Sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi ds
Yüklə 1,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Birinchisi,
xalqning huquqiy ongini oshirish borasida qilinayotgan ishlarning yangi tizimini yaratish kerak. Chunki, jamoatchilik nazoratini amalga oshiruvchi subyektda huquqiy onglilik darajasi yuqori bo‘lmasa, u (jamoatchilik nazoratini olib borish vakolatiga ega subyekt) xalq manfaatiga yo‘naltirilgan faoliyatini muvofiqlashtirishi qiyin kechadi. Shu sababli, xalqning huquqiy savodxonligi qancha yuqori bo‘lsa, davlat organlarining mas’ul shaxslari faoliyati ustidan jamoatchilik nazorati o‘rnatilishi shuncha barqaror kechadi. Bu yo‘nalishda kuzatilayotgan ijtimoiy muammolar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin: 53 1. Xalqning huquqiy ongi va madaniyatini yuksaltirishda, eng avvalo, huquqiy ta’lim va tarbiya borasidagi ishlar tizimli va uzviy olib borilmayotganligi[100]. Uzoq yillar davomida bu masala huquqni muhofaza qiluvchi organlar va ayrim davlat organlarining ishi sifatida qarab kelinib, bunda oila, mahalla va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarini ishtiroki yetarlicha ta’minlanmaganligi[82]. 2. Yoshlarning huquqiy tarbiyasiga salbiy ta’sir ko‘rsatuvchi omillarga nisbatan huquqiy immunitetni shakllantirish, har bir shaxsda qonunlarga va odob- axloq qoidalariga hurmat, milliy qadriyatlarga sadoqat, huquqbuzarliklarga nisbatan murosasizlik hissini uyg‘otish ishiga kompleks tarzda[100] yondashilmaganligi. 3. Aholi huquqiy bilimlarini oshirishga doir vazifalarning umumiy tusda belgilanganligi hamda ularni amalga oshirishning aniq ta’sirchan mexanizmi mavjud emasligi, jamiyatda huquqiy ong va madaniyatni yuksaltirish borasidagi ishlarning samarasiz olib[100] borilayotganligi. 4. Aholining huquqiy bilimlari yetarli emasligi, shuningdek, davlat organlarining qonunga xilof qarorlari ustidan sudga shikoyat qilish imkoniyatidan deyarli foydalanmasligi, mansabdor shaxslar tomonidan fuqarolarning huquqlari va qonuniy manfaatlari kamsitilishi holatlarining vujudga kelishiga yo‘l qo‘yib berayotganligi natijasida[82], davlat organlari faoliyati ustidan kuchli ijtimoiy- huquqiy jamoatchilik nazorati mexanizmini o‘rnatish borasida muammolar yuzaga kelmoqda. Albatta bu kabi illatlarni bartaraf etish vaqt va bosqichma-bosqich islohotlarni ham talab etadi. Xususan, bugungi kunda davlatimiz tomonidan xalqni huquqiy ongi va madaniyatini oshirish borasida ko‘plab ishlar qilinmoqda. Jumladan, aholiga mamlakatimizda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar, qabul qilinayotgan qonun hujjatlari va davlat dasturlarining mazmuni va mohiyatini izchil yetkazish tizimini shakllantirish, fuqarolar ongida “Jamiyatda qonunlarga hurmat ruhini qaror toptirish ‒ demokratik huquqiy davlat qurishning garovidir!” degan hayotiy g‘oyani mustahkamlash; − jamiyatda huquqiy ong va madaniyatni yuksaltirishda, eng avvalo, ta’lim- tarbiyaning tizimli va uzviy ravishda olib borilishiga alohida e’tibor qaratish, 54 maktabgacha ta’lim tizimidan boshlab, aholining barcha qatlamlariga huquqiy ong va huquqiy madaniyatni chuqur singdirish, shaxsiy manfaatlar hamda jamiyat manfaatlari o‘rtasidagi muvozanatni saqlash g‘oyalarini keng targ‘ib qilish; − aholi o‘rtasida huquqiy madaniyatni shakllantirishga doir huquqiy-ma’rifiy tadbirlarni xalqimiz tarixi, dini, milliy qadriyatlarini o‘rgatish bilan uyg‘un holda tashkil qilish, shuningdek, ularda davlat ramzlari bilan faxrlanish tuyg‘ularini shakllantirish orqali mamlakatga daxldorlik hissini kuchaytirish; − jamiyatda huquqiy ong va huquqiy madaniyatni oshirishga doir tadbirlarni tashkil etishda ijtimoiy sheriklik prinsiplaridan keng va unumli foydalanishni tizimli asosda yo‘lga qo‘yish; − ommaviy axborot vositalarining huquqiy axborot bilan ta’minlashdagi rolini oshirish, huquqiy targ‘ibotning innovatsion usullaridan keng foydalanish, shu jumladan, veb-texnologiyalarni qo‘llashni kengaytirish[74] va boshqa sohalar kesimida izchil amaliy ishlar qilinmoqda. Umuman olganda, qonun ustuvorligini ta’minlash, shaxs, oila, jamiyat va davlatning huquq va manfaatlari muhofazasini kuchaytirish, aholining huquqiy madaniyati va huquqiy ongini oshirish, fuqarolarni qonunga itoatgo‘ylik va hurmat ruhida tarbiyalash – bu rivojlangan bozor iqtisodiyotiga asoslangan chinakam demokratik huquqiy davlat va erkin fuqarolik jamiyati qurishning nafaqat maqsadi, balki uning vositasi[7; 28-b.], eng muhim jamoatchilik nazoratini amalga oshiruvchi tizim samaradorligini belgilab beradi. Yüklə 1,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|