Ekolojik tarimda iÇ pazarin geliŞİMİ

EKOSİSTEMDE ALLELOKİMYASALLARIN ETKİLERİ

Allelokimyasallar, ekosistemde savunma, zehirleme ve engelleme (inhibitör) maddeleri olarak büyük rol oynarlar. Allelokimyasallar farklı şekillerde toprağa geçerek serbest hale gelebilmektedirler. Hücre bölünmesinin ve büyümenin yavaşlamasına allelokimyasal maddeler neden olabilmektedir (Avers ve Goodwin, 1956). Bunlar besin maddelerinin kökten direk olarak alınmasına mani olabilir (Glass, 1973) veya doğrudan respirasyon veya oksidatif fosforilasyonu engeller (Demos ve ark., 1975) ya da fotosentezle alakalı olabilir (Bhowmik ve Doll, 1984; Patterson, 1981).

Allelopatik etkili kimyasallar bitkilerde aşağıda belirtilen olayları etkiler.

1. 
   Tohum çimlenmesi
   
2. 
   Besin maddesi alımı
   
3. 
   Hücre bölünmesi
   
4. 
   Uzama
   
5. 
   Fotosentez
   
6. 
   Zar geçirgenliği
   
7. 
   Enzim aktivitesi ve protein sentezi
   
8. 
   Solunum
   

Ayrıca bitkilerde oluşturulan ikincil maddelerin aşağıda belirtilen olaylarda da etkili olduğu belirlenmiştir (Dey ve Harborne, 1997).

1. 
   Fenolik maddelerden antosiyanin gibi bazı önemli pigmentler oluşturulmaktadır.
   
2. 
   Flavonoidler, meyve ve çiçek renklerinin ana kaynağıdırlar.
   
3. 
   Fenolik maddelerin, hayvanları ve böcekleri çekici / itici özellikleri vardır.
   
4. 
   Stres anında bitkiler hücre içi ve hücreler arsında fenoilk maddeler biriktirmektedirler.
   
5. 
   Fabrikasyon gıda ürünlerinde, renk verici ve koruyucu amaçlı bitki pigmentlerinin kullanılması.
   
6. 
   İkincil maddelerinin tıpta ve eczacılıkta kullanılması.
   
7. 
   Bitki ıslahında özellikle hastalık ve zararlılara dayanıklılıkta rol oynaması.
   

SONUÇ VE ÖNERİLER

Tabiatta gerçekleşen bir çok biyokimyasal olayın, özellikle allelopatinin anlaşılabilmesi, meydana gelen kimyasalların, etkili maddelerin, etki şekillerinin, reaksiyonlarının ve kimyasal etkileşimin gerçekleştiği ortamın gerçek yapısının anlaşılması ile mümkündür. Toprağın, bakteri, fungus, alg ve protozoa gibi mikroorganizmalara yaşam ortamı sağlayan canlı bir biyolojik sistem olduğu (Wild, 1996) ve allelokimyasalların toprak mikroorganizmaları yada toprak organik maddesine bağlanarak taşınabildiği unutulmamalı ve allelopati ile ilgili çalışmalarda toprağın dinamik yapısı ihmal edilmemelidir. Ayrıca, allelopatik etkileşimin, ekolojik üretime katkı sağlaması (yabancı otları baskı altında tutma, hastalık ve zararlılarla mücadele ve bir çok biyolojik ve ekolojik problemin aşılması), doğal denge, çevre koruma ve insan sağlığı bakımından da oldukça faydalı yönlerinin olabileceği göz ardı edilmemelidir.

Ekolojik üretimde, bitkilerin kendi öz savunma mekanizmalarının daha da aktif olması söz konusudur. Bu nedenle, kültür bitkilerinin kendileriyle ve diğer bitkilerle uyuşabilirlik durumlarının da dikkate alınması gereklidir. Ekosistem içerisinde bitkilerin uzun süre hayatta kalabilmesi yine onların savunma mekanizmalarının iyi kurulması ile yakınan ilişkilidir.

KAYNAKLAR

Avers, C. J. and Goodwin, R. H., 1956. Studies on roots. IV. Effects of Coumarin scopoletin on the standart root growth pattern of Phleum pratense. American Journal of Botany 43:612-620.

Anaya, A. L., Ortega, R. C. and Rodriguez Nava V., 1992. Impact of allelopathy in the traditional management of agroecosystems in Mexico. P.271-301. In S. J. H. Rizvi and V. Rizvi (ed.) Allelopathy: Basic and applied aspects. Chapman & Hall, London.

Ahn, J.K., Chung, I.M., 2000. Allelopathic potential of rice hulls on germination and seedling growth of barnyardsgrass. Agronomy J. 92: 1162-1167.

Bublitz, W., 1953. Über die keimhemmende wirkung der fichtenstreu. Naturwiss, 40: 275-276.

Bhowmik, P. C. and Doll, J. D., 1984. Allelopathic effects of annual weed residues on growth and nutrient uptake of com and soybean. Agron. J. 76:383-388.

Barnes, J. P. and Putnam, A.R., 1987. Role of benzoxazolinones in allelopathy by rye (Secale cereale L.). J. Chem. Ecol. 13:889-906.

Brinker, A. M. and Creasy, L.L. 1998. Inhıbiyors as a probable basis for grape replant problem. J. Am. Soc. Hortic. Sci. 113:304-309.

Chung, I.M., Miller, A.D., 1995. Allelopathic influence of nine forage grass extracts on germination and seedling growth of alfalfa. Agronomy J. 87: 767-771.

Demos, E. K., Woolwine, K., Wilson, R. H. and McMillan, C., 1975. The effects of ten compounds on hypocotyl growth and mitrocondrial metabolism of mungbean. American Journal of Botany, 62: 97-102.

Dey, P. M. ve Harborne, J. B., 1997. Plant Biochemistry. Academic Press, Sayfa California.

Grümmer, G., 1955. Die gegenseitige beenflussung höherer pflanzen – allelopathie. Jena.

Grümmer, G., 1961. The rol of toxic substances in the interrelationships between higher plants. In “mechanisms in Biological Competition”, Academic Press, New York.

Glass, A. D. M., 1973. Influence of phenolic acids on ion uptake. 1. Inhibition of phosphate uptake. Plant Physiology, 51: 1037-1041.

Hall, M.H., Henderlong, P.R., 1989. Alfalfa autotoxic fraction characterization and initial seperation. Crop Sci. 29 : 425 – 428.

Inderjit, 2001. Soil : Environmental effects on allelochemical activity. Agronomy J. 93: 79 - 84.

Luu, K.T., Matches, A.G., Peters, E.J., 1982. Allelopathic effects of tall fescue on birdsfoot trefoil as influenced by N fertilization and seasonal changes. Agronomy J. 74: 805 – 808.

Larcher, W., 1995. Physiological Plant Ecology (Third Edition). Springer-Verlag Berlin Heidelberg, P: 20-21, Germany.

Klein, R.R., Miller, D.A., 1980. Allelopathy and its role in agriculture. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 11: 43 – 56.

Kaya, Y., Algur, Ö.F., 2000. Allelopati. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 31(1), 57-61.

Muller, C. H., 1969. Allelopathy as a factor in ecological process, Vegetatio, 8, 348-357.

McElgunn, J.D., Heinrichs, D.H., 1970. Effects of root temperature and a suspected phytotoxic substance on the growth of alfalfa. Can. J. Plant Sci. 50 : 307-311.

Mandava, N.B., 1985. Chemistry and biology of allelopathic agents. p. 33-54. In A.C. Thompson (ed.) The chemistry of allelopathy : Biological interactions among plants. Am. Chem. Soc., Washington, DC.

Nielsen, K.F., Cuddy, T.F., Woods, W.B., 1960. The influence of the extracts of some crops and soil residues on germination and growth. Can. J. Plant Sci. 40: 188-197.

Newman, E. I., 1978. Allelopathy: Adaptation or accident? P. 327-342. In J. B. Harborne (ed.) Biochemical aspects of plant and animal coevolution. Academic Press, London.

Olofsdotter, M., 2001. Rice – A step toward use of allelopathy. Agronomy J. 93: 3-8.

Peters, E.J., 1968. Toxicity of tall fescue to rape and birdsfoot trefoil in the soil, seeds and seedlings. Crop Sci. 8: 650 - 653.

Peters, E.J., Mohammed Zam, A.H.B., 1981. Allelopathic effects of tall fecsue genotypes. Agronomy J. 73 : 56 – 58.

Patterson, D. T., 1981. Effects of allelopathic chemicals on growth and physiological responses of soybean. Weed Science, 29: 53-59.

Putnam, A.R., Duke, W.B., 1974. Biological suppression of weeds : Evidence for allelopathy in accessions of cucumber. Science 185: 370-372.

Putnam, A. R., DeFrank, J. and Barnes, J. P., 1983. Exploitation of allelopathy for weed control in annual and perennial cropping systems. J. Chem. Ecol. 9:1001-1010.

Putnam, A.R., 1985. Allelopathic research in agriculture : Past high – lights and potential. p. 1-8. In A.C. Thompson (ed.) The chemistry of allelopathy : Biochemical interactions among plants. Am. Chem. Soc., Washington, DC.

Putnam, A. R. and Tang, C. S., 1986.Allelopathy: State of the science. p. 1-19. In A. R. Putnam and C. S. Tang (ed.) The science of allelopathy. John Wiley & Sons, New York.

Rice, E. L., 1984. Allelopathy. Academic Press Inc. Orlando, Florida.

Rizvi, S. H. J., Haque, H., Singh, V. K. and V. Rizvi, 1992. A discipline called allelopathy. P. 1-10. In S. J. H. Rizvi and V. Rizvi (ed.) Allelophaty: Basic and applied aspects. Chapman & Hall, London.

Rizvi, S. J. H. ve Rizvi, V., 1992.Allelopathy. Chapman and Hall, New York, USA.

Schlee, D., 1992. Ökologische Biochemie, 2. Aufl. Springer, Berlin Heidelberg, Germany.

Taiz, L., Zeiger, E., 1998. Plant physiology. (2 nd Ed.) Sinauer Associates, Inc., Publishers. Sunderland, Massachusetts.

Waller, G. R. (ed.), 1987. Allelochemicals: Role in agriculture and foresty. ACS Symp. Ser. 330. Am. Chem. Soc., Washington, DC.

Weidenhamer, D. J., 1996. Distinguishing resource competition and chemical Interference: Overcoming the Methodological Impasse, Agron J. 88: 866-875.

Weston, L.A., 1996. Utilization of allelopathy for weed manegement in agroecosystems. Agronomy J. 88: 860 – 865.

Wild, A., 1996. Soils and the environment : An introduction. Cambridge Univ. Press, Cambridge, UK.

KÜLTÜREL ÖNLEMLERDEN “BİÇİM ZAMANLANMASININ” YONCADAKİ ZARARLI VE YARARLI BÖCEKLERE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI
Mir Davoud GHAVAMI¹ İsmail KARACA¹

ÖZET
1996-1997 yıllarında Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nin Balcalı'daki yonca tarlalarında, uygun biçim zamanlamasıyla yonca tarlasında rastlanan önemli zararlı ve predatör böcekler üzerindeki etkileri bu araştırmada incelenmiştir.

Coleopter zararlılar, özellikle mayıs başında yapılan birinci biçimden önemli şekilde etkilenmiştir. Homopter zararlılardan yaprakbitleri bütün biçimlerden az çok etkilenirken, en çok da mayıs başında yapılan birinci biçimden etkilenmiş, Cicadellid'ler ise mayıs ayı başında yapılan biçimden etkilenmezken, yaz biçimlerinden oldukça etkilenmiştir. Lepidopter zararlılar biçimlerden genelde çok az etkilenmiştir. Heteroptera takımından zararlılar biçimlerden çok fazla etkilenmemiştir. Az sayıda çıkan Thysanoptera takımına ait zararlı populasyonu ancak yaz aylarında yapılan biçimlerden kısmen etkilenmiştir. Predatör böceklerin populasyonu 1996 yılın mayıs ayında yapılan birinci biçimden hiç etkilenmemiş, predatör populasyonunun daha düşük olduğu 1997 yılında ise mayıs ayı biçiminden çok az etkilenmiştir.Toplam predatör populasyonu biçimlereden etkilenmelerine rağmen, kısa sürede yüksek populasyonlar oluşturmuşlardır.

Genel olarak yonca bitkisinde “uygun biçim zamanlamasıyla” zararlı böcekler olumsuz etkilenmişler, buna karşın toplam predatör böcekler fazla etkilenmemişlerdir.
EFFECT OF CUTTİNG PERİODS ON POPULATİON DEVELOPMENT OF IMPORTANT AGRİCULTURAL PESTS AND PREDATORS İN ALFALFA