T. C. Adnan menderes üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ Tİ-yl- 2001-0006

ÖZET

Bu çalışmanın teorik kısmı; yerli ve yabancı literatür taraması başta olmak üzere barter şirketleri ve barter sistemini kullanan konaklama işletenlerden elde edilen bilgiler ile oluşturulmuştur. Çalışmanın uygulama bölümü ise, Türkiye'de barter sistemini kullanan ve kullanmayan konaklama işletmelerinin mevcut durumu üzerine yapılan bir alan araştırması sonucunda oluşturulmuştur. Veriler toplanmasında anket ve yüz yüze görüşme teknikleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise Likert ölçeğinden yararlanılmıştır.

Çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. Bu bölümleri kısaca özetleyecek olusak;
Birinci bölümde; barter sisteminde temel kavramlar, tarihsel gelişimi ve dünyadaki mevcut durumu, sistemin özellikleri, türleri, avantajları ve dezavantajları incelenmektedir.

İkinci bölümde; barter sisteminin öğeleri, sistemin hukuki yapısı, muhasebe işlemleri ve sistemin işleyişi incelenmektedir.

Üçüncü bölümde; hizmet sektöründe barter sisteminin kullanımı, turizm ile ilgili temek kavramlar, turizm sektörünün özellikleri, konaklama, seyahat, yiyecek-içecek, ulaştırma işletmelerinde barter sistemi ve turizm sektörü açısından önemi incelenmektedir.
Dördüncü bölümde uygulama çalışması yer almaktadır. Türkiye'de barter sistemini kullanan konaklama işletmelerinde barter sisteminin mevcut durumu, sistemi kullanmayan konaklama işletmelerin yaşadığı sorunlar ve bu sorunların çözümünde barter sisteminin sunduğu avantajlar üzerine bir araştırma yapılmıştır. Ayrıca bu araştırmada teori ile uygulama arasında bir karşılaştırılma yapılmış ve ortaya çıkan sonuçların analizi yapılmıştır.
Yapılan bu çalışma sonucunda Türkiye'de konaklama işletmelerinde barter sisteminin uygulanması ile ilgili bazı sorunların olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sorunlar, yasal düzenlemeden kaynaklanan sorunlar, işletmelerden kaynaklanan sorunlar ve barter işletmelerinden kaynaklanan sorunlar şeklinde üç ana başlık altında toplayabiliriz. Bu sorunları gidermeye yönelik çözüm önerileri de şu şekilde sıralanabilir;

• 
  Barter sisteminin kullanılmasının konaklama sektöründe yaygınlaşabilmesi için, öncelikle barter sisteminin diğer alternatif finansman (leasing, faktoring, vb.) tekniklerinde olduğu gibi bir hukuki dayanağa ihtiyaç duyulmaktadır.
  

• 
  Konaklama işletmeleri özellikle kriz dönemlerinde doluluk
  

oranlarını artırabilmek ve diğer sorunlarını gidermek için barter sistemine üye olabilirler.

• 
  Barter sisteminin Türkiye genelinde tanıtımı yapılarak kullanımı yaygınlaştırılabilmesi için barter şirketlerinin tanıtım faaliyetlerine gereken önemi göstermeleri gerekmektedir.
  

TEŞEKKÜR

Öncelikle tez çalışmam esnasında yardımlarını esirgemeyen tez danışman hocam sayın Yrd. Doç. Dr. Uğur TANDOĞAN’a şükranlarımı sunarım.

Ayrıca düşünce ve fikirleri ile katkıda bulunan başta Dünya Barter Birliği Vakfı Başkanı sayın Mehmet Sırrı ŞİMŞEK’e, Kocaeli Üniversitesi öğretim üyelerinden sayın Prof. Dr. E. Saba ÖZMEN’e, sayın Yrd. Doç. Dr. Mehmet SARIISIK’a ve Yrd. Doç. Dr. Orhan AKOVA’ya ve Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü ve Turizm Meslek Yüksekokulu Müdürlüğüne teşekkür ederim.
Uygulama çalışmamı gerçekleştirdiğim Turizm işletmeleri yöneticilerine ve TÜRK BARTER, İHLAS BARTER, EBB BARTER, EG-BARTERİNG şirketleri yöneticilerine ve yakın ilgilerini gördüğüm tüm çalışanlarına teşekkür ederim.

KAYNAKLAR

KİTAPLAR
AKTAŞ A., 1998. Ağırlama Hizmet İşletmelerinde Yiyecek-içecek Yönetimi.

Eren Ofset. Antalya.

AKURGAL. E., 1999. Anadolu Kültürü Tarihi . (8. Basım). TÜBİTAK

Popüler Bilim Kitapları. Nurol Matbaacılık. Ankara.

ASRLAN. C. ve F. AYKUTLU., 1999. Barter Uygulaması. Sirküler Rapor Serisi.

No: 27.TÜRMOB Yayınları. Ankara.

BANKS G., 1985. "Counstrained Market". Commodities and International Barter.

Kyklos.
BRUNNER. E., 1975. Holiday Marketing and Holiday Trade. Oxford University

Press. London.
CHAMBERS. T., 2001. Theo’s Theory on Tourism Why you Should Barter.

http:// www. Caribbeanet.com/bater. htm (15.03.2001).

ÇANKAL. E., 1989. Countertrade Policies and prospect for Cooperation Among

Islamic Countires. TOBB Yayınları. No: 136. Ankara.

DOĞAN .K., 1998. Barter. EBB Türkiye Yayınları. Nesil Matbacılık. İstanbul.
ELDERKİN K. W. ve W.E. NORGOİST., 1987. Creative Countertrade A Guide

To Doing Business Worldwide. Harper and Rew Publishing Company. Massachusetts.

FİSHER. S.B. ve M.K. HARTE., 1985. Barter In The World Economy, Praeger

Publishers. New York .

GATES. B., 1999. Düşünce hızında çalışmak. Doğan Yayınları. İstanbul.
GÜRSOY. C., 1995. Barter. EG Bartering Bilgi İletişim Hizmetleri Ltd.Şti.

Tanıtım Dökümanı. İstanbul.

GÜRSOY. C., 1998. Barter El Kitabı: Dünyada ve Türkiye’de Barter (Takas)

Ticareti. EG Bartering Bilgi İletişim Hizmetleri Ltd.Şti. Tanıtım Dokümanı. İstanbul.

İÇÖZ. O., 1996. Turizm İşletmelerinde Pazarlama İlkeleri ve Uygulamaları.

Anatolia Yayınları. Ankara.

İÇÖZ. O., 2000. Seyahat Acentaları ve Tur operatörlüğü Yönetimi. Turhan

Kitabevi. Ankara.

NEAL T. ve G.K. EİSLER., 1996. Barter and The Future of Money : The Currency

Crisis. Mater Media Company. New York.

NOTE. K., 1991. Travel Agents and Overseas Tour Operators . Notes Publications

Company.

OKTAY. N., 1987. Karşılıklı Ticaret Sistemi (Countertrade) Dünya'daki ve

Türkiye'deki Uygulaması. Anadolu Üniversitesi Yayını. No: 232. Eskişehir.

OLALI. H. ve M. KORZAY., 1993. Otel İşletmeciliği . Beta Basım Yayın

Dağıtım A.Ş. İstanbul.

OLALI. H. ve A.TİMUR., 1988. Turizm Ekonomisi . Ofis Ticaret Matbaacılık Sti.

İzmir.
ÖNCÜ. B., 1985. Karşılıklı Ticaretin Dünya Ticaretindeki Önemi ve Türkiye.

İGEME Yayınları . Ankara.
PEKCAN. E., 1992. Karşılıklı Ticaret Sistemleri ve Türkiye. İstanbul Ticaret Odası

Yayınları. No: 1992-32. İstanbul.

PEKİN. T., 1991. Ekonomiye Giriş. İzmir.
RIZAOĞLU. B., 1995. Turizm Pazarlaması . İztaş Baskı ve Basım San. Ltd. Şti.

Aydın.
SEYİTOĞLU. H., 1997. Uluslararası Finans. Gizem Yayınları No: 8. İstanbul.

TUĞLACI P., 1998. İktisadi ve Ticari Terimler Sözlüğü, ABC Yayın Evi A.Ş.

İstanbul
TURİZM BAKANLIĞI, 1997. Türkiye'de Yatırım olanakları ve Yatırım Süreci

Yatırımlar Genel Müdürlüğü Yayını. Ankara.
WEBSTER'S, THİRD NEW INTERNATİONAL DİCTİONARY, 1993.

Könemann Verlagsgesell Schft MBH.Colonge.

WEST. L., 1985. Countertrade . Euromoney Publications. London.
WESTON. F. ve E. BRIGHAM., 1975. Essentials Of Management Finance. Hait

Richart and Winston Inc. New York.

YÜKSEL. A.S., 1997. Bankacılık Hukuku ve İşletmesi. İstanbul.

SÜRELİ YAYINLAR, MAKALELER, RAPORLAR VE TEZLER

ADADAĞ. İ.I., 1996. , İşletemlerde Alternatif Finans Kaynakları ve Seçimi .

Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.

ATÇEKEN. S., A. KARAÇAM ve S. ŞENER., 1999. “Turizm Barter ile Yeniden

Zirveye Koşuyor”, Barter Ekonomi Dergisi, Yıl:2. Sayı: 16. Nisan 1999. İstanbul.
AVRASYA EKONOMİK İŞBİRLİĞİ KONFERANSI, 1993. TİKA Yayınları

No: 8. Eylül 1993. Ankara.

AYDIN. Ş., 1999. Bater Sisteminin İşleyişi Uygulama ve Muhasebesi. Basılmamış

Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.

BATLER. M., 1991. "Karşılıklı Ticaret Sistemleri ve Türkiye". HDT Dergisi. No:9.

Temmuz 1991. Ankara.

BAYSAL. R. ve T. K. KOÇ., 1994. "Gelişen Finans Teknikleri" Capital Dergisi

Eki. Sayı: 6. Şubat 1994. İstanbul.

BETTWY. S.W., 1992. “ Barter in The Word Econommy” American Journal Of

International Law .

BUSİNESS TRAVEL İN TURKEY., 2001. The History of Business Travel..

No: 5. London.

CHAN J. E. ve S. KAUFMAN., 1991. "When Money is No Object". Notions

Business, No: 7. Temmuz 1991.

CLİFT. V., 1995. " Barter Gains Momentum in Service Economy". Marketing

News. Vol: 29. Ocak 1995.

CUMHURİYET., 1996. Ekonomi Eki , 23 Aralık 1996.
DİCKSON. T., 1984. "Japon's Merchant Elite- The Sogo Shosho" Countertrade and

Barter Quarterly. No: 4 . Winter 1984.

GÜNLÜ. E., 1999. “Turizm İşletmelerinde Satışları Artırma Aracı Olarak Takas

(Barter) Uygulamaları”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir.

GÜNLÜ. E., 2000. “ Turizm Sektöründe Takas ( Barter ) Sisteminin kullanımı”

Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı: 2. İzmir.

HAZİNE DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI, 1993. Karşılıklı Ticaret . İhracat

Genel Müdürlüğü Özel İhracat Dairesi Yayını. Şubat 1993. Ankara.

HEİNANT. J. F., 1990, "Some Empirical Dimensions of Counterade", Journal of

İnternational Business Sudies.No: 2.

JONES.S. F. 1984. "What Benefits Exist for Developing Countries in

Countertrading Bulk Agricultural Commoditios?" Countertrade and Barter Quarterly. No: 2. Summer 1984.

KILIÇ. O., 1989. " GATT Sözleşmesi" . İzmir Ticaret Odası Dergisi. No: 4.

Nisan 1989. İzmir.

KILIÇKAYA. H., 1991. "Dış Ekonomik İlişkilerde Yeni Arayışlar ve Türkiye

EFTA İşbirliği". HDT Dergisi. No: 9. Temmuz 1991. Ankara.

MİCHAELS. P., 1989. "Countertrade: A Powerful Global Competitive Stratejy

For Usa International Traders". SAM Advanced Management Journal. No:3 Summer 1989.

NEAK. C.W. ve D.D.SHİPLEY., 1991. "They Countertrading Experience of

British and Canadian Firms" .Management International Rev. No: 1

SECRETARİAT COUNTERTRADE., 1998. "Develoging Country Practices"
ŞİMŞEK. M.S., 1997. Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi . Basılmamış

Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.

TURİZM BAKANLIĞI, 1989. Yabancı ziyaretçi ve Turizm Gelirleri, Tur

fiyatlarının Ülkemizde Kalan Oranı. Yatırımlar Genel Müdürlüğü Yayını. Ankara.

YEŞİLOĞLU T. ve S. YİĞİT., "Barter Yapmanın Avantajları Arttı" . Ekonomist

Dergisi. 24. Kasım 1996.

YODER. S. V., 2001. "An Ancient Idea Gets a Modern Twist Barter" Boardwach

DİĞER YAYINLAR

BAŞBAKANLIK DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI’NDA BAĞLI MUAMELE

VEYA TAKAS YOLUYLA YAPILACAK İHRACATA İLİŞKİN TEBLİĞ, Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: 6.1.1996 Sayı: 22515.
BORÇLAR KANUNU, Kanun Numarası : 818, Kabul Tarihi: 22/4/1926,

Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 29/4/1926 Sayı: 359, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 3 Cilt: 7 Sayfa: 762

TÜRK TİCARET KANUNU, Kanun Numarası : 6762, Kabul Tarihi: 29/6/1956,

Yayımlandığı R. Gazete : Tarih:9/7/1956 Sayı: 9353, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 3 Cilt: 37 Sayfa: 1587

http:// www.superonline.com/superhaber/ ekonomi (04.22.2001)
http:// www. detnews.com/menu/stories (04.22.2001)
http:// www. boardwatch com/bw/Jul/ Barter (23.06.2001).

http:// www. amcity.com/ austing/stories (05.05.1997)

http://www. netlabs.net/biz/itex (16.06.2001)
http//www. barternet.mb.ca/about htm (22.06.2001).
http//www. barterbrokers.com (07.02.2001)
http//www. apasich.com/index-barter (05.05.2001).
http:// www. amcity.com/austin/stories (05.05.1997)
http:// www. members.tripod.com (07.06.2001)
http:// www.tbex.net. (02.05.2001)
http:// www.ebbbarterring.com. (02.05.2001)
http:// www.bartering.com. (02.05.2001)
http:// www.netbarter.com.
http:// www.ibcbartee.com/fag.htm.
http://www.irta.com./barterstatistics.html (06.23.2001)
http:// www. İhlasbarter.com. (02.05.2001)

ÖZGEÇMİŞ

1974 yılında Çubuk – Ankara’da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimlerini burada tamamladıktan sonra, 1992 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F., Aydın Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nda yüksek öğrenimine başladı. 1996 yılında Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm Anabilim Dalın’da Yüksek lisansa başladı.

1993 yılından itibaren sırasıyla; Petkim Petro Kimya Aliağa Tesisleri, Otel Efes Prenses, Hotel Pamuk Palas’da değişik departmanlarda çeşitli yönetim kademelerinde görev aldı. 1996- 2000 yılları arasında Adnan Menderes Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nda Araştırma Görevlisi olarak görev yaptı. 2000 yılında Kocaeli Üniversitesi, Derbent Turizm Meslek Yüksekokulu’nda Öğretim Görevlisi olarak göreve başladı ve halen buradaki görevine devam etmektedir.
Turizm başta olmak üzere pazarlama, finansman ve yönetim alanlarında yapmış olduğum akademik ve bilimsel çalışmaları ise; Bilimsel kongrelerde sunulmuş beş adet tebliği, Bilimsel dergilerde yayınlanmış iki adet makale, ticaret odaları başta olmak üzere çeşitli işletme ve sivil toplum kuruluşlarında “Barter sistemi” üzerine konferans vermiş ve turizm ile ilgili yapılmış iki adet TV programına uzman olarak katılmıştır. Ayrıca ülke genelinde aylık olarak yayımlanan "BARTER EKONOMİ" dergisine danışmanlık yapmaktadır.
Bekar olup, İngilizce bilmektedir.

1 F. Weston ve E. Brigham. Essentials of Managemenet Finance (1975) 34.

2 H. Seyitoğlu. Uluslararası Finans (1997) 55.

3 Webster's Third New International Dictionary . Könemann verlagsgsell Schaft MBH (1993) 180.

4 P. Tuğlacı. İktisadi Ticari Hukuki Terimler Sözlüğü (1998) 4.

5 L. West. Countertrade (1985) 10.

6 S.W.Bettwy, “ Barter in The Word Econommy” American Journal Of International Law (1992) 411.

7 R. Baysal ve T.K. Koç. "Gelişen Finans Teknikleri" Capital Dergisi Eki (1994) 41.

8 B. S. Fisher ve K.M. Harte. Barter In The World Economy (1985) 10.

9 C. W. Neak ve D. D. Shipley. "They Countertrading Experience of British and Canadian Firms"

Management International Review (1991) 20.

10 E. Pekcan. Karşılıklı Ticaret Sistemleri ve Türkiye (1992) 1.

11 HDTM İhracat Genel Müdürlüğü Özel İhracat Dairesi. Karşılıklı Ticaret (1993) 2.

12 N. Oktay. Karşılıklı Ticaret Sistemi (Countertrade) Dünya'daki veTürkiye'deki uygulaması (1987)9.

13 A.S. Yüksel. Bankacılık Hukuku ve İşletemsi (1997) 199.

14 G. Banks. Counstraimed Market Surplas Commodities and International Barter (1985) 257.

15 J. E. Chan ve S. Kaufman. "When Money Is No Object" Nations Business (July 1991) 24.

16 E. Akurgal. Anadolu Kültrü Tarihi (1999) 3.

17 C. Gürsoy. Barter El Kitabı (1998) 1.

18 Business Travel in Turkey. The History of Business Travel (2001) 62.

19 "Answers to Bartering Questions" http://www. Netlabs.net/biz/itex (16.06.2001)

20 F. Weston ve E. Brigham. Essentials of Managemenet Finance (1975) 34.

21 T. Yeşiloğlu ve S. Yiğit. "Barter Yapmanın Avantajları arttı" Ekonomist Dergisi (1996) 16.

22 S.V. Voder. "An Ancient Idea Gets a Modern Twist Barter" Boardwach Magazine .

http://www. Boardwach.com/Barter htm. (22.05.2001)

23 Secretariet Countertrade. Develoging Country Practices (1998) 24.

24 J. E. Chan ve S. Kaufman. a.g.e.s.10.

25 M. S. Şimşek. "Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi" İstanbul Ünv. Sosyal Bilimler Enstitüsü (1997) 30.

26 M. S. Şimşek., a.g.e. s.31.

27 P. Michaels. "Countertrade: A Powerful Global Competitive Stratejy for Usa International Traders".

SAM Advanced Management Journal No:3 (1989) 9-10.

28 M. S. Şimşek., a.g.e. s.32.

29 E. Pekcan., a.g.e. s .113-114.

30 M. S. Şimşek., a.g.e. s.33.

31 T. Dickson. "Japon's Merchant Elite- The Sogo Shosho" Countertrade and Barter Quarterly. No: 4 (1984) 57.

32 S. F. Jones."What Benefits Exist for Developing Countries in Countertrading Bulk Agricultural

Commodities". Countertrade and Barter Quatterly. No: 2 (1984) 38.

33 E. Çankal. Countertrade Policies and prospect for Cooperation Among Islamic Countires (1989) 41.

34 E. Çankal., a.g.e. s. 41.

35 E. Çankal. a.g.e. s.42-43.

36 G. Banks. a.g.e. s.7-8

37 Avrasya Ekonomik İşbirliği Konferansı 6-7 Mayıs (1993) 12.

38 C.M. Arslan ve F. Aykutlu. Barter Uygulaması (1999) 18.

39 M.S. Şimşek., a.g.e. s.5.

40 T. Neal ve G.K. Eisler. "Barter and The Future of Money" The Currency Crisis (1996) 167.

41 E. Çarıkçı. Countertrade Policies and Prospect for Cooperation Among Islamic Counturies. (1989) 14.

42 T. Neal ve G.K. Eisler., a.g.e. s. 167.

43 V. Clift. "Barter Gains Momentum in Service Economy" Marketing News (16.01.1995) 7.

44 E. Pekcan. Karşılıklı Ticaret Sistemleri ve Türkiye .( 1992) 9.

45 T. Chambers. "Theo's Theory on Tourism" http//www: caribbeanet.com/articles/ barter htm (04.03.2001).

46 http//www. Barterbrokers.com (07.02.2001)

47 "What Are The Advantages Of Barter Trade". http//www. Apasich.com/index-barter (05.05.2001).

48 J. E. Chan ve S. Kaufman. "When Money is No Object". Notions Business, (July 1991) 249.

49 http//www. Barternet.mb.ca/about htm (22.06.2001).

50 T. Neal ve G.K. Eisler. a.g.e. s. 229.

51 T. Chambers. "Theo's Theory on Tourism" http//www: caribbeanet.com/articles/ barter htm.(04.03.2001)

52 K. Doğan. Barter. (1998) 23.

53 C.M. Arslan ve F.Aykutlu. a.g.e. s. 6.

54 K. W. Elderkin ve W.E. Norgoist. Creative Countertrade A Guide To Doing Business Worldwide (1987) 209

55 İ. İ. Adadağ. İşletmelerde Alternatif Finans Kaynakları ve Seçimi (1996) 79.

56 İ.I. Adadağ. a.g.e., s.80.

• 
  *Barter şirketleri ile ilgili verilerin toplanmasında görüşme tekniği uygulanmıştır. Bu amaç ile geliştirilen
  

görüşme formu EK :2’de görülmektedir.

57 M.S. Şimşek., a.g.e. s.22.

58 J. E. Chan ve S. Kaufman. "When Money Is No Object?" Nation's Business (1991) 24.

59 M.S.Şimşek., a.g.e. s.42.

60 İ.İ. Akdağ., a.g.e. s.74.

61 B. Gates. Düşünce Hızında Çalışmak. (1999) 78.

62 BORÇLAR KANUNU, Kanun Numarası : 818, Kabul Tarihi: 22/4/1926, Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 29/4/1926 Sayı: 359, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 3 Cilt: 7 Sayfa: 762

63 TÜRK TİCARET KANUNU, Kanun Numarası : 6762, Kabul Tarihi: 29/6/1956, Yayımlandığı R. Gazete : Tarih:9/7/1956 Sayı: 9353, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 3 Cilt: 37 Sayfa: 1587

64 BORÇLAR KANUNU, Kanun Numarası : 818, Kabul Tarihi: 22/4/1926, Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 29/4/1926 Sayı: 359, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 3 Cilt: 7 Sayfa: 762

65 TÜRK TİCARET KANUNU, Kanun Numarası : 6762, Kabul Tarihi: 29/6/1956, Yayımlandığı R. Gazete : Tarih:9/7/1956 Sayı: 9353, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 3 Cilt: 37 Sayfa: 1587

66 Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı’nda Bağlı Muamele veya Takas Yoluyla Yapılacak İhracata İlişkin Tebliğ, Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: 6.1.1996 Sayı: 22515

67 M.S. Şimşek. a.g.e. s. 79

68 M.S. Şimşek. a.g.e. s.80

69 M.S. Şimşek. a.g.e. s. 80-81.

70 T. Pekin. Ekonomiye Giriş( 1991)14.

71 B. Rızaoğlu. Turizm Pazarlaması (1995) 7-9.

72 O. İçöz. Turizm İşletmelerinde Pazarlama İlkeler ve Uygulamalar (1996) 28.

73 http:// www. Amcity.com/austin/stories (05.05.1997)

74 H. Olalı ve A. Timur. Turzim Ekonomisi (1988) 30..

75H. Olalı ve A. Timur. a.g.e. s. 245

76 H.Olalı ve M.Korzay. Otel İşletmeciliği (1993) 14.

77 H. Olalı ve A. Timur. a.g.e. s. 242-23.

78 H.Olalı ve M. Korzay. a.g.e. s.16.

79 K. Note. Travel Agents and Overseas Tour Operators (1991 )1.

80 E. Brunner. Holiday Marketing and Holiday Trade (1975) 45.

81 O. İçöz. Seyahat Acentaları ve Tur operatörlüğü Yönetimi ( 2000) 157.

82 A. Aktaş. Ağırlama Hizmet İşletmelerinde Yiyecek-içecek Yönetimi (1998) 2.

83 H.Olalı ve M.Korzay. a.g.e. s. 364.

84 E. Günlü, a.g.e. s. 8.