Microsoft Word Dissertasiya doc

MÜNDƏRİCAT

GİRİŞ 7
FƏSİL I. LOKAL ŞƏBƏKƏLƏRİN XÜSUSİYYƏTLƏRİ 11
1.1.Lokal kompüter şəbəkəsinin əsasları 11
1.2. Lokal şəbəkələrin qurulmasında önəmli nöqtələr 16
1.3. Lokal şəbəkələrin əhəmiyyəti 22
FƏSİL II MÜASİR TƏHLÜKƏSİZLİK TEXNOLOGİYALARI 24
2.1. Müasir dövrümüzdə şəbəkələrdə təhlükəsizliyin əhəmiyyəti 24
2.2. İnformasiya müharibəsində təhlükəsizlik texnologiyaları 29
2.3. Lokal şəbəkələrdə tətbiq olunan təhlükəsizlik üsulları 39
2.4. Şəbəkələrin qurulmasında beynəlxalq standartlaşma 44
FƏSİL III. LOKAL ŞƏBƏKƏLƏRDƏ TƏHLÜKƏSİZLİK SİSTEMİNİN SXEMİNİN İŞLƏNİLMƏSİ 58
3.1. Bir müəssisə üçün daxili şəbəkənin qurulması layihəsi 58
3.2. Daxili şəbəkə qurulduqdan sonra təhlükəsizlik sisteminin işlənilməsi 61
3.3. Yekun sistemin təhlükəsizlik sxemi 68
NƏTİCƏ VƏ TƏKLİFLƏR 77
İSTİFADƏ OLUNAN ƏDƏBİYYATLAR 80

GİRİŞ

Ən yeni informasiya texnologiyalarının saxlanması və emalı üçün gizli kompüter sistemlərinin inkişafı informasiya təhlükəsizliyi səviyyəsinin artmasına gətirib çıxarmışdır. Bu, məlumatların saxlanması arxitekturasının mürəkkəbliyi ilə yanaşı, informasiya təhlükəsizliyinin səmərəliliyinin artmasına gətirib çıxarmışdır. Beləliklə, iqtisadi informasiyanın qorunması mühüm əhəmiyyət kəsb edərək informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün bütün mümkün sənədlər hazırlanmalı, informasiyanın qorunması üzrə təkliflər və s. formalaşdırılmalıdır.
Hal-hazırda informasiyanın mühafizəsi üçün müxtəlif saxlama və emal sistemləri var. Onların layihələndirilməsi zamanı Azərbaycan Respublikasının İnformasiya Təhlükəsizliyi, konfidensial informasiyanın saxlanması əsas şərtlərdən biri kimi qəbul edilmişdir.
Bir sıra ədəbiyyatlarda mütəxəssislər bəzən informasiya təhlükəsizliyi ilə bağlı fərqli, əksər hallarda isə tamamilə zidd fikirlər söyləyirlər. İnformasiya təhlükəsizliyinin birbaşa müəyyən edilməsi məsələsində "məlumatların qorunması", "istifadəyə nəzarət", "hakerlərlə mübarizə" və s.terminlərinin müxtəlif səviyyələri mövcuddur. Bəzən onlar müxtəlif seqmentlər üzrə də fərqlənirlər. Beləliklə, bəzi hallarda təyinatda yalnız sinonimlər istifadə olunur və bəzi hallarda anlayışlar qrupu əvəz olunur. Biz hesab edirik ki, "informasiya təhlükəsizliyi" anlayışı daha genişdir. Çünki, bu informasiya və kompüter təhlükəsizliyi, şəbəkə təhlükəsizliyi, telekommunikasiya təhlükəsizliyi, məlumat təhlükəsizliyi və ya informasiya təhlükəsizliyi müxtəlif sahələri ilə qarşılıqlı hər şeyi əhatə edir.
Məlumatı bir məhsul kimi nəzərdən keçirərkən, informasiya təhlükəsizliyi adətən əhəmiyyətli miqdarda pul qənaət etməyə imkan verir. İnformasiya təhlükəsizliyi müasir cəmiyyətin qarşısında duran əsas problemlərdən biridir. Bu problemin bu cür kəskinləşməsi avtomatlaşdırılmış məlumatların toplanması, saxlanması, emalı və ötürülməsi sistemlərinin geniş istifadəsi ilə birbaşa bağlıdır.