ModüL 1 tanişMA, beklentilerin alinmasi ve grup çalişma iLKEleri Modülün Hedef Kitlesi

Mecazların başka şekillerde kullanımları

Bu alıştırma belli durumlarda grubun düşünce ve tutumlarını ortaya çıkartmak için kullanılabilir. Yılın sonunda, her bireyden geçen dokuz ayı anlatan mecaz üretmelerini isteyebilirsiniz. Eğer yılı bir hayvana benzetmeleri istenirse hangisi ve neden onu seçtiklerini sorun. Bu alıştırmayı okulun genel kültürünün, okul yaşamındaki herhangi bir olayın, geçmiş yılın, yeni programın algılanışını ortaya çıkartmak için kullanabilirsiniz. Aşağıya personelin duygu ve düşüncelerinin açığa çıkarılmasında bu tekniği kullanabileceğiniz zamanları listeleyin.

14. 
    Okul kültürünün resmini çizmek
    

• 
  Okul kültürünü anlatan resim çizdirmek, kültürün okunmasında size yardımcı olabilecek bir tekniktir. Her bireyden çeşitli resimleri, kelimeleri, sembolleri, renkleri kullanarak okulun kültürünü yansıtacak bir resim çizmesini isteyin. Yaratıcılığı teşvik edin ve resim yeteneği sınırlı olan kişilere de saygı duyun.
  

• 
  Resimlerin nasıl olması gerektiği konusunda önerilerde bulunmayın. Bu etkinlik; bölge, okul, birim, personel gibi çok çeşitli gruplarla yapılabilir. Bu diyagramlar veya resimler, hiçbir bağlantı hattı olmayan basit bir örgütsel şemadan arı kovanları ve karınca yuvalarına; üzerinde meyveleri bulunan bir elma ağacından derine inen kökleriyle bir meşe ağacına ve ondan düşen palamutlardan filizlenen bir fidana kadar oldukça çeşitli olabilir. Olasılıklar fazladır, yaratıcı olalım.
  

Personelinizi küçük gruplara ayırın; resimlerini ve onların anlamlarını paylaşmalarını sağlayın. İş birliği, destek ve bakım ilişkileri veya negatif yahut düşmanca bileşenler gibi örtük temaları inceleyin. Resimleri temel alarak bir bütün olarak okul görüşünü tartışın.

14. 
    Okulun kadın ve erkek kahramanlarını tanımlamak
    

• 
  Her okul, çalışanlarıyla ilgili örnekler, semboller içerir. Bunlar okulun kahramanlarıdır. Kültürel ağdaki bu üyeler, kültür için rol modeli sunarlar. Bu kahramanların hikâyelerinde eğitimci olmayla ilgili hangi değer ve inançlar saklıdır?
  
• 
  Okulunuzun kültüründe var olan kahramanların temel değerlerini ve amaçlı eylemlerini tanımlayın. Bu kahramanların ne başardıklarını ve hikâyelerinde ne anlattıklarını keşfedin.
  

Önemli sorular:

• 
  Okulunuzun kahramanları kimlerdir? Hikâyeleri nedir? Bu kahramanların başarılarını listeleyip bu başarıların ne anlama geldiği hakkında beyin fırtınası yapabilirsiniz.
  

• 
  Hangi değerler, kahramanların eylemleriyle iletilmektedir (Örneğin; adanma, azim, eşitlik, dürüstlük, öğrenciye olan inanç, öğrenmeye ve öğrencinin kişisel gelişimine odaklanma, yenilik, enerji, bağlılık ve diğer değerler)?
  
• 
  Bu kahramanlar okulun amaç ve misyonunu sergileyen veya sembolize eden eylemleri nasıl gerçekleştirmektedir?
  
• 
  Kahramanların örnek çalışmalarını tanıma ve kutlama yollarını listeleyebilirsiniz. Başarıların tanınması için kullanılan basit ve karmaşık yaklaşımları düşünün.
  

Sonuç niyetine: Okul kültürünün derinlemesine incelenmesine yardım eden değerler, inançlar ve misyon ifadelerini değerlendirin. Personelinize hangi değer ve amaçların korunması gerektiğini ve hangilerinin elenmesi gerektiğini sorun.

2. 
   Ritüel ve Seremoni
   

Ritüeller, âdet hâline gelmiş geleneksel eylemlerdir. Bunlar, derin anlam içeren süreçler veya günlük rutinlerdir. Teknik bir eylemden daha fazlasıdır. Yaygın olmayan olayların yaygın deneyimlere dönüştürülmesine yardım ederler. Her okulda, sabah alınan yoklamadan başlayıp okuldan dağılmaya kadar olan süre içerisinde yüzlerce alışkanlık görülür. Bu rutin olaylar okulun misyon ve değerleriyle birleştirilebilirse okula ruh kazandırılır ve kültürel bağlantılar güçlendirilir. Örneğin;

• 
  Bazı okullar, öğrencilerine içinde malzemeler, kitaplar ve okulla ilgili bir dvd olan hoş geldin seti vermektedir. Bazıları ise her bir öğrenciye bir arkadaş veya mentor sağlarlar.
  
• 
  ….
  

Gelenekler, öğretim yılı içinde ve dışında meydana gelen, belli bir hikâye ve anlam içeren önemli olaylardır. Seremonilerin aksine büyük toplumsal olaylara gerek yoktur. Gelenekler, okul geçmişinin bir parçasıdır ve insanları kültürel bir çatı altında toplar. Okullarda birçok gelenek vardır. Örneğin;

• 
  Yazı, bir mangal partisi/piknik/Hıdırellez veya oyunla karşılama
  
• 
  Öğrenciler için okul geceleri veya kamp gezileri düzenleme
  

Seremoniler, manevi yükseliş sağlayan, ayrıntılı ve kültürel olarak onaylanmış olaylardır. Birçok okul, öğretim yılı içindeki değişimlere işaret eden formel seremonilere sahiptir. Bu periyodik toplumsal olaylar, insanları birbirine bağlar ve yazılı olmayan kültürel değerlerin paylaşılmasını sağlar.

Seremoniler, derin değer ve amaçları birleştiren zamanlardır. Seremoniler sayesinde bir okul başarılarını kutlar, değerlerini iletir, personel, veli ve öğrencilerin katkılarının farkında olunmasını sağlar. Okulu bir arada tutan sembolik bir tutkal görevini yapan bu törensel kutlamalar, yılın her döneminde yapılabilir.

• 
  Yeni gelenlerle tanışmayı sağlayan açılış günü seremonileri
  
• 
  Yeni öğretim döneminin başlamasını işaret eden ikinci dönem seremonileri
  
• 
  Kariyerin sonlanmasını ve okula katkıyı işaret eden emeklilik seremonileri
  
• 
  ……….
  

Kutlamalar; eğlenceyi ve başarı tebriklerini içeren pozitif festivaldeki ritüeller, semboller ve hikâyelerin kombinasyonu olan bir tür seremonidir (tören). Genelde seremonilerden daha az ciddi ve daha enerjisi yüksektir; kutlamalar müzik, eğlence ve espri içerirler.

2.1. Tören, gelenek, seremonileri değerlendirme ve geliştirme etkinlikleri

2.1.1. Okul törenlerini/ritüellerini değerlendirme

Okullar çok çeşitli ritüellere sahiptir. Genel ritüelleri değerlendirerek okul kültürünü anlayabilir ve paylaşabilirsiniz. Kendinize okulunuzun ritüellerinin neler olduğunu ve bunların nasıl aktarıldığını sorun. Bu bölüm, çeşitli ritüeller içermektedir. Bunların hangilerinin sizin okulunuzda olduğunu belirleyin ve anlamlarını düşünün.

2. 
   Karşılama ritüelleri
   

Her kurum, arasına yeni katılan kişilere belli karşılama ritüelleri sunar. Bu ritüeller, okulun bir değerini çeşitli gruplara nasıl aktarmaktadır? Veliler ve yeni üyeler için önemi nedir?

Önemli sorular:

• 
  Toplantılarda yeni öğretmenler nasıl karşılanmaktadır? Nasıl tanıtılmaktadırlar? Müdür, bu üyelerin detaylı bir öz geçmişini ve başarılarını anlatmakta mıdır yoksa basitçe ismini ve görevini mi söylemektedir?
  
• 
  Yeni öğrenciler ve onların velileri nasıl tanıtılmaktadır? Kendi dillerinde mi karşılanmaktadırlar? Okulla ilgili ne biliyorlar? Kim onlarla iletişime geçmekte ve okula alışmalarına yardım etmektedir? Bu kişilere önerilecek kitaplar, materyaller ve malzemeler var mıdır?
  
• 
  Yılın başında değil de herhangi bir zamanında gelenlerin okula alışmaları için daha kısa süreleri vardır. Çünkü bu yeni personel, öğrenci ve velilerin, sene başında gelenlerle benzer enerjide ve dikkatte olmaları beklenmektedir.
  
• 
  Yıl ortasında gelenler için yapılan karşılama ritüelleri nelerdir?
  

2.3. Geçiş ritüelleri

Geçiş ritüelleri, üyelere bir rolden, programdan veya yaklaşımdan başkalarına geçiş yahut sembolik olarak bir çağın sonlanması için imkân sağlar. Değişim her zaman kaygı ve endişe içerir. Geçiş ritüelleri olmadan kaybetme duygusu artar ve problemler ortaya çıkar.

Önemli sorular:

• 
  Sene içinde, ana geçiş süreçlerinde okulunuzda önemli ritüeller yapılıyor mu? Yapılıyorsa bu ritüeller nelerdir? Bu ritüeller, değişimin olması hususunda personele yardımcı olmakta mıdır?
  

Okul başladığında ……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................................................................

Şubat tatilinden sonra …………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………….....

Temel giriş ve kamu sınavlarından önce ……………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

....................................................................................................................................................

Mezuniyet/yıl sonunda ...................................................................................................…………………………………………………................................................................................................................................................... …………………………………………………………………

Eğer bu tarz ritüelleriniz yoksa ne tür ritüeller olmasını isterdiniz? ………………………………………………………………………………………

• 
  Kariyer geçişleri de önemlidir. Personeliniz başka bir bölümde görevlendirildiğinde, okulda beşinci veya onuncu yılını doldurduğunda yahut emekli olduğunda ne tür ritüeller yapıyorsunuz?
  

Bazı okullar; hikâyeler, eski fotoğraflar, öğretme artifaktları, sembolik hediyeler (Bazı okullar öğrenciler tarafından tasarlanmış broşlar, bazıları okulun mührünü, bazıları da okulun misyonunu taşıyan kâğıt tutucular hazırlamaktadır.) içeren emeklilik seremonileri yapmaktadır.

4. 
   Sınava hazırlık ritüelleri
   

Birçok okul, artan sayıda sınav ve hesap verebilirlik durumlarıyla karşı karşıya kalmaktadır. Okullar atletik yarışmalardan ve test dönemlerinden önce genellikle güç toplantıları düzenlemektedir. Okul ritüelleri motivasyon sağlar ve gerilimi azaltır.
Önemli sorular:

• 
  Sınav döneminden önce okulda ne tür ritüeller yapılmaktadır? Örneğin, güç toplantıları yapmak, ücretsiz kahvaltılar düzenlemek, yeni kalemler dağıtmak. Bu konuda okul gazetesinde özel baskı yapılıyor mu? Çabayı destekleyecek broşlar (broşür mü yoksa rozet mi denmek isteniyor???) var mı?
  
• 
  Okulunuzda sınav sonuçları sonunda ortaya çıkan başarı fark ediliyor mu? Ediliyorsa bu nasıl gösteriliyor? Edilmiyorsa nasıl farkındalık sağlanabilir?
  

4. 
   Kabul töreni ritüelleri
   

Tüm kültürler, yeni üyeleri için ritüeller yapar. Herhangi biri bunu fark etmeyebilir ancak yeni kişiler kelimeler ve davranışlarla okula kabul edilir. Bu insanlar okulun değerlerini nasıl anlar veya kuruma bağlılıkları nasıl sağlanır?

Önemli sorular:

• 
  Yeni üyeler okula formel bir mentorlukla mı yoksa informel bir girişle mi kabul edilmektedir? Bunu yapmanın yolları nelerdir?
  
• 
  Okulunuzun değerlerini, normlarını, vizyon ve hayallerini nasıl aktarıyorsunuz? Yeni üyeleriniz misyonunuzu biliyor mu, başarı hikâyelerinden haberdar mı, okulun geçmişini öğrenmiş mi?
  
• 
  Yıllık ritüelleriniz ve seremonileriniz tarif edildi mi veya tartışıldı mı yahut kendiliğinden mi ortaya çıkıyor? Bu önemli olaylar nasıl aktarılıyor? Yeni üyelerin bu seremonilerde rolleri var mı?
  
• 
  Yeni üyeleri, mevcut kültürle kaynaştıran formel kabul ayinleri veya başlangıç ritüelleri var mı? Örneğin, bir okul multimedyayı kullanırken diğeri her bir yeni üye tarafından tasarlanmış armaları kullanmaktadır. Siz de okulunuzda kullanılan bazı başlangıç veya kabul ritüellerini yazınız.
  
• 
  Yeni üyelerle tanışma ve kabulleri nasıl geliştirebilirsiniz?
  

4. 
   Kapanış ve sonlandırma ritüelleri
   

Bir okulun kapanışı veya programın sonlandırılışı, ritüelleri sergilemede önemli zamanlardır. Bunlar zor anlardır ve sembolik ve sosyolojik olarak algılanmalıdır. Bu ritüeller olmadan gerekli psikolojik kapanma gerçekleşmeyebilir.

Kapanma veya seremoni olarak törensel bir araya gelmeler olmazsa problemler ortaya çıkabilir. Herhangi bir okulda uzun süredir çalışan bir üye okuldan vedalaşmadan ayrılmıştır. Bir gün, masası boş kalmış, öğrencileriyle olan fotoğraflarının olduğu duvar bomboş kalmış, kitaplığında kırık bir kupa haricinde bir şey kalmamıştır. Personel, giden üye için yas tutmaktadır.

Misyon cümlesinin yok olduğu derinden hissedilebilir. Bir okulda personel, iyi bir misyon cümlesiyle umutlarını ve rüyalarını yansıtan inançlar geliştirir. Misyon cümleleri, cüzdana sığabilecek şekilde küçük broşürlere yazılır. Böylece personelin misyonu her gün yanlarında taşımaları sağlanır. Buna değer verirler. Sonra, yeni bir yönetici, yeni bir yön çizmek ister ve eski misyon broşürlerini odasında toplar. Birçok üye, broşürünü saklar. Toplantı yapıldığında eski yıpranmış broşürlerini çıkarır ve değerini hatırlarlar. Eskiye bağlı kalmışlardır, çünkü hiçbir geçiş seremonisi veya geçmişe saygı gösterisi yapılmamıştır.

Önemli sorular:

• 
  Bir programın sonlandığı, bir üyenin gittiği, bir birimin kapandığı veya bir kitabın kullanımdan kaldırıldığı son anı düşünün. Bu olay nasıl onaylandı? Bu olayın tarihsel bir işareti olan bir kişi veya program, hatırlatıcı veya kültürel ögeler var mı?
  
• 
  Okulunuzda sonlandırmayla ilgili hangi ritüeller var? İnsanlar, üyeler veya programla ilgili hikâyeler anlatıyor mu? Şakalaşma, onaylama veya üzüntü durumları yaşandı mı? Bu ritüeller neden iyi çalışmıştır?
  

Kapanışta şu yöntemleri kullanabilirsiniz:

• 
  Değişimde ortaya çıkan üzüntü ve kayıp duygusuna saygı duy.
  
• 
  Eski materyaller, üniformalar veya kültürel ögeleri (artifaktları) dikkatlice kaldırın hatta arşivleyin.
  
• 
  Biten programlar ve giden üyelerle ilgili hikâyeleri paylaşın, kayıt altına alın.
  
• 
  Okulunuzda uygun şekilde olmayan bir kapanış yaşandı mı? İyileştirici veya gevşetici bir ritüele ihtiyaç duyulabilir. Geçmişteki bir olayın bitişini veya kişinin gidişini okul üyelerinin bilmesi için ne tür ritüeller tasarlarsınız?
  

3. 
   Geleneklerinizin Tanımlanması ve Yorumlanması
   

Gelenekler; yıldan yıla meydana gelen, sürekliliği olan, değerleri güçlendiren, topluluğu bir araya getiren olaylar veya eylemlerdir. Okul liderleri gelenekleri değerlendirir ve daha anlamlı hâle gelmeleri için çabalar.

Önemli sorular:

• 
  Okulunuzun gelenekleri nelerdir ve bunların okul, öğrenci ve toplum için anlamı nedir?
  
• 
  Okulunuzun geleneklerini ileten mesajlarınız nelerdir? Bunlar okul kültürünü nasıl güçlendirir?
  

4. 
   Başlıca Gelenek ve Seremonilerin Tanımlanması
   

Aşağıda, okullarda yapılan bazı seremoniler yer almaktadır. Yıl içinde okulunuzda yapılan seremonileri düşünün. Okulunuzdaki bu gelenek ve seremonileri tanımlayın ve nasıl kutlandıklarını yazın.

• 
  Personelinizi bir araya getiren ve topluluğu oluşturan okulun ilk gün/açılış seremonisi nedir? Bugündeki önemli ritüeller nedir? Topluluk hissini yaratan ve misyonu aktaran semboller, mesajlar, artifaktlar, hikâyeler nelerdir?
  
• 
  Dönemsel seremoniler nelerdir? Bunlar okul kültürü ve misyon duygusunu nasıl ilişkilendirir?
  

Güz

Kış

İlkbahar

• 
  Okulunuzda, okul gelişim seremonileri, okulun yıllık amaçlarının gösterilmesiyle ilgili kutlamalar, sınav sonuçlarıyla ilgili kutlamalar gibi yönetimsel görevlerin onaylanması ve başarılmasına yardım eden yönetimsel seremoniler var mı?
  
• 
  Hangi yönetim seremonileri ve ritüelleri takviminizde yer alıyor?
  
• 
  Okulunuzda sosyal, dinî veya yöresel bütünleştirici seremoniler var mı? Bunlar ne zaman yapılıyor? Okulunuzda bulunan tüm farklı gruplar bu seremonilere katılıyor mu?
  

Güz

Kış

İlkbahar

• 
  Okulunuzda gururla ve saygıyla karşılanan, bireysel veya grupsal başarıları öven tanınma seremonileri var mı? Bu seremoniler ne zaman oluyor?
  
• 
  Seremonilerle tanınan başarılar nelerdir? Bu başarılar okulun temel değer ve amaçlarıyla örtüşüyor mu? Ekleme ihtiyacı duyduğunuz başka şeyler var mı?
  
• 
  Mezunlarınızı bir araya getiren ve okulun geçmişi ve sürekliliği duygusunu geliştiren mezuniyet töreni seremonileriniz var mı? Mezuniyet törenleri öğrencilerin geleceğe ilişkin umutları azaldığında oldukça önemlidir. Özellikle başarılı olan mezunlar, öğrenciler arasında güçlü bir umut duygusunun oluşmasını sağlayabilir.
  
• 
  Okulunuzun mezunlarının başarıları nelerdir? Bu başarıları öğrenci ve velilerinin ulaşabileceği şekilde kayıt altına (örneğin bir DVD) alıyor musunuz?
  
• 
  Bazı okullar, bir ek binanın okula eklenmesi, akademik başarıda önemli bir seviyeye ulaşma, yeni bir programa geçiş gibi benzersiz olayların başlama ve sonlandırılma sürecinde özel seremoniler yaparlar. Sizin okulunuzda da böyle seremoniler var mı?
  
• 
  Okulunuzda önemli olaylar nasıl planlanmaktadır? Gönderilmek istenen mesaj nedir? Bu olaylar, gelecek için kayıt altına alınmakta mıdır?
  
• 
  Tüm okullar bazı noktalarda kayıp yaşar. Okulunuzda, uzun süre bulunmayan üyelerin, öğrencilerin, personelin katkılarını ve onları unutmadığınızı gösteren anma seremonileri yapılıyor mu? Bazen anma seremonileri, üye ve öğrencileri hatırlatan yıllık geleneklere dönüşür. Anma seremonileri temel değerler ve okulun amaç duygusunun güçlendirilmesinde nasıl kullanılır?
  

Kaynakça

Deal, T. E. ve Peterson, K. D. (2009). Shaping school culture: Pitfalls, paradoxes, and promises. San Francisco, CA: Jossey-Bass.

Peterson, K. D. ve Deal, T. E. (2009). The shaping school culture fieldbook. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Şişman, M. ve Küçük, M. (2011). Okul törenleri: ritüel yeri olarak okul. Ankara: Pegem Akademi.
.

MODÜL 11
OKULLARIN DEMOKRATİK YÖNETİŞİMİ⁷


Modülün Hedef Kitlesi

• 
  Öğretmenler
  
• 
  Okul ve eğitim yöneticileri
  
• 
  Maarif müfettişleri
  

Modülün Hedefleri

Oturumun sonunda katılımcılar;

• 
  Demokratik yönetişimin önemini kavramış,
  
• 
  Demokratik yönetişim oluşturmada kendi rollerini anlamış,
  
• 
  Kendi okulunun/kurumunun demokratik yönetişim açısından nerede olduğunu belirleyebilecek,
  
• 
  Demokratik yönetişim oluşturmada etkinlikleri uygulayabileceklerdir.
  

Modülün Süresi

• 
  45 dk. sunu
  
• 
  45 dk. etkinlik
  

Gerekli Malzemeler

• 
  Bilgisayar
  
• 
  Projeksiyon
  
• 
  “Demokratik Yönetişim İçin Etkinlikler” sunumu
  
• 
  Oturuma ilişkin bilgi notu
  
• 
  Pano kâğıdı, 3x3 ebadında küçük kâğıtlar (grup sayısına bağlı olarak 100 adet)
  
• 
  Renkli kalemler
  

Modülün Uygulama Süreci

Sunu süreci

• 
  Modül aynı başlıktaki PowerPoint sunusu ile birlikte ele alınmalıdır.
  
• 
  PowerPoint sunusunda sunu süresi de dikkate alınarak düzenleme veya ekleme çıkarma yapılabilir.
  
• 
  Katılımcılara, hangi grup galip gelirse, o grubun ufak bir ödülle ödüllendirileceği söylenir.
  
• 
  Bir katılımcıdan, puanlayıcı olması istenir.
  
• 
  Toplamda 300 puan ile başlanır. Her aşamada gruplardan toplanan puanlar, toplam puandan düşülür.
  
• 
  Her aşamada toplam puana %10 oranında puan eklenir.
  
• 
  Toplamda 100 puanın altına inilirse etkinlik biter.
  

Not: Sunu sürecinde insan hakları, eşitlik, toplum yararı, kaynak kullanımı ile ilgili birçok konunun tartışmalı olduğuna dikkat çekiniz.
Etkinlik süreci

• 
  Katılımcılar 3-4 kişilik gruplara ayrılır.
  
• 
  Etkinlik, tüm grupların katılımıyla yapılır.
  
• 
  Her bir grup, kendi arasında tartışıp not kâğıdına 0, 5, 10, 15, 20 sayılarını yazarak diğer gruplara göstermeden oturum yöneticisine sunar. Bunlar, tahtada oluşturulacak tabloya -sütun oluşturacak şekilde ardışık sıralar hâlinde (1-15 arası), grupların adları ise satır oluşturacak şekilde (1, 2, 3, 4 vb.)- yazılır.
  

Not: Etkinlik tamamlandıktan sonra, katılımcılardan, demokratik yönetişim ve etkinliğin değerlendirilmesi istenir.

Okulların Demokratik Yönetişimi

Bu modülün amacı, okul ve eğitim yöneticilerine demokratik yönetim konusunda temel bilgi sağlamaktır. Okullar, demokratik yönetişim için bir araçtır. Bu sistem, her türlü eğitim kurumunda ve genç bireylere eğitim hizmeti sunan her yerde uygulanabilir. Okul kelimesi en basit anlamıyla ele alınmalıdır, diğer biçim ve kuruluşları dışarıda bırakmaz. Benzer bir şekilde, böyle yerlerde öğrenim görenler “öğrenci” sözcüğüyle tanımlanmıştır; ama şu nokta da akılda tutulmalıdır ki bu ifade, küçük çocukları (demokrasiyi ve demokratik vatandaşlığı öğrenmek ve yaşamak için asla küçük sayılmayan) ve gençleri de kapsamaktadır.

Bu araç; öğrenim görenlere, okullarının öğrencilerin DVE’sine ve böylece demokrasideki yetişkin vatandaşlığa hazırlıklarına nasıl katkıda bulunduğuna, okulun günlük bazda hangi yöntemlere göre işlediğine ve insanların ne şekilde hareket ettiklerine bakarak kendi durumlarını ölçmelerine yardım etmek üzere tasarlanmıştır. Bu metin, okullardaki vatandaşlık eğitimiyle ilgili değildir. Demokrasinin, demokratik eğitimin ve hatta DVE’nin ilkeleriyle veya teorileriyle de ilgisi yoktur. Bu metin, teori ile uygulama arasındaki boşluğu doldurmak amacıyla hazırlanmıştır: “Katılımcı, demokratik, yetişkin bireyler olarak gençleri nasıl hazırlamak gerekir?” sorusu teorik, “Okul yaşantısında her düzeyde aktif bir şekilde demokrasiyi anlamalarını sağlayarak.” yanıtı da uygulamaya yönelik örnekler olarak gösterilebilir. Bu metin, birkaç tanımla başlar; demokrasinin gelişme yolunda nasıl şekillendiğini açıklar; okuyuculara okullarının demokrasi yolunda hangi aşamaya geldiklerini anlamalarında yardımcı olur; demokrasi sürecine nasıl başlamak gerektiği veya nasıl mesafe katedileceği ile ilgili ilerlemenin uygun bir değerlendirmesini yaparak pratik tavsiyeler verir.

Hiçbir demokrasi mükemmel değildir, hiçbir okul da mükemmel değildir ve hiçbir okul, kusursuz biçimde demokratik değildir! Bu metin büyük bir kısmıyla okul liderlerini (Bu terim günümüzde, okulun nasıl faaliyet göstereceğini belirleyebilecek güce ve sorumluluğa sahip olan yönetimdeki üst düzey uzmanlar için kullanılıyor.) hedef almaktadır. Ama demokraside başka paydaşlar da vardır. Bu kılavuz, okulun başarısıyla ilgili diğer kişiler tarafından da aynı şekilde başarıyla kullanılabilir. Bu kişiler arasına, dört (veya daha küçük) ila 20 (ve daha büyük) yaş aralığında olan çocukları ve gençleri de (normal okulda, üniversitede, teknik veya mesleki eğitim alanında) katabiliriz.

1. Giriş

Öğrenciler, hem onlar için sağlanan eğitimden hem de bu eğitimin sağlanış biçiminden önemli bir menfaat elde edecek olan kişilerdir. Demokratik katılımın sadece belli (muhtemelen ikinci evre) yaştaki çocuklar tarafından üstlenilmesi gereken bir durum olduğunu söyleyemeyiz; tam aksine bu, en iyi biçimde, eğitimin ilk aşamasından, yani en küçük çocukların demokrasinin uygulamalarını ve değerlerini kolayca özümseyebildiği ve yaşayabildiği yaştan itibaren aşama aşama öğrenilir.

Ailenin yanında, okulun çevresindeki daha geniş topluluğun da hem girdiler hem de çıktılarda menfaatleri bulunur. Okullarda ve başka yerlerde çalışan öğretmen, eğitimci ve diğer çalışanlar, kendi çalıştıkları yerde verilen eğitimde söz sahibi olma hak ve sorumluluğuna sahiptirler. Bu nedenle okul liderleri geniş bir yelpazede ortaklıklar kurmalı ve bunları geliştirmelidir. Burada, gençlerin eğitim sürecinde görev yapan bütün ortaklar ve paydaşların yararlanabileceği bir şeyler bulunmaktadır.