Sosyal Düzen Kuralları 1 Sosyal Düzen Kuralları

Sözleşmenin düzenlemesi serbestisi ilkesi

Hukuksal olay

• Hukuksal olay

• Toplumsal yaţamda ve toplumu meydana getiren kişilerin günlük yaşamlarındabir çok olay meydana gelir.Bunlardan kendilerine hukuki sonuç tanınanlarına hukuksal olay denir.

• Hukuksal eylem

• İnsan iradesi sonucu olan ve hukuk düzeni tarafından kendilerine hukuksal sonuç bağlanan olaylara hukuksal eylem denir.

• Hukuksal işlem

•  Bir ya da birden çok kişinin hukuki bir sonuç yaratmak amacına yönelmiş olan ve hukuk sayesinde o sonucu yaratabilen irade açıklamalarına hukuksal işlem denir.Hukuk düzenin uygun gördüğü belirli bir hukuki sonucu elde etmek için irade açıklamasıdır.

İrade açıklaması

• İrade açıklaması

• Hukuki sonuç doğması

• İrade beyanları ikiye ayrılır.Bunlar açık irade beyanları ve zımni (gizli -dışa açıklanmamış) irade beyanlarıdır.

• Hukuksal işlemin değerini etkileyecek eksiklikleri bulunan işlemlere sakat işlemler denir.Hukuksal işlemlerin sakatlığından söz edebilmek için irade bozukluğu veya hukuka aykırı davranışların bulunması gerekir.

• Hukuki işlemin yapılış iradesinde herhangi bir sakatlık bulunmamakla beraber kanun aradığı biçimsel koşullara uyulmadığında amaçlanan hukuki sonuca varılması mümkün değildir.Bu durmda hukuka uygun olmayan bir yol ile hukuki sonuç elde edilemez.

Yokluk:Bir hukuksal iţlemin ana ögelerinde belirgin sakatlıklar eksiklikler vardır.Bu yüzden hukuksal sonuş doğurmaları mümkün değildir.Bu tip işlemlerin ortadan kaldırılaması için yargı kararına gerek yoktur.

• Yokluk:Bir hukuksal iţlemin ana ögelerinde belirgin sakatlıklar eksiklikler vardır.Bu yüzden hukuksal sonuş doğurmaları mümkün değildir.Bu tip işlemlerin ortadan kaldırılaması için yargı kararına gerek yoktur.

• İptali gereken işlemler veya Kesin geçersiz işlemler:Kurucu ögelerin tümü olduğu halde önemli bir sakatlık vardır ve bu sakatlık giderilemeyecek ve herkes için var olacak bir geçersizlik ise böyle işlemler kesin geçersizdir.Bir diğer deyişle mutlak butlan ile batıldır ve yargı kararı ile ortadan kaldırılıabilir.

İptal edilebilen işlemler veya Göresel geçersiz işlemler:Bu tip hukuksal işlemler iptali istenmediği sürece geçerlidirler.Hukukta nispi butlan olarak adlandırılırlar. Hata veya hile sonucu yapılmış bir sözleşme feshedilmedikçe geçerlidir.Bu işlemlerin iptaline yargı kendiliğinden karar veremez ancak işlemin iptali istendiği takdirde ve hukuki işlemin hata veya hileye düşülerek yapıldığı ispat edilirse iptal edilebilir.

• İptal edilebilen işlemler veya Göresel geçersiz işlemler:Bu tip hukuksal işlemler iptali istenmediği sürece geçerlidirler.Hukukta nispi butlan olarak adlandırılırlar. Hata veya hile sonucu yapılmış bir sözleşme feshedilmedikçe geçerlidir.Bu işlemlerin iptaline yargı kendiliğinden karar veremez ancak işlemin iptali istendiği takdirde ve hukuki işlemin hata veya hileye düşülerek yapıldığı ispat edilirse iptal edilebilir.

• d)Sonucu askıda kalan işlemler:Hukuki işlemin kurucu ögeleri tamalanmasına rağmen hukuksal sonucu engelleyici bir olayın bulunması yüzünden ,yöneldikleri hukuksal sonucu doğuramayan ancak sonradan çıkan hukuksal engeli düşürücü bir olay gerçekleştiğinde sözkonusu hukuksal sonucu işlemin başından beri doğurmuş duruma gelir.

• e)Aksak İşlemler :Bir hukusal işlem tüm ögeleri tamam olduğu halde bir taraf için hukuksal sonuç doğurmuyor ise aksak işlem veya topal işlem olarak adlandırılır.

Hukukta hakkın iyiniyetle kullanılması M.K.2.madde (Objektif iyi niyet)

• Hukukta hakkın iyiniyetle kullanılması M.K.2.madde (Objektif iyi niyet)

•  Burada aranan dürüstlüktür.Dürüstlük makul bir insanda aranan bir davranış şeklidir.Ölçüsü ise normal bir kişinin iç aleminde oluşmuş düşünceler değil,toplum tarafından o kişiden beklenilen davranışlardır.

• Hakkın kötüye kullanılması: Bir hakkın dürüstlük kuralına aykırı biçimde kullanılmasına hakkın kötüye kullanılması denir.Kişinin kendine sağlanmış bir hakkı sosyal ve ekonomik çıkarları doğrultusunda saptırarak kullanması bu kavramın içine girer.

Medeni kanun iyiniyet konusunda bir karine kabul eder.Bu karineye göre bir hakkın doğumu için iyiniyet şart olunan hallerde asıl olan iyiniyetin varlığıdır.Buna göre iyi niyetin varlığı farz olunduğu zaman buna hak kazanan kimse ayrıca iyi niyetli olduğunu ispatlamak zorunda değildir.Ancak burada bir ölçü vardır.Hakkı kazanan kimsenin kazanım anında iyi niyetli olmasıdır.Bunun anlamı şudur;hakkın doğumuna engel olan durumu bilmeyen ve kendisinden beklenen özeni gösterse dahi bunu bilemeyecek konumda olan kişideki mazur görülebilecek bilgi eksikliği veya yanlışlığıdır.

• Medeni kanun iyiniyet konusunda bir karine kabul eder.Bu karineye göre bir hakkın doğumu için iyiniyet şart olunan hallerde asıl olan iyiniyetin varlığıdır.Buna göre iyi niyetin varlığı farz olunduğu zaman buna hak kazanan kimse ayrıca iyi niyetli olduğunu ispatlamak zorunda değildir.Ancak burada bir ölçü vardır.Hakkı kazanan kimsenin kazanım anında iyi niyetli olmasıdır.Bunun anlamı şudur;hakkın doğumuna engel olan durumu bilmeyen ve kendisinden beklenen özeni gösterse dahi bunu bilemeyecek konumda olan kişideki mazur görülebilecek bilgi eksikliği veya yanlışlığıdır.