Noterlik dairesi A. Konu başliklari b. Öneri metinleri

Kamu arazilerinin yatırımlara tahsisi ile ilgili (sözleşme, taahhütname gibi) kâğıtlarda yer alan yatırım bedeli yönünden de yatırım yapılması taahhüdünden hareketle harç ve damga vergisi uygulanmasının gerektiği anlaşılmaktadır. Sonuç olarak bundan böyle bu nevi kâğıtlardan 488 sayılı Kanunun 6/2 ve 492 sayılı Kanunun 46 ncı madde hükümleri gereğince ödenecek bedellerin her biri ile yatırım değerinden büyük olanı üzerinden nispi harç ve damga vergisi alınması gerektiğinin bilinmesi,
Sözleşme: Suret Tasdiki - Damga Vergisi Arama
2- 2006/47404 yevmiye sayılı iki imzalı suret tasdiki yapılan, Türk Tekstil İşveren Sendikası ile Vestel Dayanıklı Tüketim Malları Pazarlama A.Ş arasında akdedilen çeşitli illerdeki MEB okullarına 1.000 adet bilişim teknoloji sınıfı kurulmasına, bunlardan 519 adedinin bu firmanın kurduğunun, 2006/47402 ve 47403 yevmiye nolu işlemlerde kurulacak sınıf adedi ile kurulan bilişim sınıfları sayısını gösteren belgenin yine suret tasdikinin yapıldığı, bir sınıfın maliyetinin ise 18.564 USD (1.3430) olduğunun belirtildiği halde sadece bir sınıfın kurulum bedelinin matrah olarak alınması sonucu damga vergisinin, 97.045,67 TL yerine 96.845,44 TL eksiğiyle 200,23 TL olarak alındığı müşahede edilmiş, eksiklik rıza tahtında ikmal ettirilmiştir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 26. maddesi çerçevesinde bu tür kâğıtların damga vergisinin ödenmedikçe örnek çıkartılmasının mümkün bulunmadığının bilinmesi,
Sözleşmenin Devri-Damga Vergisi - Müteselsil Kefil - Eksik Damga Vergisi Alma
3- 2006/24498 sayılı, 05/10/2006 tarihli, üç imzalı, 3.484.320,00 TL bedelli, arsa malikleri ile ... İnşaat Yatırım A.Ş. ile arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında yer alan hak ve borçların devrine ilişkin protokolde, arsa maliklerinin muvafakatlerini ... İnşaat Yatırım A.Ş'nin sözleşmeye ilişkin müteselsil kefil olması şartına bağlı olarak verdikleri dikkate alınmadan binde 9,48 üzerinden tam olarak damga vergisi tahakkuk ettirilmesi gerekirken işlemin devir kabul edilmesi neticesinde 26.132,40 TL yerine 19.599,30 TL eksiğiyle 6.533,10 TL alındığı belirlenmiştir.
Devir protokolünde, devrin müteselsil kefalet karşılığı kabul edildiğinin belirtilmesi karşısında, hukukî hüküm ve etkileri itibarı ile yapılan işlemin mukavelenin aynen üçüncü bir şahsa devri olarak kabul edilemeyeceği, bu nevi işlemlere Damga Vergisi Kanunu'nun 14/2. maddesinin uygulanma imkânının olamayacağının hatırda tutulması,
Kaldı ki kefaletname yönü ile iş kâğıdının birbiri ile ilgili ikinci ve daha yüksek damga vergisi alınmasını gerektiren işlem içerdiğinin,
Bilinmesi,
İnşaat Sözleşmesi: 5543 Sayılı İskân Kanununa Göre Yapılan İnşaatlarda Damga Vergisi ve Harç Uygulaması Hakkında
4- ... sayılı bir tarafı Gelir İdaresi Başkanlığı olan iskân edileceklere verilecek konutların inşası konusunda müteahhit şirket arasında yapılan ihale sözleşmesinde alınması gereken harç ve damga vergisinin tahsil olunmadığı müşahede olunmuştur.
Türkiye Noterler Birliği'nin 2008/33 sayılı genelgelerinde belirtilen; "5543 sayılı iskân Kanununun 35 inci maddesinde kamulaştırmadan etkilenen ailelerden bu işlemlerden dolayı gerek kendileri tarafından verilecek gerekse ilgili dairelerce düzenlenecek her türlü evrakın damga vergisi ile sair resim ve harçlardan muaf olduğu hükme bağlanmış olmakla birlikte Gelir İdaresi Başkanlığı iskân edileceklere verilecek konutların inşası ile ilgili ihale sözleşmesine Kanundaki muafiyetin uygulanamayacağı" hükmünün akıldan çıkarılmaması,
Tekel Toptan Satıcılık Sözleşmesi
5- 2005/6938 yevmiye sayılı Tekel Başmüdürlüğü ile bayii arasında yapılan, iki yıl süreli ve toplam 486.208 TL değerli tekel ürünlerinin satılmasına ilişkin sözleşmesinin 1. maddesinde satıcının yılda en az 279.000 kg tütün mamulü ile 4.800 kg kibritten ibaret tekel ürününü satmayı taahhüt ettiği, sözleşme ekindeki cetvele göre hesaplanan yıllık (23.856.711 x 12 x 2 = 47.713.422,00 TL) matrah üzerinden; harcın, 11.621,10 TL yerine 10.745,93 TL eksiğiyle 875,17 TL, damga vergisinin, 357.850,66 TL yerine 354.204,10 TL eksiğiyle 3.646,56 TL olarak tahsil edildiği, 2005/6939, 7001, 7943 yevmiye sayılılarda benzer tutumun izlenmesi sonucu toplam olarak harcın, 25.893,32 TL, damga vergisinin, 160.229,47 TL noksan alındığı belirlenmiş olup, işlemler hakkında vergi dairesine ihbar yazısı gönderilmiştir.

Türkiye Noterler Birliği'nin 1996/41 sayılı genelgesinde de belirtildiği gibi sözleşmede birden fazla hukuki muamele yer aldığı, bunların da ayrı ayrı nisbi harç ve damga vergisinin matrahını teşkil ettiği, birbiriyle ilgili ve bir asıldan doğması nedeniyle de harç ve damga vergisinin tek işlem üzerinden alınmasını gerektirmektedir. Öte yandan kar haddi (hizmet ücreti) ölçüsü üzerinden söz konusu mamullerin satışının ihaleye çıkarılması bu konuda düzenlenen sözleşmelerde toplam satış bedelinin gösterilmesine engel teşkil etmemektedir. Çünkü satıcı tekel idaresine karşı sözleşme süresince değeri hesaplanabilir mamulü satmayı taahhüt ederek 492 sayılı Kanunun 42. maddesinde belirtilen manada bir borç taahhüdü altına girmektedir. Buna göre tekel idareleri ile toptan satıcılar arasındaki toptan satıcılık sözleşmelerinde, satış tutarları üzerinden hesaplanan satış aidatı ile teminat taahhüt işlemlerinin nisbi harç ve damga vergisine esas alınmaması, dolayısıyla asgari aylık satış miktarı belli olan mamullerin sözleşme süresine tekabül eden toptan satış miktarının toptancıya satış tutarları toplamının nisbi harç ve damga vergisine esas alınması gerektiğinin bilinmesi,
6- 2005/11615 yevmiye sayılı iki imzalı sekiz yıl süreli, on bir adet parsel numaraları belirtilen taşınmazlar ile üzerinde kurulu bulunan tuğla fabrikasının 2.000 TL bedel mukabilinde kiralanması işleminde, kiracının beş yıllık süre içinde kiralayana 13,5 ebadında (adedi 100 TL) altı milyon adet tuğla vereceğini, kira süresinin bitiminde ise kira konusu taşınmaz ile birlikte fabrikanın da %50 hissesine sahip olacağını, sekiz yıl boyunca kira ödemesinin de devam edeceğini belirttikleri işlemin, sadece kira, bedelin de aylık olarak düşünülüp, fabrikanın tuğla karşılığı satılmasının nazara alınmaması sonucu harcın, 1.425,60 TL yerine 1.080,00 TL eksiğiyle 345,60 TL, damga vergisinin, 4.788,00 TL yerine 4.500,00 TL eksiğiyle 288,00 TL olarak tahsil olunduğu anlaşılmıştır.
Taraflar aralarında altı milyon tuğla karşılığı, akitte belirtilen gayrimenkuller ile fabrikanın yarısının kiracıya geçeceğini belirterek ödenecek kira tutarını belirlemişlerdir. Düzenlenen satış işlemi kira ektinin bir şartı değildir. Bedelin üretilecek tuğla ile ödenmesinin söz konusu olduğu, kira sözleşmesi geçerli olmasa bile tuğla karşılığı fabrika ve taşınmazların satın alınabileceği, vergilendirme konuları çakışmayan birbiri ile ilgisiz her iki işlemin gerekli harç ve damga vergisinin, ayrı ayrı hesaplanıp, toplanarak alınması gerektiğinin bundan böyle uygulamada gözetilmesi,
Matrah: İşletme Akdi
7- 2005/2056 yevmiye sayılı iki imzalı sözleşmeye ekli proje ve krokiye göre yapılacak halı saha ve spor eklentilerinin kiralayan tarafından yapılıp, 10 yıl süreli işletileceğini ve yıllık 5.000 TL ödeneceğinin kararlaştırıldığı akitten kira olduğu düşüncesiyle, damga vergisinin, 375,00 TL yerine 300,00 TL eksiğiyle 75,00 TL alındığı anlaşılmış, eksiklik rıza tahtında ikmal ettirilmiştir.

Kiracı tarafından yapımı üstlenilen işler nedeniyle, kira akti ile eser sözleşmesi birbiri ile aynı ve bir asıldan doğma iki ayrı hukukî işlem oluşturduklarından Damga Vergisi Kanununun 6 ve Harçlar Yasasının 46. maddeleri uyarınca, bunlardan en yüksek vergi ve harç alınması gerektiren işleme ait olanın tahsil olunmasının bilinmesi,
8- 2002/6156 yevmiye sayılı Maliye Bakanlığı adına Defterdarlık ile müteahhit arasında yapılan ve toplam 18.000.000.000 lira değerli, hazineye ait yerden 14.234 metreküp kum ve çakılın alınacağına ilişkin sözleşmenin kira mukavelesi olarak kabulü sonucu damga vergisinin, 135.000.000 lira yerine 108.000.000 lira eksiğiyle 27.000.000 lira olarak tahsil olunduğu gözlenmiştir.
Türkiye Noterler Birliği'nin 2006/8 sayılı genelgesinde de açıklandığı gibi işletme sözleşmesi niteliği olan bu nevi mülkiyet hakkının karşı tarafa geçtiği işlemlerde, sözleşmeye konu kum ve çakılın satılmasına ilişkin bulunduğu nazara alınıp, damga vergisinin binde 9,48 oranında tahsil olunmasının ihmal edilmemesi,
9- 2006/6215 yevmiye sayılı iki imzalı Yeni Gimat İşyerleri İşletmesi Anonim Şirketi ile Laledan Turizm ve Ticaret Anonim Şirketi arasındaki hasılat kirası sözleşmesinin 7. maddesinde açıklandığı gibi; muhtemel 8.000.000 Usd olarak hesaplanan yıllık toplam otel cirosunun yüzde yirmi beşi tutarındaki, senelik 2.000.000 Usd'dan aşağı olamayacak miktar üzerinden, otuz yıl süreli hâsılat kirasına ilişkin akitte; yıllık kira bedelinin ilk (üç) yıllık dönem için 2.000.000 Usd'dan düşük olamayacağı, bu değerin üçüncü işletme yılının tamamlanmasından sonra, her sene için bir önceki yılın, yıllık üfe oranında arttırılacağı, ancak sözleşme süresi içerisinde oluşacak asgari kira bedelleri ilgili her bir yıl için azami 3.000.000 Usd karşılığı Türk Lirasını geçemeyeceğinin öngörülmesine karşın; ilk üç yıl üzerinden (2), sonraki yirmi yedi yıl üzerinden ise (3)'er milyon Usd üzerinden toplam 87 milyon Usd'nın (1.3492) matrah olarak alınması yerine 60 milyon USD'nin esas alınması sonucu, harç değişmemekle birlikte, damga vergisinin 176.070,60 TL yerine 54.642,60 TL eksiğiyle 121.428,00 TL alındığı anlaşılmıştır.
Sözleşme içeriklerinin iyi bir şekilde okunarak, taraflarca ödenecek miktarların tam olarak belirlenerek bu tür eksikliklere neden olunmaması
10- 2005/8976 yevmiye sayılı iki imzalı Has Üneş Memba Suyunun, İskenderun'daki litre bazında satış bedeli olan 0,105 YKR'un %13'ünün satış bedeli olarak kararlaştırılıp günlük 10 ton su alınacağı, alınmadığı takdirde ise alınmış gibi bedelinin ödeneceğinin belirtildiği beş yıl süreli bayilik ektinde matrahın (0,105 x 1.000 = 105 x 10 = 1.05f0 x 365 = 383.250 x 5 = 1.916.250 = %13 satış bedeli üzerinden 249.112,50 TL) yerine sözleşmenin altında tahmini bedel olarak öngörülen yıllık 300 TL'nin alınması sonucu harcın, 448,40 TL yerine 425,50 TL eksiğiyle 22,90 TL, damga vergisinin ise 1.868,34 TL yerine 1.857,09 TL eksiğiyle 11,25 TL olarak alındığı görülmüştür.

Menkul mal satışına konu olması bakımından 492 sayılı Harçlar Kanununun 42. maddesi gereğince belli değer gösterilmesi mecburi olan memba suyu satış sözleşmesinde nisbî harç ve damga vergisine esas olmak üzere gösterilecek değerin, akdin 2, 6 ve 7. maddelerinde belirtilen, bayi için öngörülen günlük on ton su alımının, sözleşme süresi olan beş yıl ile çarpılması ve bu değerin %13'ünün matrah olarak kabulü gerektiğinin bilinmesi,
11- 2002/50770 Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ile Espaş Pazarlama İşletmecilik, Turizm, Taşımacılık ve Organizasyon Ticaret A.Ş arasındaki belediyeye ait Kalabak içme suyunun pet şişe üretim, dolum ve ambalajlama tesisinin kiralanması ve tesisten elde edilecek memba suyunun üretimi ve pazarlanmasına ilişkin 10 yıl süreli ve günde 350 ton suyun alınacağının ve ton başına 12 Usd (1.659.166) ödeneceğinin belirlendiği sözleşmede, ayrıca aylık 14.050.000.000 lira kira ücretinin de ödeneceğinin kararlaştırıldığı işlemde sadece kira ücretinin matrah olarak kabul edilmesi sonucunda harcın; 5.115.020.000 lira yerine 2.080.220.000 lira eksiğiyle 3.034.800.000 lira, damga vergisinin ise 190.762.687.500 lira yerine 188.233.687.500 lira eksiğiyle 2.529.000.000 lira olarak alındığı belirlenmiştir.
Sözleşme içeriğinin iyi bir şekilde okunarak matrahın belirlenmesi ile aynı asıldan doğma iki ayrı hukukî muamele oluşturan işlemlerden Damga Vergisi Kanunu'nun 6/2. maddesi uyarınca bunlardan en yüksek vergi alınması gerektiren işlem üzerinden alınması icabettiğinin göz önünde tutulması, (Kira - satış)
Yap İşlet Devret Sözleşmesi: İlgili İşlem
12- Yap işlet devret sözleşmelerinin tetkikinde;
a) 2007/28083 yevmiye sayılı iki imzalı 25 yıl süreli kira sözleşmesinin 8. maddesinde "nakit olarak ödenecek toplam 57.115.500,00 TL kira bedeline ilaveten, kiracının kiralanan yerin yapım, onarım ve restorasyon işlerine ilişkin tahmini bedel olarak 28.131.126,00 TL harcama yapacağının, her iki bedel toplamı olan 85.246.626,00 TL' nin 25 yıl süresince ödenecek kira bedeli olarak kabul edileceğinin" kararlaştırılmasına rağmen taahhüt edilen yapım işinin gözden kaçırılarak, 85.246.626,00 TL'nin matrah, sözleşmenin ise kira kabul edilmesi neticesi harcın üst hadde kalması nedeniyle değişmemekle birlikte, 210.983,45 TL yerine 83.113,51 TL eksiğiyle 127.869,94 TL damga vergisi,
b) 2008/11243 yevmiye sayılı iki imzalı kiraya verenin ... Gıda Dağıtım Sanayi A.Ş Kiracının ... Gıda ve Sanayi Tic A.Ş olan, 18 yıl süreli kira sözleşmesi başlıklı akdin 8. maddesinde " kiracının, kiralayana ait arsa üzerine yapı ruhsatında nitelikleri belirtildiği şekilde unlu mamuller üretimine yönelik bir bina ve bu binaya ilişkin mütemmim cüz niteliğindeki ek tesisleri kuracağının, binanın kiracı kayıtlarında oluşmuş maliyetinin kiralanan yerin kira süresi içindeki peşin kira bedelini oluşturacağının, sözleşme süresi sonuna kadar yapının kiracı tarafından kullanılarak süre sonunda kiralayana teslim edileceğinin " belirlendiği, aynı tarihte 2008/11241 yevmiye numarası ile onaylanan tarafları işveren olarak ... Gıda ve Sanayi Tic A.Ş ve Müteahhit ... inşaat San ve Tic A.Ş arasında aynı araziye ilişkin olarak düzenlenen inşaat sözleşmesinin 4. maddesinde " işin ihale bedeli anahtar teslim şeklinde metrekaresi 427,00 TL ( 2008 yılı Bayındırlık Bakanlığı 3b sınıfı yapı metrekare inşaat bedeli ) olmak üzere 9920 m2' lik kapalı inşaat alanı için toplam ihale bedelinin 9220 x 427 = 3.936.940,00 TL " olduğunun kararlaştırıldığı, yatırım harcamasının değerinin bu şekilde tespit edildiği halde sözleşmenin kira olduğu düşüncesiyle, harç değişmemekle birlikte damga vergisinin, 29.527,05 TL yerine 23.621,64 TL eksiğiyle 5.905,41 TL,
Alındığı anlaşılmış, ilgili vergi dairesine ihbarda bulunulmuştur.
TNB'nin 2006/39 sayılı genelgesi ve dayanağı Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının 09/03/2006 tarih ve 16073 sayılı yazıda da değinildiği üzere; 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinin 2 nci fıkrası, " Bir kâğıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır. " 492 sayılı Harçlar Kanununun 46 ncı maddesinde de, "Birbirleriyle ilgili işler bir arada bulunuyorsa en yüksek harç alınmasını gerektiren iş üzerinden bir harç alınır." hükümlerini taşıdığı,
Buna göre, kiralayana kullandırılan gayrimenkulle ilgili sözleşmede, yapım işi ile işletme olmak üzere iki akit veya işlemin varlığı kabul edileceği, bu durumda aynı asıldan doğma bu iki işlem dikkate alınarak bu tür sözleşmelerden;
a) Yatırım harcamasının bilinen veya tahmini değeri üzerinden binde 9,48 nispetinde,

b) Kiralama işleminden ise kira bedelleri toplamı üzerinden 1,89 nispetinde, hesaplanacak damga vergisinden yüksek olanının tahsil edileceğinin,
Nispi harç ise işlem değerinden daha yüksek olanı üzerinden alınacağının anımsanması,
Sözleşme Süresinin Uzatılması (2013 Yılı Değişik Hali)
13- Hazineye ait arazinin yıllık kullanım bedelinin 172.300 TL olup izin süresinin ise 29 yıl olarak belirlendiği, yapılan değişiklik sözleşmesinde ise sadece sürenin 49 yıla çıkarıldığının belirtildiği halde harcın alınması gerekenin yarısı oranında, damga vergisinin ise artırılan miktar üzerinden binde 1,89 olarak tahsili gerekir.
TNB'nin 2012/12 sayılı genelgesinde de belirtildiği üzere kullanma izni sözleşmelerine münhasır olmak üzere, sözleşmelerde inşaat proje yapımına ilişkin değer içeren bir taahhüde yer verilmemişse, sözleşmenin kira sözleşmesi mahiyetinde olduğu kabul edilerek Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrasına göre binde 1,89 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerektiğinden bu sözleşmelerin süresinin uzatılmasına ilişkin olarak sözleşmede ise asıl senet, mukavele ve kâğıtlardan alınmış olan harcın yarısının alınacağının, damga vergisinin ise matrahın artırılan yıl ile çarpılarak bulunan miktar üzerinden binde 1,89 oranında tahsili gerektiğinin unutulmaması,
İlgili İşlem Matrahın Belirlenmesi
14- 2007/16614 yevmiye sayılı iki imzalı GÜBRETAŞ A.Ş'nin sahibi olduğu İskenderun Sarıseki üretim, depolama tesisleri ve iskelenin 25 yıl süre ile işletme hakkının Denizciler Birliği Deniz Nakliyatı ve Tic. Anonim Şirketi' ne devrinin kararlaştırıldığı sözleşmede;
İşletme hakkı bedeli ana başlıklı 7. maddesinin yıllık sabit bedelin " her yıl için 1.000.000 Usd (25 yıl için 25.000.000 Usd) sabit ödeme yapılacağının,
Ayrıca işletenin GÜBRETAŞ' ın ihtiyacı olan yıllık 520.000 tona kadar gübre elleçleme (gemiden tahliye, ara nakliye, istifleme, torbalama ve araçlara yükleme) hizmetlerini ton başına 4,50 Usd fiyat üzerinden (520.000 ton x 4,5 Usd x 25 yıl = 58.500.000 Usd) yapmayı taahhüt ettiğinin,

Kiralanan yerde işleten tarafından sözleşme ekindeki yatırım teklifi başlıklı belgeden ilk dönemde 22.900.000 Usd, ikinci dönemde ise 60.000.000 Usd yatırım yapılacağının,

Kararlaştırıldığı işlemde en yüksek miktar olan yatırım değeri yerine (82.900.000 Usd x 1.3880=115.065.200) sadece kira değerinin matrah olarak alınması neticesinde harç üst sınırda kalmakla birlikte damga vergisinin 862.989 TL yerine 602.739 TL eksiğiyle 260.250 TL tahsil edildiği belirlenmiş, eksiklik yönünden vergi dairesine ihbarda bulunulmuştur.
Birbiri ile ilgili iş olmaları nedeniyle Damga Vergisi Kanununun 6 ve Harçlar Yasasının 46. maddeleri uyarınca en yüksek vergi ve harç alınması gerektiren değerin matrah olarak alınması gerektiğinin unutulmaması,
Konsinye Araç Taahhüdü ve Bayilik Sözleşmesi ve Taahhüt
15- Konsinye araç taahhüdü ve bayilik sözleşmesi ile taahhütlere yönelik incelemede;
a) 2005/25487 yevmiye sayılı bir imzalı sergilenmek üzere verilen (üç adet) konsinye araç taahhütnamesi başlıklı işlemde, dağıtıcı firmanın bayiye verdiği konsinye otomobilleri istemesine rağmen teslim etmediği takdirde, bayi satış fiyatı üzerinden bahse konu araçların toplam bedelini ödeyeceğine, araçların hasara uğraması, çalınması veya üçüncü kişiler tarafından haczedilmesi gibi durumlarda, sigortadan tahsil edilmeyen miktar kadar veya tamamından bayi olarak sorumlu olduğunu, bu gibi durumlarda araç bedellerinin tediyesine ilişkin müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak tüm cezaî şartları dağıtıcı firmaya ödeyeceklerine ilişkin taahhütte, araçların kasko değeri olan toplam 66.590 TL üzerinden harcın 59,93 TL, damga vergisin ise 499,42 TL olarak alınmayıp maktu olarak yapıldığı,
b) 2005/25489 yevmiye notu, bir imzalı, otomobil bayiliğine ilişkin distribütör ile bayi arasında yapılan ve dağıtıcı firmanın yurt dışından ithal ettiği her model araçtan birer tane satın alınıp bedelinin ödeneceğinin, bu araç stoğunun bayilik için belirlenmiş minimum stok olup, satılan her araç için aynı model bir araç yeniden sipariş edilerek asgari stok seviyesinin korunacağının, ayrıca modeli belirtilen iki adet test aracının da bayi tarafından satın alınacağının, 10.000 euroluk (1.6289 adet) yedek parça başlangıç stoğunun 31/12/2006 tarihine kadar satın alınacağının taahhüt edildiği işlemde, firmanın ithal ettiği toplam 23 adet aracın kasko değeri olan 738.109 TL'nin matrah olarak alınmaması sonucu harcın, 664,29 TL yerine 641,39 TL eksiğiyle 22,90 TL, damga vergisinin, 5.535,81 TL yerine 5.413,65 TL eksiğiyle 122,16 TL tahsil edildiği,
Belirlenmiş, her iki işlemde belirlenen eksiklikler ilgili Noterin rızası ile tamamlatılmıştır.
c) 2005/2880 yevmiye notu, bir imzalı, otomobil bayiliğine ilişkin dağıtıcı ile bayi arasında yapılan ve dağıtıcı firmanın yurt dışından ithal ettiği her model araçtan birer tane satın alınıp bedelinin ödeneceğinin, ayrıca modeli belirtilen iki adet test aracının da bayi tarafından satın alınacağının, 2005 yılı araç satış hedefi olan 100 âdetin satılmasına gayret edilip, dağıtıcı firmanın Türkiye ortalaması satış performansını bu şekilde gerçekleştireceğinin taahhüt edildiği işlemin, 1.000 TL tutarındaki teminatının matrah olarak kabulü ile yapıldığı,
d) 2005/2281 yevmiye sayılı bir imzalı sergilenmek üzere verilen konsinye araç taahhütnamesi başlıklı işlemde, dağıtıcı firmanın bayiye verdiği konsinye otomobilleri istemesine rağmen teslim etmediği takdirde bayi satış fiyatı üzerinden bahse konu araçların toplam bedelini ödeyeceğine, araçların hasara uğraması, çalınması veya üçüncü kişiler tarafından haczedilmesi gibi durumlarda, sigortadan tahsil edilmeyen miktar kadar veya tamamından bayi olarak sorumlu olduğunu, bu gibi durumlarda araç bedellerinin tediyesine ilişkin müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak tüm cezaî şartları dağıtıcı firmaya ödeyeceklerine ilişkin taahhüdün maktu olarak yapıldığı,
Görülmüş, her iki işlemin incelenerek gereğinin takdir ve ifası için vergi dairesine ihbarda bulunulmuştur.
İşlemden sonra çıkarılan Türkiye Noterler Birliği'nin 2006/4 sayılı genelgesinde de belirtildiği gibi konsinye araç taahhütnamesinin bayiden başka müşterek borçlu ve müteselsil kefil tarafından da imzalandığı yani kefalet içeriği dikkate alındığında, Borçlar Kanununun 484. maddesinde belirtilen, "Kefaletin sıhhati, tahriri şekle riayet etmeğe ve kefilin mesul olacağı muayyen bir miktar iraesine mütevakkıftır" hükmüne yer verilmiş olması hasebiyle Harçlar Kanununun 42. maddesine göre menkul ve gayrimenkul malların alım, satım ve taahhütle ilgili işlemlerinde değer gösterilmesinin zorunlu bulunduğu, bu meyanda 43/3. maddesinde ise motorlu kara taşıtları ile ilgili bu tür işlemlerde gösterilecek değer, işleme konu olan taşıtın cinsi, markası, model, tipi ve yaşı itibariyle Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğince tespit edilen ve işlemin yapıldığı tarihte geçerli olan kasko sigortasına esas değerinden aşağı olamayacağının bundan sonraki işlemlerde nazara alınması,
Taşıma Sözleşmesi: Matrah - Zaman ve Yola Göre Belirlenecek Bedeller
1- Karayolunda yolcu ve yük taşımacılığı ile ilgili sözleşmelerde, taraflar, zaman ve ayrıca buna ek olarak kararlaştırılan asgarî yola göre bedel tayin ettikleri halde, ikinci miktarın vergi matrahına dâhil edilmediği tespit olunmuş, gereği ifa ettirilmiştir.
Sözleşmelerde bedelin mahiyeti gereği yalnız süreye göre hesaplanması zorunluluğu bulunmadığından, diğer unsurlara bağlı olarak tespit ve hesap edilecek miktarların da vergi ve harç matrahına dâhil olunması suretiyle kamusal gelirlerin zıyaına sebebiyet verilmemesi,

110- SULH

Sulh: İbraname Sayma - Damga Vergisi
1- … sayılı iş kâğıdında, bir trafik kazasında kendilerine bakan yakınlarının ölümü nedeniyle ortaya çıkan ihtilaf konusunda 210.000.000 liraya sulh olan taraflar, aynı zamanda söz konusu değeri alarak ölüme neden olan şahsı ibra edince, işlemin yalnızca "ibraname" olarak nitelenip damga vergisi alınmadığı görülmüş, 1.050.000 liralık noksanlık tamamlattırılmıştır.

Bir hukukî sorunun taraflarca çözüme kavuşturulması olayı sulh olmayı ifade edip, daha sonra sulh olunan bedelin ödenmiş olması da sulhtan doğan borcun ifasını, dolayısıyla ibrayı ortaya koyacağı için birbiri ile ilgili olan bu işlemlerden damga vergisine tabi olan işlemin (sulh işleminin) damga vergisinin tahsil edilmesi gerektiğinin bilinmesi,

111- SURET

Suret: İlgili İmzasını Almama
1- … sayılı iş kâğıtlarında, çıkarılan örneklerin, dairede kalan nüshalarına alakalıların imzalarının alınmadığı tespit edilmiştir.
Örnek verme işlemlerinde, NKY'nin 95. maddesine uygun şekilde hareket olunması suretiyle, örneği alan ilgilinin imzasının cilbende takılacak surete attırılması,
Suret: Yatırım Teşvik Belgesi - Soğuk Mühürle İlgili Açıklama