Kurs: II fənn: Məktəbəqədər pedaqogika

Mövzu :V Müəllim və uşaq bağçası tərbiyəçisi.

Plan:

1. 
   Müəllim və uşaq tərbiyəçisinin sosial rolu
   
2. 
   Müəllim və uşaq bağçası tərbiyəçisinə verilən tələblər
   
3. 
   Müəllim və uşaq bağçası tərbiyəçilərinə əsas pedaqoji qabiliyyətlərin tətbiq edilməsi
   

1. 
   Müəllim və tərbiyəçi xalqımızın müstəqil dövlət quruculuğunda sədaqətlə çalışan ziyalılarımızın ən böyük və ən qabaqcıl dəstəsini təşkil edir. Azərbaycan müəlliminə və tərbiyəçisinə Vətənimizin gələcəyi olan gənc nəslə tərbiyə vermək kimi şərəfli və strateji əhəmiyyətə malik bir iş tapşırılmışdır. Müəllim və tərbiyəçinin vəzifəsi ona görə şərəflidir ki, o, cəmiyyət üçün ən dəyərli, bilikli, zəkalı, tərbiyəli, vətənpərvər vətandaşlar hazırlayır. Öz üzərində işləyən müəllim və tərbiyəçi pedaqoji işdə, eləcə də ictimai həyatda çox fəal rol oynayır. Böyük çex pedaqoqu Y.A.Komenski sinifdə dərs deyən müəllimi şüa saçan günəşə bənzətmişdir. Günəş öz şüası ilə çanlı aləmə həyat verdiyi kimi, müəllim də öz saçdığı bilik şüası ilə gənc nəsli həyata hazırlayır.
   

Məktəbdə, eləcə də uşaq bağçasında tərbiyə və təlim işinin bütün müvəffəqiyyət və nöqsanları müəllim-tərbiyəçi işinin nəticəsi kimi qiymətləndirilir. Buna görə də müəllim-tərbiyəçi tərbiyə və təlim işində başlıca simadır.

Bəs əsl müəllim və tərbiyəçi necə olmalıdır? Bu suala cavab vermək üçün müəllimlik və tərbiyəçilik işinin professioqramını nəzərdən keçirək.

Professioqram- mütəxəssisin bütövlükdə keyfiyyətlərini təsvir edən modeldir.

2. 
   Müəllimlik və uşaq bağçası tərbiyəçilik peşəsi məzmununa görə aşağıdakıları əhatə edir.
   

• 
  Müəllim və uşaq bağçası tərbiyəçisinə verilən ictimai- siyasi tələblər;
  
• 
  Sosial-psixoloji, şəxsi və etik-pedaqoji tələblər;
  
• 
  Müəllim və uşaq bağçası tərbiyəçilərinin pedaqoji-psixoloji, ixtisas və metodiki hazırlığı.
  

İctimai- siyasi tələblərə aşağıdakılar daxildir.

• 
  İdeyalılıq, müstəqil Azərbaycan dövlətinin gələcəyinə inam, əqidəsindən dönməzlik, dövlətin qərar və göstərişlərini rəhbər tutmaq;
  
• 
  Xalq qarşısında ictimai borcu başa düşmək, hadisələrə ümumxalq mövqeyindən yanaşa bilmək;
  
• 
  Düşmən ideologiyasına barışmaz münasibət bəsləmək;
  
• 
  Tapşırılan iş üçün məsuliyyət hiss etmək;
  
• 
  Həyatda fəal mövqe tutmaq və s.Sosial- psixoloji, şəxsi və etik- pedaqoji işə maraq göstərmək, tərbiyənin cəmiyyətdəki rolunu düzgün dərk etmək və qiymətləndirmək;
  
• 
  Böyüməkdə olan nəslə qayğı ilə yanaşmaq;
  
• 
  Özünə və başqasına qarşı tələbkar, prinsipial və ədalətli, mədəni olmaq, etik normaları gözləmək və s. cəmiyyətimizdə tərbiyə ümumi iş olduğundan bu tələblər müəllimlər və uşaq bağçası tərbiyəçiləri ilə yanaşı, hamıya şamil olunur.
  

3. 
   Müəllim və uşaq bağçası tərbiyəçilərinə bəzən elə tələblər tətbiq edilir ki, bunlar aparıcı tələblərdir. Bu tələblərə konstruktiv, kommunikativ. Qnostik və təşkilatçılıq bacarığı daxildir.
   

Konstruktiv tələb aşağıdakıları əhatə edir:

• 
  Təlim – tərbiyə materialını qarşıya qoyulmuş məqsədin tələblərinə uyğun seçə bilmək, sistemləşdirmək, məktəbdə şagirdlərin, uşaq bağçasında uşaqların imkanlarına uyğunlaşdırmaq, şagird və ya uşaq tərəfindən yol verilə biləcək səhvləri, uşağın müəyyən situasiyada özünü necə aparacağını əvvəlcədən görə bilmək bacarığı;
  
• 
  Maddi bazanı möhkəmləndirmək bacarığı və s.