Maxmudov n. M., Hakimov h. A. Makroiqtisodiy tahlil


-rasm. Inflatsiyali spiral



Yüklə 2,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə70/105
tarix26.11.2023
ölçüsü2,65 Mb.
#136255
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   105
Makroiqtisodiy Tahlil

 
9.5.3-rasm. Inflatsiyali spiral
39
 
bunda,
R – narxlar darajasi; AD – yalpi talab; 
Y – milliy ishlab chiqarishning real hajmi; 
SRAS – qisqa muddatda yalpi taklif.
Ishchilar ish haqi stavkasi darajasini narxlar darajasiga proporsional 
ravishda oshirilishini talab qiladilar (masalan, W
2
gacha). Bu o‘z 
navbatida firmalar xarajatlarining ortishiga olib keladi va yalpi taklif 
egrisi - SRAS

ning chapga va yuqoriga - SRAS
2
gacha siljishiga olib 
keladi. Bunda narxlar darajasi R
3
gacha ko‘tariladi. Real daromadlar yana 
pasayadi (W
2
/P

2
/P
2
).
Inflatsiyaning oqibatlari. 
Inflatsiya tufayli yuzaga keladigan asosiy 
muammolarga quyidagilarni keltirish mumkin: 1) 
real daromadlarning 
pasayishi
va 2) pullar xarid qobiliyatining tushib ketishi.
Daromadlar real va nominal daromadlarga ajratiladi. 
Nominal 
daromad 
– bu iqtisodiy resurs egalarining o‘z resurslarini sotishlari 
evaziga oladigan pul daromadlaridir. 
Real daromad 
– bu kishilarning o‘z 
nominal daromadlariga (olgan pullari hajmiga) hozirda real sotib olishi 
mumkin bo‘lgan tovar va xizmatlari miqdoridir.
39
N.Maxmudov, H.Hakimov. Makroiqtisodiy tahlil. O‘quv-uslubiy majmua. T.TDIU, 2018 


94 
Real daromad= Nominal daromad / Narxlar darajasi
yoki 
Real daromad= Nominal daromad / 1+
π
bunda, π – inflatsiya darajasi.
Tovar va xizmatlarning narxlar darajasi qanchalik yuqori bo‘lsa, 
kishilar o‘z nominal daromadlariga endilikda shunchalik kam miqdorda 
ularni xarid qila oladilar, shuning uchun ularning real daromadlari pasayib 
ketadi. Ayniqsa, giperinflatsiyaning salbiy oqibatlari nafaqat kishilarning 
real daromadlari pasayishiga, balki kishilar turmush darajasining keskin 
tushib ketishiga olib kelishini tarixiy dalillar misolida yaqqol ko‘rish 
mumkin.

Yüklə 2,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   105




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin