Qaytarılan kürələr sxemi. Tutaq ki, qutudan ardıcıl olaraq sayda kürəcik çıxarılır və hər dəfə çıxarılan kürəcik geri qaytarılır. Baxılan halda elementli seçimin elementləri təkrar oluna bilər və belə kombinasiyaların sayı olar. sayda ağ rəngli, sayda qara kürəciklərdən təşkil olunmuş kombinasiyaların sayı vurma qaydasına görə olar.
Beləliklə, baxılan hadisə üçün mümkün halların sayı , əlverişli halların sayı isə qədərdir. Onda ehtimalın klassik tərifinə görə axtarılan ehtimal
Klassik sxem nəticələri eyni imkanlı və sonlu sayda olan sınaqların riyazi modelidir. Qutuda fərdiyyəti nəzərə alınmayan verilmiş sayda kürəcikdən müəyyən sayda kürəciyin çıxarılmaşından ibarət olan sınaq bu xassəyə malikdir. Qutu sxemi adı da buradan yaranmışdır.
Qutu sxeminin tətbiqinə aid aşağıdakı iki misala baxaq:
Məsələ 1. Qutuda m sayda ağ, n sayda qara kürəcik vardır. Qutudan bir kürəcik qalanadək bütün kürəciklər çıxarılır. Qutuda qalan kürəciyin ağ rəngli olması ehtimalını tapaq.
Həlli. kürəcikdən kürəciyi üsulla çıxarmaq olar. Qutuda bir ağ kürəciyin qalması üçün qutudan ağ və n qara kürəcik çıxarılmalıdır. Bunu üsulla etmək olar. Beləliklə, mümkün halların sayı , əlverişli halların sayı isə m-ə bərabərdir. Onda axtarılan ehtimal
olur.
Məsələ 2. Qutuda m ağ, n qara kürəcik vardır . Qutudan təsadüfi olaraq iki kürəcik çıxarılır. Hər iki kürəciyın müxtəlif rəngli olması hadisəsinin ehtimalını tapaq.
Həlli: Hər iki kürəciyin müxtəlif rəngli olması hadisəsini ilə işarə edək. Onda hadisənin axtarılan ehtimalı
olar.
Klassik ehtimalın hesablanmasına aid bəzi məsələlərə baxaq:
Dostları ilə paylaş: |