qo‘yilmalar samaradorligi m a’lum. Masalan, millat strategik
resurslaridan biri, uning vakillari m a’lum otlilik
darajasi
hisoblanadi. Ko‘p iqtisodchilar Yaponiya muvaffaqiyatini,
industriallashtirish davrida sobiq Ittifoq muvaffaqiyatlarini
aynan aholini m a’lumotliligi bilan izohlaydilar.
Insonga qo‘yilmalaming
samaradorligini baholash qiyin,
chunki zamonaviy iqtisodiyotning asosini tashkil qilgan
m ehnat-yer-kapital uchligidan,
aynan m ehnatni pulda
baholash qiyin. Kapital baholash nisbatan oson, biroq bunda
ham muammolar bor. Hech bo‘lmaganda,
bunda xajmlar,
vaqt va risklami solishtirish zarur. Bundan tashqari, yemi
ham, ya’ni resurslaming barcha turlarini hisobga olish lozim.
Va nihoyat, eng murakkab vazifa — mehnatni, ya’ni
insonga
qo'yilmalaming, iqtisodiy bahosidir.
Insonga qo‘yilmalaming iqtisodiy samaradorligini baholash
uchun bir qator nazariyalar va modellar taklif etilgan bo‘lib,
ulardan eng ommalashgani — bu inson kapitali nazariyasidir.
Ushbu nazariya inson resurslarini sifat jihatidan takomil-
lashtirish jarayonini o ‘rganib,
mehnat taklifini zamonaviy
tahlilning markaziy bo‘limlaridan birini tashkil qiladi. Uni oldinga
surilishi bilan mehnat iqtisodiyotida muhim burilish sodir boldi.
Bunda quyidagilar eng muhim ahamiyatga ega bo‘ldi:
• m ehnat bozoridagi agent lam ing xulqida kapitalli,
investisiyali jihatlarini ajratilishi;
• joriy ko‘rsatkichlardan xodimlaming butun hayot dav-
rini qamrab oluvchi ko‘rsatkichlarga o ‘tish (masalan, umrbod
ish haqi);
• inson vaqtini bosh iqtisodiy resurs sifatida tan olinishi.
Dostları ilə paylaş: