Özel Eğitim Nedir? vii Neyi öğretir? viii

F. UYGULAMALI DAVRANIŞ ANALİZİ

Temelleri: Davranışçı yaklaşım: Gözlenebilir ve ölçülebilir davranışlar ile çevresel uyaranlar arasındaki ilişkileri açıklayan çeşitli kuramları (örneğin, edimsel koşullama) kapsamaktadır.

Pek çok davranışın çevresel olaylara bağlı öğrenilmiş tepkiler olduğu öne sürülmektedir.

• 
  Klasik koşullama kuramı
  
• 
  Edimsel koşullama kuramı
  
• 
  Sosyal öğrenme kuramı
  

Santrock, 2004; Schloss ve Smith, 1994; Tekin ve Kırcaali-İftar, 2001; Woolfolk, 2005.

Uygulamalı davranış analizi, sosyal olarak önemli, gözlenebilir ve objektif olarak tanımlanabilir. insan davranışlarını anlamaya, değiştirmeye ve geliştirmeye yönelik olarak edimsel koşullama ve sosyal öğrenme kuramlarının ilkelerini sistematik olarak uygulamayı içeren bilimsel bir disiplindir. (Baer, Wolf ve Risley, 1968; akt.: Cooper, Heron ve Heward, 1987; Santrock, 2004; Schloss ve Smith, 1994). 

Bir başka deyişle, davranış ve davranışın öncesi ve/veya sonrasındaki çevresel olaylar arasındaki işlevsel ilişkinin sistematik ve deneysel olarak ortaya konmasına; ayrıca, davranış değişikliklerinin oluşması için bu olayların değiştirilmesine yönelik çeşitli davranışsal ilkelerin kullanılmasıdır (Chance, 2006; Cooper ve diğ., 1987). 

Uygulamalı davranış analizindeki davranış değiştirme ilkeleri:

Bu ilkelerin belli başlıları:

-Pekiştirme

-Ceza

-Sönme

-Ayrımlı pekiştirme

-Şekil vermedir

(Anderson ve Romanczyk, 1999; Chance, 2006; Cooper ve diğ., 1987; Santrock, 2004; Wolery, Bailey ve Sugai, 1988).