Sirtqi fakultet

OʻZBEKISTON RESPUBLIKАSI
OLIY VА OʻRTА MАXSUS TАLIM VАZIRLIGI
TOSHKENT DАVLАT IQTISODIYOT UNIVERSITETI


SIRTQI FAKULTET

Sirtqi fakultet “ Roʻyhatga olindi ” ________________ “____” ___________ 2022 y.

“ Moliya va Buxgalteriya ” kafedrasi “ Roʻyhatga olindi ” ________________ “____” ___________ 2022 y.

“MOLIYA VA BUXGALTERIYA HISOBI” KAFEDRASI
“MOLIYAVIY TAHLIL” FANIDAN


KURS ISHI
Mavzu: Mahsulot hajmiga mehnat omillari tasirining tahlili

Kurs ishini tayyorladi:
Ilmiy rahbar:
Kurs ishi himoyasi bo‘yicha hay’at a’zolari:
		_________________________
		_________________________
		_________________________

Himoya natijasi: “______” ball “_____”______________2022 y.
Toshkent – 2022


Mundarija:
Kirish……………………………………………………………………………3
1. Korxonada mexnat resurslarini tahlil qilishning ahamiyati tahlil vazifalari axborot manbalari…………………………………………………………………..5
2. Korxonani mehnat resurslari bilan taminlanishi hamda uning korsatkichlari dinamikasining tahlili……………………………………………………………..14
3. Mahsulot hajmiga tasir etuvchi mehnat omillarini tahlili……………………17
Xulosa………………………………………………………………………….22
Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………………………24

Kirish
Hozirgi vaqtda bozor iqtisodiyoti korxonalardan fan-texnika taraqqiyoti, boshqaruv va ishlab chiqarishni boshqarishning samarali shakllari, tadbirkorlikni faollashtirish, tashabbuskorlikni joriy etish asosida ishlab chiqarish samaradorligini, mahsulot va xizmatlarning raqobatbardoshligini oshirishni talab qilmoqda. Bu vazifalarni amalga oshirishda tahlilga muhim o‘rin berilgan mehnat resurslari korxonalar. Korxonaning mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligini baholash tahlilning eng muhim bosqichlaridan biridir moliyaviy holat tashkilotlar. Bu sizga korxona va uning xavfsizligini o'rganish va baholash imkonini beradi tarkibiy bo'linmalar xodimlar. Mehnat resurslariga aholining tegishli sohada zarur jismoniy ma'lumotlar, bilim va ko'nikmalarga ega bo'lgan qismi kiradi. Korxonalarni zarur mehnat resurslari bilan yetarli darajada ta'minlash, ularning oqilona foydalanish, mehnat unumdorligining yuqori darajasi ishlab chiqarish hajmini oshirish va ishlab chiqarish samaradorligini oshirish uchun katta ahamiyatga ega. Xususan, barcha ishlarning hajmi va o'z vaqtida bajarilishi, asbob-uskunalar, mashinalar, mexanizmlardan foydalanish samaradorligi va natijada ishlab chiqarish hajmi, uning tannarxi, foydasi va boshqalar mehnat resurslarining mavjudligi va samaradorligiga bog'liq. ulardan foydalanish. iqtisodiy ko'rsatkichlar. Mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirishning ahamiyati shundan iboratki, busiz milliy iqtisodiyot, uning barcha tarmoqlari raqobatbardosh faoliyat yurita olmaydi. Darhaqiqat, mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligi, mehnat unumdorligi bo'yicha Rossiya ortda qolmoqda. rivojlangan mamlakatlar muhim. Rossiyada mehnat nisbatan unumsiz va shunga mos ravishda kam haq to'lanadi. Shunday qilib, mamlakatimizda mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirish zaxiralari juda katta va ularni imkon qadar tezroq amalga oshirish zarur. Mehnat unumdorligini oshirishning milliy iqtisodiy samarasi katta. Mehnat unumdorligining atigi bir foizga o'sishi ham xalq xo'jaligida ishlab chiqarish hajmining ko'p milliard rublga o'sishini ta'minlaydi.
Chakana savdoda tovarlar naqd pulga sotib olinadi. Shu sababli ham ularda debitorlik majburiyatlarining jami aktivlar tarikibidagi salmog‘i unchalik yuqori bo‘lmaydi. Ulgurji savdoda tovarlarni kreditga sotish hisobiga jami aktivlar tarkibida majburiyatlar summasi biroz yuqori summani tashkil etadi. Shu sababli ham analitiklar birinchi navbatda etiborni majburiyatlarning sifatiga va muddatiga qaratmog‘i lozim. Shuningdek, savdo korxonalarida ish hajmiga ta’sir etuvchi muhim faktorlardan biri sifatida mavsumning o‘zgarishiga tahlilda alohida ahamiyat qaratmoq lozim.Xizmat ko‘rsatuvchi korxonalar. Xizmat ko‘rsatuvchi kompaniyalarning o‘ziga xos xususiyati shundaki‚ ularda yangidan qiymat (mahsulot) yaratilmaydi. Xizmatlar omborda saqlanmaydi, zaxiralarning jami aktivlar tarikibidagi salmog‘i uncha yuqori bo‘lmaydi. Kompaniyalarda asosiy rolni intellektual kapital egallaydi. Bunday kompaniyalar tahlilida asosiy e’tibor, aylanma aktivlarning samaradorligiga qaratiladi.Ishlab chiqarish korxonalari. Ishlab chiqarish korxonalari tarmoqning eng faol, yuqori potensialli, ko‘p mehnat va xarajat talab qiladigan tarmoq bo‘g‘ini hisoblanadi. Ularga xos bo‘lgan eng muhim jihatlar asosiy vositalar, tovar moddiy zaxiralar va tugallanmagan ishlab chiqarish aktivlari qiymatining juda yuqoriligi bilan xarakterlanadi. Mazkur korxonalarda tahlilda eng muhim e’tibor an’anaviy hisoblangan to‘lovga qobillik, likvidlik, aktivlar va xususiy kapital rentabelligi ko‘rsatkichlarini baholash bilan farqlanadi. Kommunal xo‘jalik korxonalari uchun eng muhim ta’sir birligi sifatida uzoq muddatli majburiyatlarning qoplanuvchanlik darajasi baholanadi. Kommunal xo‘jalik korxonalari xarajatlarining qoplanishiga alohida urg‘u beriladi. Ularning moliyalashtirishdagi mavjud holat (o‘z-o‘zini moliyalashtirish, mahalliy va respublika byudjetidan, turli jamg‘armalardan, fondlardan mablag‘ ajratish hisobiga) baholanadi. Debitorlik majburiyatlarining sifatliligi tahliliga alohida urg‘u beriladi.Gaz va neftni qayta ishlash korxonalari. Gaz va neftni qayta ishlash korxonalari moliyaviy hisobotlarida muhim element sifatida gaz va neft zaxiralarini qidirib topish va qazib chiqarish bilan bog‘liq xarajatlarni hisobga olish usullariga ahamiyat qaratiladi. Gaz va neftni qayta ishlash korxonalarida asosiy kapitalning miqdori jami aktivlar qatorida eng yuqori salmoqni tashkil etadi. Majburiyatlar summasi ham boshqa tarmoq kompaniyalariga nisbatan juda yuqori. Investitsion kapitalning samaradorligi va natijaviyligi muhim ko‘rsatkich sifatida baholanadi.