Nəqliyyatda yükəmə-boşaltma işlərinin təşkili – 2” fənni ybm, onların təsnifatı. Ybm-nin məhsuldarlığı və ona təsir edən amillər

Anbarın texniki təchizatının təyin edilməsi

Anbarların, yükləmə - boşaltma mexanizmləriniri seçilməsi yük axınımn ölçüsündən va xarakterindən, daşıma məsafəsinden və müddətindən, hərəkət tərkibinin növündən, kapital qoyuluşlanndan, istismar xərclərindən, həmçinin istehsalm texnoloji xüsusiyyətlərindən asılıdır. Yük axmlanmn və əməliyyatların təhlili osasında texaiki vasitələrə əsas istismar tələbləri irəli sürülür və yükləmə -boşaltma və anbar işlərinin texnologiyasımn struktur sxemi qurulur. Srruktur sxemdə maşınlarla yerinə yetirilməli olan əməliyyatlann sayı, ardıcıllığı və məzmunu əks etdirilir, bununla yanaşı maşmlann tipləri, göstəriciləri, iş texnologiyası və idarə olunma üsullan müeyyən olunur.

Aiibann layihələndirilməsi üçün tapşırıq tərtib olunan zaman və ya onun tipik layihəsinin seçilməsi zamanı yerli şəraito bağlanmaq üçün texniki - iqtisadi əsaslandırma (TİƏ) tərtib olunur ki, burada tipik layihənin qo'bul edilmosinin ve ya layihələndirmə üçüji tapşınq verilməsinin məqsədəuyğunluğu nəzordən keçiriiir. TIƏ iiç bölmədən ibarot olur: 1) iqtisadi bölmə; 2) texnoloji bölmo (yükləmə - boşaltma və anbar işlərinin kompleks mexanikləşdirilməsi və avtomatiaşdınlması vasitəiəri seçilir); 3) binalann və qurğulann həcmi -planlaşdırma lıolli üçün tədbirlər.

Donüryol stansiyaian, dəniz limanlan, sənaye və kənd təsorrülätı müəssisəiari üçün müasir maşın və avadanlıqlarla təchiz oiımmuş tipik anbar binaian vo qurğuları layihalondirilir. Əgər tipik layihə yerli şəraitə cavab vermirso və iqtisadi cəhətdən moqsadouyğurı deyilsə, onda anbarların fərdi layihəlondirilməsinə başlayırlar.

Anbarlann əsas parametrlarinin (tutumu, uzunluğu, eni, hündüriüyii, yük cəbhələrinin ölçüləri) tə'yin edilməsi üçiin ilkin qiymətlər - perspektiv yük axınları, anbarlann iş texnologiyası və rejimidir.

Anbarın tutumu aşağıdakı düsturla hesablanır:

Burada – hər iki yük üçün anbarlaşdırma əmsalıdır;

– hesabi sutkalıq yük axınıdır, t;

– anbara daxil olan i yükünün saxlanma müddətidir, sut.

Müxtəlif yüklərin saxlanma müddəti cədvəldə verilmişdir.

Anbarın sahəsi xüsusi və elementar sahələr metodları ilə təyin edilə bilər. Xüsusi ağırlıq metodu adətən, tələb olunan sahənin təqribi hesablanmasında istifadə olunur:

Burada – anbarda olan keçidlərin sahəsini nəzərə akan əmsaldır, yerüstü mexanizmlər (yükləyicilər) üçün böyük, asılan mexanizmlə (körpülü kranlar) üçün kiçik qiymətlər təşkil edir;

– anbarın 1m² faydalı sahəsinə düşən xüsusi ağırlıqdır, t/m²

=

Burada, – yükün stabelləşdirilmə hündürlüyüdür, m;

– yükün həcmi kütləsidir, t/m³.

Müxtəlif yüklər üçün 1m² sahəyə düşən xüsusi ağırlıq cədvəldə göstərilmişdir.

Əgər layihələndirmə zamanı yüklərin anbarlarda səmərəli yerləşdirilməsi məsələləri həll olunarsa, anbar üçün tələb olunan sahənin ölçüləri daha dəqiq hesablanır. Ştabellərdə və stellajlarda saxlama zamanı elementar sahə kimi bir ştabel və ya stilaj ayrılır. Lazım olan keçidləri nəzərə almaqla, anbarda dəfələrlə təkrar olunan elementar vahidin sahəsi aşağıdakı qaydada təyin olunur:

Δ

Müvafiq olaraq, anbarın ümumi sahəsi növbəti düsturla hesablanır:

Burada – elementar sahələrin sayıdır.

Anbarların ölçüləri yükün növündən, anbarın tipindən, mexanikləşdirmə vasitələrindən və YBİ-nin yerinə yetirilmə texnologiyasından asılı olaraq təyin olunur.

Anbarın tipi və əsas ölçüləri müəyyən edildikdən sonra, texniki tərəqqinin tələblərinə cavab verən, verilmiş şərait və istismar rejimi üçün optimal yükləmə-boşaltma mexanizmləri seçilir.