M17. Ikki o’zgaruvchili ifodalarning qiymatini berilgan sonlar orqali toppish. Ifodaning qiymatini topish



Yüklə 0,93 Mb.
səhifə19/55
tarix15.11.2023
ölçüsü0,93 Mb.
#132652
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   55
M.18 (3)

Kub 

e) qirrasi a desak, uning sirt yuzi:
S=6a²
Misol: Qirrasi 3 dm bo'lgan kubning to'la sirtini toping.
Yechish:
S=6·3=6·9=54 (cm2)
javob: 54 cm2.

f) qirralari uzunligi yig'indisi:
L=12a
Misol: Qirrasi 2 dm bo'lgan kubning qirralari uzunligi yig'indisini toping.
Yechish:
L=12·2=24 (dm)
javob: 24 dm.

g) hajmi:
V=a³
formulalar yordamida hisoblanadi.
Misol: Qirrasi 4 dm bo'lgan kubning hajmini toping.
Yechish:
V=43=64 (cm3)
javob: 64 cm3.
Piramida (qadimgi yunoncha: πυραμίς - pyramidos) - bitta koʻpburchak (asos) va umumiy beshburchakka ega boʻlgan uchburchaklar (yon yoqlar) bilan chegaralangan jism. Asosining shakliga koʻra, uch burchakli Piramida, toʻrt burchakli Piramida va boshqa deb yuritiladi. Piramida uchi (R)sj asos tekisligiga tushirilgan perpendikulyar Piramidaning balandligi deyiladi. Asosi muntazam koʻpburchak boʻlib, balandligi asos markaziga tushadigan Piramida muntazam Piramida deb ataladi. Muntazam Piramidaning yon yoqlari bir xil teng uchburchaklardan iborat, ularning balandligi Piramidaning apofemasi deyiladi. Piramida hajmi �=13�ℎ,  formula bilan topiladi; bunda, S — asosi yuzi; h — balandligi.
Piramida asosiga parallel tekislik bilan kesilsa, asos tomonda kesik Piramida, kesimda esa asosga oʻxshash koʻpburchak (ustki asos) hosil boʻladi;

Ushbu video darslik foydalanuvchilarga Piramida mavzusi haqida tushuncha olishga yordam beradi. To'g'ri piramida. Ushbu darsda biz piramida tushunchasi bilan tanishamiz, unga ta'rif beramiz. Oddiy piramida nima ekanligini va u qanday xususiyatlarga ega ekanligini ko'rib chiqing. Keyin muntazam piramidaning lateral yuzasida teoremani isbotlaymiz.
Ushbu darsda biz piramida tushunchasi bilan tanishamiz, unga ta'rif beramiz.
Ko'pburchakni ko'rib chiqing A 1 A 2...A n, a tekislikda yotgan va nuqta P, a tekislikda yotmaydigan (1-rasm). Keling, nuqtani bog'laymiz P cho'qqilari bilan A 1, A 2, A 3, … A n. Oling n uchburchaklar: A 1 A 2 RA 2 A 3 R va boshqalar.
Ta'rif. Ko'p yuzli RA 1 A 2 ... A n, dan tashkil topgan n-gon A 1 A 2...A n Va n uchburchaklar RA 1 A 2RA 2 A 3 …RA n A n-1, chaqirildi n- ko'mir piramidasi. Guruch. bitta.
Guruch. bitta
To'rtburchak piramidani ko'rib chiqing PABCD(2-rasm).
R- piramidaning tepasi.
A B C D- piramidaning asosi.
RA- yon qovurg'a.
AB- asosiy chekka.
Bir nuqtadan R perpendikulyarni tushiring RN yer tekisligida A B C D. Chizilgan perpendikulyar piramidaning balandligi.

Guruch. 2
Piramidaning umumiy yuzasi lateral yuzadan, ya'ni barcha lateral yuzalar maydonidan va taglik maydonidan iborat:
S to'liq \u003d S tomoni + S asosiy
Piramida to'g'ri deb ataladi, agar:

  • uning asosi muntazam ko'pburchak;

  • piramidaning yuqori qismini poydevor markazi bilan bog'laydigan segment uning balandligi.


Yüklə 0,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   55




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin