O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

I. O'quv ma'ruzasining tuzilishi (V.Ya.Lyaudis bo'yicha) 
1. 
Ma'ruza mavzusi, mavzusini tanlashni asoslash. 
2. 
Mavzuning butun kurs tizimidagi o'rni va ahamiyatini aniqlash (konspekt). 
3. 
Mavzu bo'yicha adabiyotlarni tanlab ohsh (o'qituvchi uchun adabiyotlar, talabalarga 
tavsiya etiladigan adabiyotlar). 
II. Ma'ruzani tashkil etish shakllari 
1. Auditoriya (tinglovchilar tayyorgarligi xususiyatlari va darajasi). 
2. 
Ma'ruzaning maqsadlari (butun fan mazmunini birlashtiruvchi) ma'ruzaning mazmuni, 
asosiy g'oyalari. 
3. 
Asosiy mazmunini amalga oshiruvchi ma'ruzaning vazifalari: 

---

21 
a) vazifaning tarkibi va ketma-ketllik tartibi;
b) vazifalarning xususiyatlari: informatsion-analitik, tizimlashtiruvni, muammoli; 
d) ko'rsatilgan vazifalarni hal etish uchun talabalarga zarur bo'lgan vositalar;
e) qo'yilgan masalalarni hal etishda tinglovchilarda o'qituvchi yuzaga keltiradigan emotsional 
holatlari va munosabatlari. 
4. 
Ma'ruzani tashkil etish shakli:
a) fikrni monologik bayon etish; 
b) 
evristik suhbat elementlari bilan monolog; d) evristik suhbat; 
e) 
audio-video namoyish etish vositalariga tayanilgan monolog; 
f) 
dialog-tortishuv (muhokama etilayotgan muammo bo'yicha ikki qarama-qarshi nuqtayi 
nazarni ifoda etuvchi ikki o'qituvchining tortishuvi). 
III. Ma'ruza mazmuni 
Ma'ruza mazmuni rejasi va konspekti. 
Yaxlitligi,tizimliligi, ketma-ketligi, tushunarliligi, yaqqolliligi, isbotliligini ta'minlovchi 
o'quv vositalari va didaktik uslublari (konspekt chetida ajratib ko'rsatiladi). 
IV. Ma'ruza davomida o'qituvchining yaxlitlik obrazi 
1. Ma'ruza mazmunining har bir bo'limi bo'yicha masalalarni yechish jarayonida 
o'qituvchining talabalar bilan hamkorlik qilish usullari (birgalikda masalalarni yechish, 
namunaga taqlid qilish, sheriklik). 
2. Bayon etishning tipik shakli (leksika, grammatika, stilistika). 
3. O'qituvchining auditoriya bilan emotsional munosabati, noverbal munosabat vositalari 
(imo-ishora, mimika, patomimika, vokal mimika, intonatsiya, ovozi balandligi, sur'ati, tezligi, 
pauzasi).