Bibliyografya: 7 ariF-i fethullah çelebi 8

670 el-Kıftî, İnbâhü'r-ruvat, II, 113; Keşfü'z-zunûn, s. 893.

671 daha sonra­ki tabiriyle vezinlerdeki.

672 en az iki ve muhtemelen üç.

673 Tabakâtü'n-nahviyyîn ve'l-lugaviyyin. Kahire 1373, s. 46.

674 İbnü'n-Nedîm, et-Fihrist, s. 43.

675 Farmer, Târîhu'l-müsika'l-‘Arabiyye, trc. H. Nassâr- A. el-Ehvânî, Kahire 1956, s. 21 vd., 126 vd.

676 ez-Zübeydi, Tabaka-tü'n-nahviyyîn ve'l-luğaviyyin, s. 46.

677 Fihristü mahtütâti'l-mescidi'l-Ahmedî bi-Tantâ, İskenderiye 1964, s. 111.

678 “Arüd” El2 ling.l, I, 668.

679 X.

680 bk. bibl.

681 Liste de manuscripts arabe precieux, exposes a la Bibliotheque de l'Üniversite' Qtuarauyine a Fes....., Rabat 1960, s. 42, nr. 181/10.

682 bk. bibl.

683 V, 424-495.

684 accent.

685 hare­keli.

686 meselâ yazıda “fî el-şi'ri”, telaffuzda “fi'ş-şicri”; yazıda “bi-ismi”, telaffuzda “bi'smi” vb.

687 “hattu'l-arûz” denen bu husu­si imlâ için bk. Taşköprizâde, Miftâhu's-sa'âde. Kahire 1968,1,93-94.

688 “ip”, ço­ğulu esbâb.

689 veya vetd, veted “kazık”, çoğulu evtâd.

690 es-sebebü'1-hafîf. meselâ he-l, mi-n.

691 es-sebebü's-sakîl. meselâ ni­ye, lime.

692 el-vetidü'l-mecmû'. me­selâ fe-ka-d.

693 el-veti-dü'l-mefrûk. meselâ ka-b-le.

694 kapı kanadı.

695 bir şeyin önü, yüzü.

696 arka, geri.

697 cins, nevi.

698 başlangıç.

699 bir şeyin içine doldurulan nesne.

700 “kök”, çoğulu usûl.

701 çoğulu devâir.

702 çoğulu en­va.

703 ço­ğulu buhur.

704 tekili zihaf.

705 tekili illet.

706 usûl: asıllar, kökler.

707 fürû1: fer'ler. dal­lar.

708 bir parçası alınmış.

709 ortadan bölünüp yansı alınmış.

710 güçsüz düşürülmüş.

711 Yağmûrî, Nûrü’l-kabes el-muhtasar mine'I-Muktebes, nşr. R. Sellheim, Beyrut 1964, s. 60; el-Kıftî, el-İnbâh. I, 342.

712 II./VIII. yüzyılın sonlan III./1X. yüzyılın başları.

713 İbnü'n-Nedîm, el-Fihrist, s. 72; İrşâdü'l-erîb, Vll, 74-75; İnbâhü'r-ruvât, I, 242; et-Hitâmü'l-mefdüd, 24b-25a.

714 İnbâhü'r-ruvât, 11, 128; İbn Hallikân, Vefeyâtü'l-a’yân, nşr. İ. Abbas, Bey­rut 1970, m, 91.

715 el-‘Umde, Kahire 1353,1, 114-116.

716 Miftâhu's-sa'âde, Kahire 1968,1, 216, str. 6-7.

717 bahir.

718 iştikakını.

719 mürekkebât.

720 yani feülün ile mefâîlünden.

721 XIII.

722 el-Ahfeş, Kitâbü'l-Kavâfî, s. 68; İbn Cinni, el-Haşâ’iş fi'n-nahv, Kahire 1952, I, 324; el-Merzübânî, el-Müveşşah, nşr. A. Muhammed el-Becâvî, Kahire 1965, s. 23-24; el-Cevherî, Kitabu’l-Kavafi, vr. 34b-35a; el-Maarrî, el-Fuşûl ve'l-ğayât, Kahire 1938, s. 109, str. 11; s. 111, str. 2; Lisânu’l-'Arab, XIII, 315; Tâcü'l-'arûs, Vll, 351, son iki eserde İbn Sîde'den naklen.

723 esvâk.

724 veya hidâ': deveci ezgisi.

725 IX.

726 111b 113b.

727 Wiesbaden 1958.

728 einfache. Simple.

729 zusammengesetzte, compose.

730 VII.

731 recez şairleri.

732 N. M. Çetin, Eski Arap Şiiri, s. 68-69.

733 VIII-IX.

734 iki beyt.

735 VII. Yüzyıl.

736 IX.

737 daha sonraları Türkler de dahil.

738 IX.

739 VIII.

740 1088-1114.

741 Tercümânü'l-betâga, nşr. Ahmed Ateş, İstanbul 1949, s. 2 ve naşirin mukaddime ve izahlar kısmı, s. 4, 26.

742 ve­ya Ebû Yüsuf-i Arûzî.

743 Ebû Abdullah Muhammed Beyhaki-i Vahîdî'nin 738-740 (1337-1339) tarihlerinde istinsah ettiği aru­za dair birkaç risaleyi ihtiva eden bir mec­muada ‘Arûz-i Endelüsî'ye yazdığı Farsça şerhin sonunda Yüsuf-i Arüzî'den naklet­tiği birkaç varaklık iltibas hakkında bk. Fihrist-i Kitâbhâne-i Medrese-i 'Âlî-i Sipehsâlâr, Tahran 1318 hş., 11,444,446,448.

744 el-Mu’cem, s. 181-189; Çehâr Ma­kale, s. 48.

745 XI.

746 XII.

747 telifi 475-1083.

748 telifi 547-552/1152-1157.

749 V/XI. Yüzyıl.

750 bk. bibl.

751 1233.

752 bk. bibl.

753 IX-XV. Yüzyıl.

754 IX-XV. Yüzyıl.

755 Eski Arap Şiiri, s 64-65.

756 L. P Elweil — Sutton, The Persian Metres, s. 179.

757 XI.

758 sakil.

759 el-Mu'cem, s. 135-141.

760 veya cedîd.

761 ve­ya âhir.

762 Il. ve III.

763 münserid ve muttarid için bk. Rundî, el-Vafi fî nazmi'l-kavâfi vr. 112a.

764 XI.

765 telifi 462/1069-70.

766 VI/XII. Yüzyıl.

767 “Hârizmşahlar Devrinde Bir Türk Filologu: Muhammed b. Kays ve Eseri”, Türk Yurdu, nr. 26. Şubat 1927;

TM, 1928, 11, 441-444.

768 Türk Di­li ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar, s. 156-161.

769 A. Caferoğlu, Türk Dili Tarihi not­ları, İstanbul 1943, II, 113-116; Türk Di­li Tarihi, İstanbul 1964, II, 136-139.

770 s. 40, son satırlar.

771 eserin F. Köprülü'nün fayda­landığı, Beyrut I909rda E. J. W. Cibb Memorial Series'de çıkan, Mirza Muhammed Kazvînî — E. G. Browne neşrinde bu husu­su İhtiva eden fasıl eksiktir.

772 XIII.

773 XIV.

774 Millet Ktp., FY, nr. 517, vr. 46-61.

775 1416.

776 Süleymaniye Ktp., Şâzelî, nr. 147, vr. 182-184.

777 XIV.

778 Nihad M. Çe­tin, “Ahmedî'nin Mirkâtü'l-edebi Hak­kında”, TM, 1965, XIV, 223-224.

779 1543.

780 956-1549.

781 1555.

782 telifi 930-931/1524-1525.

783 çine.

784 ölefi.

785 XIV ve XV.

786 XV.

787 XIV.

788 XIX. Yüzyıl.

789 meselâ sonuncunun meşhur “Itrî'si”.

790 mese­lâ Fuzûlî, Şeyh Galib, Muallim Naci.

791 veya azvârî.

792 veya 1. sı­radaki vezinle.

793 VIII/X1V. Asır.

794 VI1I/XIV. Asır.

795 meselâ “Merkad-i Fâtih'i Ziyaret”.

796 meselâ Kanunî için yazdı­ğı meşhur mersiye.

797 aynı şiirde bazan:-------.

798 meselâ Fikret'in “Balıkçılar” ve M. Akif'in “Mahal­le Kahvesi”.

799 XI.

800 meselâ sâkînâmeler; Yahya Bey, Kitâb-ı usûl; Sabit, Zafernâme; İzzet Molla, Mihnetkeşân vb.

801 Ali Haydar Bey, İkinci Ersas, 1282 r./1866; daha son­ra meselâ Hâmid, Sardanapat.

802 krş. Bakî, Divan, İstanbul 1935, s. 260; Nedîm, Dîvan, İstanbul I951, s. 126 vd.

803 cine.

804 Nihad M. Çetin, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

805 bk. el-Ahzâb 33/72.

806 bk. el-Bakara 2/31.

807 bk. el-Ahzâb 33/72.

808 bk. Hûd 11/18; el-Kehf 18/48; el-Hâkka 69/18.

809 bk. el-Mü'min 40/46; el-Ahkâf 46/20.

810 bk. el-İnşikâk 84/8.

811 bk. Buhârî, “İlim”, 35; “Tefsir”, 84/1.

812 taham­mülü'I-hadîs.

813 şeyh.

814 bk. asıl.

815 fer.

816 Abdullah Aydınlı, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

817 Bâb-ı Âsafî, daha sonra Babıâli.

818 Ekim 1832.

819 1834.

820 meselâ 9 Safer 1253 tarihli arz tezkireleri: BA, HH, nr. 48938, 50787; nr. 50926'da ise sadece 25 Muharrem 1253 tarihi vardır.

821 BA, HH, 499641 ve 50298, bu tasnifteki aynı tip pek çok örnekten ikisidir.

822 10 Cemâziyelevvel 1295/12 Mayıs 1878 tarihli arz tezkiresi irnza ihti­va ettiği BA, İrade-Meclis-i Mahsus, nr. 27551 halde 12 Receb 1295/12 Temmuz 1878 tarihlide sadrazam imzası yerinde yi­ne “mim” harfi bulunmaktadır îrade-Dahiliye, nr. 62720.

823 behiyyü'ş.

824 Rauf Paşanın yukarı­da numaraları verilen arz tezkireleri.

825 TSMA, nr. E 6134.

826 Niğbolu kadısının ara: TSMA, nr. E 5794.

827 meselâ İstanbul kadısı naibinin “evâil-i Şaban” 917/24 Ekim-2 Kasım 1511 tarihli arzı-, TSMA, nr. E 6051.

828 17-26 Mayıs 1608.

829 BA, İbnülemin-Tevcihât, nr. 20.

830 Bosna eyaleti müşiri Elhâc Halil Kâmil Paşa'nın “gurre-i Rebîülevvel” 1262 (27 Şubat 1846) tarihli tahriratı: BA, Cevdet -Dahiliye, nr. 3968.

831 Mübahat S. Kütükoğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

832 genişlik.

833 uzunluk.

834 enlem.

835 hattü’l –istiva.

836 boylam.

837 iki enlem arasındaki mesafe.

838 küremsi. basık küre.

839 yer mer­kezli.

840 inhiraf.

841 hu­suf.

842 bk. şekil.

843 İslâm kaynaklarında Ebarhus.

844 Surlu.

845 Sulin.

846 1 stad: 185 m.

847 kış inkılâbı dairesi.

848 Kitab-ı Coğrafya Tercümesi, Süleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 2610.

849 Gayri Islâmî Yazmalar, nr. 27, 57.

850 gidi­len yollar.

851 ülkeler.

852 Leiden 1887.

853 Leningrad 1930.

854 Kahire 1962.

855 Beyrut 1973.

856 1348.

857 Ayasofya, nr. 3415-3439.

858 baş ucu noktası, zenith.

859 Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 3569/4.

860 Süleymaniye Ktp., Nafiz Paşa, nr. 1275/1.

861 Süleymaniye Ktp., Şâzelî, nr. 138.

862 Kahire, ts.. Leiden 1938.

863 Mil, Haydarâbâd 1954-1956.

864 Paris 1840.

865 I-VI, Leipzig 1866-1873.

866 Cengiz Aydın, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

867 İsrail diyarı.

868 Tekvin, 11/31; 17/18; Çıkış, 6/ 4.

869 Tesniye, 26/15; İşaya, 57/13.

870 Tekvîn, 17/8.

871 Tekvîn, 26/2-3.

872 İbrânîler'e Mektup, 11/9.

873 Çıkış, 3/8.

874 Çıkış, 3/8; Levililer, 20/24; Tesni­ye, 11/9; Yeremya, 11/5; 32/22; Hezekiel, 20/6, 15.

875 Hezekiel, 20/6, 15.

876 Tekvîn, 15/8.

877 Tesniye, 11/24; Yeşu: 1/3.

878 Sayılar, 34/ 3-5; Tesniye, 15/2-4.

879 Sayılar, 34/6; Yeşu, 1/4.

880 Tesniye, 11/24.

881 Sayılar, 34/7-9.

882 Tesniye, 11/24; Yeşu, 1/4.

883 Ancien Testament ITraduction Oecumenique de la Bible], s. 326.

884 Cebelilübnan.

885 Sayılar, 34/10-12.

886 Tekvîn, 15/18; Tesniye, 11/24; Yeşu, 1/4.

887 I. Krallar, 4/21.

888 Tek­vin, 13/14-17.

889 Tekvîn, 17/8.

890 Tekvîn, 21/12.

891 Tekvîn, 26/2-3.

892 Tekvîn, 28/4, 13; 48/4.

893 Tekvin, 50/24.

894 Çıkış, 3/8, 17; 6/4, 8; 32/13; 33/1; Sa­yılar, 34/1-12; Tesniye, 11/24-25.

895 Yeşu, 1/2-4.

896 Tekvîn, 17/8; 28/4,13; 48/4; Çıkış, 6/8.

897 Tekvîn, 15/18-21.

898 Tekvîn, 1-14.

899 Çıkış, 6/4.

900 Tekvin, 26/2-5.

901 Tekvîn, 28/13-14.

902 Çıkış, 6/2-8.

903 Tevrat.

904 Çıkış, 19/24.

905 Çıkış, 6/7; Levililer, 26/12.

906 Çıkış, 19/5-6.

907 Çıkış, 13/5-16; 19-24; 33-34; Sayılar, 15; Tesniye, 5-8: 11/ 22-25; 12/1-26/19; Yeşu, 1/6-8; Yeremya, 1/1-7.

908 Levililer, 26/14-15.

909 Levililer, 26/14-33; Tesniye, 28/58-68.

910 Tesniye, 28/63.

911 Tesniye, 29/25; 31/16, 20; Yeşu, 7/11; I. Krallar, 19/10; II. Tarihler, 12/1; Ezra, 9/10; Mezmur, 119/53; İşaya, 24/5; Yeremya, 9/13; 22/9; Hezekiel, 44/7.

912 Çıkış, 32.

913 Çıkış, 32/13.

914 Çıkış, 33-34.

915 Levililer, 25/55-26/46.

916 Sayılar, 14/33-34.

917 Tesniye. 9/4-5.

918 Çıkış, 32/9; 33/3; 34/9; Tesniye, 9/6, 13.

919 Tesniye, 9/7.

920 İşaya, 1/2-3.

921 İşaya, 1/4.

922 Tesniye, 31/16. 20; Yeremya, 11/10.

923 Ye­remya, 11/10.

924 Yeremya, 15/6.

925 Yeremya, 11/3.

926 Yeremya. 7/1-7.

927 Süleyman'ın Me­selleri, 2/21-22.

928 el-Enbiyâ 21/71.

929 el-Mâide 5/21.

930 el-Mâide 5/ 22-26.

931 el-Enbiyâ 21/105.

932 el-Kasas 28/5-6.

933 el-A'râf 7/137.

934 m.s. 70.

935 el-Mâide 5/12.

936 el-Bakara 2/61, 100; en-Nisâ 4/ 155-156; el-Mâide 5/13.

937 el-Enbi­yâ 21/105; krş. Mezmur, 37/29; 69/32-36. Abdurrahman Küçük, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

938 1663-64.

939 1703-1730.

940 1802-1803.

941 1807.

942 1810.

943 1826-1827.

944 1648-1687.

945 1674-75.

946 yaş­mağı.

947 Semavi Eyice, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

948 1520-1566.

949 1597-1598.

950 1723-24.

951 1807.

952 1810.

953 Ha­ziran 1857.

954 verde antico.

955 Semavi Eyice, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

956 mukabele et­mek.

957 Abdülbaki Turan, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

958 arz-ı hâl.

959 Selânikî, vr. 145a.

960 rikâb-ı hümâyuna.

961 Şeyhî, 1, 239-240.

962 Selaniki, vr. 27a.

963 Naîmâ, 1, 449,451.

964 1773.

965 ayrıca bk. MAHZAR. Mehmet İpşirli, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

966 “ebter”.

967 Mustafa Fayda, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

968 khakkhara.

969 Çı­kış, 4/1-5.

970 Çıkış, 7/8-13.

971 Çıkış, 7/14-18.

972 Çıkış, 7/19-20.

973 Çıkış, 17/1-6.