12/2, M. Hrushevskoho Str., Kiev, 01008, Ukraine
Tel. +38 044 253-93-94 / 226 23 15
Fax: +38 044 226-31-81
e-mail: meconomy@me.gov.ua
URL: http://www.me.gov.ua
UKRAYNA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI
1, Myhaylivska Sq., Kiev, 01018, Ukraine
Tel. +38 044 226 33 79
Fax: +38 044 226 31 69
e-mail: zsmfa@mfa.gov.ua
URL: http://www.mfa.gov.ua
UKRAYNA TARIM POLİTİKASI BAKANLIĞI
24, Hreschatyk Str., Kiev, 01001, Ukraine
Tel. +38 044 226 25 39
Fax: +38 044 229 85 45/ 279 89 31
e-mail: ministr@minapk.kiev.ua
URL: http://www.minagro.gov.ua
UKRAYNA ULAŞTIRMA BAKANLIĞI
14, Peremohy Str.., Kiev, 01135, Ukraine
Tel. +38 044 226-22-04
Faks: +38 044 486-72-06
e-mail: portal@mtu.gov.ua
URL: http://www.mintrans.gov.ua
UKRAYNA MALİYE BAKANLIĞI 12/2, Hryshevskogo Str., 01008, Kyiv-8, Ukraine Tel. +38 044 253 -28-23 +38 044 253-35-75 Fax: +38 (044) 253-35-75
e-mail: ustymenkok@minfin.gov.ua
presa@minfin.gov.ua
URL: http://www.minfin.gov.ua
UKRAYNA SANAYİ POLİTİKASI BAKANLIĞI
3, Surykova Sok., Kiev, 03035, Ukraine
Tel. +38 044 246-33-20 / 246-32-00
Fax: +38 044 245-62-09
e-mail: mail@industry.gov.ua
URL: http://www.industry.gov.ua
UKRAYNA KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI
19, I. Franka Str., Kiev, 01030, Ukraine
Tel. +38 044 235-23-78
Fax: +38 044 235-32-57
e-mail: info@mincult.gov.ua
URL: http://mincult.kmu.gov.ua
UKRAYNA İNŞAAT MİMARLIK VE KONUT POLİTİKASI BAKANLIĞI
24, Dymytrova Str., 03150, Kiev-150, Ukraine
Tel. +38 044 226-22-08
Fax: +38 044 227-23-35
e-mail: untp@build.gov.ua
URL: http://www.build.gov.ua
UKRAYNA DEVLET İSTATİSTİK KOMİTESİ 3, Shota Rustaveli Str., Kiev, 01023, Ukraine
Tel. +38 044 287-24-33 / 227-42-42
Fax: +38 044 235-37-39
e-mail: office@ukrstat.gov.ua
URL: http://www.ukrstat.gov.ua
UKRAYNA DEVLET ORMANCILIK KOMİTESİ 9-a, Shota Rustaveli Str., Kiev, 01601, Ukraine
Tel. 0038 044 235-55-06 / 226-32-53
Fax: +38 044 235-77-24
e-mail: dklg@dklg.gov.ua
URL: http://dklg.kmu.gov.ua
UKRAYNA DEVLET GÜMRÜK SERVİSİ
11g, Dehtyarivska Str., Kiev, 04119, Ukraine
Tel. +38 044 274-82-98 / 236 82 81 / 274 82 80 / 247 26 09
Fax: +38 044 236-82-81
e-mail: dmsu@customs.gov.ua
URL: http://www.customs.gov.ua
UKRAYNA DEVLET VERGİ İDARESİ 8, Lvivska Sq., Kiev, 04655, Ukraine
Tel. +38 044 272-51-59
Fax: +38 044 272-08-41
e-mail: gromada@sta.gov.ua
URL: http://www.sta.gov.ua
UKRAYNA DEVLET EMLAK FONU
18/9 Kutuzova Str., Kiev, 01133, Ukraine
Tel. +38 044 200-33-33
Fax: +38 044 286-79-85
e-mail: marketing@spfu.gov.ua
URL: http://www.spfu.gov.ua
UKRAYNA MİLLİ BANKASI
9, Instytutska Str., Kiev, 01008, Ukraine
Tel. +38 044 253-01-80
Fax: +38 044 230-20-33 / 253-77-50
Teleks: 131018 NBNK UX / 131251 KIJ UX
e-mail: pmu@bank.gov.ua
URL: http://www.bank.gov.ua
UKRAYNA DEVLET DÜZENLEME POLİTİKASI VE GİRİŞİMCİLİK KOMİTESİ
9/11, Arsenalna Str., Kiev, 01011, Ukraine
Tel. 0038 044 295-05-55
Faks: 0038 044 254-56-74
e-mail: mail@dkrp.gov.ua
URL: http://www.dkrp.gov.ua
UKRAYNA KOBİ VE ÖZELLEŞTİRİLMİŞ LURULUŞLAR BİRLİĞİ
22, Vorobskogo Str., office 37, Kiev, 01601, Ukraine
Tel. 0038 044 486-38-82
e-mail: office@smpu.kiev.ua
URL: http://www.theunion.kiev.ua
EUROPEAN BANK FOR RECONSTRUCTION AND DEVELOPMENT
27/23, Sofiyvska Str., Kiev, 01001, Ukraine
Tel. 0038 044 270-61-32
Fax: 0038 044 270-68-13
e-mail: kiev@kev.ebrd.com
URL: http://www.ebrd.com
INTERNATIONAL FINANCE CORPORATION (IFC)
30a, Spaska Str., Podil Plaza, block 2, 6th Floor, Kiev 04070, Ukraine
Tel. 0038 044 490-64-00
Fax: 0038 044 490-64-20
e-mail: EVoloshina@ifc.org
URL: http://www.ifc.org
KYIV CITY STATE ADMINISTRATION
36, Hreschatyk Str., Kiev, 01001, Ukraine
Tel. 0038 044 221-24-02
Fax: 0038 044 229-89-28
e-mail: portal@kmv.gov.ua
URL: http://www.kmv.gov.ua
ASSOCIATION FOR PROMOTION OF INTERNATIONAL BUSINESS AND DEVELOPMENT (APIBD)
Mailing address: 2, Peremohy ploscha, Kremenchuk, Poltava oblast, 39614, Ukraine
Office: 12, Generala Zhadova Str., Kremenchuk, Poltava oblast, Ukraine
Phone: 0038 0536 63-40-54 / 63-30-13 / 62-11-06 / 79-16-02 / 79-16-03
Fax: 0038 0536 79-16-02
e-mail: info@apibd.com
URL: www.eng.apibd.com
THE STATE AGENCY OF UKRAINE FOR INVESTMENTS AND INNOVATIONS
11, V. Zhytomyrska Str., Kiev, 01025, Ukraine
Tel. 0038 044 255-91-73
Fax: 0038 044 278-05-34
e-mail: info@invest.flint.kiev.ua
info@in.gov.ua
URL: http://invest.flint.kiev.ua
UKRAINIAN LEAGUE OF INDUSTRIALISTS AND ENTREPRENEURS (ULIE)
34, Hreshchatik Str., Kiev, 01001, Ukraine
Tel. 0038 044 278-30-69
Fax: 0038 044 226-31-52
e-mail: info@uspp.org.ua
URL: http://www.uspp.org.ua
DERZHZOVNISHINFORM (DZI)
National Research, Information and Expert Center for Monitoring of International Commodity Markets
22, Vorovskogo Str., Kiev, 01054, Ukraine
Tel. 0038 044 216-16-36 / 219-29-37
Fax: 0038 044 216-23-68
e-mail: dzi@dzi.mfert.gov.ua
URL: http://www.ukrdzi.com
UKRAINIAN GRAIN ASSOCIATION (UGA)
Office 308, 3d floor, 53/80, Saksahanskoho Str., Kyiv, 01033, Ukraine
Tel. 0038 044 246-62-01
Fax: 0038 044 246-62-02
e-mail: inbox@uga.kiev.ua
URL: http://www.uga-port.org.ua
JSC UKRKONDYTER
Association of Confectionery Producers
1, B.Hrinchenka Str., Kiev 01001, Ukraine
Tel./Faks: +38 (044) 279-69-13 / 228-36-42 / 228-70-39
e-mail: admin@ukrkonditer.kiev.ua
UKRSPIRT
State Concern for Spirşt and Alcohol Industry
1, B.Hrinchenka Str., Kiev 01001, Ukraine
Tel./Faks: +38 (044) 278-58-02
e-mail: info@ukrspirt.com
URL: http://www.ukrspirt.com
UKRSUGAR
National Association of Sugar Producers
Office 526, 1, B.Hrinchenka Str., Kiev 01001, Ukraine
Tel. 0038 044 227-31-41
Fax: 0038 044 279-66-83
e-mail: mail@ukrsugar.com
URL: http://sugarua.com/ua
THE ASSOCIATION OF AUTOMOBILE PRODUCERS OF UKRAINE “UKRAVTOPROM”
Office 315, 6, Tverska Str., Kiev, 03150, Ukraine
Tel. 0038 044 502-15-07
e-mail: office@uap.relc.com
ALL-UKRAINIAN ASSOCIATION OF AUTOMOBILE IMPORTERS AND DEALERS (UAAID)
154, Borschagivska Str., Kiev, 03056, Ukraine
Tel. 0038 044 455-38-44 / 454-00-04
URL: http://www.autoimport.ua
UKRMETRTESTSTANDARD
UKRAINIAN STATE RESEARCH AND PRODUCTION CENTER OF STANDARDIZATION, METROLOGY, CERTIFICATION AND PROTECTION OF CONSUMERS' RIGHTS
4, Metrologicheskaya Str., 03143, Kiev, Ukraine
Tel. +38 044 526-52-29
Fax: +38 044 526-42-60
e-mail: ukrcsm@ukrcsm.kiev.ua
URL: http://www.ukrcsm.kiev.ua
DERZHSPOZHIVSTANDARD
STATE COMMITTEE OF UKRAINE FOR TECHNICAL REGULATION AND CONSUMER POLICY
174 Gorkiy Str., Kiev-150, 03680 Ukraine
Tel. +38 044 226-29-71
+38 044 528-92-05
Fax: +38 044 528-56-00
e-mail: dssu@dssu.gov.ua
URL: http://www.dssu.gov.ua
UKRAINIAN CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY
NATIONAL COMPANY “REGION”
33, Velyka Zhytomyrska Str., 01601, Kiev, Ukraine
Tel. +38 044 272-28-03
+38 044 272-28-33
Fax: +38 044 272-31-33
+38 044 272-28-03
e-mail: region@ucci.org.ua
ULUSLARARASI TÜRK UKRAYNA İŞADAMLARI DERNEĞİ “TUİD”
Saksaganskogo Sk. No 112a, Offıce 4, Kiev, Ukraine
Tel./Fax. +38-044/ 234 30 26
e-mail: info@tuid.org.ua
www.tuid.org.ua
-
SORUNLAR GÖRÜŞLER VE ÖNERİLER
2.1 Sorunlar
Ukrayna’nın sahip olduğu ekonomik potansiyel, ülkenin kendi iç yapısından kaynaklanan sorunlar ile Sovyet döneminden kalan ağır bürokrasi ve rekabet zayıflığı gibi olumsuzluklardan tam olarak kurtulamamış olması nedeniyle yeterince değerlendirilememektedir. Türkiye ile Ukrayna arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerde yaşanan sorunların temelinde de çoğunlukla. Ukrayna’nın planlı ekonomiden pazar ekonomisine geçiş sürecinde yaşamakta olduğu sıkıntılar ve dolayısıyla da ülkedeki yatırım ortamının küresel ekonominin değişen şartlarına ve ihtiyaçlarına karşılık verememesi yatmaktadır. Çeşitli uluslararası ekonomik araştırma kuruluşlarınca yapılan çalışmalarda Ukrayna “iş yapmanın kolaylığı” açısından en son sıralarda yer almaktadır.
Firmalarımızın Ukrayna’ya ihracatta karşılaştıkları en önemli sorunların başında standardizasyon konusu gelmektedir. Bilindiği üzere, “Türk Standartları Enstitüsü ve Ukrayna Devlet Standardizasyon, Metroloji ve Belgelendirme Kuruluşu Arasında İşbirliği Anlaşması” ile “Türk Standartları Enstitüsü ve Ukrayna Devlet Standardizasyon, Metroloji ve Belgelendirme Kuruluşu Arasında Belgelendirme Çalışması Sonuçlarının Karşılıklı Tanınması Alanında İşbirliği Anlaşması” imzalanmıştır. Bu anlaşmaların hükümleri uyarınca, uzman heyetlerin karşılıklı olarak gönderilmesi ve her iki tarafın belgelendirme kuruluşlarının ve deney laboratuvarlarının karşılıklı olarak akredite edilmesi gerekmektedir. Ancak, bugüne kadar bu iki kuruluş arasında sadece porselen ve seramikten sofra ve mutfak eşyası için akreditasyon sağlanmış bulunmaktadır. Bunun dışında kalan ve ithalatında zorunlu standart uygulaması getirilen diğer tüm mallar için Ukrayna’da faaliyette bulunan Türk ya da Ukraynalı firmalarca ithalatta her seferinde standart belgesi alınmak mecburiyetinde kalmaktadırlar. Bu durum hem zaman kaybına hem de maddi külfete neden olmaktadır. Anılan sorunların çözümüne yönelik çalışmalar halen devam etmektedir.
TSE, Gümrük Birliği kapsamında Türkiye’de ilgili mevzuatta son dönemde yapılan değişiklikler nedeniyle, dış ticarette uygunluk değerlendirmesi alanındaki yetkinin siyasi otoriteye verildiğini, TSE’nin yalnızca AB mevzuatına uygun olarak düzenlenmiş belgelerin tanınma incelemesini yapabildiğini, bu nedenle işbirliği anlaşmasının hükümetler düzeyinde akdedilmesinin uygun olacağını bildirmiştir. Ayrıca, TSE, Ukrayna’nın da TSE’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara üye olmasının bir çok sorunu ortadan kaldıracağı görüşündedir.
Ukrayna devletinin ihracatçılara KDV iadesi yapması hususunda birtakım güçlükler yaratması, direkt olarak KDV alacağı olan ya da bu firmalarla iş yapan Türk firmalarının sıkıntıya girmesine neden olmaktadır.
Ukrayna’da vergi ve dış ticaret mevzuatında çok sık değişiklik yapılması, firmalarımızın ticari işlemlerinde belirsizlik yaratmakta ve finansman açısından sıkıntı yaşamasına neden olmaktadır.
Ukrayna’da özellikle gıda sanayii sektöründe faaliyette bulunan küçük ve orta ölçekli imalatçı firmalarımız, yerel yönetimler ile Sağlık Bakanlığının alışılmışın dışında sıklıkla yaptıkları denetimler nedeniyle zaman zaman çalışmalarını durdurma noktasına gelmektedirler.
Ukrayna’nın bazı tarım ve hayvancılık ürünleri ile madenler ve kimyasal maddelerde uyguladığı asgari ihraç fiyatı ve ön izinler, bu ülkeden ucuz hammadde temin etmeye çalışan firmalarımızın ithal maliyetlerinin artmasına sebep olmaktadır.
Müteahhitlik firmalarımızın ihtiyaç duydukları personeli Türkiye’den veya diğer bir ülkeden getirmek istemesi durumunda. Vize, ikamet ve çalışma izni konularında yaratılan bürokratik güçlükler firmalarımızın çalışmalarını güçleştirebilmektedir.Bu durum özellikle 2009 yılı içerisinde işsizliğin de artması ile sıklıkla karşılaşılan bir sorun olmaktadır. Yine 2009 yılı ilk çeyreğinde yapılan bir düzenleme ile ülkeye girdikten sonra 180 gün içerisinde en fazla 90 gün kalma sınırlaması getirilmiş bulunmaktadır. Bu çerçevede, çalışma ya da oturma izni bulunmayanların 180 günlük süre içinde 90 günden fazla kalmaları mümkün bulunmamaktadır. Sözkonusu süre yurtdışına çıkışla yeniden başlamamakta, ilgilinin giriş tarihinden itibaren 180 gün beklenmektedir.
Ukrayna’da 2007 yılı sonunda göreve başlayan hükümet, gümrüklerde yoğun denetim başlatmıştır. Bu çerçevede, belirli bir süre ithal mallara %100 kontrol uygulanmış, bu da malların gümrüklerde uzun süre beklemesine yol açmıştır. Bu durumdan en fazla etkilenenler bavul ya da kargo ticareti yolu ile Ukrayna’ya getirilen tekstil ve ayakkabı gibi hafif sanayi ürünleri olmuştur. Bu denetimler sonucunda eskiden önemli bir bölümü gümrüklerden beyan edilmeden geçebilen bazı ürünlerin ithal maliyeti 2005 yılı başından itibaren tamamının beyan edilmesi nedeniyle neredeyse iki katına kadar çıkmıştır. Ukrayna'ya ihracatta gümrüklerde yaşanan sıkıntılar çerçevesinde iki ülke gümrük idareleri arasında yakın ve etkin bir işbirliği gerçekleştirilmesi amacıyla Gümrük Müsteşarlığımızdan bir heyet Eylül 2006 tarihinde Kiev'i ziyaret etmiş ve iki ülke gümrükleri arasında "Yeşil Koridor" kurulmasına ilişkin protokol taslağını Ukrayna tarafına sunmuştur.
Ukrayna’da vergi toplama konusundaki sorunlar nedeniyle, bozulan kamu maliyesinin düzeltilmesi yönünde, özellikle gümrük gelirlerinde artış hedeflendiği bilinmektedir. Bunun bir sonucu olarak, Ukrayna’nın halihazırda uzun süredir uygulamakta olduğu ithalatta minimum fiyat/referans fiyat uygulamasının kapsamı 2008 yılı başından itibaren genişletilmiştir. Anılan uygulamalar resmi olarak ilan edilmemekte ve çeşitli gümrük kapılarında farklı şekillerde uygulanabilmektedir. Yine küresel kriz ile mücadele amacıyla devlet gelirlerini arttırmaya dayalı olarak zaman zaman keyfi bir takım uygulamalar ile karşılaşılmaktadır. Ayrıca, Parlamento tarafından dış ticarete yönelik olarak sıklıkla çelişkili kararlar alınmaktadır.
Bavul ticareti konusundaki Ukrayna Kanunu hala yürürlüktedir. Bununla birlikte. Ukrayna’nın DTÖ üyeliği kapsamındaki çalışmaları ve gümrüklerde kaçakçılığın önlenmesine yönelik çabalar dikkate alındığında, bavul ticaretinin zamanla ortadan kalkarak tümüyle resmi ticarete dönüşeceği düşünülmektedir.
Gerek fuarlar gerek diğer temaslar esnasında ihracatçı firmalarımızın büyük çoğunluğu, resmi çalışmak istemelerine rağmen Ukrayna’daki alıcıların resmi yolu tercih etmemesi nedeniyle bavul ticareti ile mal gönderdiklerini belirtmektedirler. İhracatçılarımız, ithalatçı Ukrayna firmalarına sadece resmi yolla mal satma konusunda ısrar etmeleri halinde ithalatçıların resmi çalışmayan diğer ülkelere yöneleceklerini ve pazar paylarını kaybedeceklerini; ancak, Ukrayna’ya ihracat yapan (özellikle tekstil ürünleri) bütün ülkelerin resmi çalışması halinde kendilerinin de resmi yolla mal satışı konusunda zorlanmayacaklarını ifade etmektedirler. Bu noktadan hareketle, ihracatçılarımızın Ukrayna’daki değişen koşulları ve Ukrayna’nın DTÖ’ye üye olmasını da dikkate alarak, Ukrayna piyasasındaki konumlarını ve pazarlama startejilerini gözden geçirmeleri ve dağıtım ağlarını güçlendirme yönünde çalışma yapmalarında yarar görülmektedir. Esasen, Rusya Federasyonu’nda bavul ticaretine ilişkin meydana gelen gelişmeler ihracatçılarımız tarafından dikkatle izlenmiş ve Ukrayna için de bu durumun yaşanabilme ihtimali ihracatçılarımızın gündemine girmiştir. Diğer taraftan, salt güvene dayalı olarak bir çok firmamız tarafından sözleşme yapılmadan ticari işlemlere giriştikleri ve birkaç denemeden sonra muhtelif sıkıntılarla karşılaştıkları bilinen bir gerçektir. Herhangi bir uyuşmazlık durumunda hukuki yollar dışında yapılacak fazlaca bir şey bulunmamaktadır. Hukuki yolların da iyi bir Ukraynalı avukat tarafından takip edilmesi Müşavirliğimizce önerilen yoldur. Ancak, arada bir sözleşme olmaması durumunda hukuki açıdan firmalarımızın talep edebilecekleri bir hakları da pek bulunmamaktadır. Bu hususa dikkat edilmesi ileride doğabilecek sorunları bertaraf etmek açısından önemlidir.
Türkiye’den BDT ülkelerine gidecek malların büyük bir bölümü Ukrayna limanlarına deniz yolu ile getirildikten sonra demiryolu veya konteynerler ile taşınmaktadır. Ukrayna’dan transit geçen konteynerlere çok detaylı inceleme yapılmakta ve gümrükleme işlemlerinde sorun çıkabilmektedir. Bu sorunlar çoğunlukla ihracatçı firmaların önceden tesbit edilen belgeleri doğru bir şekilde temin etmemesi nedeniyle yaşanmakta ve bu nedenle transit geçişlerde gecikmeler oluşmaktadır. Diğer taraftan, Ukrayna Gümrüklerinde belli ülkeler ve taşıma şirketleri daha önceden yapmış oldukları usulsüzlükler nedeniyle detaylı aramaya tabii tutulabilmektedirler. Ülkemizden yapılan bir takım taşımalarda tespit olunan usulsüzlükler nedeniyle Ukrayna makamlarınca ülkemiz kaynaklı araçlarda inceleme süresi uzun olabilmektedir. Yine bir takım nakliye firmalarımız da Ukrayna makamlarınca özel takibe alınmış olup, bu firmalarca yapılan taşımalarda uzun bekleme süreleri kaçınılmaz olmaktadır. Ukrayna makamları sözkonusu öncelemeyi Ukrayna’nın güvenliği ile ilişkilendirdiklerinden dolayı tarafımızdan fazlaca müdahale imkanı bulunmamaktadır.
2.2 Görüş ve Öneriler
Ukrayna’nın Türkiye'ye olan coğrafi yakınlığı, 50 milyona yakın bir pazar teşkil etmesi, yetişmiş insan gücü, hammadde kaynaklarının zenginliği ve birçok sektördeki yeni yatırım ve modernizasyon ihtiyacı dikkate alındığında iki ülke arasındaki ticaret hacminin ve Türkiye'nin Ukrayna'daki yatırımlarının tatminkar düzeyde olduğu söylenemez. Bu ticaret ve yatırım potansiyelinin daha iyi değerlendirilebilmesi için Ukrayna'daki iş ve yatırım ikliminin daha elverişli, şartların daha cazip hale getirilmesi gerektiği de ayrı bir gerçektir.
Ukrayna'nın büyük bir pazar olarak önemi gözönüne alındığında, firmalarımızın sadece dış ticaret yoluyla ticari ilişkilerini sürdürmesi yerine ekonomik ilişkilere de ağırlık vererek Ukrayna’da yatırıma yönelmeleri, ekonomik ve ticari ilişkilerimizin geleceği açısından çok önemlidir. Diğer taraftan, halen gıda, tekstil ve temizlik maddeleri gibi klasik mal gruplarında odaklanan dış ticaretimizin çeşitlendirilmesi gerektiğini de önemle vurgulamak gerekir.
Ukrayna’nın yabancı yatırımlara ihtiyaç duyduğu tarıma dayalı sanayi, imalat sanayi, elektronik sanayi, metalurji ve haberleşme sektörlerinde, Türk girişimcileri ile Ukraynalı firmalar arasında işbirliği imkanları mevcuttur.
Tarım arazilerinin uzun vadeli kiralanması yoluyla özellikle mısır veya ayçiçeği gibi ürünlerin yetiştirilmesi ve ihraç edilmesi mümkündür. Ayrıca tarımla ilgili diğer alanlarda da modernizasyon ve yeniden yapılandırma faaliyetleri çerçevesinde her türlü yabancı yatırıma ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle seracılık sisteminin hiç gelişmemiş olduğu Ukrayna’da bu alanda önemli potansiyeller bulunduğu düşünülmektedir.
Ukrayna, makine imalatı ve bilimsel araştırma konusunda ciddi bir potansiyele sahiptir. Know-how, gelişmiş teknolojik ekipman ve bilgi teknolojileri konusunda ülkede sağlam bir altyapı söz konusudur.
Büyük firmalarımızın Ukrayna’ya gelmesinin daha küçük ölçekli firmalarımızın Ukrayna pazarına girişini kolaylaştıracağı düşünülmektedir. Son birkaç yıldan beri, Ukrayna'da genellikle şehir merkezlerinde market zincirleri ve alışveriş merkezlerinin Ukraynalı veya yabancı müteşebbisler tarafından açıldığı gözlemlenmektedir. Türk firmalarının benzeri bir yatırımı yapmaları halinde gerek bu marketlerde ve alışveriş merkezlerinde ağırlıklı olarak Türk ürünlerinin satışı yoluyla ihracatımızın artacağı, gerekse piyasada yaratılacak olumlu etkinin Türk malı imajına çok büyük katkı sağlayarak, ihraç ürünlerimizin diğer market zincirlerine de mal satma imkanını artıracağı düşünülmektedir.
2008 yılında GSYİH % 2,1 oranında büyümüştür. Artan doğalgaz faturası nedeniyle rekor seviyede dış ticaret açığı gerçekleşmiştir. 2008 yılı sonunda ortaya çıkan küresel kriz ile birlikte, ekonominin yoğun bir bağımlılığı olduğu demir çelik sektöründe yaşanan sorunlar Ukrayna ekonomisini de zorlamaktadır. Nitekim, 2009 yılı için öngörülen GSMH daralması %9 seviyesindedir.
Ukrayna 2008 yılı Mayıs ayında DTÖ’ye üye olmuştur. Diğer taraftan, Avrupa Birliği ile Ukrayna arasında Mart 2007’de müzakerelerine başlanan yeni ortaklık ve işbirliği anlaşması çerçevesinde AB ile Ukrayna arasında bir Serbest Ticaret Anlaşması imzalanması yönünde görüşmelerin başlatılması planlanmaktadır. Ancak, Ukrayna tarafından gerçekleştirilmesi öngörülen yükünmlülüklerin bugüne kadar ancak %10’nunda bir gelişme sağlanması ve geri kalan %90’lık kısımla ilgili hiçbir gelişme yaşanmaması Avrupa Birliği ile Ukrayna arasında kat edilmesi gereken ilişkilerde de sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Esasen bu durum, Ukrayna ile uluslar arası finans örgütleri arasında yoğunlukla yaşanagelmektedir.
Türkiye ile Ukrayna arasında da bir serbest ticaret anlaşması akdedilmesine yönelik görüşmeler başlamıştır. Anılan gelişmelerin yakın gelecekte Ukrayna ile ticaretimizde daha olumlu gelişmelere yol açacağı düşünülmektedir. Bu kapsamda, Aralık 2008’de yapılan müzakerelerin Mayıs 2009’da devam edeceği düşünülmektedir. Ukrayna’nın EFTA ülkeleri ile de STA müzakerelerine Nisan 2009 ayında başladığı göz önüne alındığında ülkemiz ile Ukrayna arasında sözkonusu anlaşmanın bir an evvel sonuçlandırılmasının önemi ortaya çıkmaktadır. Bu konuda ülkemiz tarafından muhtelif adımlar atılmasına karşın, Ukrayna makamları tüm dikkatlerini Avrupa Birliğine yönelttiklerinden dolayı zaman zaman müzakerelerin zamanında yapılmasında sıkıntılar yaşanabilmektedir.
KAYNAKÇA
Kiev Ticaret Müşavirliği 2008 Yılı Raporu
Ukrayna Ekonomi Bakanlığı
www.me.gov.ua
Ukrayna Devlet İstatistik Komitesi
www.ukrstat.gov.ua
Ukrayna Merkez Bankası
www.bank.gov.ua
Muhtelif Uluslararası Kuruluşların Toplantılarında Elde Edilen Bilgiler
IMF Ukrayna Ülke Raporu
Dostları ilə paylaş: |