Malvarliğina karşi suçlarda

II- Kişisel Cezasızlık Nedeni: (ETCK m.524; YTCK m.167)

Yaşama ve beden bütünlüğüne karşı işlenen suçlar bakımından nitelikli hal oluşturan belirli dereceye kadarki akrabalık ilişkisi (örneğin YTCK m.82 d, 86/2 a), malvarlığına karşı işlenen suçlarda cezanın indirilmesini gerektiren bir neden veya cezasızlık nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun nedeni, fiilin daha az haksızlık içeriğine sahip olması veya failin daha az kusurlu olması değildir; tam tersine fiil, güven ilişkisinin sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlendiği için daha fazla bir haksızlık ve kusur içeriğine sahiptir. Buna rağmen, cezasızlıktan veya ceza indiriminden yararlanması, ceza koğuşturması yoluyla aile bütünlüğüne yönelik ortaya çıkabilecek ek rahatsızlıklara karşı aile içi barışı korumak düşüncesine dayanır.

YTCK m.167’de kişisel bir cezasızlık veya ceza indirimi nedeni söz konusu olduğu için, iştirak halinde işlenen suçlarda öteki suç ortakları cezasızlık veya ceza indirimi nedeninden yararlanamaz (YTCK m. 40/1 c.2). Maddede sayılan akrabalarla birlikte başkaları da işlenen suçtan zarar görmüşse, bu durumda da YTCK m.167 uygulama alanı bulmaz.

YTCK 167/1’de cezasızlık nedeninden; m.167/2’de ceza indiriminden yararlanan kişiler gösterilmektedir.

Kişisel cezasızlık nedeninin söz konusu olduğu hallerde ilgili kişinin sadece cezai sorumluluğuna gidilemez. İşlenen fiil, suç oluşturma özelliğini devam ettirmektedir.

KAYNAKÇA
DÖNMEZER, SULHİ,KİŞİLERE VE MALA KARŞI CÜRÜMLER, BETA BASIM YAYIN AŞ.,15.BASI.
EREM-TOROSLU, TÜRK CEZA HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER, 8.BASKI, ANKARA 2000, SAVAŞ YAYIN EVİ, BARAN OFSET.
EREM, FARUK, DOLANDIRICILIK, GÜZEL İSTANBUL MATBAASI, ANKARA 1956, AÜ HUKUK FAK. YAYINLARI 101.
ERDEM,MUSTAFA RUHAN, DEÜ HUKUK FAK. ÖĞRETİM ÜYESİ, www.ceza-bb.adalet.gov.tr/makaleler
EROL, HAYDAR, YARGITAY CUM. SAVCISI, İÇTİHATLI TCK, 2.BASKI
SELÇUK, SAMİ, DOLANDIRICILIK,YASA YAYINLARI-ONUNCU YAYIN YILI,BİLİM-BİLGİ DİZİSİ:5, HAZİRAN 1982
SOYASLAN, DOĞAN, CEZA HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER, SAVAŞ YAYINEVİ, 2.BASKI
ŞAFAK-GÜNDAL, İÇTİHATLI TCK, ANKARA, 1993
ÖZEN, MUHARREM, YTCK-ETCK KARŞILAŞTIRMALI MUKAYESE CETVELİ
ÖZGENÇ, İZZET, YTCK GEREKÇESİ, SEÇKİN YAYINCILIK

1 Erem, Faruk, Dolandırıcılık, A.Ü. Hukuk Fak. Yayınları 101, Ankara-1956, Güzel İstanbul Matbaası, 1956, s.3

2 Yard. Doç. Dr. Mustafa Ruhan Erdem, www.ceza-bb.adalet.gov.tr.

3 Erem-Toroslu, Özel Hükümler, s.525

4 Erem, Dolandırıcılık, s.3.

5 Erem-Toroslu, TCK Özel Hükümler, Ankara 2000, Savaş Yayınevi, 8. Baskı, Baran Ofset, s.525.

6 Erem, Dolandırıcılık, s.4.

7 Soyaslan, Doğan, Ceza Hk. Özel Hük. Savaş Yayınevi, 2. Baskı, s.241.

8 Erem-Toroslu, s.526.

9 Soyaslan, Doğan, Ceza Özel Hk., s.242.

10 Erem, Dolandırıcılık, s.8.

11 Selçuk, Sami, Dolandırıcılık, Yasa Yayınları, 1982, Işık Matbaası, s.36,37

12 Selçuk, Sami, Dolandırıcılık, s.39, 40, 41, 42.

13 Soyaslan, Ceza Özel Hk, s.242-243.

14 Mustafa Ruhan Erdem, www.ceza-bb.adalet.gov.tr

15 Selçuk, Sami, Dolandırıcılık, s.92.

16 Erem-Toroslu, s.529

17 Erem, Dolandırıcılık, s.,8.

18 Erem, Dolandırıcılık, s.6.

19 Erem, Dolandırıcılık, s.7.

20 Mustafa Ruhan Erdem, www.ceza-bb-adalet-gov.tr.

21 Soyaslan, Doğan., Ceza Hk. Özel hük., s.245.

22 Soyaslan, Doğan, Ceza Hk. Hük., s.243.

23 Selçuk, Sami, Dolandırıcılık, s.93 vd.

24 Dönmezer, Sulhi, Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, Beta Basım Yayın AŞ., 15. Bası, s.381.

25 Erem-Toroslu, s.528.

26 Dönmezer, Sulhi, Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, s.384.

27 Dönmezer, Sulhi, Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, s.385.

28 CGK, E.1983/6-222, K.1983/305. 12.5.1983.

29 Erem, s.9.

30 Mustafa Ruhan Erdem, www.ceza-bb.adalet.gov.tr

31 Dönmezer, s.386.

32 4.CD. 4.12.1951.E.9208, K.9208.

33 4.CD. 22.10.1953, E.8409, K.10270.

34 4.CD. 17.9.1954. E.4634, K.8424.

35 6. CD. 19.11.1975, E.1975/5157, K. 1975/5461 ilamına konu olan olayda sanık, mağdurdan satın almak üzere paket yaptırdığı altınları çantasına koyup kilitlemiş ve çantayı bırakarak biraz sonra gelip parasını vererek altınları alacağını söylemiştir. Sonradan gelmesi ve çanta açılınca içinde altınların bulunmadığı, sanığın el çabukluğu ile altınları aldığı anlaşılmıştır. Daire “şu duruma göre altınları ihtiva eden paketin götürülmesinde mağdurun rızası bulunmadığına ve rızanın temini için sanık tarafından hile ve sania kullandığına dair bir delil olmadığına göre olayda hırsızlık suçunun varlığına” karar vermiştir.

36 CGK. 27.1.1963, E.213, K.2.

37 CGK. 30.3.1942, E.4-74, K.78.

38 4. CD. 19.10.1946. E.9480 K.10962.

39 6. CD. 16.2.1981. E.1981/585, K.1981/795.

40 CGK. 27.3.1950, E.187-58,3 K.10.

41 CGK 9.5.1955, E.4/74, K.74.

42 Erem - Toroslu , s.530.

43 Erem, Dolandırıcılık, s.13.

44 Erem- Toroslu, s.531.

45 Erem, Dolandırıcılık, s.16

46 Dönmezer, s.385.

47 Dönmezer, s.392.

48 6. CD., E.1996/11031, K.1996/10933, 11.11.1996 (YKD, Mart 1997).

49 Dönmezer s.392.

50 6. CD. E.1996/10837, K:1996/10894, 11.11.1996 (YKD Mart 1997).

51 Son Titan

52 Nikahsız ….evlendiği müşteki ile bir hafta karı-koca hayatı yaşadıktan sonra, kadının kendiliğinden ayrılıp gitmiş olması halinde dolandırıcılık suçunun yasal unsurları oluşmaz. 6.CD. E.1990/2266. K.1990/4435, T.22.5.1990/YKD, Nisan 1991).

53 Dönmezer, s.393.

54 6. CD. 12.3.1965, E.1264 K.1494 “Sanık dolandırıcılık kastı ile çekmek istediği paranın kendisine ödenmesi için lüzumlu evrakı imzalamışsa da yazışma neticesi bankada parası olmadığının anlaşılması üzerine paranın ödenmemesinden ibaret eylemi tam teşebbüstür.

55 Dönmezer, s.398.

56 5. CD. 18.3.1975, E:1975/786 K.1975/796/ YKD, Ocak 1976).

57 Yard. Doç. Dr. Mustafa Ruhan Erden.

58 Erem, Dolandırıcılık, s.24.

59 6. CD. 6.2.1980. Eb1980/779, K.1980/632 (RKD, Yıl 1980). Olayda, müteahhit olan sanık inşa etmekte bulundu bir apartmanın 6 nolu dairesini bir kısım bedelini peşin alarak şikayetçiye satmayı kabul etmiş fakat sonra aynı daireyi bir başkasına vermiştir; sanık trafik kazası geçirmesi nedeniyle hata ettiğini, şikayetçiye aynı nitelikte ve değerde başka bir daireye vermeye hazır olduğunu açıklamıştır. Daire olayda sanığın önceden dolandırma kast ve niyeti ile hareket ettiğini belirleyen deliller ortaya konulmadan dolandırıcılıktan mahkum edilemeyeceğini tespit etmiştir.

60 6. CD. 12.11.1982, E.1982/9795, K.1982/8205 (YKD, Mart 1983).

61 Erem, Dolandırıcılık, s.24

62 Toroslu s. 537.

63 YTCK, Gerekçe, s.267.

64 Erem-Toroslu, s.538.

65 Yard. Doç.Dr. Mustafa Ruhan Erdem, www.ceza-bb.adalet.gov.tr

66 Dönmezer, s.395.