İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları
28 Gips, anhidrit yataqları Goranboy rayonunu Yuxarı Ağcakənd
v
ə Mənəş kəndləri sahəsində Təbaşir çöküntüləri içərisində
hemogen yolla
əmələ gəlmiş və ayrı-ayrı ştoklardan ibarət olaraq
ümumi ehtiyatları 65-70 mln. ton təşkil edir. Naxçıvan şəhərindən
120 km. c
ənub-şərqdə (Araz; gips) və Gəncə şəhərinin ətrafında
(g
əc) yataqların sənaye ehtiyatları isə A+B+C
1
kateriyası üzrə
t
əxminən 40632 min t.-dur.
Bentonit gill ərinin çoxlu yatağı və təzahürü məlumdur. Ən
böyük yatağı Qazax rayonunda (Daş Salahlı) müəyyən edilmişdir.
Yataq
əsasən hidrotermal məhlulların Santon yaşlı vulkanitlərə
t
əsirindən əmələ gəlmişdir.
Tikinti materialları Azərbaycan Respublikası ərazisində
çoxdur.
Mişar daşı yataqlarının (Qaradağ, Güzdək, Dövlətyarlı,
Dilağarda, Şahbulaq, Naftalan, Mərdəkan, Daş Salahlı, Zəyəm və
s. ) h
ələlik müəyyən edilmiş sənaye ehtiyatı (A+B+C
1
kateqoriyası üzrə) 295836 min t, üzlük daşının ehtiyatları
(Gülb
əxt, Daşkəsən, Şahtaxtı, Gülablı, Musaköy, Söyqlu və s. )
23951 min. m
3
t
əşkil edir.
Vulkan külü-tufu se
olit xammalı olub, yatağı (Aydağ) Tovuz
şəhərindən 7 km şimal-qərbdədir. Aydağ yatağının vulkan külü-
tufları Orta Santon-Kampan mərtəbəsinin karbonat çöküntüləri
arasında orta qalınlığı 25-30m olan lay şəklində yatır. Tuflarda
20-08% yüks
ək silisiumlu seolitlər (klinoptilolitlər) müəyyən
edilmişdir. Yataq üzrə onların orta miqdarı 55%-dir. Aydağ
yatağında tufların perspektiv ehtiyatı təxminən 20 mln. t. -dur.
İncə keramika, farfor-flyasis və odadavamlı material istehsalı
üçün yararlı Kotandağ kaolinləşmiş süxurlar yatağı Ağstafa
rayonunda yerl
əşir. Yataq güclü hidrotermal dəyişmiş
kaolinl
əşmiş Konyak-Santon süxurlarından ibarətdir.