DTBS16MBK MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI
sxemasi yordamida beriladi. Sxematik axborotlar esa atributlar orasidagi
funksional bog‘lanishlar orqali ifodalanadi.
MB munosabatlarida atributlarni tarkibini quyidagi talablarga javob
beradigan
ko’rinishda guruhlash kerak:
Atributlar orasidagi zaruriy bo‘lmagan takrorlanishlar bo‘lmasligi
kerak.
Atributlarni guruh
laganda ma’lumotlar takrorlanishi minimal
darajada qilib ta’minlanishi kerak. Bu bevosita ma’lumotlarni tez
qayta ishlash imkonini beradi. Bunga normallashtirish jarayoni
yordamida erishiladi.
3. Birinchi normal forma (1 NF) va uning talablari Normallashtirish deganda berilgan munosabatni bir necha marta oddiy
va kichik
munosabatlarga ajratish tushuniladi. Bu jarayonda mumkin bo‘lgan
barcha funksional bog‘lanishlar aniqlanadi.
Birinchi normal forma (1NF) jadvalning har bir ustunida faqat atomar
(yaxlit) qiymatlari bo'lishini talab qiladi. Jadval katakchasida massivlar yoki
qiymatlar roʻyxatini saqlab bo’lmaydi.
Masalan A va B
atributlar berilgan bo‘lsin. Agar ixtiyoriy vaqtda A atributni
bittadan ortiq bo‘lmagan qiymati mos kelsa, unda B atributda funksional
bog‘langan deyiladi va quyidagicha belgilanadi:
2.16-jadval.
Birinchi normal forma
Shaxsiy raqam Predmet nomi Soatlar soni Familiya Mansabi Maoshi Kafedra Tel 201
EHM
36
Ergashev
Dots.
700000
EVM
4-89
201
SHK
72
Ergashev
Dots.
700000
EVM
4-89
202
MBBT
48
Komilov
Dots.
700000
EVM
4-89
301
MBBT
48
Babaev
Prof.
900000
ASU
5-19
401
Fizika
52
G‘aniev
Ass.
500000
FE
4-12
