Mała encyklopedia kultury antycznej

dies zob. dzień.

difarreatio łac. obrzęd konieczny do rozwią­zania małżeństwa zawartego przez confarreatio (zob.).

Difilos 1. filozof grecki, uczeń Eufantosa i Stiipona z Megary (IV w. p.n.e.). 2. D. z Syno-py, komediopisarz grecki, przedstawiciel nowej komedii attyckiej, współczesny Menandra i Filemona (IV/III w. p.n.e.), żył w Atenach, zmarł zaś w Smymie. Napisał ok. 100 komedii, z których znamy ok. 50 tytułów oraz szereg fragmentów. Sztuki jego odznaczały się wyjątkową czystością i prostotą języka. Plaut naśladował go w ko­mediach Casina i Rudens, Terencjusz w sztuce Adelphoe. 3. D. z Bitynii, filozof ze szkoły Stoic­kiej, ojciec filozofa Demetriosa, ucznia Panajtiosa (H w. p.n.e.). 4. D. z Laodikei d w. p.n.e.). komentator poematów Nikandra; z komentarzy jego korzystał Atenajos.

difthera (gr. difthera) skóra wyprawiona, z któ­rej wyrabiano wiele przedmiotów użytkowych. D. przede wszystkim oznaczała a) gatunek per­gaminu. Jończycy nazwą d. określali książki, ponieważ papirus był u nich bardzo rzadki. Ponadto d. oznaczała: b) namioty dla wojska;

dowódcy Aleksandra W. Perdikkas i Krateros mieli podczas wypraw wojennych używać przy

Digentia

191

diiectus

ćwiczeniach gimnastycznych takich namiotów o długości jednego stadionu, difthiraj stddiaj;

c) na okrętach — zasłonę przed deszczem i usz­czelkę przy zatykaniu szpar w spojeniach. Pod­czas oblężenia Piątej w czasie wojny pelopones-kiej platejczycy, wznosząc drewniane rusztowa­nia, zasłaniali się d. przed zapalonymi strzałami Lacedemończyków; d) worki żołnierskie do prze­chowywania żywności; e) odzież wieśniaków i niewolników.

Digentia dziś Liccnza; strumień w ziemi sa-bińskiej wypływający ze źródeł Banduzji; prze­pływa przez dolinę Ustyki, gdzie znajdowała się willa Horacego, i w pobliżu dzisiejszej Vicovaro wpada do Anio.

Digesta zob. Corpus iuris civilis.

digitus łac. najmniejsza jednostka miary dłu­gości używana przez Rzymian, odpowiednik greckiego daktylos, wynosząca 1/4 szerokości dłoni (palmus) lub Vi 5 część stopy. Zob. miary długości.

Dikajarchos 1. filozof perypatetyczny z Mes-sany na Sycylii (TV w. p.n.e.), przyjaciel Arysto-ksenosa, uczeń Arystotelesa. Był wszechstron­nym uczonym i płodnym pisarzem. Jest auto­rem dialogów politycznych, filozoficznych i in. W dziele pt. Perl fthoras anthropon (O zagładzie ludzi) rozpatrywał zagadnienie, czy takie zjawi­ska, jak trzęsienia ziemi, zarazy itp. mają przy­czyny naturalne, czy też są karą za ludzkie grzechy. D. napisał również Żywoty Siedmiu Mędrców oraz dzieło historyczne pt. Bwj Hel-lados (Żywoty Grecji), które zawierało opisy ustrojów państw greckich i z którego zachowały się 2 fragmenty. Pracował również nad geogra­fią, dowodził eksperymentalnie kulistości ziemi, zmierzył z pomocą dioptry wysokość gór, obli­czył obwód ziemi, narysował pierwszą siatkę południków i równoleżników oraz pierwszą ma­pę ziemi opisaną w dziele Periodos gęś (Obwód ziemi). W swoich pracach wykorzystał odkry­cia geograficzne związane z wyprawami Alek­sandra W. 2. admirał floty Filipa V, w r. 201 p.n.e. opanował Cyklady, które były w ręku Lagidów.

Dikajogenes malarz grecki wzmiankowany przez Pliniusza, działający na dworze Demetriosa Poliorketesa (in w. p.n.e.).

dikastaj (gr. 1. p. dikastes) sędziowie. Od m w. p.n.e. oznaczano tym terminem także obcokra­jowców, którym na podstawie ugody powierzono rozstrzygnięcie sporu między państwami lub

obywatelami jednego lub różnych państw (zob. diajtetes).

diicasterioii gr. lokal, w którym odbywały się sądy; kolegium sędziów, jak również posie­dzenie sądowe.

dftast&on (gr. dikastikón lub dikastikós mis-thós) wynagrodzenie sędziów w Atenach, wpro­wadzone przez Peryklesa; wynosiło ono zapewne 2 obole za każdą rozprawę sądową. Kleon w r. 425 p.n.e. podwyższył je do 3 obolów.Należną sumę otrzymywał sędzia po skończonej rozprawie, za zwrotem tabliczki (symbolem) otrzy­manej przed wejściem na Agorę.

dike (gr. dike zwyczaj, prawo, sprawiedliwość) uosobienie prawa i sprawiedliwości, sąd; skarga prywatna (ustna, por. grafu), rozprawa sądowa;

wyrok, kara; sam proces sądowy (w szczegól­ności prywatny).

Dike córka Zeusa i Temidy, bogini sprawie­dliwości. Zob. Hory.

Dikte góra na wschodnim wybrzeżu Krety, z grotą, w której miał się narodzić i był wykar-miony Zeus.

Diktynna mit. 1. przydomek Britomartis (zob.). 2. przydomek Artemidy.

Diktys mit. brat króla wyspy Serifos, Polidektesa; złowił w swe sieci skrzynię, w której była zamknięta Danae z Perseuszem. Perseusz po ukaraniu Polidektesa osadził D. na tronie Serifos.

diiectus (delectus) łac. pobór do wojska;

w pierwszych wiekach istnienia republiki każdy obywatel rzymski był obowiązany do służby wojskowej od 17 do 46 roku życia. Jazda rekru­towała się z najzamożniejszych obywateli pierw­szej klasy majątkowej, podczas gdy ciężkozbroj­ną piechotę stanowili średniozamożni chłopi należący do drugiej, trzeciej i czwartej klasy majątkowej. Stopniowe zanikanie średniej war­stwy chłopskiej nie pozwalało na 'wypełnienie potrzebnego kontyngentu wojskowego. Biedoty natomiast miejskiej, pozbawionej odpowiedniego cenzusu majątkowego, nie można było zaciągać do wojska przymusowo. Dlatego Mariusz, prze­prowadzając w roku 107 p.n.e. reformę armii, zdecydował się na wprowadzenie zaciągu ochot­niczego. Skład socjalny armii uległ wówczas całkowitej zmianie. Większość jej stanowili od­tąd proletariusze miejscy, capite censi, zaciąga­jący się na 20 lat. Służba wojskowa stała się już nie obowiązkiem obywatelskim, lecz zawo­dem, a żołnierze oczekiwali od swego wodza

Dindyma

192

Diogenesa latarnia

nie tylko łupów, ale i nadania gruntów po zwycięskiej wyprawie. Armia rzymska stawała się w coraz większym stopniu czynnikiem decydującym w rozgrywkach politycznych, a zna­czenie jej wzrosło jeszcze bardziej w okresie cesarstwa, kiedy wojsko decydowało o obsadze­niu tronu,

Dindyma (Dindymos) pasmo gór we Frygii w pobliżu miasta Pessinus, poświęcone bogini Kybele.

Dindymene przydomek bogini Kybele (od gór Dindyma).

dinos (lub deinoś) gr. nazwa używana w ar­cheologii dla określenia naczyń bezimadłowych o dużym otworze i okrągłym dnie, przeznaczo­nych do mieszania płynów.

Dio, Dion Cassius zob. Cassii.

Diodor (Dwdoros) Sycylijski ur. ok. r. 80 p.n.e. w Agyrion na Sycylii. W młodości odbył szereg podróży naukowych po Europie, Azji i Afryce, po czym osiadł w Rzymie, gdzie przystąpił do pracy nad wielkim dziełem w 40 księgach pt. Bibiiotheke. Część jego zachowała się do naszych czasów w całości (ks. I-V, XI-XX), resztę znamy z późnych wyciągów. Dzieło to zawierało historię powszechną od początku świata do początku wojny galickiej Cezara, tj. do r. 60. Było ono zbiorem różnych dzieł historycznych napisanym w przystępnej formie, przeznaczo­nym dla szerokiej publiczności. Oprócz historii uwzględnione były geografia, etnografia i histo­ria kultury. Autor korzystał z wielu źródeł zarówno greckich, jak łacińskich, lecz rzadko tylko je wymienia.

Diodotos 1. imię dwu władców, założycieli dynastii panującej w Baktrii. 2. D. z Erytrei, historyk grecki, autor zaginionego dzieła o Alek­sandrze W. pt. Efemerldes Aleksandra (Dziennik Aleksandra). 3. filozof ze szkoły stoickiej, nau­czycie) Cycerona, w którego domu spędził osta­tnie lata życia; zmarł w r. 49 p.n.e.

Diofanes z Mityleny mówca grecki z II w. p.n.e., nauczyciel wymowy Tyberiusza Grak-chusa, nazwany przez Cycerona Graeciae diser-tissimus.

Diofantos 1. mówca ateński, przyjaciel Demo-stenesa, jego świadek w procesie przeciw Ajschi-nesowi w r. 352 p.n.e. 2. D. z Aleksandrii, ma­tematyk (III/II w. p.n.e.), zajmował się tą dzie­dziną matematyki, która obecnie nazywa się algebrą; napisał dzieło pt. Arithmetika w 13 .księgach.

Diogenes 1. D. z Apolonii, filozof ze szkoły jońskiej (V w. p.n.e.), uczeń i następca Anaksymenesa, autor dzieła Perl fyseos (O przyrodzie). Przyjmował wraz z Anaksymenesem powietrze jako zasadę wszechświata; zaobserwował zgęsz-czanie się i rozrzedzanie powietrza. Był również lekarzem, znał system krwionośny i rozróżniał krew z arterii od krwi z żył. 2. D. z Synopy (r. 413 - 323 p.n.e.), filozof ze szkoły cynickiej, uczeń Antystenesa. Wygnany wraz z ojcem z rodzinnego miasta pod zarzutem fałszowania pieniędzy, udał się do Aten, gdzie poznał i słu­chał Sokratesa. Wyciągnął on praktyczne kon­sekwencje z nauki o wyrzeczeniu się dóbr mate­rialnych, jak również z tezy o życiu zgodnym z naturą; wg tradycji mieszkał w beczce i ogra­niczył do minimum swe potrzeby. Krążyło o nim tysiące anegdot, powtarzano jego dowcipne i zło­śliwe powiedzenia; nazwano go szalonym So­kratesem. Pism żadnych nie pozostawił. 3. D. ze Smyrny (IV w. p.n.e.), uczeń demokrytejczyka Metrodora z Chios, nauczyciel Anaksarcha z Ab-dery, towarzysza wyprawy Aleksandra W. 4. D. z Seleukei, zwany Babilończykiem (r. 238-150 p.n.e.), piąty scholarcha Stoi, uczeń Chryzypa i następca Zenona, autor wielu pism filozofi­cznych, m.in. O prawach, na których wzorował się Cyceron. Jego misja dyplomatyczna do Rzy­mu, którą odbył w 155 r. p.n.e. wraz z akademi­kiem Kameadesem i perypatetykiem Kritolaosem (w sprawie uchylenia kary pieniężnej nałożonej na Ateny), była dla Rzymian sposobnością do pierwszego głębszego zetknięcia się z filozofią grecką. 5. D. z Aten, rzeźbiarz z okresu wcze­snego cesarstwa, wg Pliniusza miał wykonać dla Panteonu w Rzymie rzeźby przyczółkowe i ka­riatydy, które były kopią podpór Erechtejonu. W Korynde w czasie prac wykopaliskowych znaleziono sygnaturę rzeźbiarza D., syna Henno-laosa. 6. rzeźbiarz z okresu cesarstwa, prawdo­podobnie w II w. n.e., znany z podpisu na kamiennym posążku siedzącego Heraklesa wg motywu Lizypa, znalezionym w ruinach pałacu w Niniwie (obecnie w British Museum). 7. D. Laertios z Cylicji (II w. n.e.), autor kompilacyj-nego dzieła pt. Perl bion, dogmaton kaj apofthegmaton ton en filosofia eudokimesanton (Zbiór żywotów i nauk filozofów); mimo braku orygi­nalności jest to jedno z najpoważniejszych źró­deł do historii filozofii greckiej.

Diogenesa latarnia wg starożytnej anegdoty filozof cynicki Diogenes z Synopy chodził po

Diogenianos

193

Diomedes

mieście z zapaloną latarnią, a na zapytanie, czego szuka, miat odpowiedzieć: szukam czło­wieka.

Diogenianos 1. filozof epikurejski z II w. p.n.e., autor dzieła polemicznego skierowanego przeciw poglądom stoika Chryzypa. 2. D. z Hę-raklei, gramatyk z czasów Hadriana (II w. n.e.), autor wielu pism gramatycznych, a przede wszystkim Leksis pantodape kata stojchejon (Zbiór rozmaitych wyrazów ulożonych w po­rządku alfabetycznym), które jest wyciągiem z dzieła Juliusza Yestinusa pt. Hellenika onomata (Imiona greckie). D. miał zebrać 775 przysłów greckich.

Diognetos 1. architekt wspomniany przez Wi-truwiusza, działający ok. r. 300 p.n.e. 2. filozof i malarz, nauczyciel Marka Aureliusza.

Dioklecjan (Caius Aurelius Yalerius Diodę-tianus) cesarz rzymski (żył w latach 245 - 316 n.e.); przydomek D. przyjął po objęciu tronu zamiast dawnego imienia Diocles. Był synem wyzwoleńca z Dalmacji, w wojsku zrobił karierę osiągając stanowisko namiestnika Mezji, nastę­pnie został dowódcą gwardii przybocznej cesarza Numeriana. Wśród zamętu, który miał miejsce po zamordowaniu tego ostatniego, został przez armię obwołany cesarzem i pokonał drugiego cesarza, Karinusa (w r. 285). Rządził energicznie, wprowadzając szereg reform mających na celu powstrzymanie państwa od upadku. Osobę ce­sarską otoczył wschodnim ceremoniałem i żądał dla niej czci boskiej, wprowadzając przydomek Jovius i każąc się nazywać dominus, tzn. abso­lutnym panem. Wprowadził tetrarchię, tzn. współrządy 4 władców: dwu Augustów, czyli dwu cesarzy, oraz dwu Cezarów, którzy byli następcami Augustów. Państwo podzielono na 4 okręgi, ze stolicami w Nikomedii, Sirmium, Mediolanie i Trewirze. Drugim Augustem został Maksymilian, Cezarami Galerius i Konstancjusz;

D. pozostał jednak władcą absolutnym. Rzym uważany był nadal za stolicę całego państwa. 4 okręgi państwa zostały podzielone na diecezje (razem było ich 12), te zaś z kolei dzieliły się jeszcze na prowincje, które stanowiły niższe jednostki podziału administracyjnego. Liczeb­ność armii została podwojona. Obok poboru ochotniczego został wprowadzony przymusowy pobór rekruta spośród niewolników i kolonów, ponadto zaciągano najemne oddziały barbarzyń­skie. W celu zdobycia funduszów na potrzeby powiększonej armii cała ludność imperium zo­stała opodatkowana. Najważniejszymi podat­kami były pogłowne i gruntowe. Te ostatnie, płacone w naturze, uderzały głównie w drobnych posiadaczy i dzierżawców i przyśpieszyły proces popadania drobnych właścicieli rolnych w cał­kowitą zależność od posiadaczy latyfundiów. Reforma monetarna polegała na wprowadzeniu nowej, pełnowartościowej monety złotej, aureus, ona nowych monet srebrnych i miedzianych. D. próbował zapobiec drożyźnie, ustalając ma­ksymalne jednolite ceny na wszystkie towary oraz usługi rzemieślnicze. Za przekroczenie tego edyktu de prettis rerum yenalium groziła kara śmierci. Jednak edykt ten, jako niewykonalny, nie mógł być ściśle przestrzegany i wkrótce przestał obowiązywać. D. pragnął przywrócić świetność dawnej religii rzymskiej, a w ostatnich latach srogo prześladował chrześcijan, ponieważ nie chcieli oddawać cesarzowi czci boskiej. 25. stłumił szereg powstań biednych chłopów i niewolników, prowadził także zwycięskie wojny z szeregiem plemion barbarzyńskich, jak również z Egiptem i z Persją. W r. 305 n.e. D. abdykowat i udał się do rodzinnej Dalmacji, gdzie zbudował sobie wspaniały pałac (zob. Spaletium) i gdzie umarł w r. 316.

Oiokles 1. mit. syn Orsilochosa, wnuk Alfejosa, władca Ferai; synowie jego, Kretos i Orsi-lochos, brali udział w walkach pod Troją, gdzie ponieśli śmierć z rąk Eneasza. 2. mit. heros grecki czczony w Megarze na Eubei za ocalenie przyjaciela w bitwie. 3. D. z Syrakuz, twórca kodeksu praw i założyciel ustroju demokratycz­nego w Syrakuzach, znany z okrutnego trakto­wania jeńców ateńskich podczas wojny pelo-poneskiej. Po niepomyślnej bitwie z Kartagińczykami w r. 409 p.n.e. został skazany w rok później na wygnacie za sprawą swego przeciw­nika politycznego, Herinokratesa. 4. D. z Ka-rystos (IV w. p.n.e.), jeden z najsławniejszych lekarzy starożytności; zachował się urywek jego pisma zawierający dokładne wskazówki dokony­wania rozkładu zajęć dziennych w ten sposób, aby zachować zdrowie o każdej porze roku. Pismo to zawierało przepisy dotyczące higieny ciała, diety, organizacji pracy i odpoczynku. Cechował je wybitny racjonalizm. 5. D. z Region, architekt wspomniany przez Eustatiusa jako autor projektu przekucia góry Atos w posąg Aleksandra W.

Diomedes nut. 1. syn Aresa i Kyrene, król trackich Bistonów, zabijał wszystkich cudzo-

13 — Mała encyklopedia kultury antycznej

Diomeje

194

Dhmizjos

ziemców, którzy przybywali do jego kraju, i mię­sem ich karmił swe rumaki. Zabił go Herakles i rumaki jego oddał Eurysteuszowi; była to jego ósma z kolei praca. 2. syn Tydeusa i Dei-pyle, córki Adrastosa, najdzielniejszy po Achil­lesie wojownik grecki pod Troją. Ranił w boju Afrodytę i Aresa, zabił Pandarosa, Dolona i Rezosa, którego słynne konie uprowadził;

z pomocą Odysa zdobył'palladion. Po powrocie do Argos, wypędzony przez niewierną żonę Ajgialeję udał się na zachód i przybył do Apulii;

tu, wg legendy, założył szereg miast.

Diomeje (gr. Diómeja) 1. święta obchodzone w Atenach ku czci Heraklesa; nazwę wypro­wadzano od imienia Diomosa, który miał pierw­szy uczcić Heraklesa jako boga przez złożenie mu ofiar. 2. dem attycki należący do egejskiej fyle, ze świątynią Heraklesa.

diomosia (gr. diomosid) przysięga obu stron w sądzie po wszczęciu procesu.

Dion 1. D. z Syrakuz, syn Hipparinosa, filo­zof, zięć Dionizjosa I, tyrana Syrakuz, szwagier Dionizjosa II. W osobie tego ostatniego próbo­wał zrealizować platoński ideał władcy-filozofa, co mimo pomocy samego Platona me udało się. D. musiał w r. 366 p.n.e. uchodzić z Syrakuz i dopiero po 10 latach powrócił na czele nie­wielkich 'sił zbrojnych, zmusił Dionizjosa n do ucieczki i objął rządy, lecz wkrótce, w r. 354, został zamordowany. 2. D. Cassius zob. Cassii. 3. D. z Prusy w Bitynii (r. 40 • 115 n.e.), z przy­domkiem Chrysostomos — Zlotousty, przedsta­wiciel drugiej sofistyki, wyznający filozofię cy-nicką. Odbywał liczne podróże, zajmował się sprawami publicznymi w swym rodzinnym mie­ście, wreszcie osiadł w Rzymie. Pozostawił ok. 80 mów, w których jest wyrazicielem nauki eynickiej i stoickiej i omawia wiele zagadnień historycznych i filozoficznych. Niektóre z nich są cennym źródłem dla poznania stosunków spo­łecznych i politycznych za panowania Trajana. W mowie pt. Euboikos kynegos (Myśliwy z Eubei) zajmuje się problemem ubóstwa wsi i przelud­nieniem miast. W trzech mowach o królestwie odmalował D. ideał sprawiedliwego króla i uwy­puklił różnicę między sprawiedliwym władcą a samozwańczym tyranem; złączył w ten sposób ideał sprawiedliwego władcy głoszony przez filo­zofię cynicką z osobą nowego władcy Trajana, dając moralne i filozoficzne uzasadnienie wła­dzy cesarskiej.

Dione mit. 1. córka Tetydy i Okeanosa (albo

TJranosa lub Etera), urodziła Zeusowi Afrodytę, która od imienia matki nosiła przydomek Dio-neja. 2. córka Atlasa, małżonka Taniała, któ­remu urodziła dwoje dzieci: Pelopsa i Niobe.

Dionizje (gr. Dionysia) święta ku czci Dionizosa, obchodzone w Attyce cztery razy do roku:

l) D. Male czyli Wiejskie, obchodzone w mie­siącu Posejdon (koniec grudnia—początek sty­cznia), dla uczczenia pory otwierania naczyń z młodym winem. Uroczystości te były połą­czone z zabawami ludowymi, procesjami i przed­stawieniami trup aktorskich. Do programu za­baw należał askoliasmos (zob.). 2) Lena/e (gr. Leną/a) obchodzone w miesiącu Gamelion (sty-czeńluty), w związku z tłoczeniem wina; na program tych świąt składały się uczty, wesołe pochody po ulicach miasta, potem agony dra­matyczne (wystawianie komedii i tragedii). 3) Antesterie (gr. Anthesteria) święto attyckie i ogólnojońskie, trzecie z wielkich świąt ku czci Dionizosa, obchodzone w miesiącu Antesterion, pierwotnie jako święto zmarłych (później pamięci zmarłych poświęcony był tylko ostatni dzień święta). Do obrzędów oprócz składania ofiar należało próbowanie młodego wina. 4) D. Wiel­kie czyli Miejskie, obchodzone w dniach 8-13 miesiąca Elafebolion (marzec-kwiecień). W pierw­szym dniu uroczystości procesja przenosiła posąg Dionizosa ze świątyni na stokach Akropolu do gaju herosa Akademosa, gdzie odbywało się nabożeństwo i uczta. W dni następne odbywały się pierwotnie występy chórów, później zaś przedstawienia tragedii i komedii w teatrze Dionizosa w Atenach.

Dionizjos (Dionysios) 1. rzeźbiarz-brązownik z Argos, wzmiankowany przez Pauzaniasza jako współpracujący z Glaukosem ok. 465 r. p.n.e. przy wotum Mikytosa z Region dla Olimpii. Dzieło D. wznosiło się na wysokiej bazie w po­bliżu pomocnej fasady świątyni Zeusa i obej­mowało posągi bóstw, ponadto Homera, Hezjo-da, Orfeusza, Ariona oraz kilka innych statui. W czasie prac wykopaliskowych odnaleziono dedykację z wotum Mikytosa. W olimpijskim Altis stał również brązowy woźnica i koń dłuta D., dedykowany przez Formisa z Arkadii. 2. D. z Kalafonii, malarz grecki działający w V w. p.n.e. 3. D. I Starszy, tyran Syrakuz (r. 405 --367 p.n.e.), rozbudował miasto, port i fortyfi­kacje, ozdobił je wspaniałymi budowlami, pro­tegował filozofów i poetów. 4. D. II Miodszy, tyran Syrakuz, syn i następca poprzedniego,

Dkmizjos

195

Dioskorides

przyjaźnił się z Platonem. Wypędzony przez Diona w r. 357, powrócił na (roń w r. 346;

zmuszony po raz drugi do ucieczki (w trzy lata później) przez Timoleona, umarł w Koryncie po r. 337 p.n.e. 5. D. t Mlletu (V w. p.n.e.), logo-graf, zaliczany do grupy tzw. starszych logo-grafów. 6. D. syn Klearcha, tyran Heraklei Pontyjskiej (IV w. p.n.e.). 7. D. z Heraklei (III w. p.n.e.); filozof grecki, uczeń Zenona z Kition, najpierw należał do szkoły stoickiej, potem przeszedł do epikurejczyków. 8. syn Timarchidesa, rzeźbiarz z ateńskiego demu To-riskos, działa) pod koniec II w. p.n.e. Wg Pli­niusza miał być sprowadzony do Rzymu wraz ze swym bratankiem Poliklesem do prac przy budowlach Metellusa Macedońskiego; mieli oni wykonać posąg Junony dla świątyni Juno Regina w pobliżu portyku Oktawii. Na Delos znaleziono bazę z sygnaturą D. i Timarchidesa. 9. D. filozof epikurejski z przełomu III/II w. p.n.e., czwarty po Epikurze przywódca szkoły epikurejskiej. 10. D. Trak (Thraks) (II/I w. p.n.e.), uczeń Arystarcha, autor pierwszej gramatyki greckiej (zachowanej) pt. Techne grciriinatike. D. zajmo­wał się również malarstwem. 11. D. z Aleksandrii, syn Kallifonta (I w. p.n.e.), autor Opisu Grecji w trymetrach jambicznych, z których zachowało się 150 w. 12. D. Anthropografos malarz-portrecista działający w Rzymie w l w. p.n.e. 13. D. z Halikarnasu, retor z czasów Augusta. Do Rzymu przybył w r. 30 p.n.e. Nauczał retoryki, poza tym zajmował się pracą pisarską. Najważ­niejszym jego dziełem jest Romaike archojologia (Starożytności rzymskie) w 20 księgach. Jest to dzieło historyczne, obejmujące dzieje Rzymu od początku do pierwszej wojny punickiej. Zacho­wały się księgi I - XI, obejmujące historię Rzymu do r. 422 p.n.e. Z dalszych ksiąg zachowały się fragmenty i ekscerpty. D. uwzględnia również historię instytucji i obyczajów. Jest on pierw­szym historykiem greckim, który dzieje rzymskie ujął nie jako część historii powszechnej, lecz jako osobną monografię. Do dzieł retorycznych D. należy Peri ton mchajon retorom hypomnematismoj (Zapiski o dawnych mówcach), w 2 księgach; pierwsza zawierała życiorysy i omó­wienie stylu Lizjasza, Isokratesa i Isajosa, druga zaś—Demostenesa, Hiperejdesa i Ajschinesa. Osobną pracę poświęcił D. stylowi Demostenesa (Peri tes Demosthenus lekseos), w innej zajmował się stylem Tukidydesa (Perl tu Thukydidu charakteros)', zajmował się także zagadnieniami

stylistycznymi: Peri syntheseos onomaton (O ze­stawianiu słów) oraz problemem naśladownic­twa: Peri mtmeseos (w 3 księgach). Ponadto pisał listy literackie. 14. architekt pochodzący prawdopodobnie z Sardes; znany z napisu gro­bowego znalezionego w Patara, w Likii, oraz z epigramu z II w. n.e., który wychwala D. za umiejętne pokrycie dachem Odeonu.