A 1 con., *preposição, não muito frequente, que exprime várias relações no indiresa dja karta a tudu djinti pa konta (R95). (A). N. F. neol a 2



Yüklə 5,31 Mb.
səhifə54/62
tarix02.11.2017
ölçüsü5,31 Mb.
#28194
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   62

signifika

v., *ter o sentido de; querer dizer. - nomi di Barnabe, ku signifika kil ku ta da animu (N.T.) -. (SIGNIFICAR). N.F. neol.



signifikadu

1.n., *sentido; significação. - Ku skola e na bin sibi kal ki signifikadu di e dus festa, Natal ku Paskua (N.M.) -. (SIGNIFICADO). N.F. neol.

2.part., *denotado. (SIGNIFICADO).

sigrida

v., *dizer alguma coisa em segredo. - Bentu fresku na nha kaminhada, sigridan seku kombersa kamarada (G.F.) -. (SEGREDAR).



sigridu 1

1.n., *facto ou conhecimento que se procura manter oculto. - Sigridu di dus garandi ka ta sai fora (L.A.) -. (SEGREDO). N.S. sigridu di Balanta; sigridu di udju.



sigridu 2

1.adj., *ultra confidencial; encoberto; não revelado. - Votu i sigridu (Cenfa) -. (SECRETO).

2.loc.adv. na sigridu, *às ocultas; secretamente. - I fasi tudu na sigridu (L.S.) -. (EM SEGREDO).

sigridu di Balanta

n., *coisa que todos conhecem; segredo de Polichinelo ou de palhaço. (SEGREDO DE BALANTA). N.M. lexia complexa. N.S. V.A.



sigridu di udju

n., *entendimento entre duas pessoas por meio de uma olhada. - Sigridu di udju i ora ku ta djubi bu fidju, bu ka prisisa di papia pa ntindi n’utru -. (deriv. SEGREDO DE OLHOS). N.M. lexia complexa. N.S. V.A.



sigui

1.v.tr., *ir após; acompanhar. - N’ ka kunsi utru tuada, si e ka es un tristi tuada di nha pasu, ku na sigui tuada di bu pasus (O.S.) -. (SEGUIR).

2.v.tr., *prestar atenção a; observar. - I fala kuma i ta obi programa ke no ta da tudu sumana, i ta sigui tudu no konsidjus di kolera (R98) -.

3.v.intr., *continuar; prosseguir. - un kusa me ki no odja kuma i un kusa ki dibi di lebanu pa dianti i kila ku no dibi di sigui nel (R95) -.



siguidur

n., *aquele que segue; discípulo; acompanhante. - si nha renu seduba de mundu, nha siguiduris ta gueriaba pa n’ ka ntregaduba na mon di Djudeus (N.T.) -. (SEGUIDOR). N.M. n.pl. siguiduris.



siguimentu

n., *acompanhamento; continuação. - Gabinete tciga di risibi algun kazu di divorsiu? Kazu sin, kuma ke bo ta da si siguimentu? (R95) -. (SEGUIMENTO). N.F. neol.



siguinti

adj., *que vem imediatamente depois; subsequente. - buska garafa, intcil ku iagu, dipus pul na sol tudu dia; bitcus ka pudi vivi na lus forti di dia: ki dia siguinti bu pudi bibi iagu sin medu (Igr.I.) -. (SEGUINTE). N.F. neol.



siguransa

n., - Gosi li na Bisau n’ monta dja nha siguransas tudu ladu (M.J.) -. N.F. vd. suguransa.



sika

adv., *advérbio de exclusão. - Si kobra na tira kabesa di koba, ka bu ten dipresa; peral pa i sai te metadi, bu ta kunsa sutal, sika el i ta kapiliu (L.A.) -. (SENÃO).



sikidu 1

1.v., *estar a pé quedo; estar imóvel. - tudu djinti lanta e sikidu (L.Cat.) -. (deriv. ESTAR QUEDO). N.S. QUEDO significa quieto, imóvel.

2.v., *estar tranquilo. - Ora ke kusas kunsa kuntisi, bo sikidu, bo ialsa kabesa, pabia bo libramentu i pertu (N.T.) -.

sikidu 2

adv., *a pé quedo; de pé. - Andju ku n’ odja sikidu riba di mar ku tera i lantanda si mon direta pa seu (N.T.) -. (deriv. ESTAR QUEDO). N.S. nhara-sikidu.



siklu

1.n., *o período escolar da quinta e sexta classe, que corresponde ao terceiro ciclo do ensino básico. - Elis e sta dja na tersera klasi, i di li ku mas tempu e na tciga dja na siklu (R95) -. (CICLO).

2.n., *período de um certo número de anos; conjunto de factos. - siklu di kombersasons (R98) -.

siko

n., *instrumento musical de forma quadrada. - badju di Barela i un pe na forma un pe na siko (H.M.) -. (SICÓ). N.F. Guin., oxítona.



sil

det.poss., *pronome reflexo-possessivo 3ª sing. utilizado com a prep. di quando o referente, que precede o pronome anafórico, é uma 3ª pessoa sing. à qual pertence; seu; sua; seus; suas. - sol i ten si bonitasku, lua ten di sil (N.T.)- kadakin ten ku ba ta midi si risponsabilidadi konformu si rialidadi di sil, rialidadi di si pais, rialidadi di si floresta (IN96) -. (DELE; DELA). N.F. sel. N.M. deriv. si + el; pl. selis.



silaba

n., *som ou conjunto de sons de uma palavra que se pronunciam numa só emissão de voz. - Korti di palabra ta fasidu na kabantada di silaba (Dea) -. (SÍLABA). N.F. proparoxítona, neol.



silensiu 1

n., *ausência de qualquer ruído; sossego; calma. - Paulu lanta, i sana ku mon pa pidi silensiu (N.T.) -. (SILÊNCIO).



silensiu! 2

interj., *interjeição que exprime [silêncio]; caluda!. (SILÊNCIO!). N.S. V.B.



silera

v., *aumentar a velocidade. - Ka bu silera, n’ medi (J.D.) -. (ACELERAR). N.F. vd. selera.



silin

n., *moeda de pouco valor. - sinku djamba ka ta bindidu pa dus silin? (N.T.) -. (XELIM). N.F. oxítona.



silofanda

n., *presente de viagem que o hóspede apresenta ao hospedeiro. - Es silofanda li, si no tciga, ami n’ ta pursental la, kau ku no bin mora nel (T.M.) -. N.F. Mandinga “sílafanda”, que significa presente oferecido pelo hóspede.



sima 1

con., - n’ dau tratau na kasa sima fidju di kasa (N.V.) -. N.F. arc., vd. suma.



sima 2

n., *parte mais alta. - Kupilon di sima pa sidadi i seis kuntu (R95) -. (CIMA).



sima di

con., *locução prepositiva que indica [na parte superior]; por cima de. - si utru bin misti kumpu mas un andar sima del, i ta fasi (IN96) -. (ACIMA DE). N.S. sin. riba di; ant. bas di.



simana

n., - Badju di dansin normalmenti i ta fasidu so fin di simana di Sesta te Domingu ku kuarta-fera tambi (N.M.) -. (SEMANA). N.F. vd. sumana.



simbulu

n., *qualquer coisa que se usa para representar outra, material ou imaterial. - n’ na risibi es anel suma un simbulu di no santu union (Igr.I.) -. (SÍMBOLO). N.F. proparoxítona, neol.



simenta

v., *ligar ou cobrir com cimento; consolidar. - Si bu tene fonti na kintal, kumpu si boka diritu, simental (Igr.I.) -. (CIMENTAR).



simentadu

part., *ligado ou coberto com cimento. - kau ben simentadu (IN96) -. (CIMENTADO).



simentason

n., *acto de cobrir com cimento. (CIMENTAÇÃO). N.S. V.B.



simenti

n., - I parsi simenti di mostarda (N.T.) -. (SEMENTE). N.F. vd. simintera.



simentu

n., *mistura em pó feita de cal sílica, óxido de ferro e magnésio. - pui mas simentu na tcon pa kubri arami (Igr.I.) -. (CIMENTO).



simia

v.tr., - e na splora floresta e ka na simia nada (IN96) -. (SEMEAR). N.F. proparoxítona, arc., vd. sumia.



simildjanti

adj., *parecido; símil. (SEMELHANTE). N.F. arc. N.S. V.B.



siminariu

1.n., *grupo de estudos. - I ta fasidu siminarius, i fasidu simpozius, i fasidu konferensias o dibatis (IN96) -. (SEMINÁRIO). N.F. proparoxítona, neol.

2.n., *estabelecimento onde recebem instrução os jovens que se destinam à carreira eclesiástica.

simintera

n., *parte do fruto que contém o embrião no estado de vida latente; semente. - Bindi siminteras pa kilis ku ta fasi orta (Igr.I.) -. (SEMENTEIRA). N.F. simenti. N.S. simintera é hipónimo de SEMENTEIRA, que significa também acto de semear.



simiteriu

n., *terreno onde se sepultam os defuntos. - I ta moraba na simiteriu (N.T.) -. (CEMITÉRIO). N.F. proparoxítona.



simola

n., *o que se dá por caridade; dádiva; oferenda. - ora ku bu na pati simola, ka bu toka tambur bu dianti (N.T.) -. (ESMOLA). N.F. sumola; smola.



simpatia

n., *atracção ente duas pessoas; amizade; inclinação amorosa. - kreditu agrikula i ta dadu mas pa simpatia (IN96) -. (SIMPATIA). N.F. paroxítona, neol.



simpatiku 1

n., *parte do sistema nervoso que regula a vida vegetativa. (SIMPÁTICO). N.S. V.B.



simpatiku 2

adj., *agradável. - Nha familia gosta di Mario pabia i joven simpatiku, i ta komporta ben ku tudu djintis (N.M.) -. (SIMPÁTICO). N.F. proparoxítona.



simplis

1.adj., *que não é complicado; fácil de resolver. - kada lison tene un skema simplis dimas (L.S.) -. (SIMPLES). N.F. paroxítona, neol.

2.adj., *modesto; humilde. - un simplis omi ki bin djudal (N.T.) -.

simplismenti

adv., *advérbio de modo que significa [de modo fácil de perceber]; sem dúvida alguma. - no na sublinha pura i simplismenti fatus (R98) -. (SIMPLESMENTE). N.F. neol.



simpoti

n., *espécie de peixe da família dos Esparídeos; sargo; bicudo. N.S. V.A., n.v. “Lithognatus mormyrus”.



sin 1

adv., *advérbio de afirmação que exprime consentimento. - Sin, n’ ta obi e programa (R95) - bu ka bai piska? sin, n’ ka bai (L.S.) - bu ka bai piska? nau, n’ bai (L.S.) -. (SIM). N.S. ant. nau; nas respostas às frases interrogativas negativas, o Guineense responde em harmonia com a interrogação e não com o sentido real da resposta.



sin 2

adv., *advérbio de afirmação; da mesma maneira; pois é; é verdade. - i sin tambe ki karu di pulisia pudi ten asidenti (R95) - I kai asin un di mas antigu lei ku na odjaduba na Beljika (R95) -. (ASSIM). N.F. asin. N.S. sin. sin propi.



sin 3

con., *preposição que indica [ausência], [exclusão] ou [privação]. - fera di Bandin ki na kirsi sin para (P.dosS.) - anos tudu sin skudju no na pudi ialsa falas na tudu kantus ku garandi liberdadi (R95) - Mininu sin skola i suma bonitasku di puti sin iagu (C.V.) -. (SEM).



sin gustu

loc.adv., *sem sabor; contra a própria vontade; insípido. - Bin tcebetan ne kantiga, diskisi bu bida singustu (O.S.) -. (SEM GOSTO).



sin propi

loc.adv., *advérbio de afirmação; precisamente; exactamente; assim mesmo. - I sin propi (C.V.) - Sin propi ku n’ ta fala (T.M.) -. (deriv. ASSIM PRÓPRIO). N.S. sin. sin 2.



sin’an’a

n., *ave pernalta, da família do Ibidídeos, com bico comprido e curvado para baixo, de cor preta; íbis hagedash. N.S. n.v. “Hagedaeshia hagedash”, V.A.



sina 1

v., *instruir; dar lições a alguém; educar. - No bai pa sina djintis kuma ke dibi di libra di duensa (R97) -. (ENSINAR). N.F. nsina. N.S. sin. iduka.



sina 2

v., *pôr a assinatura em. - djintis sina un akordu (R98) -. (ASSINAR). N.F. asina.



sinadu 1

part., *instruído; adestrado. - jovens e sinadu novus teknikas di agrikultura ku kriason di gadu (R98) -. (ENSINADO). N.F. nsinadu.



sinadu 2

part., *firmado. - akordu ke sinadu (R98) -. (ASSINADO).



sinadur 1

n., *pessoa que ensina; professor; mestre. - Mininus pudi sinta na un bon sala di aula pa sukuta diritu ke ki si sinadur na kontal (JB97) -. (ENSINADOR). N.F. neol. N.S. sin. pursor.



sinadur 2

n., *garante; assinante. (deriv. ASSINAR). N.S. V.B.



sinal

1.n., *indício; vestígio. - kila i sinal ki pekadur ku bu dan i ka sirbi (R98) -. (SINAL). N.M. pl. sinalis. N.S. sin. sinalason.

2.n., *símbolo; marca. - Si ka odjadu es intcasku na kuru, i pabia barsina ka dadu diritu (Men) -. N.S. sinal di tranzitu.

3.n., *aceno. - Kila na dal sinal ku udju (L.S.) -. N.S. fasi sinal.



sinal di tranzitu

n., *sinal instalado em estradas ou em outros sítios para prevenir os transeuntes ou os condutores de veículos. - Sinalis di transitu i pa djuda kumpri regras di tranzitu -. (SINAL DE TRÂNSITO). N.M. lexia complexa. N.S. V.A., sin. plaka 2.



sinala

1.v., *marcar; distinguir. - Mensagen di Kumandu Supremu pa sinala vinti sinku anu ku pasa dja ku indipendensia di no tera (R98) -. (deriv. SINALAR; ASSINALAR). N.S. sinala é hiperónimo de SINALAR, que significa pôr um sinal para marcar, e de ACENAR, que significa fazer gestos para avisar.

2.v., *fazer acenos; chamar a atenção por meio de gestos; acenar. - E falal pa i ka kansa kabesa ku splika, pa i sinala son ku dedu (L.S.) -. N.S. sin. fasi sinal.

sinaladu

part., *assinalado; indicado. (SINALADO). N.S. V.B.



sinaladur

n., *pessoa que indica. - Ki Partdidu, nha speransa, nha sintidu, nha kandia, nha sinaladur (C.S.) -. (ASSINALADOR).



sinalason

n., *assinalamento. (ASSINALAÇÃO). N.S. V.B., sin. sinal.



sinalis

n.pl., - Interdjesons ta mostradu ku sinalis, suma A! (Men) -. N.F. vd. sinal.



sinapa

n., *espécie de peixe da família dos Esparídeos; pargo. - Pis manga del na mar: tainha, sinapa, bika (M.M.) -. (SINAPA). N.S. n.v. “Pagrus herenbergii”.



sinatura

n., - no rispita no sinatura, kil sinatura no ka na pasal (R98) -. (ASSINATURA). N.F. vd. asinatura.



sindi

1.v.tr., *pôr fogo a; fazer arder; atear. - ora ki djintis na djumbai di noiti, e ta sindi vela o kanderu, kil ki alguin tene; si lus tan i ta sindil; si i ka tene tan e ta sinta na sukuru (N.M.) -. (ACENDER).

2.v.intr., *arder. - n’ obi kebra padja pa randja manera pa i pudi sindi (T.M.) -. (ACENDER-SE).

sindidu

part., *aceso. - Kanderu ka ta sindidu pa i pudu bas di un kachoti, ma riba di un stanti altu (N.T.) -. (ACENDIDO). N.S. sin. sezu.



sindidur

n., *isqueiro; fósforo. (ACENDEDOR). N.S. V.B., sin. iskeru; fos; fuzil.



sindikatu

n., *associação que tem em vista defender os interesses dos trabalhadores perante o patronato. - Sindikatu Nasional di Kuadrus Superior di Saudi, SINKUAS, i ntrega aos na ministeriu di saudi un kadernu rivindikativu (R95) -. (SINDICATO).



sindji

v.tr., *atar com cinto; abraçar. - Ora ke kabarus na badja e ta fadja bonitu, e ta sindji panu e mara kabesa ku lensu (N.M.) -. (CINGIR).



sindjidu

part., *ligado com cinto. (CINGIDO). N.S. V.B.



sinelu

n., *tipo de sapato muito simples; chinela; sandália. - Na kasa e ta bisti kalson e bisti kamisola intirior e kalsa sinelu (N.M.) -. (CHINELO). N.S. sinelu é hiperónimo de CHINELO e de SANDÁLIA que designa um tipo de calçado não fechado.



sinema

1.n., *espectáculo de projecção de filmes; filme. - es sinemas i di bachu kalidadi (P.dosS.) -. (CINEMA). N.S. sin. filmi.

2.n., sala di sinema, *estabelecimento destinado à projecção de filmes. - sala di sinema ki ten na Bisau i ka tene spasu sufisienti pa risibi manga di publiku (P.dosS.) -. (SALA DE CINEMA).

sineta

n., *buzina; cascavel. (SINETA). N.S. V.B.



singa

v., *mover-se oscilando de um lado para o outro; cambalear; baloiçar. - No bai ianda, no bai singa ku bingala na mon (D.N.) -. (GINGAR).



singa-singa

v., *continuar a baloiçar ou cambalear. - Kin ki na singa-singa, sibi kuma el ki disiu palmera, i tcami nan (T.M.) -. (GINGAR). N.M. redobro.



singular

1.adj., *em gramática, forma gramatical que indica um ou único. - purmera pusua di singular (Dea) -. (SINGULAR). N.F. neol. N.S. ant. plural.

2.adj., *distinto; notável.

sinhara

n.f., *indica a mulata amigada ou casada à moda da terra com Europeu; dona; soberana. - Sinhara na djungu, katibu na rema (L.A.) -. (SENHORA). N.F. arc., vd. sinhora.



sinhor

1.n., *tratamento de cortesia dado a uma pessoa de sexo masculino. - N’ na pidi sinhor ministru (R95) -. (SENHOR). N.F. nhor.

2.n., *nome dado a Deus. - no bai ku alegria pa kaza di Sinhor (L.Cat.) -. N.F. nhor.

3.n., *dono; patrão.



sinhora

1.n.f., *tratamento de cortesia dado a uma pessoa de sexo feminino. - no konvida sinhora ministra (R95) -. (SENHORA).

2.n.f., *dona; soberana. - Katibu na kuda, sinhora panta (R.N.) -. N.F. sinhara.

3.n.f., Nosa Sinhora, *na religião católica, a Virgem Maria. - Mantenha di Andju pa Nosa Sinhora (L.Cat.) -. (NOSSA SENHORA).



sinhu [-sinhu]

suf.nom., *sufixo que entra na formação de substantivos, com sentido diminutivo. - bentusinhu - badjudasinhu - ermonsinhu - laguasinhu - barigasinhu - matusinhu - mininusinhu - burusinhu - djiusinhu - bakasinhu - karnelsinhu -. (-ZINHO). N.M. sufixo de nomes.



sinikaria

n., *comportamento de uma pessoa cínica; hipocrisia. - Tratu di sinikaria, dinti i alvu, korson pretu (L.A.) -. (deriv. CÍNICO). N.F. paroxítona.



sinku

quant., *número cardinal. - i ta tira si sinku kuntu i ta kumpra kil sandis (R959 - Es i dia di sinku (L.A.M.) -. (CINCO).



sinkuenta

quant., *número cardinal. - Un dibil kinhentus mueda di prata, utru sinkuenta (N.T.) -. (CINQUENTA).



sinon

1.con., *conjunção coordenativa alternativa que significa [ao contrário; mas antes]. (SENÃO).

2.adv., *a não ser; menos. (SENÃO). N.S. V.B.

sinora

n., *planta herbácea da família das Umbelíferas, cuja raiz é comestível. - Vitamina A ta djuda udju, tambe i ta gueria kontra duensas: i sta na papaia, mangu, bobra, sinora (Igr.I.) -. (CENOURA; CENOIRA). N.S. n.v. “Daucus carota”.



sinsa

n., *resíduo sólido ou pó que resulta de uma combustão. - Sinsa kubri fugu tudu kuas (A.P.) -. (CINZA).



sinseridadi

n., *qualidade de sincero; franqueza; autenticidade. - oitavu mandamentu ta sinanu sinseridadi ku lealdadi, es palabra misti fala sedu verdaderu na korson (L.S.) -. (SINCERIDADE). N.F. neol. N.S. sin. limpu korson.



sinseru

adj., *verdadeiro; leal; auténtico. - Na bu nsinamentu bu ten ku sedu seriu, sinseru (N.T.) -. (SINCERO). N.F. neol. N.S. sin. leal; sin. limpu korson.



sinsibiba

n., *diz-se de uma pessoa que se comporta como a cigarra, sem ter preocupação do futuro. - i na labra amanha pa kebur bin ten pa sinsibiba ka gasidja (T.Tc.) -. (SE EU SABIA). N.F. proparoxítona. N.M. deriv. si n’ sibiba.



sinsin

n., grande antílope de cor castanha.

N.S. V.A., n.v. “Kobus defassa”.

sinta

1.v.intr., *tomar lugar ou assento. - Utru djinti e ta sinta e na djubi badju (N.M.) -. (SENTAR-SE; ASSENTAR-SE). N.S. sinta é o equivalente de SENTAR-SE e sintanda é o equivalente de SENTAR.

2.v.intr., *diz-se de um barco ou piroga que não está a flutuar por falta de maré; encalhar. N.S. barku sinta.

sinta kombersa

coloc., *procurar entender-se. - No sibi kuma anos tudu no misti pa e sinta kombersa (R98) -. (deriv. ASSENTAR A CONVERSA).



sinta ku

v.prep., *diz-se de um homem e uma mulher que vivem maritalmente e com vínculos legais. - Bu ka ten diritu di sinta ku e mindjer (N.T.) -. (deriv. SENTAR-SE COM).



sintadu

part., *que se sentou; colocado. - n’ sta li sintadu djuntu di alguns ku n’ tarda kunsiba dja (MR98) -. (SENTADO).



sintanda

1.v.caus., *fazer sentar; oferecer assento a. - i sintanda elis tudu, i fala elis kau ke si ermon sta nel i na kastigal (T.M.) -. (deriv. SENTAR). N.S. sintanda é o equivalente de SENTAR e sinta é o equivalente de SENTAR-SE.

2.v.caus., *pôr num lugar; dar um cargo a alguém. - el ki manda, el ki sintandal (R99) -.

sintandadu

v.caus., *feito sentar; colocado. - e lebadu pa bantaba nde ki sintandadu na un banku pa pera ora (F.M.) -. (deriv. SENTAR).



sinti

1.v.tr., *perceber através dos sentidos; ter a consciência de; entender; pressentir. - Nin si ka falan, n’ sintil na alma, si ka falan nada, n’ ta sintil na sunhu (J.D.) -. (SENTIR). N.S. sinti pena.

2.v.intr., *experimentar certos sentimentos; ofender-se. - elis e na sintiba mal ku kila (R98) -. (SENTIR-SE).

3.v.intr., *exalar mau cheiro. - ki karna sinti -. N.S. V.M.



sinti pena

coloc., *ter pena ou compaixão de; lamentar; compadecer-se de. - n’ sinti son pena pabia di bu kansera (Ceef) -. (SENTIR PENA).



sintidu

1.n., pensamento; mente; espírito. - No pui na un sintidu (N.T.) -.(SENTIDO). N.S. fala ku sintidu; kanta na sintidu; sintidu risu.

2.n., *orientação; significação; acepção. - merkadu tene un sintidu mas garandi di kil ki no fala del na kunsada (P.dosS.) -.

3.n., *cada um dos órgãos pelos quais o homem e os animais recebem impressões exteriores.

4.n., *cautela. - Toma sintidu, ka bu disa e nturdjau (D.N.) -. N.S. sin. kuidadu.

5.n., *sensibilidade; juízo. - Mortu ka ten sintidu -.



sintidu padjiga

coloc., *estar preocupado com muitos problemas ao mesmo tempo. (deriv. O SINTIDO ESPALHOU-SE). N.S. V.M.



sintidu risu

n., *pensamento duvidoso ou hesitante; mau pressentimento. - Tiu odja si rival, sintidu risu (F.J.) -. (deriv. SENTIDO RIJO). N.M. lexia complexa.



sintimentu

n., *sensação psíquica; paixão; afecção. - kila ta tisi sintimentu di medu (IN96) -. (SENTIMENTO).



sintinela

n., *soldado armado ou pessoa que está de vigia. - sintinela disan ientra, fomi na peran na kasa (T.Tc.) -. (SENTINELA).



sintu

1.n., *faixa de couro ou de outro material com que se aperta a cintura. - i ta mara sintu di kuru na rabada (N.T.) -. (CINTO).

2.n. kabesa di sintu, *peça situada numa das extremidades do cinto com a função de apertar o cinto, fivela. (deriv. CABEÇA DE CINTO). N.M. lexia complexa.

sintura

n., *parte do corpo acima dos quadris. - Budjugus e sinta na un banku pertu di po e mara korda na sintura, e mara na po e tisi saia (N.M.) -. (CINTURA).



sinu

n., *instrumento metálico, geralmente de bronze, com forma de campânula, que produz sons quando é percutido. - n’ ta sedu suma sinu ku na somna (N.T.) -. (SINO). N.S. sin. kampana.



sinzentu

adj., *cor da cinza. (CINZENTO). N.S. V.B.



sinzeru

n., *recipiente onde os fumadores deitam a cinza e as pontas dos cigarros. (CINZEIRO). N.S. V.B.



sior

n., *tratamento de cortesia dado a uma pessoa de sexo masculino. - Sior diputadus, n’ na bin mostra karta (R99) -. (deriv. SENHOR).



sip

intens., *adjunto de intensidade com a função de especificar o sentido [forte ou robusto]. - omi sip -. N.S. V.A.



Yüklə 5,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   62




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin