Musiqa nazariyasi

Kurs ishining predmeti esa umuta'lim maktablarida "musiqa madaniyati" darslari jarayonida o'quvchilarga milliy madaniyatimizda musiqa tarixi, xalqimiz o'tmish tarixining ajralmas qismi sifatida namoyon bo'lish orqali ularni o'tmish
qadryatlarimizga hurmat ruhida tarbiyalashga o'rgatish mazmuni, shakllari va
uslublaridan iboratdir.
Kurs ishining ilmiy ahamiyati: musiqa ta'limi va tarbiyasi o'ziga xos murakkab pedagogik va psixologik jarayonni talab qiladi. Ushbu tadqiqot ishini bajarish davomidagi muallif tomonidan qo'llanilgan ish usullari, tavsiyalar va tahliliy xulosalar soha hodimlari, bo'lgusi mutahassislar, kadrlar uchun foydali ahamiyat kasb etish mumkin. Kurs ishini bajarish davomidagi muallif tomonidan qo'llanilgan ish usullari, tavsiyava tahliliy xulosalar soha hodimlari, bo'lg'usi mutahassis kadrlar uchun foydali ahamiyat kasb etishi mumkin. Shuningdek, ish mazmunidan ilmiy maqola, ma'ruza matnlari va kelgusida bitiruv malakaviy ishlari yozishda foydalanish mumkin.
Kurs ishi tarkibi kirish, ikki bob, to`rt band, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati va ilovadan iborat.


I bob Musiqadagi mavzu
I.1 Musiqiy mavzuning musiqa asarlarida qo`llanilishi va XX asr nzariyotchilarining fikrlari
Musiqadagi mavzu - bu o'z mohiyatiga ko'ra, boshqa mavzular yoki boshqa biron bir musiqiy material bilan ajralib turadigan to'liq musiqiy ifoda sifatida qabul qilinishi mumkin bo'lgan mustaqil fikrni ifodalaydigan, ozmi-ko'pmi batafsil tuzilishdir. Biror ibora yoki motivga qarama-qarshi bo'lganida, bu odatda to'liq jumla yoki davrdir. Faskel Ensiklopediyasi (Mishel, 1958-1961) mavzuni "musiqiy materialni yanada rivojlantirish uchun asos bo'lgan har qanday element, motiv yoki kichik musiqiy tuzilish" deb ta'riflaydi.
Mavzusiz yoki ma'nosiz, o'zini takrorlaydigan, mavzularni rivojlantiradigan musiqa atematik deb nomlanadi. Arnold Shoenberg, Anton Webern va Alban Bergning o'n ikki tonna yoki dastlabki atonal asarlari bunga misoldir. Shoenberg bir marta shunday degan edi: "Ishtiyoq bilan to'lib toshganlik musiqani tonallik zanjiridan xalos qiladi va men so'z erkinligini yanada izlashga qaror qildim. Men ishondimki, endi musiqa motivatsiyali vakolatxonalardan voz kechadi va shunga qaramay izchil va tushunarli bo'lib qoladi. ⁶"
Fuga
Uch qismli fugada asosiy mavzu (refren, odatda "mavzu" deb nomlanadi) uch marta turli xil ovozlarda talaffuz qilinadi: soprano, alto, bass yoki ularning ba'zi bir o'zgarishi. To'rt qismli fugada to'xtash to'rt marta aytiladi. Bu erda motiv - mavzuni yaratishda ishlatilishi mumkin bo'lgan qayta-qayta ishlatiladigan qisqa ohangdor figura.
Sonata
Sonata shaklidagi asosiy mavzu, birinchi navbatda, e'lon, faqat ikkinchidan, ba'zan kontr-mavzu yoki ikkinchi darajali mavzu deb ataladigan kuy paydo bo'lishi mumkin. Leytmotiv - shaxs, joy yoki g'oya bilan bog'liq motiv yoki mavzu. Shuningdek, rasm va katakka qarang. Mavzuni o'zgartirish va qayta ishlash ko'pincha musiqiy shaklning asosi hisoblanadi va Rudolf Reti kabi nazariyotchilar sof tematik nuqtai nazar uchun tahlillar yaratishi mumkin. Fred Lerdal tematik munosabatlarni "jamiyatlar" deb ta'riflaydi va shuning uchun u o'zining fundamental bilimlaridan tashqarida analistik biznes bilan shug'ullanadi. Bitta mavzuga asoslangan musiqa bir mavzuli musiqa, bir nechta mavzuga asoslangan musiqa ko'p mavzuli deb nomlanadi. Masalan, fugalarning aksariyati monotematik, sonata shaklidagi qismlarning aksariyati ko'p mavzudir.⁷ Agar sonata shakli ekspozitsiyasidagi ba'zi bo'limlar bir nechta turli xil materiallardan iborat bo'lsa, unda ba'zi funktsiyalar va odatda ularning kalitlari bir nechta mavzular yoki mavzular guruhini tavsiflovchi va ba'zida ulardan foydalanadigan melodik xususiyatlarga ega