Sayın Meslektaşlarım
Yüklə 2,98 Mb.
|
Kaynaklar
Riddell J 4th, Comer GM, Kauffman CA. Treatment of endogenous fungal endophthalmitis: focus on new antifungal agents. Clin Infect Dis 2011;52:648-53. Dr. Mehmet ÜNAL Dünya Göz Hastanesi, ANKARA Arpacık (Hordeolum) Arpacık kapakta bulunan sebase bezlerin (Zeis), (meibomian) veya ter bezlerinin (Moll) enfeksiyonudur. Zeis ve Moll bezlerinin enfeksiyonuna dış arpacık denir. Dış arpacık kapağın dış yüzeyinde oturur, kapak kenarında ciltte kırmızı püstül şeklinde yerel iltihabi kitle vardır. İç arpacık tars içindeki meibomian bezlerinin enfeksiyonudur. İç arpacıkta kapakta inflamasyon ve şişme tüm kapağı diffüz olarak tutar. Bunda kapağın arka bölümünde lezyonun olduğu yerde esas odak vardır. İç arpacık dış arpacığa göre daha büyüktür. Arpacık şalazyona benzer, fakat daha küçüktür, daha duyarlıdır ve iltihabi bulguları daha belirgindir. Arpacık akut başlangıçlıdır, haftalar içinde ortadan kalkabilir, fakat şalazyon ameliyatsız düzelmez. Arpacıkta stafilokokus aureus ve stafilokokus epidermitis en sık görülen etmenlerdir. Arpacık çocuklarda daha sık olmakla birlikte her yaşta görülebilir. Arpacık gelişimine yatkın olan hastalar kronik blefarit gibi sürekli kapak iltihabı olan olgulardır. Ayrıca düzensiz beslenme, uykusuzluk, kapak hijyeninin yetersiz olması, temizlik yapacak suyun yetersiz olması gibi nedenlerle arpacık gelişebilir. Aile içinde aynı enfekte havlularının paylaşılması da bir nedendir. Bazı arpacıklar tedavi ile birkaç haftada geçebilir fakat tedavi edilmezlerse aylarca sürebilir ve şalazyona dönüşebilir. Arpacığın önlenmesi için kapak hijyenine dikkat edilmelidir. Düzenli el yıkama sadece arpacık gelişmesini değil fakat bütün diğer enfeksiyonları önleyebilir. Bir el havlusu yardımıyla günde 2-3 kez yapılacak olan sıcak pansumanın kapak kenarındaki sebase bezlerin salgısını yumuşatarak arpacık gelişimine engel olabileceği düşünülmektedir. Arpacık gelişiminin önlenmesi için kozmetiklerin ve kozmetik göz malzemelerinin başkaları ile paylaşılmaması önerilmektedir. Her gece yatmadan önce makyajın temizlenmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Arpacıkta esas tedavi sıcak pansumandır. Olguların yarısında sadece sıcak pansuman ile arpacığı gidermek mümkündür. Bazı lezyonlar daha dirençlidir ve oral ve topikal antibiyotikler (pomad) gerekir. Dış arpacıkta lezyon baş vermiş ise içerideki irin toplantısı lokal anestezi yapılmadan bistüri ile boşaltılır. Bu iyileşmeyi hızlandırır. Arpacıklı olguların hastalık geçinceye kadar makyaj yapmamaları ve kontakt lens takmamaları uygun olur. Arpacığın en önemli komplikasyonu şalazyon gelişmesidir. Bunda cerrahi eksizyon gerekir. Kapak absesi ve preseptal selülit de arpacığa bağlı olarak gelişebilen potansiyel komplikasyonlardır. Arpacıklar olguların çoğunda zararsız olmalarına ve tedaviye iyi yanıt vermelerine karşın bazı olgularda tekrarlayabilirler. Şalazyon Şalazyon meibomian bezinin ağzının tıkanması ve lipid salgısının birikmesine bağlı gelişen lipogranulomatöz inflamasyondur. Bir diğer adı meibomian kistidir. Şalazyon birden çok sayıda olabilir ve üst kapakta daha sıktır. Şalazyon arpacıkdan farklı olarak subakuttur, iltihabi bulguları olmayıp ağrısız nodül tarzındadır. Nodülün kendisi steroide yanıt veren immun hücreler, histiositler, çok nukleuslu dev hücreler, polimorfonukleer lökositler ve eozinofillerden oluşur. Şalazyon kendiliğinden gelişebileceği gibi arpacığa ikincil olarak, blefarit ve meibomitle veya akne rosasea ile ilişkili olarak ortaya çıkabilir. Şalazyonda antibiyotik ve sıcak pansuman uygulaması yararsızdır. Çok küçük, gözle görülmeyen ve semptomsuz şalazyonlar tedavisiz kendi haline bırakılabilir. Küçük şalazyonlarda triamsinolon asetonid enjeksiyonu yapılabilir. Bunun başarısı henüz bilinmemektedir ve kısmi düzelmeye yol açabilir. Daha büyük şalazyonlarda en etkin tedavi lokal anestezi ile insizyon ve küretaj ameliyatıdır. Kapak ters çevrilir ve kapağa şalazyon penseti uygulanır. Şalazyonun olduğu kısımdan bistüri ile tarsa 3 mm uzunluğunda kapak kenarına dik insizyon yapılır. Şalazyon küreti ile şalazyon materyali boşaltılır. Genellikle şalazyonun kapsülü makas ile eksize edilir. Sütür konulmaz. Şalazyon nadiren nüks eder. Ameliyata karşın tekrarlayan şalazyon öyküsü varsa sebase bez kanseri olasılığını ekarte etmek için kapak biyopsisi yapılmalıdır. Blefarit ve Meibomitis Blefaritis ve meibomitis göz kapağının kronik enflamasyonlardır. Bu durumun giderilmesi zordur ve tedavi kesilirse hastalık tekrar edebilir. Blefaritte kapak kenarında kızarıklık, yağlanma, kapak kenarında kalınlaşma, kepeklenme, kabuklanma ve madarozis vardır. Kirpikler demetler tarzında birbirlerine yapışabilir. Kaşınma, batma, yaşarma, yabancı cisim hissi mevcuttur. Neden meibomian bezlerinin aşırı lipid salgılaması, sebore ve stafilokok enfeksiyonudur. Kapak kenarında lipid birikimi stafilokok enfeksiyonu için ideal ortam sağlar, eşlik eden konjonktivitis, korneada noktalı epitelyopati, arpacık ve şalazyon gelişebilir. Meibomitis veya posterior blefaritis meibomian bezlerinde fonksiyon bozukluğu ve inflamasyon ile karakterizedir. Bilateral posterior kapak kenarı değişiklikleri vardır, meibomian bezlerinin ağızlarında katılaşmış yağ salgısı mevcuttur Blefarit ve meibomitisin tedavisinde kapak hijyenine uyulması çok önemlidir. Bu bakımdan sıcak pansuman yararlıdır. Bu kirpik diplerindeki kepeklenmeleri ve birikintileri gevşetir ve meibomian bezlerindeki yağ salgısını yumuşatabilir. Sıcak pansuman uyguladıktan sonra kirpik diplerine sulandırılmış bebe şampuanı, blepharoshampoo veya lid care ile masaj yapılarak kepeklerin ve meibomian bezlerinin yağ salgısının temizlenmesi sağlanır. Daha ciddi durumlarda antibiyotikli pomadlar, tetrasiklin, doksiklin gibi oral antibiyotikler verilir. Tetrasiklin, doksisiklin bakterisidal dozdan daha düşük dozda kullanılır. Bunlar bakteriyel lipaz üretimini durdurur ve göz yaşı filminin stabilitesini artırır. Ayrıca topikal antibiyotik ve steroid kombinasyonları kullanılabilir. Tedavi döneminde göz makyajı sınırlı tutulmalıdır. Impetigo Çocuklarda stafilokoklarla oluşan bulaşıcı cilt enfeksiyonudur. Eritemli bölge üzerinde sarı renkte vezikül ve püstüller oluşur. Yerel lenfadenopati gelişir. Vezikül sıvısından kültür alınabilir. Sekresyonlar ve kabuklar dikkatle temizlenir, serum fizyolojik ile yıkanır Oral antibiyotikler verilir ve topikal antibiyotikli pomadlar uygulanır. Erizipel Erizipel cildin ve cilt altı dokusunun kızarıklık, ödem ve indurasyonla karakterize akut inflamasyonudur. En sık görülen etmen beta hemolitik streptokokdur. Hastalık genellikle 60 ile 80 yaşları arasındaki erişkinleri tutmakla birlikte daha gençlerde de görülebilir. Yüzde primer odak nazofarenjit olabilir, buradan mikroorganizma küçük kesi veya sıyrıkdan kapak cildine atlayabilir. Erizipel ani ateş titreme ve bitkinlik hissi ile başlayabilir. Ciltte iyi ayırt edilen kızarıklık, ödem, hassasiyet bölgesi gelişir. Isı artışı, baş ağrısı, yerel ağrı ve kusma vardır Yüz lezyonları genişledikçe ödem ve eritemden oluşan kapak tutulması gelişebilir. Kapaklarda gangren gelişebilir. Erizipelin tedavisinde iki hafta boyunca süren sistemik antibiyotik tedavisi gerekir. Önce intravenöz başlanır sonra oral tedaviye geçilebilir. Kapaklarda doku tahribatı ve nekroz varsa günlük yara bakımı ve debridman yapılmalıdır. Bu amaçla hidrojen peroksit solusyonu debridman için yararlıdır. Topikal geniş spektrumlu antibiyotik pomadlar iyileşmeyi hızlandırır. Furonkül Kıl follikülünün stafilokokus aureus ile enfeksiyonudur. Ciltte ağrılı, kırmızı renkte, kabarık, irin toplanmasını gösteren kitle oluşur. Ciddi enfeksiyonda ateş, yorgunluk, lenf bezlerinde şişme olabilir. Fronkül kendiliğinden patlayıp drene olabilir. Büyük fronküllere insizyon ve drenaj gerekir. Sistemik ve topikal antibiyotik tedavisi yapılır. Kapak Absesi Kapakta ani başlangıçlı ağrı, kızarıklık, ödem ve iltihabi kitle oluşumu vardır. Yerel travma, sistemik enfeksiyon veya arpacığın ikincil enfeksiyonu sonucu gelişir. Sıklıkla bulunan etmen stafilokokus aureus'dur. Geniş ve semptomlu lezyonlarda drenaj yapılır. Sistemik antibiyotik uygulanılır. Preseptal Selülit Preseptal selülit, orbita septumunun önündeki kapak dokularını tutan iltihabi olaydır. Orbita septumu iltihabın kapaktan orbitaya geçmesine engel olur. Preseptal selülitde ciddi kapak enflamasyonu, şişmesi ve yerel lenf bezi şişmesi vardır. Preseptal selülit en sık görülen göz çevresi enfeksiyonudur ve orbita selülitine göre daha az ciddidir Preseptal selülitde, orbita selülitinde olduğu gibi ekzoftalmus, venöz konjesyon, oftalmopleji, görme kaybı, gözde ağrı ve afferent pupilla defekti yoktur. Preseptal selülit gelişimine yol açabilen faktörler cilt iltihabı, travma, sinek ısırığı, kapak yaralanması ve üst solunum yolu enfeksiyonudur. Preseptal selülitli hastalarda kısa süren bir kapak ödemi ve eritemi öyküsü vardır. Kapakta ısı artışı ve hassasiyet mevcuttur. Kapak ağrılı ve şiş hal alır, hasta gözünü açamaz. Görme, göz hareketleri, pupil ışık tepkileri normaldir, ekzoftalmus yoktur. Sistemik hastalık ve ateş yoktur. En sık görülen etkenler stafilokokus aureus, streptokokus piyogenes ve streptokokus pnömonia'dır. Preseptal selülit sistemik antibiyotiklerle tedavi edilir. Herpes Simpleks Blefariti Herpes simpleks insanlarda en sık görülen virusdur ve çift sarmal DNA virusudur. Kapakta eritemli bölgede küçük veziküller vardır. Ağrı, hassasiyet, kulak önü lenf bezlerinde şişme olur. Primer oküler enfeksiyon sıklıkla 6 ay ile 5 yaş arasındaki çocuklarda görülür ve blefarit, blefarokonjonktivit şeklinde görülür. Yineleyen ataklarda virüs kendini dendritik keratit olarak gösterir. Herpes simpleks blefariti için özgün bir tedavi yoktur ve hastalık kendi kendini sınırlar. Topikal ve oral antiviral ilaçların herpes simpleks blefaritinin tedavisinde etkinliği gösterilmemiştir. Topikal antiviral ilaçlar kornea tutulması olan olgularda kullanılmalıdır. Herpes Zoster Oftalmikus Herpes zoster oftalmikus tipik olarak yüz ağrısı, ateş ve bitkinlik ile kendisini gösterir. Başlangıçtan ortalama dört gün sonra beşinci kraniyal sinirin dağılım bölgesinde, orta hattı geçmeyen, veziküler cilt döküntüsü olur. Bir hafta sonra veziküllerdeki sıvı boşalır ve kabuklanma başlar. İltihabi dönemde ağrı fazladır ve hastalar semptomatikdir. Yetmiş yaşın üzerindeki yaşlıların herpes zoster oftalmikus enfeksiyonu geçirme şansları yüksektir. Ayrıca lenfoma gibi immunsupresyonlu hastalarda da risk fazladır. Bu hastalığın tedavisinde oral antiviral tedavi kullanılır. En fazla yararın sağlanması ve postherpetik nöraljinin önlenmesi açısından antiviral tedavinin veziküler döküntünün ilk 72 saatinde başlanması uygun olur. Moluskum Kontagiosum Cildin DNA poxvirus enfeksiyonudur. 2-3 mm çapında yuvarlak kabarık pembe beyazımsı lezyonlardır. Yüz, göz çevresi ve göz kapaklarında yerleşebilir. Genellikle yüzde 10 kadar lezyon vardır ve bunların bazıları kapaklarda yerleşir. Moluskum kontagiosum lezyonu bulaşma özelliği taşır ve genellikle semptomsuzdur. Çocuklarda ve immün yetmezliği olanlarda sıktır. Lezyonlar 6 haftada kendiliğinden geçebilir. Tedavide cerrahi eksizyon veya kriyotedavi uygulanabilir. Pedikülozis - Kirpik Biti Pedikülozis, pediculus humanus capitis ve corporisin kapak enfestasyonudur. Pediculus humanus capitis tipik olarak saçlı deriyi ve kirpikleri tutulabilir. Organizmalar kirpiklere tutunur, kapakta inflamasyon ve kaşınma olur. Pedikülozis kişiden kişiye yakın temas ve aynı çarşafların paylaşılmasıyla geçebilir. Kalabalık yaşanılan ve kişisel hijyenin zayıf olduğu yerlerde görülür. Tedavide ilk basamakta kapakta görülen bütün organizmalar pensetle temizlenir. Hastada pedikülosidik medikal şampuan ve losyonları (Kwell) kullanılır. Ayrıca hastanın kullandığı çamaşır ve çarşafların dezenfekte edilmesi gerekir.
Yüklə 2,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|