Sentabrning yettinchi kuni 6-sinf. Ona tili 1-dars. O‘zbekistonda davlat tili va boshqa

gap, gapdon, gapdonlik, gapirmoq, gap-so‘z, gapchi, gapchil

VI. 45-mashq topshirig‘iga ko‘ra -lik, -zor, -iston, -la, -siz qo‘shimchalari vositasida yangi so‘zlar hosil qilish uy vazifasi qilib beriladi.

N a m u n a: -zor: gulzor, bug‘doyzor,  chamanzor,  olmazor kabi.

 

Ona tili. 6-sinf
ASOS VA QO‘SHIMCHALAR

Darsning maqsadi:

1. 
    O‘quvchilarga so‘zning ma’noli qismlari asos va qo‘shimchalar haqida amaliy hamda nazariy bilim berish.
   

2. 
    O‘quvchilarda mehnatga muhabbat uyg‘otish.
   

3. 
    O‘quvchilarda muammoli masalalarni mustaqil hal qilish ko‘nikmalarini shakllantirish.
   

Darsning metodi: suhbat, muammoli o‘qitish. 
Darsning jihozi:

1. 
    6-sinf ona tili darsligi.
   

2. 
    Asos va qo‘shimchalarga oid ko‘rgazma.
   

o‘quvchilarga o‘tilgan mavzuga oid quyidagi savollar bilan murojaat qilishdan boshlanadi:

1. 
   So‘z tarkibi deganda nimani tushunasiz?
   

2. 
   So‘z tarkibi nimalarga bo‘linadi?
   

So‘ngra o‘quvchilar yangi mavzu uchun berilgan topshiriqdagi so‘zlarni ma’noli qismlarga ajratadilar: paxta-zor, paxta-kor, paxta-lar, paxta-ni kabi. Shundan keyin o‘qituvchi ularning lug‘aviy ma’nosidagi farqlarni tushuntiradi hamda quyidagicha muammolar qo‘yadi:

1) Yuqorida keltirilgan so‘zlarning qaysi ma’noli qismi mustaqil qo‘llanadi va qaysilari mustaqil qo‘llanmaydi?

O‘quvchilar paxta ma’noli qismi mustaqil qo‘llanishini, -zor, -kor, -lar, -ni kabi vositalar mustaqil qo‘llanmasligini aniqlaydilar.

2) So‘zning xuddi ana shu qismlari nima deb atalishini bilasizmi?

O‘qituvchi o‘quvchilarning butun diqqat-e’tiborini shu tarzda jalb qilgach, ularning javoblarini eshitadi hamda asos va qo‘shimchalar haqidagi quyidagi nazariy bilimlarni ko‘rgazma asosida tushuntiradi.

So‘z tarkibi