ŞİİR(nazim) TÜrleri

AMERİKAN:

- Mark Twain: Tom Sawyer’in Maceraları, Mississipi’de Hayat, Huckleberry Finn’in Maceraları

- Ernest Hemingway: İhtiyar Adam ve Deniz, Silahlara Veda, Çanlar Kimin İçin Çalıyor

- John Steinbeck: Fareler ve İnsanlar, Gazap Üzümleri, Sardalya Sokağı, Kenar Mahalle

- T.S.Eliot: Toplu Şiirler, Katedralde Cinayet, Aile Toplantısı, Eski ve Çağdaş Denemeler…


ŞAİR EVLENMESİ
(İbrahim Şinasi)

Türk edebiyatının Batılı anlamda ilk tiyatro örneğidir. Bir perdelik bu komedide görücü usulüyle evlilik eleşti­rilmektedir. Genç Şair Müştak Bey'e sevgilisi Kumru Hanım diye onun yaşlı ve çirkin ablasını nikahlarlar. Müştak Bey işin farkına düğün gecesi varır ve imdadı­na arkadaşı Hikmet Efendi yetişir. Nikahı kıyan mahal­le imamına gizlice bir miktar para vererek durumu dü­zelttirirler.

TAAŞŞUK-I TALAT VE FİTNAT
(Şemsettin Sami)

Edebiyatımızın ilk yerli romanı olan bu eserde Talat ve fıtnat aşkı anlatılmaktadır. Babasını küçük yaşta
kaybeden Talat'ı annesi büyütmüştür. Talat evinin cum­basında gördüğü Fitnat'ı sever ve onunla görüşebilmek için kadın kıyafetleri giyerek Fitnat'ın evine girmeye başlar. Fitnat'ın üvey babası fıtnat zengin bir adamla evlendirir. Bu adam Fitnat'ın asıl babası Ali Bey'dir. Sevgilisinden ayrılmanın üzüntüsüyle kendini vuran Fitnat bu gerçeği de o sırada öğrenir. Fitnat'ın ölümü Talat'ın da ölümüne yol açar ve çok geçmeden Ali Bey de bu acıya dayanamayarak ölür.

FELATUN BEY İLE RAKIM EFENDİ
(Ahmet Mithat)

Romandaki iki tipten Felatun Bey, alafranga yani rahat yaşama özentileri olan, çevreye karşı gülünç durumla­ra düşen bir tipi temsil eder. Kız kardeşi Mihriban gibi o da çok nazlı büyütülmüştür. Görünüşte memurdur; an­cak günlerini gezip tozmak, eğlenmekle geçirir. Babası Mustafa Merakı Efendi'nin ölümünden sonra payına düşen mirası yabancı bir aktris uğruna yok eder ve sonra hayatın zorluğunu anlar. Romandaki diğer tip Rakım Efendi ise Tophane kavas­larından birinin oğludur. Bir yaşındayken babası ölür ve annesiyle Arap Dadı Fedayi tarafından büyütülür. Ra­kım Efendi yeniliklere açık, çalışkan, gerçekçi bir tiptir. Roman, öğrenim yoluyla kazanç sağlayarak zenginle­şen, Canan adında bir cariyeyle evlenen Rakım Efen­di'nin zaferiyle bitmiştir.
İNTİBAH YAHUT SERGÜZEŞT-İ ALİ BEY
(Namık Kemal)

Ali Bey, zengin bir ailenin eğitim görmüş tek evladıdır. Gösterişli yaşamı ve bol para harcamayı sever. Sık sık gittiği Çamlıca'da bir gün Mahpeyker adında güzel bir kadınla tanışır ve ona aşık olur. Fakat Mahpeyker kötü yola düşmüş bir kadındır. Ali Bey'in annesi bu durumu öğrenince Mahpeyker'den Ali Bey'i ayırmak için eve Dilaşup adlı güzel bir cariye satın alır. Çok geçmeden Ali Bey Mahpeyker'in kötü kadın olduğunu öğrenince Dilaşup'la evlenir. Durumu öğrenen Mahpeyker çılgına dö­ner ve onları ayırmak için Dilaşup'un kötü bir kadın ol­duğunu yayar. Ali Bey bu iftiraya inanır ve bunun üzeri­ne Dilaşup'u döverek bir esirciye satar. Ali Bey'in anne­si de olanlara dayanamayarak ölür. Mahpeyker Dila­şup'u da kendisi gibi kötü yola düşürür. Mahpeyker'in kini bitmemiştir. Ali Bey'i öldürmek ister. Durumu öğre­nen Dilaşup Ali Bey'i uyarır; fakat Ali Bey ona inanmaz. Mahpeyker'in tuttuğu kiralık katil Ali Bey yerine yanlış­lıkla Dilaşup'u öldürür, bunun üzerine de Ati Bey Mah-peyker'i öldürür. Hapse girer. Bir süre sonra orada kah­rından ölür.

CEZMİ
(Namık Kemal)

Cezmi çok iyi bir atlı sipahidir. İran seferinde Adil Gi­ray'la tanışır. Bu sefer sırasında Adil Giray ve Gazi Gi­ray Şehriyar tarafından esir alınır. İran devletini Şah'ın karısı Şehriyar ve kardeşi Perihan idare etmektedir. Şehriyar Adil Giray'a aşık olmuştur; fakat Adil Giray Pe­rihan'ı sevmektedir. Perihan da onu sevmektedir. Şeh­riyar bu durumu öğrenince onlardan öc almak ister. Adil Giray'ı esir alır. Adil Giray'ın esir düştüğünü öğrenen Cezmi ise onu kurtarmak için plan yapar ve yanına gir­meyi başarır. Bu arada Şehriyar hazırladığı oyunda ha­yatını kaybeder. Şehriyar'ın askerleri de Adil Giray'ı ve Perihan'ı öldürür. Cezmi de her ikisini aynı mezara def­neder ve kılık değiştirerek vatanına döner.