195 Nevevi Şerhi)

2 Taberâni “Kebir ve Evsat”ta rivayet etmiştir. Ravileri sikadır. Bak: “Mecmau’z Zevâid”(8/12). “Müstedrek” (4/547) Hakim: “Hadis sahihtir. Buhari ve Müslim rivayet etmemiştir.” demiş, Zehebî’de ona katılmıştır.

1 Müsned (5/164-165). Nesâi, Cenâiz (4/116-117). “Müstedrek” (4/564) Hakim: “Senedi, Velid b. Cemî’ye kadar sahihtir. Buhari ve Müslim rivayet etmemiştir” diyor. Zehebî ise: “Müslim, Velid’ten mütebaat olarak, Nesâi ise asıl olarak hadis rivayet etmiştir” diyor.

Ben derim ki: Nesâi’deki hadisin senedinde sika raviler vardır. Onlardan biri Velid b. Cemî’dir. İbn Main ve Aclî, onun sika olduğunu söylemişlerdir. İmam Ahmed ve Ebu Davut: “Fena biri değildir”, Ebu Hatim: “Hadisi düzgündür”, İbn Hacer ise: “Doğru sözlüdür, fakat yanılır” demişlerdir. Bak: “Mizanu’l-İ’tidâl” (4/337), “Tehzibu’t-Tehzib” (11/137–139), “Takribu’t–Tehzib” (2/333)

2 Müsned (7/133 Hadis no: 5146) Ahmed Şakir: “İsnadı Sahih” demiştir. Tirmizi (6/463–464 Tuhfe Şerhi). Albâni bu hadis için: “Sahih” demiştir. Bak: “Camiu’s-Sağir’in Sahihleri” (3/203 Hadis no: 3603)

3 Ebu Zekeriya Yahya b. Ebi Bukeyr. İsmi: Nasr el–Esedî el–Kirmanî el-Kûfi’dir. Sikadır. H. 208 veya 209’da vefat etmiştir. Bak: “Tehzibu’l–Kemâl” (3/1491), “Tehzibu’t–Tehzib” (11/190)

4 Müsned (4/446-447 Kenz dipnotlu)

1 Tirmizi (6/634-635 Tuhfe Şerhi). Tirmizi: “Bu hadis hasen Sahihtir” diyor. Son iki rivayet için İbn Hacer şöyle diyor: “Tirmizi ve Nesâi rivayet etmiştir. Senedi güçlüdür.” Bak: “Fethu’l–Bâri” (11/380)

2 Müsned (11/99 Hadis no: 6871) Ahmed Şakir: “İsnadı Sahih” demiştir. Ebu Davud (7/158 Avnu’l-Ma'bud Hadis no: 2465). İbn Hacer diyor ki: “Ahmed Rivayet etmiştir. Senedi fena değildir.” Bak: Fethu’l-Bâri” (11 380)

3 “Fethu’l-Bâri” (11 380). Ayrıca “İbn Kesir Tefsiri” (8/84-85)

1 Müsned (5/198-199 Kenz dipnotlu). İbn Hacer diyor ki: “Ahmed, Yakub b. Süfyan, Taberâni rivayet etmiştir... Senedi Sahihtir.” Bak: “Fethu’l-Bâri” (12/402-403)

2 “Fethu’l-Bâri” (12/403) İbn Hacer: “Senedi hasendir” diyor.

3 Ebu Davud (7/160-161 Avnu’l-Ma'bud Hadis no: 2466). Hadis Sahihtir. Bak: “Camiu’s-Sağir’in Sahihleri” (3/214 215 Hadis no: 35553)

4 Buhari, Fiten (13/45 Fethu’l-Bâri)

1 “el-Fiten ve’l-Melâhim” (1/258) Ebu Ubeyye dipnotlu.

2 Kurtubî Tefsiri (18/2-3) “Tezkire (s: 198-199)

1 Bak: ““Fethu’l-Bâri” (11 379), “Tezkire” (s: 199)

2 Ebu Abdullah Hüseyin b. Muhammed b. Halim el-Cürcâni. Şafii fıkıhçısıdır. Buhara’da kadılık yaptı. Horasan bölgesinin her tarafını gezdi. “el-Minhac fi Şuabi’l-İman” adlı kitabı vardır. Beyhaki bu kitaptan çok alıntı yapmıştır. H. 403 yılında vefat etmiştir. Bak: “Tezkiretü’l-Huffâz” (3/1030) “Şuzuratu’z-Zeheb” (3/167-168)

3 “Fethu’l-Bâri” (11/380)

1 Müsned (16/365 Hadis no: 8632) Ahmed Şakir’in şerhini tamamlayan Hüseyin Abdulmecid Haşim bu senedin sahih olduğunu söylüyor. Fakat İbn Hacer, Ali b. Zeyd b. Cud’an hadisini zayıflatmaktadır. Bak: “Fethu’l –Bâri” (11/381)

2 Bak: “Fethu’l-Bâri” (11/380-381)

1 Müslim Nevevi Şerhi (17/194-195)

2 “el-Fiten ve’l-Melâhim” (1/320-321)

3 Buhari, Rikâk (11/377 Fethu’l-Bâri)

4 “Fethu’l-Bâri” (11/382)