M. İ. MƏMMƏdov V. T. AĞAyev

Аzərbаycаn Respublikаsı Kənd Təsərrüfаtı Nаzirliyi Аzərbаycаn Dövlət Aqrar Universiteti

M. İ. MƏMMƏDOV V.T.AĞAYEV

N.M.BAYRAMOVA
İNTERNET XİDMƏTLƏRİ

Azərbaycan Respublikasi Təhsil Nazirliyi Elmi-Metodiki Şurasının “informatika və kompüter texnologiyası” bölməsinin 03.07.2014-cü il tarixli iclası- nın qərarı ilə təsdiq edilmişdir (Əmr

№765 )

GƏNCƏ – 2014

L – 104

Аz – 2014

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 03.07.2014-ci il tarixli 765 saylı əmri ilə qrif verilmişdir.

M.İ.MƏMMƏDOV, V.T.AĞAYEV, N.M.BAYRAMOVA–

İnternet xidmətləri. (Dərs vəsaiti). ADAU nəşr., 2014. –səh

Rəy verənlər:

Azərbaycan Texnologiya Universitetinin İnformatika və telekommunikasiya kafedrasının müdiri, prof., fizika- riyaziyyat elmləri doktoru S. Q.Verdiyev
Gəncə Dövlət Universitetinin İnformatika kafedrasının müdiri dosenti, fizika-riyaziyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru Ə.Ə. Aslanov
Dərs vəsaitindən ali təhsil müəssisələrinin informasiya texnologiyaları və sistemləri mühəndisliyi, kompüter mühəndisliyi, kompüter elmləri, informatika və riyaziyyat ixtisaslarının tələbələri, müəllimlər və mütəxəssislər istifadə edə bilərlər.

Rəy və təkliflərini bildirən oxuçularımıza təşəkkürümüzü bildiririk.

[e-mail]


-qrifli nəşr

© “Araz-M poliqrafiya” MMC, 2014

©. M.İ.MƏMMƏDOV, V.T.AĞAYEV, N.M.BAYRAMOVA

1. 
   KOMPÜTER ŞƏBƏKƏLƏRİNƏ GİRİŞ
   

1. 
   Kompüter şəbəkələrinin inkişaf mərhələləri
   

İnsan cəmiyyətinin tarixində müəyyən elmi kəşflər və ixtiralar nəinki onun gedişatına güclü təsir göstərmiş hətta sivilizasiyanın inkişafına (köklü dəyişməsinə) səbəb olmuşdur. Bunlara misal olaraq ilk mühərrikin ixtirasını, elektrikləşmənin kəşfini, atom enerjisinin əldə edilməsini, radionun ixtirasını və s. göstərmək olar. Belə elmi kəşflərin və ixtiraların nəticəsində istehsal prosesinin xarakterində və məişətdə baş verən kəskin dəyişiriklər prosesi elmi-texniki inqilab kimi qiymətləndirilir.

XX əsrin ikinci yarısında kompüter texnikasının yaranması və sürətli inkişafı elmi-texniki inqilabın mühüm faktorarından biridir. Bu prosesi şərti olaraq üc mərhələyə bölmək olar.

Birinci mərhələ (1950-1960). 1945-ci ildə ilk elektron hesablama maşınının yaradılması ilə başlayır. Təqribən 30 il ərzində (1970-ci illərədək) kompüterlər məhdud sayda insanlar tərəfindən əsasən elmi və istehsalat sahələrində istifadə edilmişdir. Çəkisinin ağırlığı, enerji tutumluluğuu və bahalığı ilk Elektron Hesablama Maşınlarından demək olar ki, yalnız paket rejimdə istifadə etməyə imkan verirdi (Şəkil 1.1.) alınması ilə məlumatların verilməsi proqramının hazırlanmasını nəzərdə tuturdu.

Bu rejim informasiya daşıyıcısında məsələnin həlli proqra- mının hazırlığını nəzərdə tuturdu, EHM-ə proqram və verilənlər daşıyıcıdan daxil edilirdi və nəticələr də daşıyıcılara çıxarılırdı.

Bu isə EHM-lə istifadəçilərin inkeraktiv rejimininin praktik olaraq reallaşmasına imkan vermirdi. Yəni istifadəçi öz əmrlərinə EHM-in reaksiyalarını görmürdü, və proqramın işinin son nəticəsi cavab şəklində daşıyıcıda alınırdı.