3.Qonning shaklli elementlarini toping va belgilang.
4.“Qon hujayralari” jadvalini to‘ldiring.
Hujayra turi
|
Shakli
|
Yadrosi mavjudligi
|
1 mm3qon
dagi miqdori
|
Vazifasi
|
qizil qon tanachalari (eritrotsitlar)
|
Eritrotsitlarining diametri 7—8 mk, qalinligi 2—2,5 mk, ikki tomoni botiq, yumaloq, yadrosiz hujayralardir
|
|
Sogʻlom odamning 1 mlk qonida 4—5 mln eritrotsit bor; erkaklar qonining 1 mlk da 4,5—5 mln. ayollar qonining 1 mlk da esa 4—4,5 mln. eritrotsitlar. boʻladi.
|
Qizil qon hujayralarining asosiy vazifasi kislorodni nafas olish tizimidan tanadagi barcha hujayralarga o'tkazishdir. Shu bilan birga, eritrotsitlar to'qimalardan karbonat angidridni chiqarishda ishtirok etadi.
|
Oq qon hujayralari (leykotsitlar)
|
shakli har xil, shunga koʻra, tayoqcha yadroli, segment yadroli va monotsitlarga ajrati-ladi.
|
|
1 mm3qonda ularning soni 25-30mingga yaqin boladi. 10-15 kun otgach ular soni kamayib 12yoshda 10 mingdan 12 minggacha kamayadi. Katta odamlarni 1 mm3 qonida 7-8 ming dona lеykotsit bo`ladi.
|
Leykotsitlar oq qon hujayralari bo'lib, ular infektsiyalar bilan kurashadi va tananing mudofaa tizimining bir qismidir. Leykotsit transfüzyonu hayot uchun xavfli bo'lgan yuqumli kasalliklarga chalingan bemorlarga o'tkaziladi.
|
qizil plitalar (trombotsitlar)
|
Trombotsitlar diametri 2—5 mkm keladigan tanachalar boʻlib, ular qon plastinkalari deb ataladi
|
|
1 mm3qonda 180—320 ming trombotsitlar boʻladi
|
Trombotsitlar qon ketishini to'xtatadigan qon hujayralari. Onkologik kasalliklarga chalingan odamlarga transfüzyon kerak.
|