Mezolit (o’rta tosh) davri


O'zbekistonda milliy valyuta - so'mning muomilaga kiritilishi



Yüklə 0,72 Mb.
səhifə43/173
tarix10.12.2023
ölçüsü0,72 Mb.
#139072
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   173
Mezolit (o’rta tosh) davri

5. O'zbekistonda milliy valyuta - so'mning muomilaga kiritilishi. Prezibent Islom Karimov 1993 yil 7 mayda Uzbekistan Respublikasi Oliliy Kengashi Sessiyada nutk suzlangan «Mustakil davlat ayri dustlardan xur bulimi uchun uning puli bulimishkerak. Bu iktisodiy mustakillikdir. 1994 yil 1 iyulda Uzbekiston pul birligi sum muomalaga kiritildi .Davlat Bank varakalariga xam kiritildi. Natjada 1995-1996 yillarda pul kadr sizlanish survatlari ancha kiskardi. Jami pul masalasini ng ushish 1996 yilning birinchi yarnsh yillngi natieasigi kura 1995 yilning aynan shu davrida va 1994 yil darajasidan 2 barobar xam buldi.Nakd pul massasining urtacha oylik ushshi sur'ati 1996 yilning birinchi yarim 1995 yil darajasidan 1.3 marta oz buldi. Muammoga naktpul chikarish -emissiya umumi 1995 yildagi 20.7 fayzumiga 15 foizli xashkil kildi.Kreditlar xam iktisodetni rvojlan7tirishga yulantirdi. 1994 yilning 15 apreldan boshlab Uzbekiston valyutasida savdo ishlari utkazilib kelinmokda. 1994 yil realizatsiya kilingan chet di valyutasining umumiy summasi 16 mln 558 ming AKSH dollarini tashkil etdi. 1995 yil davomida 90 marta savdo utkazildi

1598757

1. Hozirgi o’zbek xalqining etnik asosini tashkil qilgan qabila, ellatlar.Jaxon tajribasiga kura, millat fakat bir xalk vakillari asosida shakllanmagan. Xozirgi o’zbek millatnnnng tarkib topishida xam maxalliy xalklar bilan birga kuplab turkiy kabila va uruglar ishtirok kilganlaru, undan tashkari kator tadkikotlarda o’zbek xalki shakllanishida sakkiz muxim davr bulganligi kayd etilib, ular katoriga axamoniylar, makedongiyaliklar, arablar va mugullar istilolari bilan bogshщik etnik jarayondagi uzgarishlar tilga olinadi. Bu zabt etishlar, shubxasiz Markaziy Osiyo xalklari madaniyatiga, tiliga, turmush tarxziga ma’lum darajada uz ta’sirini utkazganyu Ammo bu yurishlarning maxalliy xalklar irkiy va etnik xolatiga juda kam uzgarishlar kiritgan, lekin ular maxalliy xalk «konunini» va genetikasini tubdan uzgartira olmadilar

2. O’rta Osiyoda eftaliylar davlatining shakllanishi, uning hududiy chegarasi.Mamlakatimiz xududida ilk urta ayerlar davrida tashkil topgan yirik davlatlardan dastlabkisi Eftgliylar davlatidir. "Eftal" suzi eftalimylar shoxi Vaxshunvor Eftalon nomi bilan boglik. U 457 yildan e’tiboran Choganiyon, Toxariston va Badaxshonni xam uziga buysundirib Urta Osiyoda katta davlatga asos soldi. Bundan taxlikaga tushgan Eron shoxi Peroz eftaliylarga karshi uch marta yurish kilgan va u uch marta tor-mor keltirilgan. Eftaliylar Marv, Kobul, Panjob vodiysi, Karashar, Kuchu, Kashkar va Xutonni egallaidilar. Eron uzok yillar eftaliylarga xiroj tulab turgan. Fakat 563-567 yy.da turk xokoni Silsivul tomonidan berilgan zarbadan sung eftaliylar inkiroz sari yuzlandilar va turk xokoni ta’siriga tushib koldilar. Dexkonchiliq chorvachiliq xunarmandchilik. Jamiyatda yer egaligi munosabatlari shakllana boshlangan bulsada, kul mexnatidan foydalanish davom etgan. Oliy tabaka vakillarija xatto patriarxal tuzum koldaklari (kupxotinlilik) xukm surgan. Eski tartibdagi shaxarlar urniga shaxar-kal’alar karor topgan. EronVizantiya, Xitoy, Xindiston bilan savdo. Sugd tilidan keng foydazangan. Madaniyat yukori darajada.
3. XX asr boshlarida Turkiston o'lkasi, Buxoro va Xivadagi ijtimoiy-iqtisodiy vaziyat. Туркистоннинг ижтимоий-сиссий хаёти. XX асрнинг дастлабки ун йилликлари жахон халклари учун нихоятда огир, ташвишли ва инкирозларга бой йиллар эди. Жахон иктисодий ва сиесий инкирозолари биринч навбатда Европа ва Шаркнинг ривожланган мамлакатларини уз гирдобига тортди. Улар бу огир иктисодий ва сиесий инкироздан чикиб кетиш максадида тажовузкор ташки сиёсат олиб бордилар. Окибатда фожеали ва киргин-барот урушлар келиб чикди. 1904 й. бошланган рус-япон уруши ва 1914-1918 йй.ниуз ичнгаолган ва дунёнинг28 мамлакатини уз домига тортган. Шулар сабабли Туркистон улкасида мустамлакачилик, миллий зулм ва зуравонлик сиёсати яна авж олди. У уз олдига максад килиб Туркистон улкаси бойликларини талаш ва ерли хлкларни каттиккуллик билан эксплуатация килиб, уларнинг конини зулукдек суриш учун улуг давлатчилик, шовинистик сиёсат олиб боришни куллади. Халк эса гоят огир ва кисматли хаёт кечирар эди. Мустамлакачилар уларга паст назар билан караб, "сарт" деб атаган. Иш хаклари кам булган, соликлар ошиб борар эди, нархлар ку^тарилар эди



Yüklə 0,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   173




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin