Mashinasozlik

Delphi: dasturlash tilida Scroll Bors juda yaxshi tashkil qilingan va tuli xil xossalari mavjud.
Position joylashish xassasi oniy momentda qaerda joylashishini belgilab beradi. Bu xossaning qiymati faqat butun sonlarni qabul qiladi.
Kiritilgan ikki sonning ko’paytmasi natijasini tekshiruvchi dastur tuzing

Dastur listing:

unit grid_;


interface


uses
Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,
StdCtrls;


type
TForm1 = class(TForm)
procedure FormPaint(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;


var
Form1: TForm1;


implementation


{$R *.DFM}


procedure TForm1.FormPaint(Sender: TObject);
var
x0, y0: integer;
dx, dy: integer;
h, w: integer;
x, y: integer;

lx, ly: real;

dlx, dly: real;
cross: integer;
dcross: integer;
begin
x0 := 30;
y0 := 220; dx := 40;
dy := 40;
dcross := 1;
dlx := 0.5;
dly := 1.0;
h := 200;
w := 300;


with form1.Canvas do
begin
cross := dcross;
MoveTo(x0, y0);
LineTo(x0, y0 - h);
MoveTo(x0, y0);
LineTo(x0 + w, y0);

x := x0 + dx;

lx := dlx;
repeat
MoveTo(x, y0 - 3);
LineTo(x, y0 + 3);
cross := cross - 1;
if cross = 0 then
begin
TextOut(x - 8, y0 + 5, FloatToStr(lx));
cross := dcross;
end;
Pen.Style := psDot;
MoveTo(x, y0 - 3);
LineTo(x, y0 - h); Pen.Style := psSolid;
lx := lx + dlx;
x := x + dx;
until (x > x0 + w);

y := y0 - dy;

ly := dly;
repeat
MoveTo(x0 - 3, y);
LineTo(x0 + 3, y);
TextOut(x0 - 20, y, FloatToStr(ly));
Pen.Style := psDot;
MoveTo(x0 + 3, y);
LineTo(x0 + w, y);
Pen.Style := psSolid;
y := y - dy;
ly := ly + dly;
until (y < y0 - h);
end; end; end.

XULOSA

Hozirgi kunda ishlab chiqarishning turli sohalaridagi muammolarni hal qilishda axborot texnologiyalari vositalaridan biri bo`lgan algoritmlash va dasturlash usullaridan foydalanish kerak bo`ladi.
Programma mahsulotlarining va texnika vositalarning jadal suratlar bilan rivojlanishi, kompyuterni apparat va programma ta'minotining tez ma'naviy eskirishga olib kelmoqda. Hali foydalanuvchi yangi programma imkoniyatlarining yarmini o’zlashtirmasdan turib, sotuvga bu programmaning yanada ham mukammal variantlari taklif etilmoqda. Lekin, shunga qaramasdan kompyuterlar yaratishning va programmalash texnologiyalarining asosiy tamoyil va g’oyalari o’z kuchida qolmoqda.
Dasturlashtirish va algoritmlash asoslarini batafsil ko‘rib chiqilgan.
Berilgan dasturni ishlab chiqishda qo’llanilgan standart kompanentalar vazifalari o’rganilib amaliyotga tadbiq etildi. Shuningdek, ob’ektga yo’naltirilgan dasturlashning asosi o’rganilib, ob’ektlar bilan ishlangan holda dastur sifatini oshirildi.
Delphida sodda funksiyalar va amallarni qo’llashning matematik modelini ishlab chiqib dastur yozish ko’nikmalari shakllantirildi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   Informatika va axborot texnologiyalari: Oliy ta’lim muassasalari talabalari uchun darslik/ S.S. G’ulomov, B.A. Begalov; O’z.R Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi, Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti.-T.: Fan,2010.
   
2. 
   N.A.Otaxanov. “Programmalash asoslari” fani bo‘yicha ma’ruza matnlari Namangan, 2005 y
   
3. 
   N.A.Otaxanov. “Programmalash bo‘yicha masalalar to‘plami” Namangan, 2000 y