Medenî”; “şehirli, şehre ait, şehre özgü

İLMİ HAYAT (I)

DİNÎ/SOSYAL İLİMLER

İslam medeniyetinin kendine özgü en belirgin niteliğinin “ilim” kavramı olduğu, bu kavramın başka hiçbir medeniyette bu kadar belirleyici olmamıştır. İlme verilen değere ve ilmî faaliyetlere paralel olarak ilimlerin tasnifi üzerinde yapılan çalışmalar, İslam medeniyetinin en bariz vasıflarından birisidir. İslam düşünür ve bilginleri, ilimlerin alan ve sınırlarını birbirinden ayırmak, alanlara arasındaki ilişkileri belirlemek, farklı ilimlere ait birikimleri konularına göre değerlendirmek ve eğitimi sisteminin ana müfredatını oluşturmak amacıyla ilimleri tasnif etme yoluna gitmişlerdir. Bu konuda;

Fârâbî, İhsâu’l-Ulûm,

Hârizmî, Mefâtihu’l-Ulûm,

İbn Sînâ, Aksâmu’l-Ulûmi’l-Aklıyye,

Gazzâlî, İhyâu Ulûmi’d-Din,

Fahruddin Râzî, Câmiu’l-Ulûm,

Taşköprîzâde, Miftâhu’s-Saâde adlı eserler meşhurdur.

Fârâbî’nin kendi yaşadığı dönemde eğitim ve araştırmaya konu olan ilimleri tasnifi;