Açik öĞrenme

İlgili terimler

Eğitim piyasası

İşgücü piyasası

Kaçmak

Mükemmel, tam piyasa,

Piyasa duyarlılığı

Piyasa eksikliği

Piyasanın duruma uyum sağlaması

Piyasanın çeşitlen(diril)mesi

Ürün piyasası

EKONOMİ

PİYASANIN DURUMA UYUM SAĞLAMASI (İNTİBAKI)

“Herhangi bir piyasada, arz ve talep koşul-ları değiştiğinde, fiyat ve miktarın sonunda yeni duruma uyum sağlaması gerekir. An-cak, fiyat ve miktar değişikliklerinin za-manlaması farklı olabilir.” (Black, s.5)


Açıklama

Bir piyasa düzenlenme sürecindeyse, duru-ma uyum sağlama güçlüğü çeker.

Eşdeğer terimler

İNG : market adjustments

ALM : Marktanpassung

FR : ajustements du marché

İlgili terimler

Denge

Piyasa

EKONOMİ

PİYASA DUYARLILIĞI

Bir mal ya da hizmetin kalitesi veya fiyatı değiştiğinde, tüketicilerin satın almak iste-yecekleri mal veya hizmet miktarıyla bir-likte, üreticilerin piyasaya arz etmek iste-dikleri mal ve hizmet miktarı da değişir. Bir malın piyasadaki talep miktarı, malın fiyatı ve diğer özelliklerindeki değişiklikle-re göre ne kadar çok değişiyorsa, bu mal ya da hizmetler için piyasa duyarlılığı o dere-ce yüksek demektir.

Açıklama

Eşdeğer terimler

İNG : market sensitivity

ALM : Marktsensibilität

FR : sensibilité au marché

İlgili terimler

Arz değişkenliği

Talep esnekliği

EKONOMİ

PİYASA EKONOMİSİ

Piyasa ekonomisi, ekonomiye ilişkin temel kararların büyük ölçüde, piyasa araçlarının etkisiyle alındığı ekonomidir.

Açıklama

Piyasa ekonomisi, çoğu temel kararların merkezi yönetim kurumlarınca alındığı planlı ekonominin karşıtını oluşturabilir. Piyasa eko-nomisinde fiyatlar, piyasaya sunulan mallar ve hizmetlere olan göreli talebi ve bunların göreli üretim maliyetlerini gösterir. Bu itibarla piya-sada, kârlı faaliyetlerin artmasını, kârlı olama-yanlarınsa azalmasını tahrik eden öğeler (saik-ler) bulunmaktadır. Ancak, uygulamada hiçbir piyasa mükemmel biçimde işlemez. Bütün eko-nomilerde, bazı fiyatlar piyasa tarafından oluş-turulurken, diğerleri değişen oranlarda ya doğ-rudan devlet tarafından belirlenir ya da devlet müdahalesinin etkisiyle oluşur.

Eşdeğer terimler

İNG : market economy

ALM : Marktwirtschaft

FR : économie de marché

İlgili terimler

Birincil (temel) sektör

Büyüme alanları

İkincil (yardımcı) sektör

Piyasa

Üçüncül sektör (hizmet sektörü)

Yeni ekonomi sektörleri

EKONOMİ

PİYASA EKSİKLİKLERİ

Bir piyasayı, tam piyasadan farklı kılan yönleridir.

Açıklama

Piyasaların birçok yönden eksikliği söz ko-nusu olabilir. Bu eksikliklerin her biri önem-lidir. Piyasa eksikliklerinin örnekleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Alıcıların piyasaya sunulan malların ve hizmetlerin özellikleri hakkında eksik bilgiye sahip olması;

• Alıcı ve satıcıların birbirlerinin mevcut ya da geleceğe yönelik niyetleri hakkında yete-rince bilgi sahibi olmaması;

• Bir alıcı veya satıcının ya da birlikte ha-reket eden bir grup alıcı veya satıcının piya-sadan, piyasa fiyatlarını etkileyecek büyüklükte alımsatımda bulunması;

• Bir malın veya hizmetin niteliği; iyi (ya da kötü) yönlerinin, bu mal ve hizmetleri satın al-mış olanlardan, satın almayanlara ya da bunları satın almaktan kaçınanlara yayılması.

Eşdeğer terimler

İNG : market imperfections

ALM : Marktunvollkommenheit

FR : imperfections du marché

İlgili terimler

Hizmetler

Mallar

Piyasa

Tam piyasa

EKONOMİ

POLİTİKA

Belirli bir amaca ya da amaçlara erişmek için geliştirilen ve uygulamaya konan bir dizi faaliyettir.

“Politika” üretimi “politika faaliyetleri” ile yakından ilgilidir. Öte yandna, bir politika ancak, politikayı uygulamaya koyacak bir gücün varlığı ile etkili olabilir.

Açıklama

Bireyler ve kurumlar kendi politikalarını kendileri oluşturarak uygulamaya koyar. An-cak, politika terimi daha çok, yönetim politika-ları, öğretim politikaları, eğitim politikaları, iş-gücü piyasası politikaları bağlamında kullanıl-maktadır.

Eşdeğer terimler

İNG : policy

ALM : Politik

FR : politique

İlgili terimler

Eğitim politikası

Ekonomik politika

İkincillik

İstihdam politikası

Öğretim politikası

Politika gündemi

Yerinden yönetime geçiş politikası

GENEL KAVRAMLAR

POLİTİKA GÜNDEMİ

Politikayı geliştiren, etkileyen ya da kabul edip uygulamaya koyanlarca benimsenen, erişilmesi amaçlanan hedefler ya da ilkeler listesidir.



Açıklama

Politika gündemi, daha çok geniş anla-mıyla devlet dahil politik kurumların temel hedefini belirtmek üzere kullanılır. Bu hedef, açık ya da gizli olabilir. İddia olunan gizli hedefler şüphesiz, yeterli ya da yetersiz bir-takım bilgilere dayalı olarak yoğun spekülas-yonlara ve araştırmalara konu olur

Eşdeğer terimler

İNG : policy agende

ALM : politisches Programm

FR : agenda politique

İlgili terimler

Amaç

Kurum/kuruluş

Politika

GENEL KAVRAMLAR

POLİTİKA / PROGRAM SONUÇLARI

Bir politika ya da programın sonuçları, el-de edilen diğer getirileriyle birlikte ulaştığı amaçlarıdır.

Açıklama

Bir politika ya da programın sonuçlarının belirlenebilmesi için, mutlaka ürünlerinin belir-lenmesi gerekir. Anılan iki kavram, aynı şeyi ifade etmemektedir. Sonuçlar daima ürünleri içerir. Ancak, bir politika ya da programın so-nuçları her zaman varılmaya çalışılanlardan başka sonuçları da içerir.

Örneğin, bir programın amacının, belirli bir bölgede eksikliği tespit edilen 100 işçi ihtiya-cının karşılanması için vasıflı işçi yetiştirilmesi olduğunu kabul edelim. Bu programın ürünü de gerçekten yeni yetişmiş 100 işçi olsun. Buna karşın, programın o bölgedeki yetişmiş işçi açı-ğını karşılamaya yönelik sonucu 80 yeni yetiş-miş işçi olabilir. Çünkü, yeni eğitilen 100 işçi-den 20 işçi başka bir yere taşınabilir. Bu arada, yeni yetiştirilmiş 5 eğitici de başka bir yere taşı-nabilir. Söz konusu programın bir sonraki ama-cının da, 100 kişi olarak hesaplanan işsizliği azaltmak olduğunu kabul edelim. Bu durumda da sonuç, 60 kayıtlı işsizin istihdama kazandı-rılması biçiminde ortaya çıkabilir. Çünkü, eği-tilen 100 kişiden 40’ı kendisini istihdam kuru-muna işsiz olarak kaydettirmemiş olabilir.

Sonuçlarının belirlenmesi daima bir politi-ka ya da programın değerlendirilmesinin en önemli bölümünü oluşturur.

Eşdeğer terimler

İNG : outcome of policy/programme

ALM : Ergebnisse, Resultate

FR : effets

İlgili terimler

Etki (beklenen, gerçek)

EKONOMİ

PRATİK EĞİTİM

Öğrencilerin gerçek veya benzetimli işleri yaparak beceri edinmeleridir.

Açıklama

“Pratik yapmak”, bir kuramı ya da düşün-ceyi eyleme dönüştürmek; tekrarlayarak alış-kanlık oluşturmak; iş yerinde uygulama yap-mak gibi anlamlara gelir. Pratik eğitim beceri kazandırmada sık kullanılır.

Türk mesleki eğitim sisteminde, pratik eğitime büyük önem verilir. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre, aday çırak ve çıraklar, pratik eğitimlerini iş yerlerinde, hazırlanmış eğitim programlarına göre, iş yerinin ve mes-leğin özelliklerine uygun olarak usta öğreticinin gözetiminde alır.

Aynı yasaya göre, mesleki ve teknik orta-öğretim kademesindeki öğrenciler de okulların-daki temel meslek eğitimlerini aldıktan sonra, pratik eğitimlerinin bir bölümünü işletmelerde görür.

Eşdeğer terimler

İNG : practical training

ALM : praktische Ausbildung

FR : formation practique

İlgili terimler

Ana beceriler

Beceri aktarımı

Çırak, çıraklık

İkili sistem (Dual sistem)

Yaparak öğrenme

GELİŞTİRME(K) / UYGULAMA(K) / KORUMA(K)


PROGRAM



Bir dizi amaca ulaşabilmek için gerekli olan eylemler ve yöntemlerin belirli bir za-man diliminde mantıksal olarak sıralanma-sıdır.


Açıklama

Program sözcüğü, Latincedeki pro (önce-den) ve graphein (yazmak) sözcüklerinin birleş-mesiyle oluşmuş; “önceden yazmak”, “önceden planlamak” anlamlarıyla Batı dillerine girmiş; Türkçede de aynı biçimde kullanılmaya baş-lanmıştır. Türk Dil Kurumu, program yerine “izlence” sözcüğünü önermişse de bu öneri ka-bul görmemiştir (Türk Dil Kurumu, Batı Kay-naklı Sözcüklere Karşılık Bulma Denemesi II, Ankara. Yayın No: 361/2).

Program, belirli sonuçlara ulaşmayı başar-mak üzere tasarlanmış bir dizi eylemden oluşan plandır. Buna örnek olarak, hükümet programı, iş piyasasını düzenleme programı gösterilebilir.

Eğitim ve öğretimde program, belirli eği-tim sonuçlarına ulaşmak üzere tasarlanan bir dizi eğitim ve öğretim etkinliği olarak tanım-lanabilir. Sözcük bu bağlamda, eğitim progra-mı, öğretim programı, ders programı biçiminde kullanılır.

Eşdeğer terimler

İNG : programme

ALM : Programm

FR : programme

İlgili terimler

AB okullarıyla bağlantı kurmayı teşvik etmek

Ders (kurs) programı tasarımı

Eğitim

Eğitim programı (müfredat)

Ehliyet hedefleri

Fırsat eşitliği

İnsan gücü planlaması

İnsan kaynaklarının yönetimi

Öğrenme

Öğretim programları

Öğretim

Öğretim süresi

Sosyal taraflarla ilişkili yönetim eğitimi

Yetişkin eğitimi girişimleri

GELİŞRİRME(K)/UYGULAMA(K)/KORUMA(K)

PROJE YÖNTEMİ

Özel tasarlanmış proje çalışması kullanı-larak, öğrencilerin belirli öğrenme amaç-larına ulaşmasını sağlama yöntemidir.


Açıklama

Proje yöntemi, erken yaşlardan (6 yaş ve üzeri) başlayarak eğitim ve öğretim sisteminin her aşamasında kullanılabilir.

Proje konusu öğrenci tarafından önerilebile-ceği gibi, öğretmen tarafından ya da ikisinin işbirliğiyle kararlaştırılabilir.

Proje, öğrencinin beliri problem çözme ve görev yapma aşamalarından geçerek gelişimi-nin sağlanmasına yönelik olarak planlanıp ta-sarlanır. Bu aşamalar, problemin belirlenmesi, analizi, gerekli bilginin toplanması, alternatif yaklaşımların düşünülmesi, çözüm yönteminin seçilmesi, proje sonuçlarının ortaya konulması ve etkinliğin değerlendirilmesi şeklinde sırala-nabilir.

Eşdeğer terimler

İNG : project methods

ALM : Projektmethoden

FR : pédagogie du projet

İlgili terimler

Eğitim

Öğrenci merkezli öğrenme

Öğrenme

Öğretme stratejileri

GELİŞTİRME(K) / UYGULAMA(K) / KORUMA(K)

RAPOR

Rapor, bir politikanın oluşturulması ve uy-gulamasında paydaş-çıkar grubu olanların tamamının ya da bir kısmının, politikanın geliştirildiği ve uygulandığı çevrenin bazı özellikleri, çevreyle ilgili değişiklikler, uy-gulanmakta olan politikanın niteliği, uygu-lama şekli ve elde edilen sonuçlar hakkın-da bilgilendirilmelerine hizmet eder. Öte yandan rapor, daha sonraki aşamalar için politika oluşturulmasında da kullanılır.

Açıklama

Rapor belirli bir olay ya da politika, belirli bir kısım araştırma ya da belirli bir öngörü vb. durumlarla ilgili olabilir. Öte yandan, politika-nın planlanması, politika seçenekleri ya da po-litika sonuçları gibi konularda daha geniş bir alana da yayılabilir. Rapor hangi ölçekte hazır-lanırsa hazırlansın kaçınılmaz olarak değerlen-dirme öğeleri içerir. Şüphesiz ki rapor, politi-kanın planlanması ve etkilerine ilişkin bir hikâ-ye verebilmek için, elverişli olan ya da kural olarak elverişli kılınabilen bilgileri seçer.

İyi bir rapor güçlü bir analitik yapıya sahip olmalı, analizlerin altını çizerek varsayımları ortaya koymalıdır. Öte yandan iyi bir rapor ni-tel ya da nicel olarak bilgi aktarmaz. Çünkü, bilgi zaten orada vardır. Onun yerine, yapılan analizide ortaya konan soruları yanıtlamaya uygun bilgiler seçilerek rapora konur. Bilgiye ihtiyaç duyulmasına karşın elverişli bilgi bu-lunmadığında bu durum açıkça görülür. İyi bir raporda, kullanılan bilgilerin kaynağını ve gü-venilirliği de gösterilir.

Uygun bilgi, paydaş-çıkar gruplarıyla ilgi-li tanımlayıcı malzemeyi, onların kararlarını, eylemlerini, söz konusu kararların ve eylem-lerin sonuçlarını ve yine, çevrenin durumuna ilişkin istatistiki ya da diğer göstergeleri, göz-lem sonuçlarıyla araştırma ya da değerlendir-me çalışmalarının sonuçlarını içerebilir.

Eşdeğer terimler

İNG : report

ALM : Bericht, Analyse

FR : rapport, compte rendu

İlgili terimler

Eğitim ve öğretim raporları

İşgücü piyasası raporları

Beceri gereklerine yönelik çalışmalar

İZLEME(K) / DEĞERLENDİRME(K) /

GÖSTERME(K) / RAPOR ETME(K)

REFORM SÜRECİ

Reform süreci, eski komünist ülkelerin de-mokratik toplum düzenine ve piyasa eko-nomisine geçiş sürecini ifade eder.

Genel açıklama

Komünizm sonrası coşkunun sarhoşluğuy-la bazı hükümetler ile danışmanlarında, ba-şarılı bir geçiş süreci için, demokratik seçim-ler, özelleştirme ve mali sektörün geliştirilme-sinden biraz daha fazlasının gerektiği inancı ortaya çıkmıştı. Ancak daha sonra zamanla, eğer reform süreci ayakta kalabilen toplumlar ve ekonomilere yön verecekse, bunun için bir-çok kurumun çok daha yavaş, daha derinden ve köklü bir şekilde değişmesinin zorunlu olduğu anlaşılmıştır. Bu bağlamda, Mesleki Eğitim ve Öğretim sistemleri ve işgücü piyasası kurum-ları, birçok alan arasında reform sürecinin te-mel değişikliklere yol açtığı bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır.

Eşdeğer terimler

İNG : reform process

ALM : Reformprozess

FR : processus de réforme

İlgili terimler

İşgücü piyasası