Qərbi Kaspi Universiteti Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika fənni üzrə sillabus

---

Qərbi Kaspi Universiteti
 
Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika 
 
 fənni üzrə sillabus 
Fənn Kodu və adı 
 
Semester
 
Kredit 
 
İF-BO5 
Ehtimal nəzəriyyəsi və 
riyazi statistika
II 
3 
Fənn haqqında/ 
Dərsin dili 
Azərbaycan
Təhsil pilləsi 
Bakalavr
Məqsədi 
Gələcək mütəxəssislərin elmi-metodik hazırlıqların 
təmin edilməsi, onlarda tədrisin həyata keçirilməsi üzrə 
müvafiq bilik, bacarıq və vərdişlərin formalaşdırılması, 
riyaziyyat və ehtimamal nəzəriyyəsinin iqtisadiyyatın 
müxtəlif sahələrində tətbiq etmə bacarıqlarının, kreativ 
və müstəqil düşünmə qabiliyyətlərinin 
formalaşdırılması. 
Əldə ediləcək nəticələr 
-
Ehtimal nəzəriyyəsi və Riyazi statistika fənninin 
bir elm olaraq məqsəd və vəzifələri, elmi-tədqiqat 
metodları, digər elmlərlə əlaqəsi haqqında 
təsəvvürlərin formalaşdırılması; 
-
Ehtimal nəzəriyyəsi və Riyazi statistika fənninin 
tədrisinin təşkili formaları haqqında təsəvvürlərin 
formalaşdırılması; 
-
Ehtimal nəzəriyyəsi və Riyaz statistikanın 
təliminin vasitələri haqqında təsəvvürlərin 
formalaşdırılması; 
-
Ehtimal nəzəriyyəsi və Riyazi statistika kursunun 
prinsipləri, təlim metodları haqqında 
təsəvvürlərin formalaşdırılması; 
-
Bakalavr pilləsində təhsil alan tələbələrə Ehtimal 
nəzəriyyəsinin və Riyazi statistika təliminin 
məqsəd və vəzifələri haqqında təsəvvürlərin 
formalaşdırılması; 

---

-
Bakalavr pilləsində təhsil alan tələbələrə Ehtimal 
nəzəriyyəsi və Riyazi statistika kursunun
təlimində istifadə olunan praktik tapşırıqların 
yerinə yetirilməsi;
-
Praktik tapşırıqların hansı səviyyədə yerinə 
yetirilməsinə nəzarət edilməsi, araşdırılması; 
 
 
Mövzunun adı 
I 
Ehtimal nəzəriyyəsinin əsas anlayışları. Təsadüfi hadisələr üzərində əməllər. Еhtimаlın 
klаssik, statistik və həndəsi tərifləri.
II 
Kombinatorka elementləri və onların hadisələrin ehtimalının hesablanmasında tətbiqi. 
III 
Asılı olmayan və asılı hadisələr.Şərti ehtimal. Hadisələrin ehtimallarının toplanması və 
vurulması teoremləri. 
IV 
Heç olmazsa bir hadisənin baş verməsi ehtimalı.Tam ehtimal düsturu. Bayes düsturu. 
V 
Bernulli düsturu. Ən böyük ehtimallı ədəd. Bernulli sxemi üzrə təqribi düsturlar:Puasson 
düsturu, Muavr-Laplasın lokal və inteqral düsturları. 
VI 
Təsadüfi kəmiyyələr.Diskret təsadüfi kəmiyyətin paylanma qanunu. Paylanma funksiyası və 
onun qrafiki.. 
VII 
Diskret təsadüfi kəmiyyətin ədədi xarakteristikaları və onların xassələri. 
VIII 
Kəsilməz təsadüfi kəmiyyət.Sıxlıq funksiyası. Kəsilməz təsadüfi kəmiyyətin ədədi 
xarakteristikaları.
IX 
Dikret paylanmalar: binomial və Puasson paylanmalar. 
X 
Kəsilməzpaylanmalar:müntəzəm paylanma,normal paylanma.Üç siqmq qaydası.Nəzəri 
momentlər. 
XI 
Böyük ədədlər qanunu və limit teoremləri. 
XII 
Riyazi statistikanın əsas anlayışları.Baş və seçmə yığımlar.Variasiya sırası. Poliqon və 
histoqram. Emprik paylanma funksiyası. 
XIII 
Variasiya sırasının ədədi xarakteristikaları.
XIV 
Statistik fərziyyələrin yoxlanılması.İnterval qiymətləndirmə. 
XV 
Korrelyasiya nəzəriyyəsinin elementləri. Cüt xətti reqressiya. 
 
 
SEMİNAR 
 
 
Mövzunun adı 
I 
Ehtimal nəzəriyyəsinin əsas anlayışları. Ehtimalın klassik,statistik və həndəsi tərifləri. 
Kombinatorka elementlərinin hadisələrin ehtimallarının hrsablanmasında tətbiqi. 

---

II 
Hadisələr üzərində əməllər. Asılı və asılı olmayan hadisələr. Şərti ehtimal. Hadisələrin 
ehtimalların toplanması və vurulmsıa teoremləri.
III 
Heç olmazsa bir hadisənin baş verməsi ehtimalı. Tam ehtimal, Bayes , Bernulli və Puasson 
düsturları. Ən böyük ehtimallı ədəd. 
IV 
Diskret təsadüfi kəmiyyət: paylanma qanunu; paylanma funksiyası; ədədi xarakteristikaları 
və xassələri. Diskret paylanmalar.
V 
Kəsilməz təsadüfi kəmiyyətlər: sıxlıq funksiyası və ədədi xarakteristikaları. Kəsrilməz 
paylanmalar.
VI 
Böyük ədədlər qanunu. Ehtimal nəzəriyyəsinin limit teoremləri. İki ölcülü təsadüfi
kəmiyyətlər. 
VII 
Riyazi statistikanın əsas elementləri. Poliqon və histoqram. Variasiya sırası və onun ədədi 
xarakteristikaları. Emprik paylanma funksiya.
VIII 
İki təsadüfi kəmiyyətin korrelyasion asılılığı. Cüt xətti reqressiya. 
Mənbələr
Əsas ədəbiyyat 
siyahısı 
1. 1. R. Məmmədov. “Ali riyaziyyat kursu”, III cild. Bakıı, 1984. 
2. Ə. M. Əliyev. “Ali Riyaziyyat”Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi. 
Bakı—2005. 
Əlavə ədəbiyyat 
1. Н. Ш. Кремер. «Теория вероятностей и математическая статистика», 
Москва, 2010. 
2. Н. Ш. Кремер. «Высшая математика для экономистов».Москва- 2012.

---