Elektron poçt (E-mail ünvan) internet səbəkəyə qosulmus istifadəçilər arasında
məsafədən əlaqələrin yaradılması üçün ən populyar elektron xidmət növü olmaqla
virtual təhsil istirakçılarına mətn, qrafik, multimedia , audio/video tipli məlumatların
çatdırılmasında mükəmməl vasitə rolunu oynayır. Elektron poçt xidmətindən istifadə
edən tədris istirakçısının vaxt baxımından asılılıgı olmur. Yəni Elektron poçt
istifadəçisi ona göndərilmis informasiyanın məzmununa istədiyi vaxt baxa, yadda
saxlaya, basqa birisinə ötürə və ya silə bilər. Elektron poçt xidmətinin bu
xüsussiyyətləri tədris prosesinin asinxron təskili üçün gözəl imkanlar yaradır. Bu
xidmətindən istifadə zamanı, istifadəçilər arasında məsafə rol oynamır,materialların
ötürülməsinin sürəti və keyfiyyətlə çatdırılması daha çox materialın həcmindən və
internet səbəkəsinin sürətindən asılı olur.Elektron poçt xidmətinin didaktik
xüsusiyyətlərinə kompüterin özündə hazırlanmıs və ya fayl səklində kompüterin
yaddasında saxlanılan informasiyanın mübadiləsi, qəbul olunmus informasiyanın
kompüterin yaddasına yazılması, onun üzərində redaktə islərinin aparılması imkanları
və həmin informasiyanın digər E-ünvanlara göndərilməsi imkanları,daxil olan
informasiyanın kompüterin monitorunda birbasa canlandırılması imkanları aid edilir.
Bu xidmətdə həmçinin virtual tədris qruplarının yaradılması , qrup üzvləri ilə asinxron informasiya mübadiləsinin aparılması mümkündür. Kompüterdə isləmək üçün bir neçə sadə komandanı bilən hər kəs internetin bu ən populyar xidmətindən istifadə edə bilər.
Həm öyrədənlər, həm də öyrənənlər üçün Elektron poçt xidməti dərslərə daha yaxsı hazırlasmaga, bu məqsədlə digər tədris istirakçıları ilə müzakirələr aparmaga və
qərarlar verməyə, verilmis qərarların icrasını nəzarətdə saxlamaga, eyni zamanda FTP serverlərdə saxlanılan informasiyanın axtarılıb tapılmasına imkan yaradır.
ənternet səbəkəsində didaktik imkanların reallasdırılması məqsədi ilə istifadə edilən
digər bir xidmət növü isə “elektron kitabxana”dır. Elektron kitabxana kitabların,
müəssisə daxili əmr və sərəncamların, müxtəlif təlimat və göstərislərin və s.
çesidlənmis formada toplandıgı, axtarıs sistemi ilə təmin olunmus elektron sənədlərin
saxlandıgı məlumatlar bazasının idarəolunması sistemlərinə deyilir. Elektron kitabxana həm də özündə müxtəlif təyinatlı elektron məlumatları saxlayan veb səhifə kimi də hazırlana bilər. Bu növ elektron bazalar həm universal, həm də ayrı-ayrı ixtisaslaşmış bazalar səklində də yaradıla bilər. Elektron kitabxanaların yaradılması və onlardan genis miqyaslı istifadənin təskili əsasən təhsil müəssisələrinin nəzdində fəaliyyət göstərən ənənəvi kitabxana resurslarının isinin yeni tələblər əsasında qurulmasına yönəlmisdir. Onun tətbiqi kitabxana resursları haqqında daha genis, dəqiq və operativ məlunat alınması imkanlarını təmin edir. əstifadəçi elektron kitabxananın xidmətlərindən istifadə edərkən konkret sorgulara konkret cavablar alır və bu da ilk növbədə vaxt itkisinin qarşısının alınmasına kömək edir. əgər elektron kitabxananın işi şəbəkədə və xüsusilə də qlobal şəbəkədə təşkil olunursa, onda bu səmərə dəfələrlə
artmıs olur.Bu xidmət tədris prosesinin səmərəli təskili üçün genis imkanlar açır,
kitabxana üzrə avtomatlasdırılmıs axtarıs və naviqasiya sistemlərinin imkanlarından
istifadə etmək həm öyrənənlər, həm öyrədənlər, həm də tədris prosesinin bütün digər
istirakçıları üçün prosesin təskilinə yaxsı sərait yaradır. Bu gün dünyanın ən böyük
elektron kitabxanası Çin Xalq Respublikasında fəaliyyət göstəriri. Bu kitabxana 12
milyon müxtəlif elektron sənəddən ibarət məlumatlar bazasını özündə cəmləsdirir.
Kitabxanaya müraciət internet səbəkə vasitəsilə aparılır. Kitabxananın ən maraqlı
cəhəti müəllif hüquqlarının qorunmasına önəmli yer verməsidir.
Dostları ilə paylaş: |