İmam suyuti

İ’MALUL FİKR Fİ FADLIZ ZİKR

ZİKRULLAH’IN FAZİLETİ

Te’lif : İmam Suyuti
Terceme ve Tahkik; Ebu Muaz Seyfullah Erdoğmuş

İ’MALUL FİKR Fİ FADLIZ ZİKR

Bismillahirrahmanirrahim

Soru; Zikir, tesbih ve dua, belaların def’i hususunda sadaka yerine geçer mi?
El Cevab; Hadisler ve eserler (sahabe kavilleri) açıkça bunun sadakadan faziletli olduğunu gösteriyor. Belaların def’ine sebeb olmasında da şüphe yoktur. Sayılamayacak kadar çok hadiste varid olmuştur ki; hususi bazı zikirleri söyleyenler belalardan, şeytandan, zarardan, zehirlenmekten, akreb sokmasından ve her türlü hoşa gitmeyen musibetlerden korunmuş olurlar. Kitabul Ezkar’da Şeyh Muhyiddin Nevevi, Kitabud Dua’da Taberani ve Beyhaki bunları toplamışlardır. Sözü uzatmaya gerek yoktur.

لا حول و لا قوة إلا بالله أنها تدفع سبعين بابا من ا لضر أدناها الفقر و في رواية أدناها الهم

“La havle ve la kuvvete illa billah demek en aşağısı fakirlik olan zarardan yetmiş kısmı def’ eder”⁶³ şeklinde sahih olarak gelmiştir.

Bir rivayette; “en aşağısı üzüntü olan…”⁶⁴ lafzıyla gelmiştir.

Hakim sahih kaydıyla Sevban radıyallahu anh’tan merfuan tahric ediyor;

لا يرد القدر إلا الدعاء “Kaderi ancak dua çevirir.”⁶⁵

Yine Hakim Aişe Radıyallahu anha’dan merfuan;

الدعاء ينفع مما نزل و مما لم ينزل وإن البلاء لينزل فيتلقاه الدعاء فيعتلجان إلى يوم القيامة

“Duada (kazanın) nazil olmuş olanına ve olmayanına faydalar vardır. Eğer bela nazil olmamışsa onu dua karşılar ve kıyamet gününe kadar müdafaa eder.”⁶⁶

Ve aynısını İbni Ömer Radıyallahu anh hadisinden tahric etmiştir.⁶⁷

Ebu Davud ve başkaları İbni Abbas Radıyallahu anh’dan merfuan;

من لزم الإستغفار جعل الله له من كل هم فرجا و من كل ضيق مخرجا و رزقه من حيث لا يحتسب

“Kim istiğfara devam ederse Allah bütün üzüntülerinden feraha kavuşturur, bütün sıkıntılarından çıkış yolu verir ve ummadığı yerden rızıklandırır.”⁶⁸

İbni Ebi Şeybe, Süveyd Bin Cehbel radıyallahu anh’dan tahric ediyor;
من قال بعد العصر لا إله إلا الله له الحمد وهو على كل شئ قدير قاتلن عن قائلهن إلى مثلها من الغد

“Kim ikindi’den sonra “La ilahe illallahu lehul hamdü ve hüve ala külli şey’in kadir” derse ertesi güne kadar onu korur.”⁶⁹

İshak Bin Rahuye Müsnedinde Zühri tarikiyle: “Ebu Bekr-i Sıddık Radıyallahu anh’ın yanına kanatları geniş bir karga getirildi. Buyurdu ki; “Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem’den işittim;
ما صيد صيد و لا عضدت عضاه و لا قطعت وشيجة إلا بقلة التسبيح

“Avlanan av, kesilen ağaç ve dal ancak az tesbih etmelerinden bu akibete uğrar.”⁷⁰

Ebuş Şeyh Kitabul Azame’de, İbn Avn Bin Mihran tarikiyle Ebu Bekr Radıyallahu Anh’ten mevkufen⁷¹ ,
Ebu Nuaym Hilye’de Ebu Hüreyre Radıyallahu anh hadisinden⁷² aynısını tahric ettiler.
Ebuş Şeyh Azame’de benzerini Ebud Derda Radıyallahu anh’dan merfuan;
ما أخذ طائر ولا حوت إلا بتضييع لتسبيح

“Kuşlar ve balıklar ancak tesbihten boş kaldıklarından dolayı tutulabilmektedir.”⁷³

Enes Radıyallahu anh’tan Merfuan;
آجال البهائم كلها و خشاش الأرض في التسبيح فإذا انقضى تسبيحها قبض الله أرواحها
“Hayvanların ve yerdeki haşeratın ecelleri tesbihlerindedir. Tesbihten kesildikleri zaman Allah canlarını alır.”⁷⁴
Yezid Bin Mersed Radıyallahu anh’tan merfuan;
لا يصاد شئ من الطير والحيتان إلا بما يضيع من تسبيح الله

“Balıklar ve kuşlar ancak Allah’ı tesbihten kesildiklerinde avlanabilirler.”⁷⁵

Zikrin sadakadan daha faziletli olmasına gelince merfu ve mevkuf pek çok hadis bu konuda varid olmuştur;

MERFU RİVAYETLER

Hakim ve Tirmizi Ebud Derda Radıyallahu anh’tan merfuan naklediyor;
ألا أنبئكم بخير أعمالكم و أزكاها عند مليككم و أرفعها في درجاتكم و خير لكم من إعطاء الذهب والورق و أن تلقوا عدوكم فتضربوا أعناقهم و يضربوا أعناقكم ؟ قالوا : و ما ذاك يا رسول الله؟ قال: ذكر الله

“Size amellerinizin en hayırlısını, Melikiniz indinde en temizini ve derecelerinizi en çok yükseltenini ve sizin için altın ve gümüş bağışlamaktan, düşmanınızla karşılaştığınızda onların boynunu vurmanızdan ve onların boynunuzu vurmalarından daha hayırlısını haber vereyim mi?” dediler ki; “O nedir Ya Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)?” Buyurdu ki; “Zikrullahtır.”⁷⁶

Tirmizi, Ebu Said El Hudri Radıyallahu anh’tan;

أن رسول الله صلى الله عليه و سلم سئل أي ا لعباد أفضل درجة عند الله يوم القيامة؟ قال: الذاكرون الله كثيرا ، قلت يا رسول الله و من الغازي في سبيل الله؟ قال: لو ضرب بسيفه في الكفار و المشركين حتى ينكسر و يختضب دما لكان الذاكرون الله أفضل منه درجة
“Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e; “Kıyamet günü derece bakımından hangi kul faziletlidir?” diye sordum. Buyurdu ki; “Allah’ı çok zikredenlerdir.” Dedim ki; “Ya Allah yolunda savaşanlar?” Buyurdu ki; “Kafirlere, müşriklere kılıcı kırılıp kanlara boyanıncaya kadar vursa bile ondan derecesi faziletlidir.”⁷⁷

Hakim, Bera Radıyallahu anh’tan merfuan;

من قال : لا إله إلا الله وحده لا شريك له له الملك و له الحمد و هو على كل شئ قدير عشر مرات فهو كعتق نسمة
“Kim “La ilahe illallahu vahdehu la şerike leh lehul mülkü ve lehül hamdü ve hüve ala külli şey’in kadir” diye on defa söylerse bir can azad etmiş gibidir.”⁷⁸
Beyhaki Şuabul İman’da Enes Radıyallahu anh tarikiyle merfuan;
لأن اقعد مع قوم يذكرون الله منذ صلاة الغداة حتى تطلع الشمس أحب إلي من أن اعتق أربعة من ولد إسماعيل
“Allah’ı zikretmek için sabah namazından sonra bir kavimle oturmam Bana İsmail (Aleyhis Selam) evladından dört köle azad etmekten sevimlidir.”⁷⁹
Bu son iki rivayette zikir köle azadı üzerine faziletli sayılmıştır.