f. İslam mimarîsi gerçekçidir. Müslümanlar mimaride daima gerçekçi ve mantıklı hareket etmişlerdir. Yaptıkların eserlerin bir ve daha çok ihtiyaca cevap vermesine dikkat etmişlerdir.
İslam mimarîsinin yoğun olarak bulunduğu yerler: Suriye-Şam, Irak-Bağdat, İran, Mısır, Hindistan, Mağrip/Kuzey Afrika-Endülüs ve Türkistan’dan Balkanlara kadar Türk dünyasıdır. İlk dönem İslam mimarîsinin eserleri genellikle cami ve mescitlerdir. Bunların ilk örnekleri de Kuba Mescidi ile Mescid-i Nebî’dir.
Dönemlere Göre İslam Mimarîsi
Mütevazı hayat süren, lüks ve israftan kaçınan Hz. Muhammed ve Dört Halife, mescit/cami dâhil süslü ve görkemli yapılardan uzak durmuşlardır.
Emevîler Dönemi mimarîde yeni eserler ortaya çıkarmaktan ziyade diğer mimarîlerin ortak sentezi şeklindedir. Çevrelerinde bulunan Fars ve Helen sanatına karşı İslam sanatını yüceltme görevini üstlenmiştir. Bundan dolayı İslam mimarîsinde hızlı bir dönüşüm ve gelişme hamlesi sağlamışlarıdır. Buna en güzel örnek Şam’daki Emeviye camiidir.
Emeviler yönetim ve iktidar merkezini eski bir Bizans toprağı olan Suriye’ye taşımışlar ve mimarîye iki sebepten dolayı önem vermişlerdir.
Birincisi, hâkim oldukları bölgelerde karşılaştıkları kilise, antik tapınaklar gibi eserler karşısında sönük kalmamak,
İkincisi, İslam medeniyetinin Fars ve Helen sanatına karşı yüceltmektir. Bu dönemde mimarîde yeni eserler değil daha çok derleyici ve devşirmeci düşünce hâkimdir.
Dostları ilə paylaş: |