Dövlət və bələdiyyə idarəetməsinin müasir problemləri
Yüklə 1,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1.2. Dövlət anlayışı
4 Dövlət – insanların müəyyən sərhədlər daxilində əmin-amanlıq şəraitində, müəyyən qanun-qaydalara riayət etməklə yaşamaq və fəaliyyət göstərmək zərurətindən yaranmışdır. Dövlət birgə yaşayışın- cəmiyyətin məhsuludur. Dövlət ona aid olan ərazi daxilində bir qyda olaraq əhalinin əksəriyyətinin mənafeyini, iradəsini ifadə edən, həyat və fəaliyyətini tənzimləyən, ölkədə mövcud olan siyasi və iqtisadi rejimi, sosial durumu, mülkiyyət və mənimsəmə formalarını müdafiə edən və inkişafına şərait yaradan qanunları. Normativ-hüquqi aktları işləyib hazırlamalı və icrasını təmin etməlidir. Bu zaman dövlət cəmiyyətin iradəsinin ifadəsi olan öz iradəsini qəbul etdirmək, ona qarşı qoyulan fərdi və qrup mənafelərə qarşı mübarizə aparmaq üçün zordan, təzyiqdən və gücdən istifadə edir. Burada zorakılıq dövlətinəsas xarakterik əlaməti deyil, ümumi iradəsinin həyata keçirmək üçün bir vasitədir. Beləliklə. dövlət müəyyən sərhədlər daxilində yaşayan əhalinin birgə həyat, fəaliyyət və davranış normalarını (qanunlarını) işləyib hazırlayan və icrasını təmin edən, ehtiyac olan hallarda zordan və təzyiqdən istifadə edən siyasi hakimiyyət forması, inzibati-təşkilati strukturdur. Ümumiyyətlə. Dövlət haqqında mövqe və fikirlərin müxtəlif olmasının bir sıra obyektiv səbəbləri vardır: • Dövlət cəmiyyətlə birlikdə daim inkişaf edən, dəyişən bir siyasi və inzibati-təşkilati strukturdur. Cəmiyyət inkişaf edib bir mərhələdən digərinə keçdikdə dövlət də inkişaf edir, təkmilləşir və cəmiyyətin yeni inkişaf mərhələsinin tələblərinə uyğunlaşdırılır. Həmin keçid dövrünün dövlətləri bir-birindən müəyyən qədər fərqləndiklərinə çörə həmin dövrlərdə dövlət haqqında yaranmış nəzəriyyələr də bir-birindən fərqlənir. • Dövlət çox müxtəlif və mürəkkəb funksiyalar yerinə yetirir.cəmiyyət həyatının bütün sahələrinə ( iqtisadi, siyasi, sosial, mənəvi-psixoloji) təşkiledici və tənzimləyici təsir göstərir. Bu təsirin hamısını hər kəsin 5 eyni dərəcədə görməsi və qiymətləndirməsi mümkün deyil. Deməli dövlətə. Onun fəaliyyətinə münasibətdə insanlar. Xüsusilə mütəxəssislər arasında fikir ayrılığının olması təbii haldır və bu həmişə olacaqdır. • Hər bir insanın özünəməxsus dünya görüşündən, dünyaya, cəmiyyətə və dövlətə fərdi münasibəti mövcuddur. Bu fərqli münasibət dövlət haqqında nəzəriyyələrdə və elmi mövqelərdə də özünü göstərir və s. Yuxarıda qeyd olunanları ümumiləşdirsək belə bir nəticəyə gəlirik ki, dövlət anlayışı bir neçə mühüm şərtlə əlaqədardır: 1. Dövlət insanların birgə yaşayışa yaradıcı münasibətlərinin, mədəni, iqtisadi, siyasi, mənəvi yaradıcılığın idarəetmə təşkilatı, institutu formasında modelləşmiş məhsuldur. 2. Bu idarəetmə institutu cəmiyyətdə mövcud olanlardan əsasən onunla fərqlənir ki, onun əlində başqalarına xas olmayan daha güclü dövlət hakimiyyəti orqanları və aparatı var. 3. Dövlət yalnız inkişaf etmiş ziddiyyətli strukturları olan cəmiyyətdə yaranır. 4. Dövlət cəmiyyətin birgə həyat, fəaliyyət və davranış normalarını işləyib hazırlayır və həyata keçirilməsini təşkil edir. 5. Dünyəvilik, demokratiklik və milliliyin düzgün əlaqələndirilməsi gənc demokratik dövlətlərin yaşaması və normal fəaliyyətinin əsas şərtidir. Yüklə 1,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|