Qarigan baǵlardı jasartirish texnologiyası

Almanı intensiv sortlarınan tárbiya qılıw texnologiyası
Tojga tuwrı forma beriw ushın jas alma tereki birinshi ret egiwden keyin tezlik penen kesiledi. hám ol, óz gezeginde, keleshekte jaqsı mıywe beriwdi kepillikleydi. hám nál ele da júdá názik hám qorǵawız bolǵanı ushın, kesiwde maksimal dárejede ıqtıyatlılıq hám ıqtıyatlılıq menen háreket qılıw kerek, bul ásirese qıyın emes, biraq birpara tájiriybe hám bilimlerdi talap etedi.
Siz biliwińiz kerek, jińishke putaqlar budayıcı menen, qopalroqlari bolsa bog 'arra menen kesiledi. Bunday halda, ásbaplar jaqsı ótkir bolıwı kerek, sebebi jas qabıq ásirese zaif bolıp tabıladı. Tap sol sebepke kóre, kesiw noqatları tek maylı boyaw menen ishlov beriliwi múmkin hám tek kesiw processinden bir neshe kún ótkennen.
Jas alma terekiniń toji qáliplestiriwshi Azizilloga dús boladı. Onı waqıtında orınlaw júdá zárúrli, sebebi tojni jáne de tuwrı qáliplestiriw júdá qıyın boladı. Eń jaqsı variant - putaqlardı bir neshe dárejelerde hám siyrek tojda jaylastırıw. Jas terektiń bunday qáliplestiriwshi Azizillo hár jılı 3-4 jıl dawamında ámelge asıriladı, keyin interval eki jılda bir ret asadı.
Tojni payda etiwshi Azizillo tekǵana terektiń tolıq rawajlanıwına múmkinshilik beredi, bálki keleshektegi ónimdi de jaqsılaydı. Bunnan tısqarı, bunday fide qosımsha járdemge mútáj bolmaydı, sebebi onıń dúzilisi turaqlı boladı. Bul maqsetke erisiw ushın 5-6 iri putaqlar tiykarın qáliplestiriw hám oraylıq poya shoxini kemeytiw usınıs etiledi. Bunday halda, magistralning biyikligi 40 tan 50 sm ge shekem bolıwı kerek.

Alma terekiniń toji tuwrı qálipleskeninen keyin, aktiv mıywe beriw dáwiri baslanadı. Biraq, egiwden keyin besinshi jıl ótkennen, terektiń ósiwi páseytiwa baslaydı, sol sebepli kóp muǵdardaǵı miywelerge shıdam bere alatuǵın kúshli urıqlar ósindi qáliplesiwin xoshametlantiradigan ayriqsha Azizillo túrine mútajlik bar. ósip shıqqan shaqlar dep ataladı. Bul nátiyje báhár hám jazda ámelge asırilatuǵın kúshli Azizilloga erisiwge járdem beredi (6 -súwret).

Forma 6. Mıywe beriw ushın alma tereklerin kesiw sxeması
Limondı ıssıxonalarda jetistiriw texnologiyası
Ilimiy izertlew mákemeleri hám bir qatar xojalıqlardıń tájiriybelerine kóre Ózbekstannıń suwǵarılatuǵın rayonlarında o'suv tereki dáwirdiń uzaq dawam etiwi hám de paydalı temperatura jıyındısınıń kóp bolıwı limonnan turaqlı mol hám sapalı mıywe alıwı imkaniyatın beredi.
Limon suwıqqa onsha shıdamlı emes, sol sebepten onı Ózbekstan sharayatında tek transhiyalarda, ıssıxonada tek jasalma sharayat jaratıp ósiriw múmkin. Eger limondı ıssıxonada ósiriw ushın kóp ǵárejet talap etilse hamki, onı transheyada o'stirilganda hár top terekten orta esapta 200-250 danege shekem mıywe alıw múmkin bolǵan halda, ıssıxonada o'stirilganidan 400-500 den limon jetiwtiriledi.
Limonnan turaqlı mol ónim alıw ushın talap etetuǵın sharayatlardan biri ósiw sharayatların túr talaplarına uyqas keltiriwden ibarat esaplanadi.
Túr sınap kóriw hám islep shıǵarıw tájiriybelerdiń kórsetiwishe, ıssıxonalarda ósiriw ushın limondıń Meyer, «Pervenes Ózbekstana» hám «villi Frank» sortları júdá sáykes keledi.
Yerni limon otırǵızıwǵa tayarlaw hám ótkeriw
Limon nállerin otırǵızıw ushın ıssıxona topıraǵı jaqsılap tegislenedi hám de 50-60 sm urada isleniwi kerek. Bunda gektarına 60 -80 t chirigan tezek, 600 kg superfosfat hám 150 kg kaliyli o'gitlar solinadi. Íssıxonada limon nállerin 3×4 m sxemasında otırǵızıw maqul. Nál otırǵızıw jayları rejalangandan keyin 60 sm urada or Iler kovlanadi. Nál otırǵızıw waqtında hár qaysı tereńge taǵı 10 -15 kg chirigan tezek, 100-150 g superfosfat hám 50 g den kaliy tóginleri solinadi. Túbirleri jaqsı rawajlanǵan bir hám eki jıllıq limon nállerinde 3- 4 danege shekem birinshi tártip putaqlar bolıwı, denesiniń qalınlıǵı 0, 7-0, 8 sm, eki jıllıqlarında bolsa ekinshi tártip putaqları hám denesiniń qalınlıǵı keminde 1 sm bolıwı shárt.
Kuzda limon náli álbette túbirge ilashgan topıraǵı menen birge o'tqaziladi, sebebi keri jaǵdayda nállerdiń bir bólegi qurib qalıwı múmkin. Otırǵızıw, sonıń menen birge shattı qalıńlashtiradigan artıqsha putaqlar, sonıń menen birge ziyanlanǵan túbirleri kesip taslanadı.
Náller tereńlerge burımǵan belgi qazıqlar boyınsha otırǵızıw ushın egiw taxtaları járdeminde egiledi. Bunda nállerdiń túbir bo'g'zi topıraq maydanınan 2 sm joqarı bolıwı shárt. Nál o'tqazilgandan keyin hár qaysı tereńge bir shelekten suw quyıp topıraǵı zichlanadi. Keyininen hár qaysı qatardıń eki tárepinen 25-30 sm qaldırıp qarıq alıp suwǵarıladı.
Suwǵarıw 15-20 sm urada alınǵan qarıqlar arqalı o'tqaziladi. Bunda suw topıraq 40 -50 sm tereńligine shekem namiquncha jildiratib oqiziladi. Daslep náller bir-eki kún aralas suwǵarıladı, ósimlikler tolıǵı menen tutıp ketkennen keyin bolsa suw waqtı -waqtı menen beriledi, biraq topıraq pútkil o'suv dáwiri dawamında ızǵar jaǵdayda bolıwı kerek. Úshinshi jılı bolsa suwǵarıw qarıqları, ósimlikten 50 sm uzaqlıqta 30 - 40 sm urada alınadı.
Limondıń jaqsı ósiwi hám ónim beriwi ushın topıraqtıń optimal ızǵarlıǵı DNS ga salıstırǵanda 70-85 % bolıwı kerek. Limon nálleri tez- tez (máwsim dawamında 25 martǵa shekem) sug'orib turılıwı kerek. Suwǵarıw sanı hawa rayı sharayatı hám ósimliklerdiń jaǵdayına baylanıslı boladı. Qumoq topraqlarda limon orta esapta fevralda 1 ret, martda 2, aprelde hám mayda 3 retten, iyunda 4, iyul hám avgustda 4-5 retten, sentyabrde 3, oktyabrde 2, noyabrde 1-2 ret sug'orlishi kerek. Sonda 5-6 martǵa shekem tezek sherbeti oqiziladi. Jazdıń aptap ıssı kúnlerinde limon keshteleri hám azanda suwǵarıladı.
Hár qaysı suwǵarıwdan keyin topıraq 10 -15 sm urada yumshatiladi. Ósimlikler ónimge kirgennen keyin topıraqtı yumshatish, suwǵarıw aralas ótkeriledi.