Sınav Tarihi : 11



Yüklə 42,27 Kb.
tarix02.08.2018
ölçüsü42,27 Kb.
#66021
növüYazi

KAHRAMANMARAŞ AKDENİZ MESLEKİ VE TENİK ANADOLU LİSESİ

2017 - 2018 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 10. SINIFLAR II. DÖNEM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI I. YAZILI SINAVI

www.edebiyatfatihi.net

Adı Soyadı : ……………………………………

Rakamla / Yazıyıyla

Sınıf - Numara : …………………………………… Aldığı Puan: …………………. ………….

Sınav Tarihi : … / … / 2018

S O R U L A R


1. Divan şiirinin genel özelliklerini beş madde halinde yazınız. (10p)

...…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….



2. Aşağıda edebi kişilikleriyle ilgili bilgi verilen divan edebiyatı şairlerinin adlarını yazınız. (10p)

Divan edebiyatında şiire biçim ve içerik açısından birçok yenilik getirmiş ve yaşarken "Sultanü'ş Şuârâ" (şairler sultanı) unvanını almıştır. Başarılı kasideleri de olmasına rağmen gazel şairi olarak tanınır. Çağdaşı şairlere göre daha sade ve anlaşılır bir dil seçti. Kanuni Sultan Süleyman’ın ölümünün ardından “Kanuni Mersiyesi”ni yazmıştır.

..................................................................................................................................................................
Sadece 16. yüzyılın değil, bütün Divan edebiyatının en büyük şairi kabul edilir. Bağdat dolaylarında yaşamış, Azeri Türkçesiyle yazmıştır. Arapça ve Farsça eserleri de vardır. Aşk temasını Divan şairlerinden hiçbiri onun kadar derin, samimi ve yüksek bir heyecanla işleyememiştir. Ona göre insan hayatı ıstıraplarla doludur. Divanında yer alan "Su Kasidesi" adlı şiiri çok başarılı bir naat örneğidir.

..................................................................................................................................................................


Padişahlara ve döneminin devlet büyüklerine yazdığı kasidelerle, ayrıca hicivleriyle tanınmış 17. yy. divan edebiyatı şairidir. Divan edebiyatının en önemli kaside şairi olarak bilinir. Övgülerinde ve yergilerinde ölçüsüzdür; "mübalağa" onun sanatını açıklamada anahtar sözcüktür. Övdüklerini idealize ederek göklere çıkarır, yerdiklerini yerin dibine geçirir. Hiciv türündeki şiirlerini “Siham-ı Kaza” adlı bir kitapta toplamıştır.

..................................................................................................................................................................


Şiirlerinde düşünce ön plandadır. Toplum yaşamında aksayan yönleri eleştirmiş; din ve töreyle ilgili öğütler içeren didaktik şiirler yazmıştır. Şiirlerinde hikmetli sözlere yer vermiştir. Şairin divanından başka "Hayriyye" ve "Hayrabad" adlı mesnevileri, mektuplarından oluşan "Tuhfetü'l-Harameyn" ve "Münşeat" adlı kitapları vardır.

..................................................................................................................................................................



3. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz. (10p)

Divan edebiyatın Türklerin kazandırdığı nazım şekilleri ................................... ve .........................dur. Gazelin ilk beytine .................., son beytine ......................., en güzel beytine ........................................ denir.



4. Servet-i Fünun romanlarının dil ve anlatım özelliklerine dair dört madde yazınız. (10p)

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. Aşağıdaki Milli Edebiyat Dönemi romanlarının hangi sanatçıya ait olduklarını yazınız.

Yaban: ....................................................................................................................................................................

Çalıkuşu: ................................................................................................................................................................

Ateşten Gömlek: ....................................................................................................................................................

Sürgün: ...................................................................................................................................................................

Dikmen Yıldızı: ......................................................................................................................................................


6. Aşağıda tanıtılan romanların adını ve hangi sanatçıya ait olduğunu yazınız. (10p)


Tanzimat döneminde Kafkasya’dan kaçırılarak İstanbul’a getirilip satılan bir kızın yaşamını anlatır. İlk satıldığı evin hanımı tarafından Dilber adı verilen kız, hor görüldüğü, ezildiği için o evden kaçar; ancak yeniden eski sahiplerine verilir; yaşamı boyunca birkaç kez esir olarak satılır. Farklı evlerde farklı yaşam biçimleri içinde Dilber’in başından geçenlerin işlendiği Sergüzeşt, Tanzimat edebiyatının romantizminden gerçekçiliğe yöneldiği dönemde yazılmıştır. Bu nedenle her iki akıma has dil ve üslup özelliklerini yansıtır.

.................................................................................................................................................................................

Roman türünün edebiyatımızdaki en güzel örneklerinden olan eserde yazar yaşanılan dönemin sosyokültürel durumunu gözler önüne sermiştir. Yazar, romanda okuyucuya dönemin yaşantısını Ahmet Cemil’in bakış açısından vermeye çalışmıştır. Servet-i Fünun Dönemi sanatçılarının nesil romanı olarak kabul edilir. Romanda hayal-hakikat çatışması görülür.

.................................................................................................................................................................................



7. Aşağıdaki cümlelerde geçen edat türündeki kelimeleri tespit ederek boş yerlere yazınız. (10p)

O da ablası gibi güler yüzlü ve candan davranırdı. ................................................................................................

Kar yağdığı için okullar tatil edildi. .......................................................................................................................

Okula gitmek üzere evden ayrıldı. .........................................................................................................................

Ayağını yorganına göre uzat. .................................................................................................................................

Ormana doğru yürüdük. .........................................................................................................................................



8. Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayrınız. (10p)

Çoğu zaman onu otobüs durağında görüyorum.


O yıllarda yayımlanan dergiler, bize yeni şiirleri sıcağı sıcağına ulaştırıyordu.
9. Aşağıdaki cümlelerde geçen fiillerin öznelerine göre fiil çatılarını yazınız. (10p)

Karikatür, iletişim gücünün yüksekliğinden dolayı sevilir. ...................................................................................

Anneleri yaramazlık yapan çocuklara söylendi. ....................................................................................................

Tam üç yıl vatan için dövüştüler. ...........................................................................................................................

Önerdiğin kitabı okuyacağım. ................................................................................................................................
10. Aşağıdaki şiirlerde geçen altı çizili kelimelerdeki söz sanatlarını bulunuz. (10p)


Senden bilirim yok bana bir fâide ey gül

Gül yağını eller sürünür, çatlasa bülbül…

...................................................................
Bulamadım dünyada gönle mekân

Nerde bir gül bitse etrafı diken



.....................................................................
Çok ağladım Mecnun gibi çöllerde

Ferhat gibi şirin yârdan ayrıldım.

..............................................................


Çatma, kurban olayım çehreni ay nazlı hilâl
.....................................................................

CEVAP ANAHTARI


1. Divan şiirinin genel özelliklerini beş madde halinde yazınız. (2x5p)

-Divan şiirinin en çok kullanılan nazım biçimi beyittir.

-Aruz ölçüsü kullanılmıştır.

-Şiirde bütün güzelliği değil beyit güzelliği esastır.

-İran ve Arap Edebiyatından alınan nazım şekilleri kullanılmıştır.

-Genellikle tam ve zengin kafiye ile redif kullanılmıştır.

2. Aşağıda edebi kişilikleriyle ilgili bilgi verilen divan edebiyatı şairlerinin adlarını yazınız. (2,5x4p)

Divan edebiyatında şiire biçim ve içerik açısından birçok yenilik getirmiş ve yaşarken "Sultanü'ş Şuârâ" (şairler sultanı) unvanını almıştır. Başarılı kasideleri de olmasına rağmen gazel şairi olarak tanınır. Çağdaşı şairlere göre daha sade ve anlaşılır bir dil seçti. Kanuni Sultan Süleyman’ın ölümünün ardından “Kanuni Mersiyesi”ni yazmıştır.



Baki

Sadece 16. yüzyılın değil, bütün Divan edebiyatının en büyük şairi kabul edilir. Bağdat dolaylarında yaşamış, Azeri Türkçesiyle yazmıştır. Arapça ve Farsça eserleri de vardır. Aşk temasını Divan şairlerinden hiçbiri onun kadar derin, samimi ve yüksek bir heyecanla işleyememiştir. Ona göre insan hayatı ıstıraplarla doludur. Divanında yer alan "Su Kasidesi" adlı şiiri çok başarılı bir naat örneğidir.



Fuzuli

Padişahlara ve döneminin devlet büyüklerine yazdığı kasidelerle, ayrıca hicivleriyle tanınmış 17. yy. divan edebiyatı şairidir. Divan edebiyatının en önemli kaside şairi olarak bilinir. Övgülerinde ve yergilerinde ölçüsüzdür; "mübalağa" onun sanatını açıklamada anahtar sözcüktür. Övdüklerini idealize ederek göklere çıkarır, yerdiklerini yerin dibine geçirir. Hiciv türündeki şiirlerini “Siham-ı Kaza” adlı bir kitapta toplamıştır.



Nef’i

Şiirlerinde düşünce ön plandadır. Toplum yaşamında aksayan yönleri eleştirmiş; din ve töreyle ilgili öğütler içeren didaktik şiirler yazmıştır. Şiirlerinde hikmetli sözlere yer vermiştir. Şairin divanından başka "Hayriyye" ve "Hayrabad" adlı mesnevileri, mektuplarından oluşan "Tuhfetü'l-Harameyn" ve "Münşeat" adlı kitapları vardır.



Nabi

3. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz. (2x5p)

Divan edebiyatın Türklerin kazandırdığı nazım şekilleri şarkı ve tuyuğdur. Gazelin ilk beytine matla, son beytine makta, en güzel beytine beytülgazel denir.



4. Servet-i Fünun romanlarının dil ve anlatım özelliklerine dair dört madde yazınız. (2,5x4p)

-Süslü ve sanatlı bir anlatım vardır.

-Arapça ve Farsça kelime ve tamlamalar sıkça kullanılmıştır.

-Fransızcanın etkisiyle Türkçenin söz dizimi genişlik kazanmıştır.

-O zamana kadar Türkçede bulunmayan eksiltili ve devrik cümleye yer verilmiştir.
5. Aşağıdaki Milli Edebiyat Dönemi romanlarının hangi sanatçıya ait olduklarını yazınız. (2x5p)

Yaban: Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Çalıkuşu: Reşat Nuri Güntekin

Ateşten Gömlek: Halide Edip Adıvar

Sürgün: Refik Halit Karay

Dikmen Yıldızı: Aka Gündüz


6. Aşağıda tanıtılan romanların adını ve hangi sanatçıya ait olduğunu yazınız. (2,5x4p)


Tanzimat döneminde Kafkasya’dan kaçırılarak İstanbul’a getirilip satılan bir kızın yaşamını anlatır. İlk satıldığı evin hanımı tarafından Dilber adı verilen kız, hor görüldüğü, ezildiği için o evden kaçar; ancak yeniden eski sahiplerine verilir; yaşamı boyunca birkaç kez esir olarak satılır. Farklı evlerde farklı yaşam biçimleri içinde Dilber’in başından geçenlerin işlendiği Sergüzeşt, Tanzimat edebiyatının romantizminden gerçekçiliğe yöneldiği dönemde yazılmıştır. Bu nedenle her iki akıma has dil ve üslup özelliklerini yansıtır.

Sergüzeşt, Samipaşazade Sezai

Roman türünün edebiyatımızdaki en güzel örneklerinden olan eserde yazar yaşanılan dönemin sosyokültürel durumunu gözler önüne sermiştir. Yazar, romanda okuyucuya dönemin yaşantısını Ahmet Cemil’in bakış açısından vermeye çalışmıştır. Servet-i Fünun Dönemi sanatçılarının nesil romanı olarak kabul edilir. Romanda hayal-hakikat çatışması görülür.



Mai ve Siyah, Halit Ziya Uşaklıgil

7. Aşağıdaki cümlelerde geçen edat türündeki kelimeleri tespit ederek boş yerlere yazınız. (2x5p)

O da ablası gibi güler yüzlü ve candan davranırdı. gibi

Kar yağdığı için okullar tatil edildi. için

Okula gitmek üzere evden ayrıldı. üzere

Ayağını yorganına göre uzat. göre

Ormana doğru yürüdük. doğru



8. Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayrınız. (1x10p)

(Ben) Çoğu zaman onu otobüs durağında görüyorum.

G. Özne Zarf Tümleci B.li Nesne Dolaylı Tümleç Yüklem
O yıllarda yayımlanan dergiler, bize yeni şiirleri sıcağı sıcağına ulaştırıyordu.

Özne D.Tümleç B.li Nesne Zarf Tümleci Yüklem

9. Aşağıdaki cümlelerde geçen fiillerin öznelerine göre fiil çatılarını yazınız. (10p)

Karikatür, iletişim gücünün yüksekliğinden dolayı sevilir. edilgen

Anneleri yaramazlık yapan çocuklara söylendi. dönüşlü

Tam üç yıl vatan için dövüştüler. işteş

Önerdiğin kitabı okuyacağım. etken
10. Aşağıdaki şiirlerde geçen altı çizili kelimelerdeki söz sanatlarını bulunuz. (2,5x4p)


Senden bilirim yok bana bir fâide ey gül

Gül yağını eller sürünür, çatlasa bülbül…



Tevriye sanatı
Bulamadım dünyada gönle mekân

Nerde bir gül bitse etrafı diken



Kinaye Sanatı
Çok ağladım Mecnun gibi çöllerde

Ferhat gibi şirin yârdan ayrıldım.

Teşbih Sanatı


Çatma, kurban olayım çehreni ay nazlı hilâl

Mecazımürsel Sanatı


Yüklə 42,27 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin