O‘zbekiston tarixi davrlashtirish masalasi yuzasidan 7 ta davrga bo‘linadi: Milliy istiqlol, demokratik va fuqorolik jamiyati qurish davri.
Sovetlar davri.
Mustamlakachilik va milliy uyg‘onish davri.
O‘rta asrlar davri.
Ilk o‘rta asrlar davri.
Urug‘chilik jamoasi va mulk egaligining shakllanish davri.
Ibtidoiy to‘da davri.
Eng qadimgi davrni arxeologik ashyolar yordamida;
“Avesto”, Bexistun yozuvlari, yunon-rim tarixchilarining asarlari asosida;
Ilk o‘rta asrlarni yunon-rim, so‘g‘d, xorazm va fors tili yozma manbalari asosida;
Mustamlakachilik davrini esa forsiy, turkiy, rus va xorijiy mamlakatlar ilmiy asarlari yordamida;
Mustaqillik davri esa Vatanamiz va xorijda chop etilgan O‘zbekiston tarixiga oid asarlar yordamida yoritiladi.
O‘zbekiston tarixini o‘rganishda asosan moddiy va yozma manbalardan foydalanamiz. Ularni davrlashtirish nuqtai nazaridan quyidagi manbalarga ajratish mumkin.
Demak, qadimgi ajdodlarimizdan bizgacha yetib kelgan mehnat qurollari, kundalik turmushda ishlatgan jihozlari, tanga pullar, harbiy qurol-yarog‘lar, uy-joy xarobalari, qal’alar, shaharlar, qabrlar moddiy-tarixiy manbalar deb ataladi. Arxeologik ilmiy tadqiqotlar orqali olib borilgan izlanishlar natijasida topilgan moddiy topilmalar asosiy manbalar hisoblanadi.
Mustaqilikka erishganimizdan keyingi davrda O’zbekistonning eng yangi tarixini yozish soha hodimlari oldidagi dolzarb masalalardan biri bo’lib, bu o’rinda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat va jamiyat qurilishi akademiyasi qoshida “O‘zbekistonning yangi tarixi markazini tashkil” to‘g‘risidagi Farmoyishiga muvofiq hamda xalqimizning yangi tarixini o‘rganish va yozish, mamlakatimiz hayotida sodir bo‘layotgan buyuk o‘zgarishlar va uning jahonshumul tarixiy ahamiyatini ko‘rsatishni amalga oshirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi 1996-yildagi 16-dekabrdagi “O‘zbekistonning yangi tarixi”ni tayyorlash va nashr etish to‘g‘risida qarorining o’rni nihoyatda ahamiyatli hisoblanadi.
