***** ***** *****
Sürəyya şəhərə qayıdıb taksini Nərgizin ər evinə
sürdürdü. Balaca göygözü
oynatmaq, bir az da olsa ürəyini
açdımaq istəyirdi. Qoca şoferə dil-ağız eləyib darvazanı
döyəndə Nərgiz də Zaur qucağında qarşısına gəldi. Nərgizə
məhəl qoymayıb Zauru hop gətürdü, qaldırıb başı üzərində
yellətdi, atıb tutdu güldüdü, sanra da ağladıb anasına qaytardı.
Zaurun ağlaması, ağlayanda dodaqlarını büzməsi xoşuna
gəlirdi. Zaur büsbütün, başdan başa gözəllikdi. Bircə Zaur
unutdurur dünyanı ona.
Nərgizin qaynanası olduqca şirindil, hörmətcil arvaddı.
Indi də lap artıq iltifat göstərdi ona:
-Qaynanan
çox istəyəcək səni ay bala, plov qazanın lap
elə indicə götürmüşəm dəmdən. Gədələr də yoxdu burda,
deyirdim elə Allahın öz altında bir şirin adam gəlib çıxaydı
bura.
251
Nərgizin bir cüt baldızı var, ikisi də bir boyda, bir
biçimdə, yamanca əl-ayağa düşüb qızlar da, biri çay gətirir, biri
konfet gətirir, mürəbbə gətirib qoyurlar üç dörd cürə. Hələ
bunlar da bəs deyilmiş, gedib kampotlar gətirirlər rəngbərəng,
qarpız içi çapıb gətirirlər. Stolun üstünə o qədər şey düzüblər,
guya stol tutduqca qonaqları olacaqdı, tək Sürəyya deyildi
qonaqları. Sürəyyanın da başı qarışıb göygözü yedirtməyə.
Qırmızıca dodaqları arasına qarpız kəsib içəri itələşdirir,
mürəbbə qaşıqlayıb yumşaqca addatdırır. Sonra da qayıdıb
şirincə-şirincə gülümsünür, gülümsünəndə coşub əl-qolunu
ye
lləyir, Sürəyyanın qabaq tellərindən tutub çəkişdirir.
Bu yer
də bir dodağı pamadalı uca boy, kök bir qadın girdi
içəri, əynində bahalı, əcnəbi tikilişli, fabrik istehsallı zərli xalat,
qolları dibəcə açıq, döşü qaydalı açıq. Xanım onunla salamlaşıb
qarşı tərəfdə əyləşərək. Zauru onun necə nazla yedirtdiyinə
tamaşa etməyə başladı. Yox amma, Zaura yox ona tamaşa edir,
ayaqdan başa kimi diqqətlə onu süzməkdədi. Sürəyya sıxıldı bu
şəhər qadınının baxışından. Belə çox qəribə baxışı vardı
xanımın, elə bil bir mağaza içinə girmişdi, mağazanın vitrininə
qoyulmuş bir əcnəbi istehsallı əşyaya dikilmişdi gözləri,
əşyanın enini, uzununu, rəngini, boyasını yoxlaşdırırdı, əlini
sürtüb materialının yumşaqlığını, codluğunu yoxlaşdırmaq istə-
yirdi, durub Sürəyyanın arxa tərəfinə keçir, böyründən, yandan,
profildən göz yetirirdi ona. Sürəyya əsəbiləşib mürəbbəni
“göygözün”ağzı əvəzinə burnuna tökdü. Zaur hirslənib fınxırdı,
şapalaqla Sürəyyanın üzünə çəkdi, başladılar Sürəyya ilə
dalaşmağa. Bu yerdə Nərgiz əlində bir dəst bağlı serviz gətirib
stol üstünə qoyaraq Sürəyyanı xanımın möhtəkir alıcı
baxışlarından xilas etdi. Xanım servizi açıb bir-bir əşyalarını
nəzərdən keçirərək tərifləməyə başladı:
-
Nə gözəldir ay Nərgiz, canın yansın, vallah mən
ömrümdə heç beləsini görməmişəm. Vay səni sağ olasan, niyə
indiyəcə bunun yerini mənə deməmisən, qardaşım Elbar üçün
götürərdim.
252
-
Yenə götürərsən də, nə olubdu niyə dava salırsan?
-
Qoy maşın göndərim sən Allah bir Tavad da gəlsin
baxsın servizə, bəlkə elə o da bəyənib götürəcək. Vallah heç
madonna serviz də belə olmaz!
Xan
ım başı yalavlı çıxıb yüyürə-yüyürə getdi. Nərgiz
servizi götürüb yenə karopkası içinə yığmağa başladı. Sürəyya
bir çinisini götürüb əlində o tərəf-bu tərəfə çevirdi. Yaşıl
boyada naxışları olan lakin son dərəcə gözəl işlənmiş bir
servizdi serviz. Hər halda mağazalarda belələri azmıdır, bunun
nəyinə belə aşiq olub xanım? Əlbəttə onlar tanıyırlar,
qiymətləndirə bilirlər əşyanı. Əşya, ziynət, büllur qablar
təşnəsidi onlar. Sürəya üçün fərq eləməz necədi, hara istehsalıdı
qab
lar, istəsə də heç ayırıb seçə bilməz yaxşısını, pisini. Gərək
marağın ola, gərək əşyaya həvəsin ola, əşyapərəstliyin ola
gərək. Sürəyya yaşda yox ondan altı-yeddi yaş kiçik qız
uşaqları hər mağazaya girəndə belə-belə əşyalara göz dikərlər,
indidən bir-bir toplayıb özlərinə cehizlik düzəldərlər. Amma
Sürəyyanın ürəyindən qalxıbmı heç? Hələ göz dikib bu
servizlərə, billur qablara, güldanlara həsrətlə tamaşa edən tay-
tuş şəhər-kənd qızlarına ürəyində istehza eləyibdi. Nə var axı
bu nəlbəkidə, bu gözəlliyinə qız belə məftunluqla tamaşa edir
ona, hansı gözəllik görüb bu billur stəkanda, bu əcnəbi
keramikasında?
Sonra da fikirləşirdi ki, tale özü yadlaşdırıb bu hissiyatı
ona. əgər o da bəxtəvər olsaydı hamı kimi, qabaqdan toy-
düyünü gələcək olsaydı, əlbəttə o da mağazalara girəndə belə
şey-şüylərdə qalardı gözləri, zövqünə görə seçib az-az alardı
özünə. Doluxsundu Sürəyya. Nərgiz duymasın deyə çinini atıb
Zaurun üzünü üzünə sıxdı, elə də sıxdı ağlasın Zaur, göz yaşları
Sürəyyanın yanağına axsın, bilinməsin kimindi göz yaşları. Nə
qədər sıxdı ağlamadı Zaur, “ağzının suyu axıb” Sürəyyanın
yanaqlarına töküldü.
-
Yavaş, ağzının suyu üzümü islatdı!
253
Uşaqdımı
Nərgiz?
Elə
səsinin
titrəməsindən,
boğulmasından qandı hər şeyi.
-Ordanm
ı gəlirsən?
-Haran
ı deyirsən?
-Tarlan
ı.
-
Nə bildin Nərgiz?...
-
Niyə, bilmirəm bu gün ayın neçəsidi?
-
Öldürmə məni Nərgiz!...
-
Qoy görək sən Allah! Omaxşımağına bax! Ayıbdı qızlar
gəlir... sabahdan gözüm yol çəkirdi. Istədim mən də gedəm.
Sonra fikirləşdim yox, qoy tək olsun, boşaltsın ürəyini. Arvada
plovu da mən bişirtmişəm bu gün sənin anadan olan günündü
Sürəyya! Görəcəksən indi!
-
Yox Nərgiz, bu gün ölüm günümdü mənim!
-
Səfekləmə, gözlərinin yaşına bax! Zaur bir şillə vur xa-
lanın üzünə! Elə yox, bərkdən... lap bərkdən! Hə, bax heylə!...
Zauru b
ir təlxəyə çevirib oyunbazlıq etdirdi, güldürdü
axırda Sürəyyanı. Söz-söz dalınca, oyun-oyun ardınca, hər şeyi
yenə unudub toxdadı Sürəyya.
Birdən qapı yenə taybatay açılıb bayaqkı xanım, yanında
da hələ ondan da uzun, ondan da həris baxışlı bir başqası içəri
girdilər. Bu xanım görünür kiçik bacıydı, boyalamasının
tündlüyündən görünürdü. Bir də adama dikilmiş gözlərindəki
bir mal alverçisi baxışlarının daha coşqun, daha nüfuzedici
olmasından bilinirdi. Elə bil lazer vardı xanımın baxışlarında,
adamın bu tərəfindən batıb o tərəfindən çıxırdılar. Bir rengen
kimi bu baxışlar ap-açıcaq soyundurmuşdular Sürəyyanı, tək
elə bir zahiri görkəmini deyil, boy-buxununu, qaş-gözlərini,
çöhrəsini deyil, mə”dəsini, bağırsaqlarını, öfkəsini, qarabağırını
açıb çölə tökmüşdülər. Canına soyuq bir üşütmə gəldi bu
baxışlardan. Nə yaxşı Nərgiz karobkanı açıb yenə servizi
ortalığa tökdü, xanımların baxışı indi tək ona yox həm də bu
bahalı əşyalara dikilib elə bil tən yarı azaltdılar öz lazer
tərkiblərini, rengen sürəkliklərini. Amma bu təzə gələn xanımın
254
hələ də gözləri onu hərbələyirdi. Əlindəki gözəl servizə məftun
olsa da elə bir gözü Sürəyyadaydı.
-
Vay başıma xeyir ay Nərgiz, niyə bunun yerini
bildiməmisən bizə ay canı ölmüş! Nə gözəldi, nə gözəldi! Heç
ingilistanda belə gözəl olmaz, heç firəngistan servizi də belə
olmaz! Nə gözəl servizdi bu serviz! Neçiyə desələr götürəcəm
vallah, yüz minə desələr götürəcəm!
-Vallah heç inanm
ıram bir kənd mağazasında ola bu ay
Nərgiz!
-
Niyə olmur ay bacı, indi elə yaxşı şeylər hamısı kənd
yer
lərində olur. Vallah!
Sürəyya xanımın baxışlarından əsəbiləşib yönünü o yana
çevirdi, Zaurun dodaqlarından tutub büzələməyə başladı.
-
Vallah hər yanı gözəldi, hər çeşnisi gözəldi. Elə günü
sabah gedib alacam bunu Elbarıma.
Bir-
birinin çiyninə vurub gülüşməyə başladılar. Nərgizin
baldızları plov boşqablarını, şoraba, salat qablarını gətirib
düzdülər. Stolun üstü bir toy masası kimi bəzədildi. Şəhər
camaatına xas olan bir ev-əşya, pal-paltar söhbəti başlandı.
Hamı da ağzı danışsa da gözləri ona baxışlıydı. Hər tərəfdən
qulluq göstərilməkdəydi ona, ac olsa da Sürəyya sıxılıb yeyə də
bilmədi, bir-iki dindələyib boşqabı geri itələdi. Boğazından
k
eçmədi yemək. Nə yaxşı, darvazada bir maşın dayanıb
siqnalladı. Nərgizin baldızı gəlib dedi Sürəyyanın qardaşıdı
gələn. Onda da xatırladı ki, səhər evdən çıxanda deməyib hara
gedəcək. Tez Zaurun əlindən çantasını qapıb eşiyə qaçdı.
Xudaha
fizləşməyi də unutdu. Şüşəbənddə ayaqqabılarını tələsik
ayaqlarına keçirdiyi yerdə içəridən şən bir xanım nidası eşitdi:
-
Heç yemək yeməsinə baxdınmıTavad? Elə bil vallah
firəngistan qızıdı, incə-mincə! Elə bil heç kənd yerində
böyüməyib. Aldıq bacı bunu qardaşımıza!
Add
ım atıb pilləkəni düşmək istəyəndə titrəyib əsələndi
daş pilləkən, irəli-geri qaçmağa başladı Nərgizgilin evləri
darvazal
arı.
|