Bibliyografya : 4 kissatü seyf b. ZÛYezen 4

Bibliyografya :

Cevherî, eş-Şthâh, "ky\", "klc", "mkk" md.-leri; Lisânü'l-cArab, "kyl", "klc", "mkk" md.-leri; Kamus Tercümesi, I, 814-815; Ebû Dâvûd, "Eymân ve'n-nüzûr", 15; Mevhûb b. Ahmed el-Cevâlîki. el-Mu'arreb(nşr. F Abdürrahîm), Dı-maşk 1410/1990, s. 554; Taberî, Târih (Ebü'l-Fazl), VI!, 154; İbn Havkal, Şûretü'l-art, II, 301; Muhammed b. Ahmed el-Ezheri, ez-Zâhir fi ga­ribi elfâzİ'ş~Şâfi'î{nşr. Abdülmün'im Tav'î Beşen-nâtî], Beyrut 1419/1998, s. 306;Makdisî. Ah.se-nü't-tekasim, s. 129, 181, 381; Muhammed b. Ahmed el-Hârizmî, Mefâühu'İ.-'u.lûm, Kahire 1342/1923, s. 12; Ebü'l-Vefâ el-Bûzcânî, Kitâbü Menâzüi's-seb* (nşr. Ahmed Selîm Saîdân. Târı-Iju Hlmi'l-hisâbi'l-'Arabt içinde), Amman 1971, s. 303-304; İbn Hazm. el-Muhallâ,V\, 245;Zeh-râvî, et-Taşrîf U-men'aceze

1 bk. Ali

2 Ebü'l-Ferec İb-nü'I-Cevzî, el-Kuşşâş ve'l-müzekkirûn, Beyrut 1406/1986

3 Seyahatname, I, 525; ayrıca bk. Meddah

4 bk. Sîretü Seyf b. Zûyezen

5 İbn Düreyd, III, 26-27; Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredâl, "kst" md.; Lisânü'l-'Arab, "kst" md.

6 Yûnus 10/4, 47;el-Enbiyâ 21/47

7 el-Câmi, V, 411

8 Ebû Dâvûd, "Melâhim", 17;Tirmizî,"Fiten", 13

9 Mefâühu'l-ğayb, VII, 215

10 meselâ bk. el-En'âm 6/152; Hûd 11/85; er-Rahmân 55/ 9

11 el-Cin 72/14, 15

12 el-Mâide 5/ 42; el-Hucurât 49/9; el-Mümtehine 60/8

13 el-lsrâ 17/35; eş-Şuarâ 26/182

14 İbn Düreyd, 111, 26-27; Buhârî, "Tevhîd", 58; İbnÂşûr, 111, 187

15 Wensinck,"kst" tnd

16 İbn Mâce, "Du'â3", 10; Tirmizî, "Dacavât", 82

17 Lewis, s. 1688

18 Markos, 7/4

19 İbnü'l-Cevzî, II, 242-243

20 Berriman, s. 129, 130

21 Sauvaire, JA, VII [1886], s. 439; krş. Zehrâvî, 11, 460

22 Epiphanius' TreaÜse, s. 13-14

23 e/-Muhtaşar, vr. 67b

24 Kitâb fi'l-oezn ue'l-keyl, vr. 7Ia-72a

25 et-Kânûn fi 't-Ub, 111, 441

26 et-Taşr'tf, II, 460

27 eL-Tasrif, II, 460; Akrâbâzln, s. 292

28 el-Muhtârâtfî't-tıb,U, 336

29 Sauvaire, JRAS, XN/1 JIS8OJ. s. 113, 114

30 a.g.e., s. 182

31 a.g.e., s. 216

32 BulğaLü's-sâ-lik,U, 201

33 Kitâbü'l-Emuâl, s. 460

34 Mefâtlhu7-'ulûtn, s. 11

35 et-Taşrîf, II, 460

36 Edebü 'l-küttâb, s. 217; Minhâcü'd-dükkân, s. 146

37 Ferve, sy. 7-8 1993, s. 252

38 el-'İkdü'i-ferîd, VI, 264

39 Tehzîbü't-luğa, "kst" md

40 Akrâbâzln, s. 292, 296

41 el-Müntekâ, s. 29

42 Mesâlik, s. 80-81

43 Me'âlimü't-kurbe, s. 228

44 Sauvaire. JRAS, XI1/1 1880.s. 113

45 Islamische Masse, s. 50

46 Minhâcü'd-dükkân, s. 145

47 Ana-basis, s. 30

48 et-Mîzân, s. 84-85, 86, 87, 88; krş. M. Necmeddin el-Kürdî, s. 183, 230; Rogers, JRAS, X/l 11877|, s. 99-100

49 el-Ha-râc, s. 320

50 Ashtor, El2 [İng.], VI, 119; krş. Hinz, s-50

51 JA, CCXİI11928. s. 146-147

52 bk. Lüb

53 Tehâ-nevî, III, 1200-1201

54 MeddîVehbe- Kâmil el-Mü-hendis, s. 164

55 Çetin, Eski Arap Şiiri, s. 74

56 DİA, III, 290

57 İs'ad Abdülhâdî Kındîl, s. 229

58 Hüseyin Rezmcû, s. 32

59 Levha: 1

60 Levha: 2

61 Levha: 3

62 Levha: 4

63 bk. Muhammed Sûresi

64 bk. Ashâb-I Kehf

65 neşredenin girişi, s. VIII

66 s. 76/ 2, 289/12, 317/10

67 s. 319

68 a.g.e., neşre­denin girişi, s. VI

69 s. 208-209

70 Riyâzü'ş-Şu.arâ,vr. 124b

71 a.g.e., neşredenin girişi, s. V

72 MS, Or.,nr. 4° 1975

73 bk.TeymÎ

74 bk. ORDU

75 İbn Abdürabbih, III, 267

76 Uhud, Hen­dek ve Mekke'nin fethi

77 Lisânü't-'Arab, "kvd" md

78 Hattâbî, II, 148

79 Taşköprizâde, I, 353

80 a.g.e., I, 333

81 a.g.e., I, 353

82 Sıddîk Ha­san Han, II, 385, 436

83 DİA, XIII, 116

84 bk. Kıyafetnâme

85 el-ATâf 7/26-27, 31

86 en-Nahl 16/81

87 Tekvîn, 3/21

88 Çıkış, 35/19; 39/27-29

89 Neşîde-ler Neşîdesi, 4/1, 3; 6/7

90 Sayılar, 15/38; Tesniye, 22/12

91 Hezekiel, 27/24

92 el-Ahzâb 33/59

93 Tosun-Yalvaç, s. 252-253

94 Abdürrezzâkes-San'anî.Ill, 136

95 aş. bk.

96 Hatîb et-Tebrîzî, s. 38-39

97 a.g.e., s. 48

98 a.g.e., s. ö9

99 Şîrûyeb.Şehredâred-Deylemî, 111,87

100 Salâh b. Hüseyin el-Ubeydî, s. 90-91

101 Mayer, s. 30-33

102 a.g.e., s. 90

103 Salâh b. Hüseyin el-Ubeydî, s. 94 vd

104 Dozy, s. 254-262

105 el-Muntazam, X, 257

106 M, XI, 259

107 Salâh b. Hüse­yin el-Ubeydî: s. I36vd.

108 Mürücü'z-zeheb, IV, 26i

109 DİA, VI, 327

110 Dictionnaire detaitle, s. 254

111 et-Tâc, s. 154

112 Salâh Hüseyin el-Ubeydî, s. 183

113 Ayni, 1, 235

114 Ebû Dâvûd, "Libâs", 3

115 Müsned, IV, 61; V, 374; M. Manazir Ahsan, s. 38

116 Abdülhayel-Kettânî, II, 209

117 a.g.e., ll,310

118 a.g.e., in, 141

119 Wensinck, el-Mu'cem, "n'am" md

120 Ebû Dâvûd, "Libâs", 25

121 Buhârî, "Libâs", 18

122 Buhârî, "Şalât", 7; Müslim, "Taharet", 77; Tirmi-zî, "Libâs", 30

123 Bizans'ın Gizli Tarihi, s. 48

124 Köymen, 1)1,438 vd

125 A Voyageinto the Leoant, s. 100

126 Evren -Can, s. 78

127 Ağus­tos 1568

128 Ahmed Refik, s. 72-73

129 Emecen, s. 65-66

130 İstanbul 1874, s. 138-i 40

131 bk. Kavuk]

132 bk. Firâset

133 ilmü'l-kef, ilmü'l-esârîr, il-mü'1-ihtilâc, ilmü kıyâfeti'l-beşer

134 Kitâbü'l-Firûse

135 Kitâbü'l-Âdâb ue's-siyâsefîllmi'n-nazarîue't-firâse

136 TedJbfrâ-tü't-İlâhiyye'de bir bölüm

137 beyit: 7464-7631

138 Ceyhan. II, 878-891

139 Esad Efendi, nr. 3436, 36i 3

140 TY, nr. 1883

141 Ali Emîrî Efendi, nr. 563

142 A, Sırrı, nr. 605

143 nr. 1717

144 Çelebioğlu, sy. 1 i 11979J, s. 319

145 İÜ Ktp., TY, nr. 5413

146 Atatürk Üniver­sitesi Ktp., A. Sırrı, nr. 269

147 Seyyid Lokman Çelebi

148 Rieu. s. 53vd.;Tayşi, IV/3 1980 s. 101-103

149 el-Ba-kara 2/238; Âl-i İmrân 3/39, 191; el-Hac 22/36; el-Furkân 25/64; ez-Zümer 39/9; el-Müddessir 74/2

150 Buhârî, 'Takşirü'ş-şalâr, 17; Ebû Dâvûd,"Şalât", 175

151 Bu­hârî. lakşîrü'ş-şalât", 18-20; Ebû Dâvûd, "Şaiât", 175

152 ÂI-i İmran 3/18; er-Ra'd 13/33

153 el-Baka-ra 2/255;ÂI~i İmrân 3/2; Tâhâ 20/1 11

154 er-Rahmân 55/ 46; en-Nâziât 79/40

155 İbrahim 14/14

156 vâci-bü'l-vücûd li-zâtih

157 a.g.e., s. 33-34

158 Ali el-Kârî, s. 43-44

159 Tehânevî, II, 1225

160 meselâ bk. Vahidî, s. 448

161 âyet 1-15

162 Âlûsî, XXIX, 136-137

163 Kırca, s. 328-329

164 âyet 16-19

165 meselâ bk. Buhârî, "Tefsî-rü'1-Kur'ân", 75; Müslim, "Şalât", 148; Tir-mizî, Tefsîrü'l-Kufân", 72; Taberî, XXIX, 116-119

166 âyet 20-30

167 Zemahşerî, IV, 192

168 bk. Rü'yetullah

169 âyet 31-40

170 meselâ bk. a.g.e., IV, 193

171 İşaya, 13/6-16; Yoel, 2/2-11; Tsefanya, 1/14-18

172 Matta, 24/3-25/46; Markos, 13/5-35; Luka, 21/5-31; Yuhanna, 5/27-29; II. Petrus,3/I0

173 Cevâd Ali, VI, 122-131

174 a.g.e., VI, 131-142

175 Râgıb el-İsfahânî, et-Mûfredât, "kvm" md.; Lisânü'l Arab, "kvm." md

176 M. F. Abdülbâki, el-Muccem, "âhir", "ârji-ret" md.leri

177 el-Haşr 59/ 18

178 el-Ankebût 29/64

179 krş. el-A'lâ 87/16-19

180 VI, 161

181 et-Tezkire, I, 325-356

182 en-Nihâye, I, 255-256

183 M. F. Abdülbâki,e/-Mut-cem, "yevme", "yevmesizîn", "yevmizin" md.leri

184 a.g.e., "sâcat" md.

185 ukbepd-dâr, er-Ra'd 13/22, 24, 35, 42

186 el-Vâkıa 56/1-3

187 el-Hac 22/5; Kâf 50/44

188 el-Kasas 28/85; Taberî, XX, 150-153

189 s. 79-81

190 Dârimî, "Rikâk", 79-122; Buhârî, "Rikâk", 39-53

191 Muhammed b. Ahmedel-Kurtubî, neşre-denirı girişi, I, 3-4; hadislerin sıhhat dere­celerini de gösteren indeksi için bk. II, 602-638

192 el-Bakara 2/168,172; el-Anke-bût 29/17; el-Cum'a 62/10

193 Buhârî, "Da'avât", 30; Müslim, "Zikir", 10, 13

194 el-En'âm 6/93-94; el-Enfâ! 8/49-51; en-Nahl 16/28-29; Muhammed 47/26-29

195 en-Nahl 16/32; Fussılet 41/30-32; bk. Taberî, XXIV, 145-146

196 el-Mü'min 40/ 7-8

197 Tirmizî, "Kıyamet", 26

198 Müslim, "Cennet", 65-66; Tirmizî, "Cenâ'iz", 70

199 M. F- Abdülbâkî, el-Mu.ccem, "sâcat" md

200 Muham­med 47/18

201 el-Enbiyâ 21/ 96

202 en-Neml 27/82

203 bk. kıyamet alâmetleri

204 Râgıb e!-İsfahânî. el-Müfredât, "svr" md.; İbn Kesîr, I, 210-213

205 M. F. Abdülbâkî, el-Mu'cem, "sûr" md

206 el-Müddessir 74/8

207 sûra üfleyişin üç defa olacağı yolundaki telakki ile bunun aksini savunan görüş için bk. Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî, 1, 302-303; İbn Kesîr, I, 224-227

208 ei-Hâkka 69/13-16

209 et-Tekvîr 81/1-6

210 el-Kâria 101/4-5

211 bk. Ba's; haşir

212 Yâ­sîn 36/77-79

213 el-Mü'min 40/ 57; en-Nâziât 79/27

214 er-Rûm 30/ 27; Kâf 50/15

215 Müsned, II, 322; Buharı, "Tefsir", 39/4, 78/1; Müslim, "Fi-ten", 141-143

216 Buhârî, "Tefsir", 39/4; Müslim, "Fezâ'il", 3

217 M. F. Abdülbâkî, el-Mu'cem, "haşr" md

218 Âl-i İmrân 3/158;el-En'âm6/51, 72, 1 28; Sebe' 34/ 40-41; el-Ahkâf 46/6

219 el-Feth 48/4, 7

220 Kâf 50/ 43-44

221 İbra-hîm 14/42-43

222 el-Enbiyâ 21/104

223 Buhârî, "Rikâk"- 45; Müslim, "Cennet", 56-58

224 krş. İbn Kesîr, I, 268-269

225 Buhârî, "Rikâk", 45; Müslim,"Cennet",59; İbnHacer,XIII, 188-193

226 el-Bakara 2/275; Taberî, III, 140-141

227 Âl-i İmrân 3/1 öl

228 Buhârî, "Cihâd", İ89; Müslim, "İmâre", 24

229 el-lsrâ 1 7/97-99; Tâhâ 20/ 124-127

230 Taberî, XVI, 283-285

231 el-Mutaffifîn 83/1-6

232 Buhârî, "Rikak", 47; Müslim,"Cennet", 60-62; Taberî, XXX, 115-118; Ibn Kesir, II, 3-5

233 M. F. Abdülbâkİ, el-Mu'cem, "serf" md

234 Buhârî, "Tefsir", 17/4; Müslim, "îmân", 322-328; İbn Kesîr, 11.23-27

235 Fâtır 35/18

236 en-Nahl 16/24-25; el-Ankebût 29/12-13

237 Müslim, '"İlim", 15-16; Tir-mizî, "cİlim", 16; Nesâî, "Zekât", 64

238 Tirmizî, "Şıfatü'l-kiyâme", 1

239 el-Mâide 5/109; el-A'râf 7/6

240 el-İsrâ 17/13-14

241 el-A'râf 7/8-9; el-Kâria 101/6-8

242 Gaz-zâlî, i, 120-121, 136;MuvaffakuddinİbnKıı-dâme, s. 35-36

243 Yâsîn 36/65

244 Te'uî/â-tü'l-Kur'ân, vr. 242b-243a; krş. Teftâzânî, s. 137

245 et-Tezkire, II. 16

246 es-Sâffât 37/22-24

247 el-İnşikâk 84/7-9

248 Buhârî, "Rikâk", 49; Müslim. "Cennet", 79-80

249 Mlftâhu k.ünüzi's-sünne,s. 126-127; çeşitli rivayet­ler için bk. İbnKesîr, 11, 147-160

250 bk. Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî, II, 24-28;D/A, Iiı, 259

251 el-Ba-kara2/48, 123,Lokman 31/33

252 M. F. Abdülbâkî, e/-Muccem, "şf" md

253 el-Bakara 2/255; Yûnus 10/3; el-Enbiyâ 21/28; Seber 34/23

254 en-Nihâye, II, 268-342

255 Müs­lim, "îmân", 302-304; İbn Mâce,"Zühd", 37; İbn Kesîr, II, 327-339

256 D/A, VII, 381

257 Miftâhu künûzi's-sünne, s. 165-166

258 bk. Havz-I Kevser

259 Meryem 19/71

260 Taberî, XVI, 136-144

261 Miftâhu künuzi's-sünne, s. 265-266; İbn Kesîr, II, 172-190

262 el-Ba-kara 2/25; es-Secde 32/17; Buhârî, "Tev-hîd", 35-, Müslim, "îmân", 312, "Cennet", 2-5

263 Feyz-i Kâşânî, II, 879, 934, 967, 974, 982; Meclisi, Vli, 100, 102, 175, 260-261, 284

264 el-Bed'ue't-tânh, 11,235-236

265 meselâ bk. el-Bakara 2/29-, İbrâhîm 14/32-34; el-İsrâ 17/70; el-Câsiye 45/12-13

266 el-Bakara 2/30

267 el-Müfredât, "hlP md

268 Taberî, I, 288; ibn Atıy-ye el-Endelüsî, I, 164; Fahreddin er-Râzî, II, 180

269 literatür için bk.Âhiret

270 Muham­med 47/18

271 M. F. Abdülbâkî, el-Muıcem, "sâ'at" md

272 el-Enbiyâ 21/96

273 en-Neml 27/82

274 ed-Duhân 44/11-12

275 el-Kamer 54/1

276 Buhârî, "îmân", 37

277 Bu-hârî,'Talâk", 25, "Rikâk", 39; Müslim, "Fiten", 132-135

278 Buhârî, "Fiten", 4-5, 22, 24, "cItk", 8, "Cİhâd", 95, "Nikâh", 110; Müslim, "'İlim", 8-10; İbn Mâce, "Fiten", 25-36; Tirmizî, "Fiten", 35, 42-43

279 Buhârî, "Fiten", 25

280 İbn Ke-sîr, I, 21, 178-179; Berzencî, s. 70-75; Ham-mûd b. Abdullah et-Tüveycirî, 11, 78, 293; Yûsufb. Abdullah el-Vâbil, s. 179-235

281 Ebû Abdullah İbn Men­de, 11,911

282 el-İşâca li-eşrâti's-sâca, s. 3,70,87

283 M. Selâme Cebr, s. 20; Yûsuf b. Abdullah el-Vâbil, s. 77, 239

284 M. Ahmed Abdülkâdir, S-50-56

285 yk. bk.

286 en-Neml 27/82

287 Yûsuf b. Abdullah el-Vâbıl, s. 412-415

288 ed-Duhân 44/10-12

289 meselâ bk. ibnKesîr. 1,173; ayrıca bk. Duhân

290 el-Enbiyâ 21/96-97

291 a.g.e., 1, 1 52-153; Abdülkerîm Âl-î Şemseddin, II, 292-293

292 Buhârî, "Fiten", 26-27; Müslim, "Fi-ten", 100-110; Nevevî, XVIII, 58

293 İbn Kesîr, 1, 24-32

294 ibn Mâ-ce, "Fiten", 33; İbn Kesîr, I, 52, 145-146

295 Ham-mûd b. Abdullah et-Tüveycirî, III, 174

296 Ebû Abdullah el-Halîmî, I, 430

297 el-En'âmö/158

298 İbn Kesîr, 1, 164-170

299 a.g.e., I, 164, 171; Berzencî, s. 180-182; Seffârînî, Ehüâlü't-kıyâme,s, 10ö;M.SelâmeCebr, s.96-98

300 Âl-i İm-rân 3/55; el-Mâide 5/11 7

301 bk.îsa

302 Reşîd Rızâ, IX, 450-466

303 bk. Deccâl

304 Mus­tafa M- et-Tayr, LU/9 11980), s. 1644

305 Reşîd Rızâ, IX, 459-460, 501-504

306 Keşfü'z-zunûn, II, 1079, 1356, 1392

307 zâhu'l-meknûn, i, 52; II, 29

308 Bey­rut, ts

309 Kamus Tercümesi, II, 997

310 şer'î veya fıkhî kıyas; bk. Tehânevî, Keşşaf, ili, 525, 530

311 el-kavlü's-sârih

312 İbn Sînâ, el-İşârât, s. 2-3

313 Aristoteles, I, 142; İbn Zür'a, s. 108;İbnSînâ,eş-Şi/S*,s. 54, 57, 65; İbn Rüşd, 7e/hîş, s. 500

314 İbn Sînâ, eş-Şifâ', s. 23 i, 389; en-Necat, s. 83-90; Kitâbü't-Hidâye, s. 105-106; el-İşârât, s. 48; el-Mûcez, s. 158-159; Esîrüddin Ebherî, s. 78-80; îsâ b. Muham­med b. Abdullah el-îcîes-Safevî, s. 202

315 el-haddü'1-evsat, el-haddü'I-müşterek

316 İbn Sînâ, eş-Şifâ\ s. 54, 451; en-Necât, s. 52-53

317 İbn Sînâ, eş-Şifa3, s. 108-119; el-Işârât, s. 49-55; İbn Rüşd, Te/htş, s. 158vd

318 Atay, XVI [19701, S- 58-66; Plattt, sy. 18 [1988], S. 177-178

319 eş-Şifâ\ s. 295-356

320 a.g.e., s. 356-357

321 en-Necâi, s. 83-90; Kitâbü'l-Hi-dâye, s. 105-106; el-İşârât, s. 48,56; el-Mû-cez, s. 159

322 Esîrüddin Ebherî, s. 78-80; îsâ b. Mu-hammed el-îcîes-Safevî, s. 202

323 s. 49-55

324 ibn Rüşd, Tethîs,s. 143

325 İbn Sînâ, eş-Şifâ\ s. 108, 1 19-120, 185-186; el-İşârât, s. 54-55; İbn Rüşd,7e/Auş, s. 158

326 Blanche, s. 77-78

327 eş~Şifâ\ s. 107; el-İşârât, s. 49

328 Tecâlîk,s. 184-185

329 Ted­hiş, s. 152, 171-173

330 et-Taknb, IV, 228

331 Atay, XVI | J970|, s. 46-54

332 Blanche, s. 77-78, 115

333 a.g.e.,s. 82

334 a.g.e., s. 169-170

335 İbn Sînâ, eş-Şifâ\ s. 106, 389-390; en-Necât, s. 52; Ki-tâbü't-Hidâye, s. 92; el-İşârât, s. 57-58

336 İbn Sînâ, eş-Şifâ\ s. 390-392, 406

337 Fâ-râbî, Kitâbü'l-Kıyâs, II. 31; İbn Zür'a, s. 167; İbn Sînâ, eş-Şi/â5, s. 390-401; el-İşârât, s. 57-58; İbn Rüşd, Telhis, s. 234-237

338 Fârâbî, Kitâbü'l-Kıyâs, II, 35; Kitâbü'l-Kıyâsi'ş-şağir, II, 83

339 Telhis, s. 234-237

340 eş-Şifâ, S. 397

341 Fârâbî, Kitâbü'l-Kıyâs, II, 33-34; Kitâbü'l-Kıyâsi'ş-şağlr, U, 86-87; Şerhu'l-Kıyâs, II, 278, 351; İbn Sî­nâ, eş-Şifâ', s. 80-81, 409, 41 1, 41 5; el-İşâ­rât, s. 58

342 elAşârât, s. 57

343 Fârâbî, Şerhu'l-Kıyâs, II, 305; İbn Sînâ, en-Mecât, s. 92-93; İbn Rüşd, Telhis, s. 242

344 Aristoteles, I, 207; İbn Sînâ, eş-Şı/â', s. İ08, 432, 448; el-İşârât, s. 51; İbn Rüşd, Telhis, s. 237-238

345 İbn Bâcce.s. 193

346 İbn Rüşd, Telhis, s. 1 52

347 Kindî, s. 380-381; İbn Hazm, IV, 220

348 İbn Hazm, IV, 229-230

349 Fârâbî, Kitâbü'l-Kı-yâs, II, 19; Kitâbû'l-Kıyâsi'ş-şağir, s. 75

350 İbn Bâcce, s. 182

351 İbn Sînâ, eş-Şifâ', s. 3-5; el-İşârât, s. 59; İbn Rüşd, Telhis, s. 138-I39

352 Kindî, s. 367

353 İbn Sînâ, eş-Şifâ?, s. 8-9

354 Paris Bibliotheque Nationale, nr. 2346; TSMK, III. Ahmed, nr. 3362

355 Lameer, s. 7-11

356 Kem-miyyetü Kütübî, s. 380-381

357 Te'âllk, s. 180, 184

358 KitAbü'l-Kıyâs, s. 101

359 Durusoy,XIII/3-4 2000, s. 310 vd

360 bk. Mantık

361 Blanche, s. 62-79

362 a.g.e., s. 239-242

363 Özlem, s. 318-319

364 Felsefe Dersleri, s. 289-301

365 İmâmüİ-Haremeyn el-Cüveynî, el-Burhân, II, 749; Gazzâlî, İslâm Huku­kunda Deliller, II, 195

366 bu kelâmcılar muhtemelen, Seyfeddin el-Âmidî'nin kıyası aklen im­kânsız görenlerarasında saydığı Ebû Ca'-fer el-İskâfî, Ca'fer b. Mübeşşir ve Ca'fer b. Harb'dir; Nazzâm'a uyan Bağdatlı Mu'-teziiekelâmcılannın önderinin Belhîoldu­ğu konusunda bk. İmârnü'l-Haremeyn el-Cüveynî, Kitâbü't-Tethîş, III, 154

367 el-Uşûl, II, 119

368 İmâ-mü'l-Haremeyn el-Cilveym,Kitâbü't-Tel-hts, III, 154

369 Cessâs, IV, 23-24; Şemsüleimmees-Serahsî, II, 119

370 KUâbü't-Tethîş.Ul, 155

371 el-üşût, II, 119

372 bu değerlendirmenin eleştirisi için bk. a.g.e., II, 134-138

373 el-Bakara 2/233, 236, 241

374 el-Fu-sül, IV, 24-31

375 el-Baka­ra 2/1 50; el-Mâide 5/95; et-Talâk 65/2

376 er-Risâle, s. 34-40

377 şer'î hükümlerin araştırılması konusun­daki içtihadın kıblenin araştırılması konu­sundaki içtihada kıyas edilmesinin eleş­tirisi İçin bk. Muhammed b. Ahmed et-Ti-limsânî, Şerhu't-Me'âlim, li, 275

378 el-İhfcâm, Vll, 117, 177

379 Şener, s. 70

380 kıyası ilk kullanan ki­şinin Ebû Hanîfe'nin hocası Hamtnâd ol­duğu ve Ebû Hanîfe'nin de kıyası geliştirip sistemleştirdiği yönündeki tesbit için bk. E/2|İng.|, V, 239

381 el-Macârif, s. 494-500

382 er-Risâte, s. 477

383 Zerkeşî, V, 13. 33

384 Fahreddin er-Râzî, Şafiî'nin ktyâsü'l-eşbâh olarak nitelediği işlemi fakihlerin çoğunun kıyâsü't-tard şeklinde adlandırdığını söyler, bk. Mefâtî-hu'l-ğayb, 111, 254

385 Zerkeşî, V, 20

386 el-Haşr59/2

387 el-Ankebûr.29/51

388 Cessâs, IV, 32; bu konuda Müzenîile Dâvûd ez-Zahirî arasındaki tar­tışma ve Cessâs'ın Davud'a cevabı için bk. a.g.e., IV, 26

389 Zerkeşî, V, 25, 26

390 s. 18

391 er-Risâle, s. 40,479

392 Alâeddines-Semerkandî, II, 792

393 a.g.e., H, 794; Lâmişî, s. 177

394 Fuşûtü'l-bedâyi1, il, 274-275

395 Mirkâtü'l-vüşûl, s. 48; tarifte niçin asıl ve fer' yerine "mezkûr", İspat yerine "ibâne" kelimelerinin seçildiğine, "hükmün misli, illetin misli" gibi İfadele­rin kullanıldığına İlişkin açıklama İçin bk. Lâmişî, s. 178; Alâeddin es-Semerkandî, 11,793

396 e/-Vüşûf, 11,218

397 Bâkıllâ-nî'nin tanımına yöneltilen eleştiriler ve bunlarla ilgili tartışmalar için bk. İmâmü'l-Haremeyn el-Cüveynî, ei-Burhân, II, 745-747; İbn Berhân, II, 218-221: Zerkeşî, V, 8-10; farklı kıyas tanımları için bk. İbnü'1-Hâ-cib, s. 166; Beyzâvî, s. 209; Zerkeşî, V. 7:Tâ-ceddin es-Sübkî, II, 131; Şevkânî, s. 198

398 Muham-medb. Hasan el-Bedahşî, ili, 8-9

399 Zerke-şî, V, 7-8

400 Hillî, s. 217

401 s. 52-56

402 İslam Hukukunda Delil­ler, il, 243

403 a.g.e., II, 244; kıyasın kapsamı konusunda bir değerlendirme için bk. Cessâs, IV, 99-102

404 a.g.e., IV, 1 22; Ebü'l-Hüseyin el-Basrî, II, 235; Gazzâ\l İslam Hukukunda Deliller, II, 235

405 Mebâdi'ü'l-vüşûl, s. 218; aynı gö­rüş İçin bk. İbnRüşd, et-Zarûrlfi uşûli'l-fıkh,s. 124-129; bu İşleme ancak mecaz yo­luyla kıyas denilebileceği hususunda bk. Gazza\t İslam Hukukunda Deliller, 1, 50

406 Bey-zâvî, s. 209

407 Fahreddin er-Râzî, el-Mahşül, 11/2, s. 478-479; İbnü'l-Hâcib, s. 190-192; Zer-keşî, V, 30-31

408 bu konudaki görüşler ve tartış­maların ayrıntısı için bk. Ebü'l-Hüseyin el-Basrî, II, 235-240; Bâcî, s. 556-558; Ebû İs­hak eş-Şîrâzî, et-Tebşıra, s. 436-439; İmâ-mü'1-Haremeyn el-Cüveynî, el-Burhân, II, 573-581; Gazzâlî, İslam Hukukunda Delil­ler, II, 235; Fahreddin er-Râzî, et-Mahşûl, 11/ 2, s. 478-479; İbnü'l-Hâcib, s. 190-192; Bey-zâvî, s. 221; Tâceddin es-Sübkî, II, 135; Zer-keşî. V, 31-33

409 Bidâyetü'l-müctehid, 1, 3-4; ilhak işlemlerinin çeşitleri ve hangilerinin kıyas kapsamında olduğu hakkında bk. İmâmü'l-Haremeyn el-Cüveynî, el-Burhân, II, 573-581

410 Bâkıllânî. 312

411 Esâsü'l-kıyâs, s. 18; krş., İslam Hukukunda Deliller, I, 50

412 İstam Hukukunda Deliller, I, 50

413 Mâzerî'nin isim ver­meksizin "bir nıüteahhir usulcü" diyerek Gazzâlî'ye yönelttiği eleştiri için bk. Şâtı-bî. IV, 249-250

414 Nihâyetü's-sûl, 111, &;Şerhu'l-Keokebi'l-münîr, IV, 7-8

415 İbn Berhân, 11,221-223; mantıkî kıyas -şer'î kı­yas ayırımı konusundaki tartışmalar için ayrıca bk. Bâcî, s. 529-531

416 Bâcî, s. 626-627; Gazzâlî,Mihakkü'n-nazar, s. 70

417 el-Encüm, s. 230

418 Miftâhu'l-uüşûl,s. 129, 154-156

419 İslam Hukukunda Deliller, Iİ, 267; Hârizmî, birçok fakihin il­let kıyası İle şebeh kıyası arasında ayırım gözetmediğini öne sürer, bk. Mefâtîhu'l-£ulûm, s. 22

420 Şemseddin Muham-med b. Osman el-Mardînî, s. 222

421 İhkâmü'l-fuşût, s. 626-627; Bâcî'nin ifadesine göre Bâkıllânî ceİÎ kıyas tabirini İllet ve delâlet kıyasını içine alacak şekilde kullanmak­tadır

422 İslam Hukukunda Deliller, II, 266-267; illet kıyası ve şebeh kıyası arasında­ki fark için ayrıca bk. Karâfî, III, 263

423 Mt-zânü'l-uşûl, 11, 798-8 i 7

424 er-Ri-sâ/e, s. 477-479; kıyasın deliller hiyerarşi-sindeki yerine ve değerine ilişkin olarak bk. Ebû Salih Mansûr b. İshak es-Sicistâ-nî, s. 27, 1 1 2; Ebû Ali eş-Şâşî, s. 308; Bâ-killânî, I, 221 -225; Ebü'J-Hüseyin el-Basrî, 11, 189-195; Bâcî, s. 187. 507; Fahreddin er-Râzî, el-Mahsûl, 1/1, s. 94; kıyası mücte-hidin istidlali olarakgörenlerle asıldaki ve fer'deki hükme delâlet eden anlam olarak görenler açısından kıyasın delil olup ol­madığına dair bir değerlendirme için bk. Zerkeşî.V, 12; Şevkânî, s. !98

425 Zerkeşî, V, 28

426 kıyasla ulaşı­lan sonucun din olarak adlandırılmasının cevazı tartışması için bk. Ebü'l-Hüseyin el-Basrî, [|, 243-244; Zerkeşî, V, 14; Mahallî. 11,210

427 aksi yönde bir İddia için bk. Ebû Salih Mansûr b. İshakes-Sicistânî, s. 149

428 kıyas-haber-i vâhid ça­tışmasına ilişkin görüşlerin ayrıntıları için bk. Ebû Salih Mansûrb. İshakes-Sicistânî, s. 149; Şemsüleimme es-Serahsî, I. 327-328, 339;Zerkeşî,V, 34-35; İbn Âbidîn. s. 198

429 el-Usûl, II, 106; bu konuda diğer Örnekleriçin bk. İbn Rüşd, Bidâyetü'l-müctehid, I, 269; II, 271, 350, 356

430 Şemsüleimme es-Serahsî, II, 106

431 bu konudaki görüşler ve gerekçeler için bk. İbn Hazm, IV, 120; Şemsüleimme es-Serahsî, II, öö; Gazzâiî, İslam. Hukukunda Deliller, 11, 134, 137, 141; Alâeddin es-Semerkandî, 1, 469-471; bu tartışmanın yansıdığı birkaç prob­lem için bk. İbn Rüşd, Bidâyetü'l-mücte-hid.\. 111, 136, 309,317, 359; II, 122,241, 296,365

432 e/-aşû(, II, 174

433

434 asıl terimiyle kastedilenin benzet­me yapılan konu mu, aslın hükmü mü yok­sa aslın hükmünün delili mi olduğu konu­sunda bk. İbnü'l-Hâcib, s. 167

435 bk. illet

436 Ebû Sâlih Mansûrb. İshakes-Sicis­tânî, s. 165; Şemsüleimme es-Serahsî, II, 232-233; İbnü'l-Hâcib, s. 192-202; Sirâced-din el-Urmevî, II, 209-221; Muhammed b. Ahmed et-Tilimsânî, Miftâhu'l-uüşûl, s. 156-159

437 Ebû İshâkeş-Şîrâzî. et-Tebşıra, s. 447

438 İbnü'I-Hâcib, s. 169; Beyzâvî, s. 239

439 İbn Berhân, II, 232-233

440 İbn Dâvûd ez-Zâhirî ve bazı Haricîler

441 bilginin zaruri olduğunu savunanların bazıları ve İmâmü'I-Haremeyn ei-Cüveynî'nin tesbi-tinegöreAhmedb. Hanbe!;bk. ei-Burhân, il, 751

442 Ebû ishak eş-Şîrâzî, Şerhu'l-Lümac, 11, 760-761; Nazzâm'ın kı­yası aklen imkânsız görmediği, fakat şeri­atın kıyas mantığına uygun düşmeyen bir yapıya sahip olduğu gerekçesiyle kıyası in­kâr ettiğinin tesbitî içinbk. İbn Berhân, II, 233; Zerkeşî, V, 20

443 Muvaffakud-din ibn Kudâme, s. 147

444 ibn Berhân, II, 243

445 Ebû İshak eş-Şîrâzî, Şerhu'l-Lüma1, II, 760

446 İbnül-Hâcib, s. 186; Beyzâvî, s. 209; Tûfî, III, 246

447 Cessâs, IV, 75-76

448 ibn Berhân, II, 238

449 el-MuuâfakâL,U, 186-188;III, 36-37

450 zanna ve bilgiye dayan­maksızın söz söylemeyi yeren âyetler: el-Bakara 2/80, 169; el-En'âm 6/116; el-ATâf 7/33; Yûnus 10/36; el-İsrâ 17/36; el-Ahzâb 33/10; el-Câsiye 45/32; el-Hucurât 49/12; en-Necm 53/28; Kur'an'da her şeyin açık­lanmış olduğunu İfade eden âyetler: el-En'âm 6/38;en-Nahl 16/89; el-Ankebût 29/ 51; Allah'ın İndirdiğiyle hükmetmeyi ön­gören, tartışma konusu olan konuların Al­lah ve Resulü'ne götürülmesinin gerekti­ğini ifade eden ve kendiliğinden hüküm vermeyi kötüleyen âyetler; en-Nisâ 4/59; el-Mâide 5/44, 49; en-Nahi 16/116; el-Hu­curât 49/1

451 Âl-î İmrân 3/105; en-Nisâ 4/82; el-En'âm 6/159; el-Enfâl 8/46; eş-$ûrâ 42/13

452 Dârimî, "Mukaddime", 17

453 Taberânî, XVIII, 90; Hâ­kim, IV, 430; kıyas karşıtlarının gerekçe­lerinin ayrıntıları için bk. Muhammed b. Ahmed et-Tilimsânî, Şerhu'l'Me'âlim, II, 275-298; Zerkeşî, V, 25-26

454 Ebû Salih Mansûr b. İs-hak es-Sicistânî, s. 153

455 İslam. Hukukunda Delil­ler, II, 216-217, 239

456 Kitâb fîuşûli'l-fıkh, s. i 82-183

457 İbn Berhân,!!, 239-241, 249

458 el-Haşr 59/2

459 el-Haşr 59/2 ayetinin kıyasa delaletiyle ilgili olarak bk. Cessâs, IV, 31, 33; İbn Berhân, II, 247; İbnü'l-Hâ­cib, s. 190; Beyzâvî, s. 209; Sadrüşşerîa, M, 54-55; Zerkeşî, V, 25, 26

460 Lâmişî, s. 18i

461 ibn Berhân, II. 248-249

462 İmâmü'i-Haremeynel-Cüveynî, e/-Burhân, II, 763; İbn Berhân, II, 242; Zer­keşî, V, 29

463 kelimeye, kullanıma, cümle öğesine

464 Süyûtî, s. 55

465 Yâküt, XIII, 191

466 Süyûtî, s. 55

467 Kemâleddin el-Enbârî, s. 26

468 Ahmed Emîn, II, 279-280

469 a.g.e., II, 278; Şevki Dayf, s. 46

470 Saîd el-Efgânî, s. 86

471 DİA, III, 296

472 örnekler için bk. Süyûtî, s. 59-62

473 Mecelle, md. 154

474 a.g.e., md. 1 53; Ali Haydar, I, 339-340

475 bk- Misü

476 md. 146

477 İzzeddin İbn Abdiisselâm, II, 166;Zerkeşî, II, 335; M, 13, 82; Ali b. Sü­leyman el-Merdâvî, III, 2 1 5; V. 225-226; VI, 194; Şemseddin er-Remlî. IV, 44, 228; V, 158; Muhammed b. Ahmed ed-Desûki, II, 198, 207, 305, 350; III, 71-77, 95. 97, 336, 500; İbn Âbidîn, IV, 531

478 Süleyman M. Ahmed, s. 575-585

479 Mecelle, md. 1117-1118; Ali Haydar, 111. 332-339). Bundan dolayı müşterek mislî eşya kural olarak cebri taksime konu olurken kıyemîde bu ancak sınırlı hallerde mümkün olur {Me­celle, md. 1134-1138; Ali Haydar, III, 338, 368-378

480 bk. Okka

481 bk. Çocuk

482 en-Nisâ 4/23

483 bk. Nikâh

484 Buhârî, "Nikâh", 36,40; Ebû Dâvûd, "Nikâh", 18-19, 25; İbn Mâce, "Ni­kâh", 15, Tirmizî, "Nikâh", 14

485 Buhârî,"Nikâh", 40; Müslim,"Ni­kâh", 64-67; Ebû Dâvûd, "Nikâh", 25

486 en-Nisâ 4/11

487 ayrıca bk. evlât

488 bk. Kazanlık

489 Hammer, III. 60

490 Neşrî, II, 754

491 Âşıkpaşazâde, s. !60

492 Hadîdî. s. 260

493 İbn Kemal, VII. Defter, s. 207

494 Ali, XIV/1 [I340|, s. 24

495 Erzi, XVIII/70 11954i, s. 217

496 Âşıkpaşazâde, s. 168

497 Tur­sun Bey, s. 156

498 Anhegger, l/l 11949|, s. 150

499 a.g.e., 1/1 1949, s. 153

500 Huncî, s. 153

501 Ebû Bekr-i Tihrânî, II, 543

502 ibn Ke­mal, VII. Defter, s. 201

503 a.g.e., VIII. Defter, s. 205

504 a.g.e., VII. Defter, s. 201

505 Osmanlı Müellifle­ri, I, 69

506 Mecdî, s, 374

507 Şa­ban 587/EyIüI 1191

508 Hinz, s. 65

509 Melikoff, Uyur İdik Uyardılar, s- 54

510 Fığlalı, s. 11-12; Eröz,s.87-88

511 meselâ bk. Ahmed Refik, s. 34, 37, 40

512 El2 |İng.|, V, 244

513 Sü­mer, s. 150

514 meselâ bk. Âşıkpa-şazâde, s. 264

515 s. 32-37

516 Baha Said Bey, s. 123

517 Melikoff, Uyur İdik uyardılar, s. 33-34

518 Ocak, TürkSafıliğineBakışlar, s. 19-20

519 meselâbk. Eröz, s. 80

520 diğer benzerlik ve farklılıklar için bk. Melikoff, Hacı Bektaş Efsaneden Gerçeğe, s. 220-221

521 Ahmed Refik, s. 35, 37, 39

522 Ocak, TED, sy. 12 11982), s. 514-516

523 Fı§lalı, s. 13

524 Yınanç.s. 168-169

525 Ocak, Babaîler İsyanı, s. 3-20

526 a.g.e., s. 201

527 a.g.e., s. 202-209

528 Hinz, s. 15

529 a.g.e., s. 8-9

530 SafeuîDeuleünin Kurutuşu, s. 6-7

531 Târih-i 'Âtem'ârâ-yıEmînî,s. 257-295

532 Sümer, s. 20

533 a.g.e., s. 24

534 aş. bk

535 Uzunçarşılı, il, 253-256; Sümer, s. 32-34

536 Sümer, s. 34-35

537 Uzunçarşılı, II, 297

538 D/A, vil, 252-256

539 Ocak, V. Milletlerarası Türkiye Sosyat ue iktisat Tarihi Kongresi, s. 817-825

540 geniş bilgi için bk. Üzüm, TarihîueKültürel Boyutlarıyla Tür­kiye'de Alevîler, s. 335-375

541 örnekler için bk. Ocak, Aleuîve Bektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Temel­leri, tür.yer

542 henüz bu açıdan ciddi tahlillere konu edilmemiş vilâyetnâmelerden biriy­le ilgili küçük bir örnek için bk. Üzüm;/. Türk Kültürü ue Hacı Bektaş Velî Sempoz­yumu Bildirilen, s. 385-390

543 ör­nekleriyle ilgili olarak bk. Buyruk, s. 31

544 Ocak, TTK Belleten, LXIV [2000!, s. 142-145

545 uyur İdik uyardılar, s. 43-44

546 Aleuî üe Bektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Te­melleri^. 121-255

547 s. 14,105

548 Elvan Çelebi, s. 1-6

549 s. 136-137

550 s. 106

551 Dîuan, s. 1 59-160

552 a.g.e., s. 151

553 Üzüm, Hacı Bektaş Velî,V\/\5 |2000|, s. 133-153

554 örnekler için bk. Pehlivan, s. 59-134

555 meselâ bk. Buyruk, s. 154

556 Dîuan, s. 161-162

557 s. 106

558 Buyruk.s. 13, 171-172

559 s. 11

560 a.g.e., s. 12, 13, 19, 20

561 s. İ63-İ64; benzer görüşler için bk. Pir Sul­tan Abdal Divanı, s. 1 21, 201, 446

562 Eröz, s. 222-223

563 Yörü-kan.s. 249

564 uyur İdik Uyardılar, s. 17

565 örnekler içinbk. Ocak, AleviueBektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Temelleri, s. 163-177

566 örnekler için bk. Şah İsmail Hatayî, s. 123, 137, 149, 150, 1 57; ayrıca bk. Buy­ruk, s. 89, 90, 91, 146, 167

567 s. 146

568 meselâ bk.a.g.e., s. 18, 24, 105

569 Üzüm, Folklor/Edebiyat, sy. 30 |2002], s. 101-113

570 Ocak, TTK Belleten, LXIV[2000|,S. 155-159

571 aş. bk

572 Târih, s. 268

573 meselâ bk. İbn Kemal, vr. 31a

574 s. 125-126

575 İA, VI, 792

576 günü­müze kadar varlığını devam ettiren otuz kadar ocak ismi İçin bk. Birdoğan, s. 177; bu ocakların bir kısmı Hacı Bektâş-i Velî ocağı ile irtibatlı olup bir kısmı bu ocağı tanımaksızın kendi iç mekanizması çerçe­vesinde faaliyetini yürütür

577 s. 17-25

578 Buyruk, s. 125-129; benzer nite­likteki prensiplerden oluşan üç sünnet, yedi farz için bk. a.g.e., s. 132-İ33

579 bazı küçük farklılıklarla birlikte on iki hizmet, hizmet sahiplerinin yürüttükleri vazifeleresnasındaki niyazla­rı ve bu sırada okunan âyetler ve dedenin hizmet sahiplerine yaptığı dualarla ilgili olarak bk. Buyruk, s. 151-170

580 Şah Hatâî'-ye nisbet edilen mi'racnâme metni için bk. Buyruk,s. 163-164

581 daha geniş bilgi için bk. İA, VI, 792-793

582 daha geniş bügi için bk. Ba­ha Said Bey, s. 126-148

583 Buyruk, s. 85

584 Fığlalı. s. 327-371; Yörükan, s. 342-368

585 Tür­kiye'de Alevîlik Bektaşîlik, s. 257-282

586 a.g.e, s. 283-331

587 trc. Mürsel Öztürk, Ankara 1996

588 nşr. İs­mail E. Erünsal-A. Yaşar Ocak, İstanbul 1984

589 nşr. Şükrü Halûk Akalın, Ankara 1987-1990

590 Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 4518

591 bu ko­nudaki klasik kaynaklar ve îlglli bölümleri için bk. Ocak, Babaîler İsyanı, s. 3-20

592 konuya dair eserler ve ilgili bölümleri için bk. Hİnz, s. 131-137; ayrıca bk. Sümer, s. 215-220

593 meselâ bk. HocaSâdeddinJİ, 162-181; Peçuyiu İb­rahim, I, 90-95; Solakzâde, 1, 445-462; II, 151-157; Müneccimbaşı, II, 426-434, 456-477, 524-528; mühimme defterlerinden çı­karılmış bazı kayıtlar İçin bk. Ahmed Re­fik, s. 23, 25, 29, 34; Kütükoglu, S. 7-13

594 Baki Öz, Ale-uîlik ile İlgili Osmanlı Belgeleri, s. 125-150

595 fetvaların kütüphane ka­yıtları ve neşirleriyle ilgili bk. Tekindağ. 7D,XVII/22 11967|, s. 49-78

596 M. Ertuğrul Düzdağ, Şeyhülislâm Ebussuud Efendi Fetvaları, İstanbul 1983, s. 109-112

597 adı geçen vilâyet­nâmeler ve Özellikleriyle ilgili geniş bilgi İçin bk. Ocak, Alevî ue Bektaşî İnançları­nın İsiâm Öncesi Temelleri, s. 20-35

598 M, VI, 789

599 meselâ bk. Buyruk Dinin Hakiki Yolu, nşr. Ayyildiz Yayınevi, Ankara, ts.; İmam Cafer-i Sadık Buyruğu, nşr. Adil Ali Atalay Vaktidoldu, İstanbul 1993; İmam Cafer Buyruğu, nşr. Mehmet Ali Hilmi Dede Baba Vakfı, İstanbul 1995

600 adı ge­çen şairler hakkında kısa bilgilerle örnek şiirleri için bk. Ergun, I, 226; II, 7-109

601 meselâ bk. İbrahim Aslanoğlu, İstanbul 1992

602 Pir Suttan Abdal, \stanbu\ 1929

603 Pir Sultan Abdal, İstan­bul 1971

604 nşr. Esat Korkmaz, İstanbul 1994

605 Kul Him­met: Yaşamı, Kişiliği ve Şiirleri, İstanbul 1997

606 Bekta­şilik oe Edebiyatı, İstanbul 1340

607 Aleuî-Bektaşî Şiirleri An­tolojisi, İstanbul 1995

608 Baş­langıcından Günümüze Alevî Bektaşî Deyişleri, Ankara 1995

609 nşr. Ahmed Hı­zır-Ali Haydar, İstanbul 1325

610 1926'lardan 1990 başlarına kadar yapılan çalışmalarla ilgili geniş bilgi için bk. Ocak, TD, sy. 91-92 (19911, s. 20-22

611 Üzüm, Türkiye Günlüğü, sy. 42 11996|, s. 54-74

612 1996 yılına kadarolan çalışmaların ayrıntılı bir dökümü ve değerlendirmesi için bk. Vor-hoff, s. 32-66

613 Aleuî Bektaşî Kimliği, İstanbul 1995

614 bazı önemli makale, teb­liğ ve kitapları için bk. bibi.

615 GünümüzAlevîliği, Ankara 1997

616 Tarihî ve Kültürel Boyutlarıy­la Türkiye'de Aleviler BekLaşîler ve Nu-sayrîter, İstanbul 1999

617 Aleuî Kimliği, trc. Bilge Kurt Torun-Hayati Torun, İstan­bul 1999

618 Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Sem­pozyumu Bildirileri, Ankara 1999

619 Tür­kiye'de Aleutlik Bektaşilik, İstanbul 1977

620 meselâ bk.Bektaşîlik Alevîlik Nedir, Ankara 1987

621 Türkiye'de Alevîlik Bektaşilik, İstanbul 1990

622 Türk Sûftliğine Bakışlar, İstanbul 1996; Alevî ve Bektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Temelleri, İstanbul 2000

623 Anadolu 'da Alevîler ue Tahtacılar, Ankara 1998

624 Türkiye'de Alevî- Bektaşî, Ahî ve Nusayri Zümreler, nşr. İsmail Görkem, Ankara 2000

625 bu araştırma­ların seçilen örnekler çerçevesinde arka plandaki bazı sebepleriyle ilgili olarak bk, Arslanoğlu,Vl/16(2000|,s. 101-113

626 meselâ bk. GeorgeWhite, "The Alevi Turks of Asia Minör", Con-temporary Revieu), sy. 104 119131, s. 690-698; Rensslear Trowbridge, "The Aievis", TheMostem World, Xl/3 119211, s. 253-266

627 adı geçen müelliflerin eserleriyle ilgili ola­rak bk. Ocak,Baballerİsyanı, s. 2I-23

628 Sü­mer, s. 219-220; ayrıca bk- Hinz, s. 138-144

629 Şeyh Sa­fı ve Tebâreş, Tahran 1321 hş

630 Obrazo uoni Azerbaydzhanskogo, Baku 1961

631 Der Sieg der Safeviden İn Persian...",Öer/s/.,XL[1965|,s. 145-186

632 Sahib-kıran und Mehdi", Betıveen the Danubeand the Caucasus, Budapest 1987, s. 43-62

633 No-tes et documents", AO, VII11982|, s. 6-69

634 çoğu 1980 sonrasına ait olan konuyla ilgili Batı dillerinde yayımlanmış 153 kitapla 269 makale hakkında bk. Yaman, s. 263-316

635 mese­lâ bk. "1'islam heterodoxe en Anatolie", Turcica, XIV 11982|, s. 379-395; "Les orig-ines centre-asiatiqu.es du soufîsme ana-tolien", Tarcica, XX | i988J, s. 7-18

636 trc. Tu­ran Alptekin, İstanbul 1 994

637 Yaman, s. 291-292

638 a.g.e., s. 286

639 Bektachiyya, ed. Alexandre Popovic-Gilles Veinstein, İstanbul 1995, s. 269-401

640 a.g.e., s. 295-296

641 Schriftliche Überlieferung versus Mündliche Traddi-tion", SyncretisticReligious Communities in the fiearEast\ed. Krisztina Kehl-Bo-drogi ve dğr.|, Leiden-New York-|Köln 19971, s. 213-226

642 trc. İlhan Cem Erseven, İstanbul 1997

643 Bahr-ı Ahmer, Kızı İden İz, Red Sea, MerRouge, Rotes Meer, Mare Rosso vb

644 meselâ Çıkış, 14/2, 9

645 meselâ bk. el-Bakara 2/50

646 meselâ bk. el-Enfâl 8/54

647 horncoral. anti-pathes spiralis

648 İbnHurdâzbih,s. 153-154

649 Bağdat Köşkü, nr. 408, vr. 32a

650 Tebly, s. 36 vd

651 YM, 1, nr. 21,29 ITeşrînİsânİ 1917), s. 418

652 bk. Ulucami

653 bk. Dârüssaâde

654 nr. 3039

655 meselâ bk. Gazzâlî, III, 343-344; Ferîd Vecdî, VIII, 43

656 Râ-gıb el-İsfahânî, el-Müfredât, "kbr" ımd.; Li-sânü'l-'Arab, "kbr" md.; Tâcü'l-Carûs, "kbr" md

657 el-Mü'm in 40/56

658 el-A'râf 7/ 13, 146;en-Nahl 16/29; el-Mü'min 40/27

659 el-Haşr 59/23

660 el-Câsiye45/37

661 el-Bakara 2/34; el-A'râf 7/ 12-13; Sâd 38/74

662 meselâ bk. el-A'râf 7/75-76; Sebe' 34/ 31-33

663 Müslim, "îmân", 147; Ebû Dâvûd, "Libâs", 26; Tirmizî, "Bİrr", 61

664 Tirmizî, "Birr", 61

665 Buhârî, "Edeb", 61; Müslim, "Cennet", 47

666 Tirmizî, "Birr", 71

667 Buhârî, "Libâs", 1,2, 5, Müslim, "Libâs", 42-48

668 Müslim, "îmân", 147; Ebû Dâvûd, "Libâs", 26

669 Gazzâlî, III, 344

670 Ibnü'1-Esîr, IV, 5

671 Beyrut 1405/1984, 1406/1986

672 Keşfü'z-zunûn, II, 1499, 1500

673 Hedİyyetü'1-^â.rifin, 1,87; lzâhu'1-meknû.n, 11,371

674 Şerhu. l-'Akâ'id, s. 45, 74, 141; Beyâzîzâde Ahmed Efendi, s. 156, 157, 329; Râgıb Paşa, s. 24-25

675 Brockel-mann, III, 1221

676 Lâleli, nr. 2271

677 Mülahhaşü 't-Kifâye

678 leh ve aleyhteki fetvalar için bk. Kifâyetullâh Dihlevî, /Ve-fâHs-i Merğübe, tür.yer

679 Zilkade 1344/ Mayıs 1926

680 Şaban 1357/Eylül 1938

681 Talim-ul-lslam: Lessons İn islam, ûuebec 1991

682 Karaçi, ts. Mektebe-İ Sânevî

683 İbn Hişâm, I, 209-210

684 bk. Kuratâ Seriyyesi

685 Vâkıdî, II, 722; İbn Sa'd, 11, 90

686 Vâkıdî. II, 805

687 DİA, 11,468

688 Makkarî, 1, 292

689 bk. Matbah-I Âmire

690 bk. Nusayrîük

691 Mevhûb Ahmed el-Cevâlîkî, s. 554

692 M, VI, 663

693 Taberî, Vll, 154

694 Ebû Dâvûd, "Eymân ve'n-nüzûr", 1 5

695 s 8,3 kg

696 Târîh-iMübârek-iGâzân f, s. 290; ayrıca bk. Hinz, s. 42

697 Barkan, s. 3, 10,69, 182,215,293; Hinz, s. 41;Akgündüz, II, 56, 182, 257, 288; 111, 291, 295,499

698 Öztürk, IIi/2 11989|, s. 254

699 SA, 1088; III, I 563-1571

700 Systeme des mesures, s. 17

701 Corps de droit ottoman, IV, 373-374; ayrıca bk.Vekov,XXVI/l-2[ 1998|, s. 120

702 SA, III, 1572

703 Barkan, s. 240, 25 1, 270, 289, 293, 325, 399; İnalcık, Turcica, XVI |1984|, s. 138, 146-148; Akgündüz, 11,434, 511, 515; 111, 40i, 41 7, 469; V, 354, 369

704 İnalcık, Studies in Ottoman,X, 330-334; a.mlf.. 7urc/ca,XVI (1984), s. 148

705 Pakalın, II, 281

706 Corps de droit ottoman, IV, 373

707 Blaskoviç, sy. 9 11978J, s. 300

708 el-Muhatta, VI, 245

709 Akrâbâzîn, s. 293

710 et-Ekyâl ue'l-euzân, III, 342

711 Minhâcü'd-dükkân, s. 146

712 Şerhu Müslim, XVIII, 20

713 Şû-retü'i-arz, II, 301

714 Akrâbâzîn, s. 293

715 Nihâyetü'r-rütbe, s. 17; krş. Hinz, s. 40

716 Mesâ-Uk,s. 81; krş. Kalkaşendî, IV, 181

717 Hinz, s. 40

718 E/2, VI, 119

719 Corps de droit ot-toman, iV, 373

720 Economic Life, s, 165

721 Sauvaire,JRAS,XII/l 11880), s. 115, 117; JA,Vl\l 11886|, s. 126-127

722 ayrıca bk. Hinz, s. 40

723 Lu-ğatnâme,X\, 16617